Cümlede Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam3. I
1
4
A) META
C) ZAYI
11
III 2
3
1.
Zorunluluk sözcüğünün eş anlamlısı
II. Betimleme sözcüğünün eş anlamlısı
III. Gelenek sözcüğünün eş anlamlısı
Eş anlamlı sözcüklerle ilgili bu bulmaca çözül-
düğünde numaralanmış yerlere getirilecek
harfler sırayla okunduğunda aşağıdaki sözcük-
lerden hangisi oluşur?
B) MAVİ
D) ZIRH
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam19. İnsan, kavramlarla düşünür. Düşünme, kavramlar ve onları simgeleyen sözcüklerle gerçekleşir. Dildeki her sözcük, zihinde
bir kavramı çağrıştırır. İnsanın düşünme gücü de edindiği kavram sayısı ve onların bellekteki bağlantılarıyla sınırlıdır. Çocuk,
önce çevresinde gördüğü nesne ve varlıkları görsel özellikleriyle tanır ve belleğine yerleştirir. Bunları adlandırarak kavram-
sal gelişimini sürdürür. Zihinde kavram tasarımı sürecini hızlandırabilmek için, çocuğun çevresindeki görsel ve dilsel uya-
ranların da sürekli yenilenmesi ve çeşitlenmesi gerekir.
Bu metne göre, aşağıdakilerden hangisi çocukların yeni kavramlar öğrenmesinde daha az etkilidir?
Arkadaşlarıyla
Arkadaşlarıyla
daha çok zaman geçirmesi
Farklı yerleri ve müzeleri gezmesi
Yeni ve bilgili kişilerle tanışması
Özgün kitaplar okuması
Sınav Kodu:
03823
ÖZDEBİR YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam6. Sağlıklı yaşayabilmek, insanın en önemli sorunlarından biridir. Sağlıklı yaşayabilmenin de ilk koşulu temiz olmaktır. Dolayı-
sıyla sağlıklı olmak için temiz olmalıyız. Bedenimizin, kullandığımız eşyaların ve yaşadığımız yerin temiz olması çok önemli-
dir. Biz ne kadar temiz olursak olalım kullandığımız eşyalar ve giysilerimiz kirli olursa biz de kirli sayılırız. Sağlığın en büyük
düşmanı olan ve hastalık yapan mikroplar, kirli ve pis ortamlarda daha çabuk üreyip çoğalır. Çoğalan mikroplar, soluduğu-
muz hava, yediğimiz yiyecek ve içeceklerle vücudumuza girer.
Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
Mikropları yok etme yollarından
B Sağlıklı yaşamda temizliğin öneminden
Kirli havanın neden olduğu hastalıklardan
Eşyalarımızı ve giysilerimizi kullanırken dikkat etmemiz gereken noktalardan
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamher
u bir
a gö-
şilere
O sıfır
e baş-
Fakat
eririm.
ya da
e yak-
genç
klığım-
a artar
aşağı-
9
20. Öğretmen, öğrencilerine hem bir takvim gibi
bulunduğu zamanı hem de bir harita gibi va-
rilacak yere nasıl ulaşılacağını göstermelidir.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye an-
lamca en yakındır?
A) Öğretmen öğrencilerine yol gösterici
olmakla kalmamalı, onlara yaşadıkları dö-
nemin özelliklerini de göstermelidir.
B) Öğrencilerini hedeflerine ulaştırmak isteyen
öğretmenler, bu güçlerini geçmiş zamana
yaslanarak elde etmelidir.
CÇağının aynası olamayan öğretmenler,
zamanın gereklerini pas geçerler ve öğren-
cilerinin gelişimine katkı sağlayamazlar.
Planlı ve programlı öğretmenler, zaman
konusunda sorun yaşamadıkları için öğren-
cilerine kazandırmak istedikleri özellikleri
kazandırabilirler.
5 YILDIZ
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlameş seslisi (seste
sinde al
özülünce anident
caksız üzüm bağla
ları yaşını ele ve
dip piknik yapan
a sütümü içerim.
üzelliği önemlid
Sözcükte Anlam-2
1. "Boğaz" sözcüğü aşağıdaki cümlelerden
hangisinde bir varlığı karşılayacak şekilde
kullanılmamıştır?
A) Gemilerin geçemeyeceği birkaç boğaz
vardı.
varlık
Onsuz yediği hiçbir şey boğazından geç-
medi. Varlık
Ülkemiz dar boğazdan geçerken tasarruf
etmeliyiz.
D) Şişenin boğazı çatlak olduğu için onu kul-
lanmadık. varlık
4. As
sä
A
& Q
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam4.
I. Aletler; uzun denemelerin, ince hesapların, birbirini ta-
mamlayan bilgi ve diğer aletlerin ürünüdür.
A
II. Hafta sonu dükkânda ince bir temizlik yapmayı düşünü-
yoruz.
C
III. İlkokul öğrencilerine önerilecek kitapların ince olması ge-
rekir.
B
IV. Hiçbir hareket bu gülüş kadar belirsiz ve ince değildir.
"İnce" sözcüğü numaralanmış cümlelerde aşağıdaki an-
lamlarından hangisiyle kullanılmamıştır?
A) Ayrınt
B) Hafif, gücü az
C) Aşırı özen gerektiren, kaba karşıt
D) Kendi cinsinden olanlara göre dar ve kalınlığı az olan
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamdan
cak
Yer-yön zarfı olarak kullanılan sözcükler, cümlede zarf tamlayıcısı
göreviyle kullanılır. Fakat yer-yön zarfı olan sözcükler durum eki aldık-
larında zarf olma özelliğini yitirerek isim olurlar. Böyle durumlarda bu
öge artık yer tamlayıcısı olur. Mesela "Arabayı biraz ileri alır mısın?"
cümlesinde "ileri" sözcüğü zarf tamlayıcısıyken cümleyi "Arabayı
biraz ileriye alır mısın?" şeklinde kullandığımızda durum eki aldığı için
"ileriye" sözcüğü yer tamlayıcısı olur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum eki alarak yer tamlayıcısı görevinde kulla-
nılan yer-yön zarfına örnek bulunur?
A) Gürültüyü duyan kediler sağa sola kaçıştı.
B) Bugün de iş olmadığını öğrenen işçiler geriye döndü.
Uyuyacaksan içeri gir.
D) Beni burada bekle, biraz ceviz almak için aşağı ineceğim.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamklerden
ğunda
En han-
doğru
en han-
et Aba- 4. Ahmet Bey tatilde tabelasında diğerlerinden farklı bir
anlam ilişkisi olan şehre gidecektir.
şı şam-
Eları'nda
yopyalı
lk atlet
ları'nda
Roma-
başa-
Model Eğitim Yayınları -
mpiyonu
960 Ro-
Model Eğitim Yayınları
Başı ağrıdığından sınavda soruları cevaplayama-
mış.
75
Bakımsızlıktan tarihi bi-
na harabeye dönmüş-
tü.
Ona bu aldıklarımı ve-
reyim diye yanına git-
miştim.
Sen derste konuştun di-
ye hiçbir şey anlama-
dim.
Görevini tam olarak ye-
rine getirmediğinden
uyarı almış.
A) Ankara
Ankara
Ardahan
Amasya
Buna göre Ahmet Bey aşağıdaki şehirlerden han-
gisine gitmelidir?
Ardahan
B) Amasya
Artvin
Artvin
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamTabiatta binlerce ağacın dalı ve yaprağı arasında
kaybolmuş kuşların cıvıltısı... Gün işığının aydın-
lattığı yeşilin engin denizi... En renkli, en ahenkli
şekilde dans eden yapraklar... Semaya uzanan
el misali bereketli dallar... Dallarda salkım sa-
çak yağmurlar... Gözümden gönlüme akıp gönül
bahçemi şenlendiren şaheser... Ruhumu saran
güzelliğiyle uzanır karşımda orman, solmadan.
Ciğerime çektiğim taze nefes, toprağıma diktiğim
umut, torunuma kalsın diye büyüttüğüm ağaç,
gözümdeki yeşil büyüsün. Binbir çeşit hayvanın
sıcacık yuvası, doğanın ana kucağısın.
Bu parçada geçen aşağıdaki ifadelerden han-
gisi hayal ögesi içermemektedir?
A) Semaya uzanan el misali bereketli dallar
B) En ahenkli şekilde dans eden yapraklar
C) Ciğerime çektiğim taze nefes, toprağıma dikti-
ģim umut
Binbir çeşit hayvanın sıcacık yuvası
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamEvdeki boya kokusu rahatsız eder endişesiyle, kol-
tuğa yığılmadan önce havalandırmak gerekli deyip
pencereye yöneldi. Hiç değilse birkaç saat bu ağır
11
kokudan kurtulmalıydı. Camı açtı, kafasını dışarı
uzatıp temiz havayı derin derin içine çekti. Birden
TIT
hâlâ çayın altını söndürmediğini hatırlayıp mutfa-
ğa koştu. Ocağı kapatıp salona doğru yönelmişti ki
acı bir haykırış duydu.
IV
Bu metinde numaralanmış yerlerle ilgili aşağıda
verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
D
sözcük, amaç olarak benimsemek, yönlenmek
anlamında kullanılmıştır.
B) II. sözcük, mecaz anlamda kullanılmıştır.
III. söz aynı sözcüğün tekrarıyla oluşan bir iki-
lemedir.
D) IV. sözde tatma ve işitme duyuları arasında ak-
tarma yapılmıştır.
Ankara Yayıncılık
5.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamń
44
karekök-
16.000
Son
8. Ataerkil ve geleneksel toplum yapısı, erken yaş
ta evlilikleri normalleştirmiş ve meşrulaştırmıştır.
Ruhsal ve bedensel gelişimini henüz tamamlama-
mış, kendi yaşamının iplerini eline alamamış, hak-
larını bilmeyen yüzlerce genç kız ya kendi istekleri
ile ya da ailelerinin zorlaması ile evlenmektedir.
Dünyada her 3 saniyede bir çocuk evlendirilmek-
tedir. Ülkemizin batısında yapılan evliliklerin dörtte
biri, doğusunda yapılan evliliklerin ise üçte biri, ço-
cuk yaşta yapılmaktadır.
A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
B) Deyime yer verilmiştir.
Bu parçanın dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşa-
gıdakilerden hangisi söylenemez?
*
Karşılaştırmaya başvurulmuştur. 4
Dj Izlenimler yansıtılmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam2. "Gurbet" kelimesini öyle şıp diye bir başka dile
çeviremezsin. Farklı farklı kavramlar ve ifadele-
re başvurursun aynı anlamı yakalayabilmek için.
Baktın ki doğrudan aktaramıyorsun, dolaylı anla-
tımı denersin: anavatan, sila, memleket, hasret,
uzak, ayrılık, geçmiş... Hepsini kullanmaya kal-
karsın bir ya da birkaç cümle içinde, gene de ol-
maz. Sabun gibi kayıverir avuçlarının arasından
kelimenin manası. Rüzgâra yakalanmış uçurtma
gibi savruluverir. Tutamazsın.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han-
gisi yoktur?
A) Benzetme
B) Örnekleme
Tanımlama
Somutlaştırma
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam3. Sözcükler zaman içerisinde farklı nedenlerle
değişik durumları karşılamak için kullanılır. Bu
sayede birden çok anlam kazanır. Buna "çok an-
lamlılık" adı verilir.
Buna göre,
1. Artık üç gün yemek yiyemem, o kadar doy-
muşum.
Bebeklerin doyduklarını anlamak gerçek bir
tecrübe gerektiriyor.
III. Eriyen karlar sayesinde toprak iyice doydu.
IV. Bu işten bu kadar para kazanıp da hâlâ nasıl
doymadı anlamadım.
E40BEF43
cümlelerinden hangisinde "doymak" sözcüğü
"O kadar çok yağmur yağdı ki bahçedeki tüm
ağaçlar suya doydu." cümlesindeki anlamıyla
kullanılmıştır?
A) I
BI
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam1. Bir olayın veya durumun gerçekleşmesinin, başka bir ola-
ya veya duruma bağlı olduğunu belirten cümlelere "ko-
şul-sonuç çümleleri" denir.
Buna göre,
(1) Önce ne yapmak istediğini düşün ve kararlaştır. (II) So-
runları belirle, ince düşün çünkü ayrıntılar çok önemlidir.
(III) Elmas, kömürün içindedir; kabaca bakarsanfark ede-
mezsin. (IV) Tüm ayrıntılarıyla çözüm önerilerini not al, iç-
lerinden yenilikçi olanları ayır ve gerisini çöpe at çünkü ye-
nilikçi değilse çözüm yerine yeni sorunlar yaratır.
numaralanmış cümlelerin hangilerinde koşul-sonuç
ilişkisi yoktur?
A) I ve II
CI ve IV
II ve III
III ve IV
3
YAKIN TEK YAYIN
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam13.
T
Görseldeki kediyle ilgili kurulan cümlelerden han-
gisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden fark-
lıdır?
A) Minik kedi yine sahibiyle doyasıya eğlendi:X
B) İçi kan ağlasa da gülmeye çalışıyordu kedi. x
C) Kedi, yüzüne kâğıt tutan kişiye doğru bakıyordu.
D) Yüzüne tutulan kâğıt onun duygularını yansıtmı-
yordu.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam9.
.
.
Selim İleri'yi birbirinden çok farklı yazı türlerindeki eserleriyle görüyoruz.
Selim İleri, geçen yüzyıldan bugüne kadar ortaya koyduğu eserleriyle kendine haklı bir ün sağladı.
Selim İleri, Türk diline emek verenler arasında bulunan bir yazardır.
Bu cümlelerde ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Türk diline emek verenler arasında bulunan, geçen yüzyıldan bugüne kadar ortaya koyduğu eserleriy-
le kendine haklı bir ün sağlayan Selim İleri'yi birbirinden çok farklı yazı türlerindeki eserleriyle görüyo-
ruz.
B) Selim İleri, geçen yüzyıldan bugüne kadar ortaya koyduğu birbirinden çok farklı yazı türlerindeki eser-
leriyle Türk diline emek verenler arasında bulunan bir yazar olarak tanınmaktadır.
C) Geçen yüzyıldan bugüne kadar ortaya koyduğu eserleriyle Türk diline büyük emek veren Selim İleri'yi
birbirinden çok farklı yazı türlerindeki eserleriyle haklı bir üne kavuştuğunu biliyoruz.
D) Birbirinden çok farklı yazı türlerindeki eserleriyle tanıdığımız Selim İleri, geçen yüzyıldan bugüne kadar
ortaya koyduğu eserleriyle Türk diline emek verenler arasında bulunan bir yazar olarak haklı bir üne
kavuştu.