Cümlenin Ögeleri Soruları

30. FASİKÜL Durum Zarfı - Zaman Zarfi Örnek 2 Aşağıdaki metinlerin hangisinde zaman zarfı yoktur? ketin yapılma zama- "ne zaman" sorusu- aman gideceğim? Save A) Bir zamanlar annesiyle irmakta yaşayan küçük bir karabalık vardı. Bu irmak dağdaki bir kayadan doğuyor ve vadinin ta- banında akıyordu. Küçük balık ile annesinin evi siyah bir ta- şin arkasıydı, yosunlar da evin çatısını oluşturuyordu. Gecele- ri yosunların altında uyuyorlardı. Bir defacık olsun evlerinden ay işığını görmek küçük balığın özlemiydi. B) Gördüklerim karşısında gözlerim fal taşı gibi açılmıştı. Unut- mayın ki en yakın köyden bin kilometre uzakta bulunuyordum. Bizim küçükse ne çölde yolunu şaşırmışa benziyordu ne de yorgunluktan, açlıktan, susuzluktan ya da korkudan bayılacak gibiydi. En yakın yerleşim merkezinden bin kilometre uzakta, çölün ortasında kalmış bir çocuk izlenimi de uyandırmıyordu. C) Evin önünde bir ağaç altına masa kurulmuştu güneşin tam te- pede olduğu bir zamanda. Şapkacı ile mart tavşanı da başı- na geçmiş çay içiyorlardı. Aralarında bir tarla faresi oturmuş derin derin düşünüyor, öbürleri de dirseklerini ona dayamış- lar, başının üstünden konuşup duruyorlardı. Alice "Fare hiç de rahat olmasa gerek." diye düşündü. D) Hint Denizi'nde hava elverişliydi. Gemi, 20 Ekim günü saat dört buçukta Bombay rıhtımına yanaştı. Geminin Bombay'a 21 Ekim'de varması gerekiyordu. Oysa 20 Ekim'de gelmişti. İki gün daha kâr hanesine kaydetti. Kalküta treni tam sekizde hareket edecekti. . özüm

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir öge vurgulanmıştır? A) Derginin içinde verilen zar ve piyonlar, oyunu oynamak için gereklidir. B) Oyuncu, diğer iskeleye piyonları kutular üze- rinde ilerleterek ulaşır. C) Oyuncu, kutuda yer alan yönergelere göre ha- tud reket eder. D) Oyun, oyunculardan biri diğer iskeleye ulaştı- ğında biter. Top rid

6. Yüklemi fiil olan bir cümlede vurgulanan öge, yüklemden hemen önceki ögedir. Buna göre, 1. İnsan, ancak sevdiği kişilerden bir şey öğrenir. . II. Yıllarını tembellikle değil çalışmakla doldur. III. Erdem, çıkarların çarpıştığı yerde ortaya çıkar. N. Düşünmeden önce dilin çalışmasın. cümlelerinin hangilerinde yardımcı ögelerden biri vurgulanmıştır? All ve Il B) I, II ve III CHI, III ve IV

7. Ordu'nun Aybastlesinde meydana gelen hexelanda hasar gören 25 evin bulunduğu 17 bina tahliye edildi. Here en boges incelemelerde bulunan Vel Settar Yavuz, gerekli tedbirlerin alın- diğint acikladi. kadaki matind ballet mádaki sorulardan hangilerine cevap vermektedirt A Ne zaman - nerede? Nekim? Nerede - kim? D) Nasil - nerede? Norse ? - 10M congus Yayinlar 7. Sinif

unlerini topluyor. 3. Aşağıdakilerden hangisinde virgülün kullanım amacı farklıdır? A) Uzun boylu, yeşil gözlü bir çocuktu. B) Akşamleyin Elife, Neslihan'a, Dilek'e telefon edeceğim. Q Anneannem çocuklarına, torunlarına kavuşmuştu. D) Akşam parka gittim, seni bekledim. 4. Aşağıdakilerden hangisinde noktanın kullanılması yanlış olur? A) Tamamlanmış cümle sonunda B) Kısaltmalardan sonra C) Sıra bildiren rakamlardan sonra D) Örnek verilecek cümlenin sonunda 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna nokta konulmalıdır? A) Evden çıkar çıkmaz onunla karşılaşmayayım mi B Hemen ondan özür dile C)Biraz ya

Aşağıdakilerden hangisi öge sayısı bakımından 1 diğerlerinden farklıdır? B) A) Alişmis kudurmuştan beterdir Harman döven öküzün ağzı baglanmaz C) D) Taşıma su ile değirmen Kaz gelen Yerden tavuk esirgenmez. dönmez 2

4. Test CÜMLENİN ÖGELERİ 2. Unite Enir. ami" 5. Avcılar Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa cümlenin öge dizilişi “Özne - Nesne - Yer tamlayıcısı - Yüklem" şeklinde olur? A) gün batmadan evlerine dönerlerdie B) bir ağacın arkasında saklanmış olan geyiğe bakıyorlardı. C) avladıkları hayvanları yanlarında getirdikleri kamyonete yerleştirdiler. D) yakaladıkları geyiği bir iple ağaca bağladılar. - 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ögeleri “Özne -- Zarf, Tamlayıcısı - Yer Tamlayıcısı - Nesne - Yükleme şeklinde sıralanmıştır? A) Talebelerim sabahleyin bana tena bir havadis getirdiler. B) Niyetim Hatice Hanım'ın odasına uğrayarak onu uyandırmaktı. e Dakikalar geçtikçe Munise'nin yüzü kızarmaya, gözlerine fer gelmeye başlıyordu. tikçe DI Yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.

1. Bir cümleyi cümle yapan unsur yüklemdir. Yüklem; cümlede iş, hareket ve yargı bildiren ogedir. Bir diğer unsur ise öznedir. Özne, bir cümlede yüklemin bildirdiği işi yapan ya da yüklemde belirtilen yargıya konu olan ögedir. Bu iki öge ise bir cümlenin temel ögelerini oluşturur. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi sadece temel ögelerden oluşmuştur? Annemin yaptığı enfes yemeklerin tadı hiçbir zaman damağımdan çıkmaz. B) Kişisel görüşlerini her zaman dile getiren insan fikirlerinin asıl sahibidin C) Yillarin eskitemediği yaşlı amca, kendini doğaya atmanın heyecanını anlattı. D Ağır ağır akan nehir, geçmişteki insanların derdine tanıklık ederek meşhur olmuştur

3. dedir. önemli sıcaklık farkları olur. (III) Bu sıcaklık farkları, bölgeler arasında basınç farkları olmasına neden olur. (IV) Bu basınç farkları da rüzgârları oluşturur. Bu metinde numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? uy- cümlenin yüklemi bir söz öbeğinden oluşmuştur. diler. Cümle “yer tamlayıcısı, özne, yüklem'den oluşmuştur. III. cümlede altı çizili kısım yer tamlayıcısıdır. D) IV. cümlede belirtili nesneye yer verilmiştir. nem- k. 165

2. Cümle, duygu ve düşüncemizi ifade eden ve yar- gi bildiren söz dizimidir. Bir söz diziminin cümle oluşturabilmesi için iki temel unsur gereklidir. Bunlar yargı ve bu yargıyı gerçekleştiren varlık. Yargı bildiren sözcüğün cümledeki görevinin adı "yüklem"dir. Yüklemde anlatılanı gerçekleştiren varlığın cümledeki görevinin adı da “özne"dir. Bu yüzden "özne” ve “yüklem" cümlenin temel öge- lerini oluşturur. Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi sa- dece temel ögelerden oluşmaktadır? A) Sönük bir lambanın altında bekliyor bizi. B) Bebeğe bakacak iyi birisini arıyorum. C) Yaşanacak çok güzel günlerimiz var. D) Çınar yaprakları, sonbaharda kızıllaşır.

15. Öznel anlatım kişisel görüşler içerir. Söyleyenin duygu ve düşüncelerini yansıtır. Nesnel anlatım ise kişisel görüşler- den uzak, kanıtlanabilir yargılarla oluşturulur. Buna göre, (1) Günümüzün dünyasında çevre kirliliği, tüm gezegeni kaplayan boyutlara ulaşmış durumda. (II) Dünyanın birçok bölgesinde insanlar, çevre felaketine karşı korunmasız, nükleer tehdit ve radyasyondan habersiz bir yaşam sürmek- tedir. (III) Bilim adamları ise bu durumun devamı hâlinde dünyadaki tüm canlıların ciddi biçimde tehdit altında oldu- ğunu belirtiyor. (IV) Bu tehlikeli gelişmenin seyircisi durumunda olan insanlık ise çevrenin korunmaması hâlinde tüm canlıların varlığını sürdürmesinin olanaksızlığının farkında değilmiş gibi duyarsız davranıyor. metnindeki numaralanmış cümlelerden hangisi öznellik - nesnellik bakımından diğerlerinden farklıdır? A) B) II C) III D) IV 7 ritmik

ÖRE CÜMLELER 11. Birden çok yüklemli cümlelerin özel likleri: • Birden fazla yüklem vardır. Yüklemler, virgülle ya da noktalı virgül- le bağlanırlar. Öge ortaklığı olanlar bağımlı, olma- yanlar bağımsız sıralı cümle olur. D Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangi- si özne ortaklığı olan birden çok yüklemli bir cümledir? ADün akşam geld bugün sabah erkenden gitti B2 Kar yağmıyordu, yola bakabilirdi artık. At ölür meydan kalik, yiğit)ölür, şan kalır. Dr Ali top oynadı, Ayşe ip atladı.

illeri nesne almıyor, 7. ETKİNLİK Aşağıdaki fiilleri cümle içerisinde yüklem görevinde kullanınız. Füllerin nesne alıp alamadigini örneklerdeki gibi gösteriniz. Fiil Cümle Halk burada türlü efsaneler yaratmış. Nesnesi Var Yok yarat- efsaneler KOŞ. Sabahın erken saatlerinde koştum. topla- gez- oku- otur- git- çalış- gel-

4. Her birine çok büyük saygı gösterdiğim bazı kitapevlerinin 80'li yıllardan itibaren değişik derecelerde yozlaştığı görüşündeyim. Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Özne - Yüklem B) Yüklem C) Yer TamlayıcısI - Nesne - Yüklem D) Zarf Tamlayıcısı - Nesne - Yüklem

2 Ne tür kitaplar okuduğumuz fark eder mi? Bazı eği- timciler kitap seçiminde klasiklerin önemine dikkat çekiyor. Bazı eğitimciler de öğrencinin hangi kitap olursa olsun okuması gerektiğini düşünüyor. Onlara göre popüler kitaplarla başlayan okuma süreci ken- diliğinden kaliteli kitaplara doğru gidecek. Çocuk- lukta oynadığımız oyuncakların yaşımız ilerledikçe değiştiğini ve geliştiğini düşününce ben de ikinci görüşün daha geçerli olduğu sonucuna varıyorum. BAHÇEŞEHİR KOLEJ Bu paragrafın anlatımında aşağıdakilerin han- gisi ağır basmaktadır? A) Tartışma C) Karşılaştırma B) Öyküleme D) Açıklama

5. Baykuş, mavi rengi görebilen tek kuş türüdür. II. Bukalemunlar, 360 derece görüşe sahiptir. III. Dünyada taklit edilemeyen tek şey, samimiyettir. IV. Akıllı insanlar, akıllı insanlarla çalışır. Numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge dizilişi ay- nıdır? A) I ve II. C) Il ve II. B) I ve III. D) Ill ve IV.