Cümlenin Ögeleri Soruları

CÜMLENİN ÖGELERİ Özne; yüklemin bildirdiği ışı yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise cümlede öznenin yaptığı eylemden etki- lenen ögedir. "Elif evden montunu aldı." cüm- lesinde alma işini yapan "Elif"tir ve cümlenin öznesidir. Elif'in alma eyleminden etkilenense "mont"tur ve cümlenin nesnesidir. Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde "nesne" yanlış gösterilmiştir? A) Taraftarın isteğini kırmayan futbolcu, forma- sını taraftarlara hediye etti. B) Gece ikide yayımlanacak maçı mutlaka iz- lemelisin. C) Sırtında tacıdığı cuvalı yüz metre ötedeki evin kapisina birakii. D) Akdeniz'in sahil kenti Iskenderun, bu sene on binlerce misafir ağırladı.

R Bazı durumlarda cümleyi oluşturan söz veya söz öbekle- rinin tümü yüklem görevindedir. Deyim, tamlama gibi söz öbekleri parçalanamadığından cümlede yüklem olabilir. Örneğin "Bana yol gösteren en iyi arkadaşım kitaplardır." cümlesinin tamamı yüklemdir. Bu bilgiye göre, 1. Bu çocuk olan biten her şeyi görmüş. II. Yağız atların sıra sıra bağlandığı bir yerdeyiz. III. Vakti gelmeden meyveler olgunlaşmaz. IV.Gittikçe artan ve dinmeyen bir rüzgârın sesiydi. numaralı cümlelerden hangilerinin tamamı yüklem- den oluşmuştur? A) I ve II. CI ve IV. B) II ve III. D) I ve IV.

8. SINIF-ÖZNE TÜRLERİ Aşağıdaki cümlelerin dznelerini türlerine göre örnekteki gibi belirleyiniz Soluğu tükenen umutsuzluk, bayırlardan salivermiş kendini. Dalgalarını yuvarlayan denizin sihirll ezgisl yalniz bu kumsalda işitilir. Mavillerimden çözülüp özgürlüğün altın kollarına uçuyorum. Henüz bana "Yolunun sonu budurl" denmedi. Sir tutamıyor suya gidip susuz gelen testiler. Inci mercan toplayıp başiniza saçmak istiyorum çocuklar. Bir gülü yaşatmak için bin diken sulanmalı. Başka mana veremiyor/Bizim köylü "Gönul." diyor. Sararan yapraklarda sonbaharın gizemli hüznü okunsun. Güneşe döndüğünde zümrüt bir ormani andiriyor gülen gözleri. llahi sessizlik içinde göklere agmiş bir nağme miydin? Yaşamın size sunduğu güzelliklerden bir tutam aliniz. Sahiplenilmeyen bir kalp kendi yalnızlığında yanıp kül olur. Çağıldayan pinarlarla beslenip çoğalan sevgi irmağıyız. Hakikatin parıldayan, sivri dişleri beni hayal limanina atar. Çocuklara, düğünlere, şenliklere/Kir çiçekleri toplanım, Habersizce gelip dizelerimizde açan çiçeklere renk biçeriz. Geçmiş anlarımız vardir bütün bir ömre bedel. Kapanırdı daha gün batmadan kapilar. Umut işiği, güzele ve güzelliklere erişince sazlar çağlamış. Bizim yörede çiğdemler çiğdem ile tartilir Gözlerimden yansıyan sevinç işığı gönlüme yol olur. Anadolu'da, toprak damli bir evde / Gülcemal üstüne türküler söylenir. "Sevimll, güzel dil." diye yazılırken "Türkçe" diye de okunur. Canını dişine takip bütün renklere meydan okumuş bizim kırmızı Sevgi kapısını yarı açık bulduk mu hemen içeri dalarız efendim. TURKCE Soru Dunyas LGSYE GİDEN YOLDA ŞAMPİYONLARIN KAYNAĞI HECE TAŞLARIMIZ... Açık Özne ✓ PARAGRAF 8 APA 1200 KI! Sözde Özne Bilal KIS-Taşkın SOYSAL - Osman Nuri CEYLAN - Mehmet Akif ÜNALDI espilfarby Pop! C

3. On beş günde bir yaptığımız yemekli arkadaş toplantılarında, konuşmaktan çok dinlemeyi sev diğim için lâfa karışmadan dinliyorum. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, ögelerin dizilişi bakımından bu cümleyle aynıdır? Odamin penceresinde sessizce bahçenin tenha ve yemyeşil bir köşesine bakarım. Akşamın karanlığında burada olmadığın için bakışların ufka ulaştığında, hiçbir şeyin önemi kalmayacak. C) Kendisi için bir anlam ifade ettiği ve inandinci bulduğu için okuyucu bu görüşü kabul edebi- lir. D) İyi ile kötüyü ayırt etme yetisi kazanmadığı için çevresine karşı normal davranışlar göste remez.

7. T. Mesajını dün aldım okuldaki arkadaşımın. II. Siz uyurken biz işe gidiyorduk. III. Derslerini kaçırmamaya özen göster. IV. Bu binada dün gece yangın çıkmış. Numaralanmış cümlelerde yer alan altı çi- zili bölümlerden hangileri, öge olarak aynı görevdedir? A) I ve II. C) II ve IV. B) II ve III. D III ve IV. Jiero Younçılık

ENİN ÖGELERİ - III 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öznesi cümle içinde bir kelime ya da kelime grubu olarak yer almamıştır? A) Ağaç, meyvesinden bilinir. B) Ağaca, beşikten mezara kadar muhtacız. C) Geç yetişen ağaçlar, en iyi meyve ve- renlerdir. D) Ağaç, kökünden yıkılır. 6. Aşağıdaki bir öge vu A) Her şey B) Unuttu C) Kar ya D) Tolga rini b

B) I ve II C) I ve Aşağıdaki tabloda cümlelerde yer alan ara sözlerin hangi öge oldukları karşılarına yazılmıştır. Ara Söz (Açıklayıcı Öge) Özne Yer tamlayıcıSI Cümleler 1. Hayat -kıvırcık saçlı olan- arkadaşlarıyla her zaman iyi geçinir. Sanatçı, bu eserde -Sokağın Sesi'nde- çocukluk dönemi buhranla- rına yer vermiş. II. III. Bu tarz olayların ortaya çıktığı zaman -1960- ülkede gerçek bir yardımseverlik de başlamış. . Diğer çocuklar gibi bir fobisi, böcek korkusu, yoktu. na göre hangi cümlede ara sözün açıklayıcı olduğu öge yanlış yazılmıştır? B) II C) TH CH Zarf tamlayıcıSI Belirtili nesne D) IV

Aşağıdaki cümlelerde geçen ara sözlerin hangi ögeyi açıkladığını işaretleyiniz. CÜMLELER OZNE NESNE YER TAMLAYICISI Nihal'le en yakın arkadaşıyla buradan ayrılacakmış. Kedi evin en sıcak yerine, sobanın yanına kıvrılmıştı. Sarı saçlı kadın onu,buranın bekçisini,sorguya çeker gibiydi. Ona doğru,yıllardır hayalini kurduğu insana doğru,sevinçle koştu. Hafta sonu,iki gün sonra,küçük bir tatile çıkıyoruz. Beni arayan adam,dükkanın sahibi,yarın geleceğini söyledi. Bu eve,iki ay önce taşındığımız yere,hala alışamadım. Son bestesini,aylarını verdiği çalışmasını,bu konserde çalacakmış. Zaman zaman buraya da gelir. Bu yemeklerin hepsini ben yaptım. Son yıllarda kısa öyküler yazıyordu. Küçük kız yukarı çabucak çıktı. Burada ne aradığını çok merak ettim. Seni buraya kim çağırmıştı? Yardım istediniz de yanınızda olmadım mı? En iyi bildiği şey laf ebeliği yapmaktır. Ödülü kazanan en çok doğruyu yapandı. CÜMLENİN ÖGELERİ Aşağıdaki cümlelerde vurgulanan ögeyi işaretleyiniz. CUMLE CÜMLELER ✓ Neden böyle düşman görünürsünüz yıllar yılı dost bildiğim aynalar? Hala çocukmuşum; fakat annem hayatta mı? Sevgililer yeşil tarla,koyunlar nerede? Nasıl yaşayacağım ey deniz,senden uzak? Ne istersin benden akşam saatinde? Aynalar da olmasa işim ne yeryüzünde? Odun mu,tuz mu,hasta mi götürdüler? En çok nereyi görmek isterdin? Niçin kondun a bülbül kapımdaki asmaya? Kim bu ziyafette konaklayacak? Bıraktım her şeyi nereye gidiyorum? Onun da bir hikayesi mi var? Acaba nereye gizlendi Can? Az mi uğraştık bu günlere gelebilmek için? ✓ ÖZNE X NESNE ZARF Aşağıda soru cümlelerinin hangi ögeyi buldurduklarını işaretleyiniz. ÖZNE TÜMLECI YER YUKLEM NESNE ZARF TÜMLECİ TAMLAYICISI YÜKLEM ZARF YER TAMLAYICI TÜMLECİ

DEPREMDEN KORUNABİLİRSİNİZ 4. Deprem ve yangında binalardaki en büyük hasar merdiven, Sensör ve balkonlarda olduğundan buraları kullanmak güvenli değildir. *******t 1. Depremde en tehlikeli yerler, kıyı şeritleridir. A) 1 TOPLANMA NOKTASI Ti 2. Deprem sırasında size en yakın toplanma noktasına gidin. 5. Deprem sırasında araba kullanmayın. 15. Metindeki cümlelerin kaç tanesinde sadece iki öge bulunmaktadır? BL 6. Yakınınızda masa varsa hemen altına girin ve çök - kapan- tutun hareketi ile üzerinize düşebilecek eşyalardan korunun. diziliel metir meral 3. Kendinize mutlaka bir deprem çantası hazırlayın. 79 7. Çökme ve yıkılma tehlikesi olduğundan deprem sonrasında binalardan uzak durun 94

2. Bazı cümleler sadece yüklemden oluşmuştur. "Kesme taştan inşa edilmiş, her yere hâkim bir binaydı." cümlesi tümüyle yüklemdir. Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece yüklemden oluşmuştur? A) Yağışlı mevsimlerde yeryüzüne düşen kar ve yağmur suları ile doğal su kaynaklarından gelen sular barajlarda toplanır. B) Uzun Kemer, İstanbul Kırkçeşme Su Yolu'nda bulunan 711 metre uzunluğundaki tarihi bir su kemeridir. C) Binlerce yıl öncesinden kalan, suyu toplamaya ve taşımaya yarayan sistemlerin kalıntılarıydı bunlar. D) VI. yüzyılda Bizans Dönemi'nde yapılmış, 9 metre yüksekliğinde, üç yüz otuz altı sütunu bulunan bir sarnıçtır.

6. (1)Babamın krallığını dolaşmaya çıkalı beri, her gegan cün kentten uzaklaşıyorum. (II)Bana ula- şan haberler de gittikçe azalıyor (III)Geziye otu- zumu aştıktan sonra başladım. (IV)Yola çıkarken birkaç hafta içinde kolayca krallığın sinirlarina ulaşacağımı sanmiştim. Numaralandınlarak verilen bu parçayla ilgili hangisi söylenemez? A 1. cümlede zarf.tümleci kullanılmıştır B) II. cümle azne-zarf tumleci ve yüklemden oluşmuştur. III. cümlede nesne kullanmıştır. DIV cümlede zarf tümleci zarf fiilden.oluşmuştur.

M B) Aşağıdaki sorulara uygun ögeler yazalım. Kim / nereye / neyi / ne yaptı? 1. (Ahmet / bahçeye / fidanları / götürdü.) 2. ? N 3. Neyi / Nerede / Ne yaptı? Ne zaman / Nereden / Neyi / Ne yaptı? 4. Niçin / Kimi / Nereye / Ne yaptı? ? 5. Neyi / Ne zaman / Ne yaptı? ? 6. 7. Nereye / Ne zaman / Nasıl / Ne yaptı? Ne yaptı / Kim / Ne zaman? 8. Ne / Neyden / Ne yaptı?

0 1 Bir cümlede herhangi bir öge virgüllerle veya kısa çizgiler- le ayrılan ara sözlerle açıklanabilir. Ara söz halinde verilen kısım kendisinden önceki ögenin açıklayıcısı olduğu için ayrıca bir öge değeri taşımaz. "Adana'yı, doğup büyüdü- ğüm kenti, çok özledim." cümlesinde iki virgül arasında ka- lan kısım ara sözdür ve "belirtme hâl eki" aldığı için nes- nenin açıklayıcısı olmuştur. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne açık- layıcısıyla birlikte verilmiştir? A) Bu eleştiri dergisini, zaten derginin adı da Eleştiri, ilk defa görüyorum. B) Anadolu'nun küçük bir ilçesinde, Andırın'da, bir yerel gazetenin edebiyat eki yayımlanıyordu. Önümüzdeki dönemde, temmuz-ağustos aylarında, bu kültürel etkinlikler düzenlenecek. D) Bu roman, Tanpınar'ın Huzur'u, Fethi Naci'nin eleştiri- si yayımlanınca dikkat çekti. Diğer sayfaya geçiniz. S

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde cümle sadece özne ve yüklemden oluşmuştur? A) İstanbul, bu sene de en çok turist çeken illerden biri olmayı başarmıştır. B) Beni buralarda herkes tanır. C) Arkadaşım Levent sınıfın en sevilen çocuğudur. D) Kursumuz bugün sona erecek. 5. A

Türkçe 9. "Rekabetçi üretken ağlar" adı verilen bir tür derin öğrenme tekniği kullanılarak gelişti- filen sistemi birbirine rakip iki yapay zekâ yazılımının birbirleriyle yarışarak kendilerini iyileştirmesi sonucu ortaya çıkmış Bu cümlenin öznesi aşağıdakilerin hangisin- de doğru verilmiştir? A) Rekabetçi üretken ağlar. B) "Rekabetçi üretken ağlar" adı verilen bir tür derin öğrenme tekniği C) "Rekabetçi üretken aglar” adı verilen bir tür derin ogrenme tekniği kullanılarak geliştirilen Sistem D) bir tür derin öğrenme tekniği kullanılarak geliştirilen sistem mpany's

wen Zeka Yayınları na ak ir fre k O 3. Denizi kucaklarcasına ilerleyen bir balıkçı tek- nesi, martılara kahvaltı zamanının geldiğini haber veriyordu. Binlerce martı, bir lokma yi- yecek için mücadele veriyordu. Sahilin ve tek- nenin çok ötesinde, bir martı tek başına uçuş çalışmaları yapıyordu. Ona acı veren bir kavisi oluşturabilmek için kanatların iyice geriyordu. Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki cümlelerden herhangi birinin öge sıralama- Si değildir? A) Özne-zarf tamlayıcısı - yüklem BÖzne yer tamlayıcısı - nesne - yüklem Zarf tamlayıcısı - nesne - zarf tamlayıcısı yüklem Ginmet Yer tamlayıcısı özne - yer tamlayıcısı - Mesne yüklem