Cümlenin Ögeleri Soruları

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögeleri ayırmada yanlışlık yapılmıştır? A) Eğitim görmemiş bir insan ruhu / işlenmemiş demire / benzer. B) Pek çok anne baba / çocuğunu yetiştirmek için özen gösterdiğini söyler. C) Bundan sonra / bahar / toprağımızı / şenlendirmeye / cesaret edemeyecek. D) Sanat hayatımın 30'uncu yılında / Viyana'da / 30'uncu resim sergimi / açtım. 126

4. Aşağıdaki düzenekte sarı, kırmızı ve mavi arabalar yarışacaktır. Her araba karşısında çıkan engel aşmak için içinde belirli özellikler yazılı olan cümleler kurmalıdır. CÜMLENİN TEMEL ÖGELERİ . 3 arabanın sırasıyla kurduğu cümleler aşağıda verilmiştir. Cümleler: 1 • Gerçek öznesi olan cümle Mavi Araba: Sokaklar, şenlik için hazırlanan çocukların neşesiyle doluydu. Bizim köyde akşamları gençler odun ateşinin etrafında şarkılar söyler. • Sessiz ve durgun bir sabaha uyandı mahalle. Kırmızı Araba: . Bu kadar basit bir olaydan dolayı bizi de kendini de yıpratıyorsun. . Bazı insanlar, kaderin karşımıza çıkardığı en büyük engellerdir. • Berna'yı bu kadar hüzünlendiren şey, müziğin ritmiydi. Sarı Araba: . • Bir grup öğrenciye yağmurun sesi dinletilmiş. Gerçek hayatta pek az kahraman vardır. Kimse beni dinlemediğinden herkese kızgındım. 11 Sadece temel ögelerden oluşan cümle TEST-2 A) Mavi araba, bir ve ikinci engeli geçmiş, diğer engelde takılmıştır B) Kırmızı araba, her üç engeli de geçmeyi başarmıştır. C) Sarı araba ikinci engele takılmıştır D) Mavi ve kırmızı arabaların takıldığı engeller aynıdır. (226) Buna göre arabaların geçebildiği ya da takıldığı engellerle ilgili aşağıdakilerden hangisi soy- lenebilir? 111 Yüklemi isim tamlaması olan cümle

2. (1) Ünü tüm dünyaya yayılmış gezgin Sven Anders Hedin, 19 Şubat 1865'te İsveç'te doğdu. (II) 26 Kasım 1952'de, 87 yaşında İsveç'te ölünceye dek Avrupa ve Asya'yı dolaştı. (III) Ayrıntılı haritalar çıkardı. (IV) Asya'nın Avrupalılar için Amerika kıtası ka- dar büyük bir gizem olduğunu düşünen Hedin, ömrünün çoğunu burayı keşfetme gayretiyle sürdürdü. MAD Bu metinde numaralanmış cümlelerle il- gili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlenin öznesi, sifat tamlamasın- dan oluşmaktadır. B) II. cümlede yer tamlayıcısı kullanılmış- tir. C) III. cümlede belirtisiz nesne vardır. D) IV. cümlede nesne, belirtili isim tamla- masından oluşmuştur.

B. 70 15 Ⓒ 2. 6. KONU 1 is an awes a tot 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yalnızca temel ögelerden oluşmamıştır? insh misins so 6 A) Tekir fabrika bahçesine kaçak giren, iri yarı, kül rengi bir kediydi. * KONU DEĞERLENDİRME TESTİ A QUUU B) Kitapsız büyüyen çocuk, susuz yetişen ağaca benzer. & He bir faceb Heves ve hoşnutluğun kaynaklarından biri olan sevgi, güven duygusunun anahtarıdır. âlemdir, D) Gerçek kır hayatı, sert toprakla sert insanın boğuştuğu Valemony y Ó y nelmilli nimig 180y6mst EN U Uluslararası Doğal Hayatı Koruma Birliği, dünyada nesli en fazla tehdit altında olan memeli grubun lem cümlesinin ögelerinin dogru sıralanışı aşağıdakilerin hangisidir?

13. Elâ gözlerine kurban olduğum, Yüzüne bakmaya doyamadım ben. İbret için gelmiş derler cihana, Noktadır benlerin sayamadım ben. Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Betimlemeye yer verilmiştir. B) Abartma yapılmıştır. C) Benzetmeden yararlanılmıştır. D) Kişileştirmeye başvurulmuştur.

4. Aşağıdaki cümlelerden öznesi ve yüklemi yanlış gösterilenleri, yandaki kutucuklara işaretleyerek belirleyiniz. Kimse cepheden bir mektup getirmiyor. Ö. y. Buzdolabına uzun uzun baktıktan sonra bir elma alıp yedi. Ö. y. Cümleler İncelikle işlenmiş karakterleri, bu kitabı bir başyapıta dönüştürdü. Ö. y. Onları şiddete yönelten her şey hepimizin suçudur. Ö. y. Masanın ortasındaki eski, beyaz örtü annemden hatıradır. Ö. Uzun zamandır ses yok arkadaşımdan. y. Ö. Nasıl buldunuz siz buraları, bizim memleketi? Ö. Kızların üçü birden, sevinçle koştu yanımıza. Ö. y. y. Yardımcım sonunda adamı sinirlendirmeyi başarmıştı. Ö. y. Çocuklarının hepsi birer pırlantadır. Ö. y. y. Özne Yüklem 1

70 Bilim evrenseldir, bu alandaki ilerleme- ler ülke sınırları içine hapsedilemez. 4. Bir kaymak kovasına bir fare düşmüş. Kova çok derinmiş ve farenin kovadan çıkması mümkün değilmiş. Fakat fare kaderine razı olmayıp kovadan çıkmaya çalışmış. Bütün çabalarına rağmen çıka- mayınca kovanın içinde sürekli koşmaya başlamış. O kadar hızlı ve o kadar çok koşmuş ki sonunda kovadaki kaymak katılaşarak tereyağı olmuş. Fare de te- reyağının üstünden atlayarak kovadan çıkmayı başarmış. Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Azim ve çaba ile tüm zorlukların üste- sinden gelip başarılı olabiliriz. B) En yükseğe erişmek için en aşağıdan başlamak gerekir. C) Çoğu insan gücü olmadığı için değil, hedefi olmadığı için yol alamaz. D) Yaşamımızda karşımıza çıkan her en- gel insanı güçlendirir. 10. Deneme ||||| Ankara Yayıncılık 6. Ge ing tas dil ya üs ya bu dic ba na ka Ay ta mu ce dü lin BL gis A) B) C 4 Ill

2. Aşağıdaki kelime/kelime gruplarını, yer tamlayıcısı göreviyle cümle içinde kullanınız. KELİME / KELİME GRUBU CÜMLELER Bizim memleket Düzce'nin en iyi okulu Sınıf kuralları Aydın Öğretmen Mustafa'nın arabası En iyi kitaplar

Aşağıdakilerin hangisinde, ikinci dize birinci dize- nin bir ögesi değildir? A) Bu ıssız yerlerde itir kokusu Apansız rüzgârın önünü keser B) Geceyi silkeliyorsun aç kuşların üstüne Kuşları ve yüreğimi ürkütmeden C) Gece söylemez acıyı, gece dil bilmez Bütün türkülerin derdi bendedir D) Yıllardır ruhumda öten bülbülün Her seher konduğu dalı kopardın 1 1 1 1

ordu Cümlenin Ögeleri I Kölelik düzeninin geçerli olduğu eski Yunan ya da Roma'da-hatta yüzyılımızın ilk yarısında bile pek çok ülkede- sanatçılar, kendi keyifleri için köle çalıştırmayı yadırgamıyordu. Bu cümle ile ilgili, 1. Öznesi fiilimsi grubundan oluşmaktadır. II. Zarf tamlayıcISI sebep bildirmektedir. III Belirtili nesne vurgulanmıştır. IV. Ara sözü vardır. V. Dört ögelidir. yargılarından hangileri söylenemez? A) I ve II B) II ve III C) I, III ve IV O D) II, IV ve V TEST 45 aa

12. Zarf tümlecini (tamlayıcısı) bulmak için yükleme "nasıl, ne zaman, ne kadar, niçin, neden, niye" soruları sorulur. Bu açıklamaya göre, Aynı gece, yağmura karşın sürdürülen bir açık hava gösterisine gitmişlerdi. (II) Albay, karısı ve o zaman sekiz yaşında olan oğulları Agustin, şemsiyenin altında oturup gösteriyi sonuna kadar izlemişlerdi. (III) Şimdi ise Agustin gitmişti. (IV) Her- kesin payına hatıralarla avunmak düşmüştü. metninde numaralanmış cümlelerin hangisinde zarf tümleci yoktur? A) I B) II C) IN D) IV

3 3 1 20. Kırk bir çeşit bitki ve baharatın karıştırılmasıyla hazırlanan bu macunu yiyerek sağlığına kavuşan Hafsa Sultan, diğer hastalara da macundan verilmesini ister. 21. Yazısız toplumlarla ilgili araştırma yapmak, uçurumun üstüne gerilmiş ince bir ipte yürümek gibidir. 22. Deneyim en zorlu öğretmenlerden biridir. 23. Kim başardım diyorsa çıtasını alçak tutmuştur. 24. Bir Kızılderili atasözü, "Komşun hakkında hüküm vermeden önce, iki ay onun pabuçlarıyla yürü." der. 25. Şehir, halkın hep birlikte yalnız kaldığı ortamdır. 26. Sinestezi hastalığında duyular arasındaki sınırlar gevşer. 27. İnsanoğlunun çevreye uyum sağlamada geliştirdiği birçok yeni teknikle, yerleşilebilir ortamlar 1500'lü yıllara kadar çok genişlemişti. 28. Amerikan otomobil üreticisi Chevrolet'nin büyük satış beklentisiyle çıkardığı Nova modeli, en yakın pazar olan Latin Amerika'da istenen satış miktarına bir türlü ulaşamamıştı. 29. Ülkemizde haziran ve temmuz aylarında çiçek açan okaliptüsün yaprak şekli ağacın yaşına göre değişiyor. 30. Güneş tutulmasının oluşabilmesi için Ay'ın yeniay safhasında bulunmasının yanı sıra Dünya, Ay ve Güneş'in aynı doğrultuda olması gerekir. 31. Sinemaya geçmeden önce tiyatro yönetmenliği yapan Elia Kazan İhtiras Tramvayı'nı sahneye koyarken oyunun yazarı Tenesse Williams provalara gelmiş. 32. İstanbul'un yaz-kış gezilen şirin ilçesi Şile, Karadeniz kıyısına boylu boyunca uzanmış. 33. Son yıllarda sanat tarihçilerinin değerlendirmeleriyle dikkatleri üzerine çeken ve Bursa'nın simgesi olmaya aday nitelikte olan Irgandı Köprüsü, eriyen kar sularının coşkun akışını Bursa Ovası'na yönlendiren Gökdere üzerindeki ikinci köprü. 34. Bir cumartesi günü Ali, Burak, Hüseyin adlı erkeklerle Ceren, Demet, Eda, Fatma adlı kızlar sinema, tiyatro ya da maça gitme seçeneklerinden birini tercih etmiştir. 35. Araştırma sonuçları insanların, genellikle, tanıdıkları yiyecekleri ve pişirme biçimlerini tercih ettiklerini ortaya koyuyor. 36. Çocuklar ve büyüklerin çeşitli oyunlarda kullandıkları bir oyuncaktır çember. 37. Metropolis antik kentinin tiyatrosu, taştan yapılmış erken dönem tiyatrolarından biridir. 38. Ağız yoluyla alınan bazı ilaçları kullanırken greyfurt suyu içilmemesi gerekiyor. 39. Çok titiz, çok çabuk kızan, işlerin kendi görüşleri doğrultusunda yapılmasını isteyen bir yöneticiydi. 40. Okuru, okumadan önceki halinde bırakan kitap, başarısız bir kitaptır.

C 10. (1) Bizim kuşağın tek ideali, amacı, yaşama nedeni vardı: dünyayı değiştirmek (II) Çünkü memnun değildik bu sömürü düzeninden, dünyanın gidişinden, insanların emeklerinin çalınmasından (III) Sonra, şarkıda söylendiği gibi oldu: Biz bü- yüdük, yollar büyüdü (IV) Sonra sancılar, mücadele, hayat yorgunluğu Bu metinde numaralanmış yerlerden hangisinin sonuna nokta (.) konamaz? C) III A) I B) II D) IV

3. Gezgin albatros, 3.5 metreyi bulan kanat açıklığı ile dünyadaki en uzun kanatlı kuştur III Yavaş loris, dünyadaki tek zehirli primat türüdür DT IV'te öge sayısı üçtür. 11 Pandalar, günde yaklaşık 30 kilogram bambu tüketebilir IV Cırcır böceklerinin 8 saniyedeki ötüş sayısına 5 eklendiğinde hava sıcaklığı bulunabilir Numaralanmış görsellerdeki cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I, özne ve yüklemden meydana gelmiştir. B)) Il'nin öge sıralaması "özne - yer tamlayıcısı - zarf tamlayıcısı - nesne - yüklem" şeklindedir. Ill'te yüklem vurgulanmıştır.

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yüklemden oluşmuştur? A) Hayvanlar insanlarla kolay kolay dost olmaz. B) Orman yangını doğal ya da beşerî sebeplerden çıkar. C) Kitap, görmediğin yerlerde tanıdığın kişinin sana içini açmasıdır. D) Çalışkan, sorumluluklarını bilen, herkese karşı hoşgörülü olan biriydi.

TEST Cümlenin Ögeleri 1. Özne; yüklemin bildirdiği işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise cümlede öznenin yaptığı eylemden etkilenen ögedir. "Sezen kitabını okul- da unuttu." cümlesinde unutma işini yapan "Sezen'dir ve cümlenin öznesidir. Sezen'in unutma işinden etkilenen ise "kitap"tır ve cümlenin nesnesidir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde altı çizili öge cümlenin öznesidir? A) Ay, belli belirsiz gümüş ışınlarını, patlamak üzere olan tomurcuklara vuruyordu. B) Hastalığın yiyip tükettiği bu zayıf çehre, Selim'i bü- yülemişti. C) Hafif bir rüzgâr alnına dökülen, boynuna doğru uza- yan sarı saçları dağıtıyordu. D) Servilerin karanlık tepelerini hafif bir sabah aydınlığı titretiyordu. 2. Yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç); cümlede yönelme, bu- lunma, ayrılma bildiren ve yüklemi yer anlamıyla ta- mamlayan ögedir. 4. Yüklem; cu sözcük ve lanılan söz bir isimdir seviyorum kimli bir şey sevg fiil almış Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tam- layıcısı yoktur? A) Acı fren sesini duyanlar, evlerinin camından baktı- lar. Aydın Yayınları Bu açık 1. Yüre la y II. Yer me III. Ör re IV. Ira d cüm gild A)