Düşünce Yazıları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünce YazılarıC
TEST
Dünyada kitaptan güzel ne vardır ki? İşte önü-
müzde iki yüz, üç yüz sayfalık bir kitap. Ne ol
duğunu, neden bahsettiğini biliyorsunuz. Yalnız
ismini görüyorsunuz ve yazarını da tanımıyor-
sunuz. Sadece biliyorsunuz ki bir romandır. Hiç
durmadan açın; belki içinde elemleri, sevinçleri,
muhabbetleri veya nefretleri sizi alakadar ede-
cek, bir ve birkaç kahramanla tanışacaksınız.
Onlar sizin dostunuz olacak, en üzüntülü gün-
lerinizden birinde bir roman kahramanının size
gelip "Bilmez misin, ben de senin gibi bir insa-
nim." dediğini duyacaksınız. Bu bakımdan çok
okuyan, hikâye ve romanlarla geçen saatlerin
kaybolmadığına inanan insan, ömründe asla
yalnız kalmaz.
Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Roman
C) Fıkra
B) Hikâye
D) Deneme
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarıkörükle
ir eridi,
ver açıl-
-kler ye-
rtlarına
aldılar.
plan 21
en han-
me ka-
em be-
im. Ne
ni daha
ğıdaki
or ola-
6.
kitaplar
manın yolları" gibi isimler taşırlar. Bu tür
kitapların yalnız yazarları zengin olmuş-
tur. Okuyucuları arasında zenginliğe ka-
vuşanlar herhâlde pek azdır.
Yukarıdaki metnin türü aşağıdakiler-
den hangisi olabilir?
A) Ani
C) Makale
B) Deneme
D) Söyleşi (Sohbet)
Gülten Dayıoğlu 1935'te Kütahya'nın
Emet ilçesinde doğdu. İstanbul'da Ata-
türk Kız Lisesini bitirdi. Bir süre Hukuk
Fakültesinde öğrenim gördü. Dışarıdan
sınavlara girerek ilkokul öğretmeni ol-
du. On beş yıllık hizmetten sonra
1977'de istifa etti. Romanlar, öyküler,
radyo ve televizyon oyunları yazdı. Da-
ha çok çocuk edebiyatıyla uğraştı. 1963-
1971 yıllarında çocuklar için birer hikâ-
yelik yirmi altı küçük kitap yayınladı.
Yukarıdaki metnin türü aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Biyografi B) Söyleşi (Sohbet)
C) Otobiyografi D) Röportaj
2. Roman:
İnsanların başlarınd
miş ya da geçmesi
olan olayların yer v
belirtilerek bütün
rıyla ele alındığı uz
lara "roman" denir
Romanların "uzur
olarak anıldıkları c
3. Masal:
İnsanların hayal
doğan olağanüst
çek dışı olaylarla
hikâyelere "masa
4. Deneme:
Herhangi bir kon
yargılara varmac
konulan düşünc
lamaya kalkmada
çe yazılan fikir
"deneme" denir.
Yazar, denemede
disiyle konuşuy
bir üslup kullan
101
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları15
ai
e can-
özel-
indan
anlara
anla-
bl de-
zerin-
sonra
ürüne
Paragrafta Anlam
Metin Türleri
7. Yolculuklarda okumak hep tavsiye
edilir ama ben bunu oldum olası ya-
pamıyorum. Giden bir aracın içinde
bir şey okumaya kalktığımda rahat-
sız oluyorum; başım dönmeye, mi-
dem bulanmaya başlıyor. Otobüs se-
yahatlerinde nadiren de olsa yanım-
daki kişinin kitap okuduğunu görün-
ce ona imreniyorum. Özellikle gece
yolculuklarında ben bu yol ne zaman
bitecek diye dakika başı saate bakar-
ken yanımda kitap okuyan kişinin yol-
dan ve saatten bihaber kitaba dalmış
hâli beni hep kıskandırıyor.
Bu metnin türü aşağıdakilerden han-
gisi olabilir?
A) Ani
C) Öykü
B) Deneme
D) Gezi yazıSI
19.
Ortaokul Türkçe
Düşünce YazılarıMetin Türleri
-rin ifa-
anıtla-
isi bir
wapan
sinda-
e ha-
Ci hür
a so-
icile-
ilerin
rlığı-
mü-
etki-
Besicilikte yem -hayvan alım fiyatları dikkate alınmazsa- en
önemli maliyet kalemi olarak kabul edilmektedir. Yem fiyat-
larındaki yüksek artışlar ve et fiyatlarındaki istikrarsızlık üre-
ticinin alım gücünü zayıflatmakta, ileriye yönelik üretim plan-
laması yapmasını engellemektedir. Bunun yanında besiciliğe
başlayan birçok üreticinin yem ihtiyaçlarını yem fabrikaların-
dan vadeli olarak temin etmesi fiyatlara yansımakta, bu da
üreticiyi zor durumda bırakmaktadır. Et üretiminde girdi ba-
zında herhangi bir desteğin olmaması, ürün bazındaki des-
teklerin yetersiz olması da üretimi olumsuz etkileyen bir di-
ğer önemli nokta olarak dikkat çekmektedir.
Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fıkra (Köşe Yazısı)
C) Eleştiri (Tenkit)
B) Makale
D) Deneme
1.
Ge
kal
ya
VE
d
C
2.
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları19. Aşk yabani bir hayvandır. Kanunlar dışında, isyan ve
ihtilal dağlarında yaşar. Ancak gece, karanlıklar ba-
sınca gizli yollardan şehre girer ve bahçelerin çiçek
dikmeye ayrılmış yerini, ağaçlı caddeleri altüst eder.
Hükûmetler, polis ve jandarmayı ona karşı silahlan-
dırır. Hâlbuki evlilik, bir şehir kurumu, bir emniyet
tertibatıdır. At cambazhanelerinde musiki çalan ve
dans eden, dişi sökülmüş, tırnakları törpülenmiş,
zararsız arslan, orman canavarına göre ne ise aşka
kıyasla da evlilik odur.
Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine
örnek olabilir?
A) Ani
B) Deneme
C) Makale
D) Köşe yazısı (Fıkra)
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarıj-
n
3-
a
335
3. Güldesteleri sevmem. Güldesteler, çokluk, mendebur ozan-
ları soylularla bir tutma çabası içindedirler. Üstelik bu çiziktir-
meler, onları yazanların en iyi, en sağlam şiirleri de değildir.
Güldesteciler günlerce, ozanların yaptıkları üzerine kapanıp
onların en seçkin şiirlerini gün ışığına çıkaracaklarına hemen
de ellerinin altında miskin miskin duran karalamalara uzan-
maya bakarlar. Hani, bu uyuz şiirleri kendileri arayıp bulsa-
lar gene yanmam. Bunların çoğu, kendilerinden önce düzen-
lenmiş güldestelerden aktarmalar yapmak kestirmeciliği ile
toplanmıştır.
Bu paragraf aşağıdaki metin türlerinden hangisine ait
özellikleri taşımaktadır?
A Deneme
C) Söyleşi (Sohbet)
B) Fıkra (Köşe yazısı)
D) Makale
AD ENGIN YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları15. Yapılan araştırmalar, esnemenin beyinde si-
caklık düzenleyici etkisi olduğunu gösteriyor.
Bu görüşe göre esnemeyle alınan derin nefes
-arabalardaki radyatör gibi- beynin soğumasını
sağlıyor. Beyin sıcaklığı arttığında burun muko-
zasındaki kan akışı hızlanır. Esnemeyle alınan
hava, burun ve ağız boşluğundan -çeperleri ön
beyinle doğrudan bağlantılı olan kan daman
ağlarıyla kaplıdır- geçerken damarlardaki kanın
sıcaklığını değiştirir. Böylece beynin soğuması-
na yardımcı olur.
Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
B) Söyleşi
(D) Deneme
A) Fıkra
C) Makale
Raven hulenze faule
duygu flor
dra
95yo
beck
(leyt
1
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarıa) 2 b) 3
12) Aşağıdaki tümcelerin hangisinde adı soru yoluyla
belirten bir sözcük vardır? (Soru ön adı
arayacaksınız)
a) Arkadaşın nereden geliyor?
b) Hangisini okuyacaksın?
c) Hangi müzeyi gezdiniz?
d) Siz neden sinemaya gelmediniz?
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarımilletlerin hafızasında yer etmiş önemli olayların anlatıldığı, olağanüstü ögeleri de
barındıran yazı türüdür.
➤ Kişi, mekân, zaman ve olay örgüsünün detaylıca ele alınmadığı, olmuş ya da olabilecek olayları anla-
tan kısa olay yazılarına.....
veya ..
..... denir.
➤ Topluma mâl olmuş bir kişinin hayatının anlatıldığı yazı türüne
kendi anlattığı yazı türüne
.... denir.
➤ Bir kimsenin yaşadıklarını günü gününe yazdığı edebî türe
denir.
bu kişinin hayatını
ist (5
ya da
➤ Herhangi bir konudaki görüşlerin okurla konuşma havasında anlatıldığı düşünce yazısına
adı verilir.
➤ Bir kişinin başından geçen olayları, çevresini ve zamanını da içe alacak şekilde anlattığı yazı türüne
veya ....
........ denir.
Ortaokul Türkçe
Düşünce YazılarıGUNAY
1.
8. Sınıf 1. Deneme Sınavı
.
TÜRKÇE
1. Bu testte 20 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının TÜRKÇE testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
GOREV &
Bir
Bir çınar gördük; enli boylu, vakur.
Bir ağaç; hiç eğilmemiş, mağrur.
Aralarında türlü yönlerden benzerlik ilgisi bulunan iki şeyden zayıf olanının nitelikçe daha üstün olana benze.
kisiles time
tilmesine denir. benzetme
Insan dışındaki varlıklara ya da kavramlara insan kişiliği kazandırma sanatına denir.
Anlamı güçlendirmek için karşıt kavramların özelliklerinin bir arada kullanılmasına denir.Tezat
B Neden böyle düşman görünürsünüz,
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Aşağıdakilerden hangisinde yukarıda tanımı verilen söz sanatlarından birinin örneği yoktur?
AÖlüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer.
O ne müthiş tipidir, savurulur enkaz-ı beşer.
D) Yolcuyum bir kuru yaprak misali.
Rüzgârın önüne atılmışım ben.
4.
2. Ev, insanlar için kişisel yaşam alanı olmanın ötesinde hayatta kalma-
nın ve sağlıklı yaşamanın en büyük gerekliliğidir. Bilim insanlarının
Afrika'da bir mağarada yaklaşık 195 bin yıl önce yaşanan Buzul Ça-
ğı'nı evler vasıtasıyla atlatabildiği iddia ediliyor. Insanlığın uygun ma-
aralarla başlayan ev macerası; farklı ihtiyaçlara, tabiat şartlarına ve
göre zaman içerisinde çeşitlilik kazanmıştır. Ör-
rak zararlı sürüngenlerin, bö-
erden ka-
8. Sınıf 1. Deneme Sın
Uzun karlı günleri takip ec
Aşağıdaki cümlelerder
A) Bir yıldızlı gece sah
B) Içeride yine fısıltıls
Kapinin tunç tok
D) Hasip Efendi ks
5.
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarıde don
de bir-
etkile-
A-don
duğu
etki-
masi
sme
top-
re-
lik
Ç
TÜRKÇE
8.SINIF
DENEME
Aşağıdakilerden hangisi farklı türde bir metinden alın
miştir?
A) Şiir üzerine söylemek istediğim çok şey var. Çünkü şir
beni ben yapan, kendimi keşfetmemi sağlayan edebi to
rün adı. Ruhumdaki tüm duyguların kelimeler aracılığıyla
ete kemiğe bürünmüş hali.
B) Bana yıllardır "Şair kimdir?" diye soruyorsunuz. Bu soru-
nun yanıtını tam anlamıyla yeni buldum diyebilirim. Şair,
insan ruhunu aracısız gören ve gördüklerini bir şarkı gibi
ifade edebilen kişidir.
C) Hayatta karşınıza çıkabilecek her konu, her duygu şiirde
yer alabilir. İşte bu yüzden bir Orhan Veli ya da Cemal
Süreyya dizesinde kendinizi bulabilirsiniz. Sizin hisset-
tiğiniz duyguları bir başkasının yıllarca öncesinden dil-
lendirmesine şaşırır ve sizi tamamıyla anlayan birilerinin
varlığıyla mutlu olursunuz.
(D) Usta şairlerin kaleminden çıkan şiirleri dinlerken kendimi
şırıl şırıl akan bir dereyi dinler gibi hissederim. Sizce de
öyle değil midir şiirde var olan ahengin çıkardığı ses?
Ruhunuzu dinlendiren bir musiki. Duygulardan yola çıkıp
bu sese ulaşmak, şiiri yazmaksa elbette oldukça zordur.
10. Nesne, cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen varlıktır. Be-
lirtili vo holisticis
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları1. İnsanın eleştirel düşünce gücünü artırabilir. Çünkü kişi çoğunlukla gün içerisinde yapmış olduğu doğru ve yanlış davranışları, is-
temli ya da istemsiz bütün olayları yansız bir kişilikle ortaya koymaya çalışır.
* Objektif tutumu geliştirebilir. Çünkü o beyaz sayfalar, kendi düşüncelerini kimseye ispat etmek zorunda olmadığı özerk bir böl-
gedir. Düşünceler en yalın hâliyle dökülür.
* Yazılı anlatım becerisini geliştirebilir. Çünkü kişi kendini yazılı olarak ifade etmeye çalışır, duygu ve düşüncelerini en doğru, en
güzel belki süslü biçimde yazı diline dökmeye çalışır.
* Hayal gücünü artırabilir. Çünkü bu türde kalem oynatan kişi her zaman gün içindeki olayları olduğu gibi anlatmakla kalmaz. Ba-
zen olayların kendi üzerindeki etkilerini yansıtır.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda faydaları verilen edebî türe örnek olabilir?
A) Ordu'nun Perşembe ilçesine bağlı Çaka'da, köyün üç bakkalından biri olan Sait Cinek ağabeyimiz PTT acentasıydı. Halkın pos-
ta işleri onun elindeydi. Pazartesi günleri posta günüydü ve halk, öğretmen ve öğrenciler, "Sait abi, bana bir şey var mı?" soru-
sunun içinde taşıdığı çokça ümitle bakkalının kapısına varırdı.
B) "Buralara apartmanlar dikilecekmiş." dedi yaşlı iğde. Bir ürperti, köklerimden başlayarak önce gövdeme, sonra dallarımın en
körpe uçlarına kadar yayılıverdi. İstemsizce titredi bütün bedenim. Çatlamış birkaç meyvem kopup yere düştü. Karınlarını doyur-
makla meşgul kuşlar, kanatlanıp dere kenarındaki karaağacı sarmalayan asmaya kadar ötüşerek gitti.
C) Şebinkarahisar, Aralık, 1958
Her şey yabancı, her şey ilgimin dışında. Az önce balkona çıkıp apak çevreye bakarken yeniden anladım bunu. Kar burada her
şeyi örttü. Olduğum yerden hiçbir şey görünmüyor. Ne bir ağaç ne bir ev, hiçbir şey... Göz yorucu bir aklık. Yazmayı denemiyo-
rum bile. Oradan oraya bocalıyorum. Yazmak diye bir sorunum yok. Yanımda getirdiğim kitapların hemen hiçbirine el sürmüyo-
rum. Bir çukur oluşuyor çevremde, bu çukura gün geçtikçe daha bir gömüldüğümü duyuyorum.
D) Sevgili Kardeşim Orhan,
Belki bu yazdıklarım oraya vardığı zaman, een bir çocuk hastanesine kavuşmuş olacaksın. Böylece huzurunun bir bölümü ger-
çekleşmiş olacak. Bütün sıkıntılarım sanatçı-nekim ikiliğinden doğuyor. Şimdi Ankara'da tiyatrolar perdelerini açıyor. Gözüm o
kadar alışmış ki "Orhan Asena" adı altında bir oyun arıyorum, bulvarları dolduran afişlerde. Bu yıl, yerli oyun bakımından tiyat-
rolar oldukça dolgun.
0
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları7-
Deneme - 9
Deneme, herhangi bir konuda kişisel duygu, görüş ve düşüncelerin anlatıldığı yazı türüdür.
Makale, bir görüşü ileri sürmek veya bir düşünceyi savunmak, bir gerçeği açıklamak ve
bilgi vermek amacıyla yazılan yazıdır.
.
. Fıkra (köşe yazısı), gazete ya da dergilerde yayımlanan ve yazarın kendi bakış açısına
göre güncel konuları değerlendirdiği kısa yorum yazılarıdır.
Roman, bireysel veya toplumsal olay ve olguları gerçeğe uygun bir biçimde ya da kurma-
ca bir yapı içinde ve geniş boyutlu olarak anlatan bir yazı türüdür.
Bu açıklamalara göre,
A) Deneme
metni aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmıştır?
MUBA
YAYINLARI
Marmara Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden bir akademis-
yenimiz üniversite birinci sinifa başlayan öğrencilerini "az sözcüklü uzun
sohbetlerin insanları" olarak nitelendiriyor. "Gençlerimiz, çok konuşuyor-
lar, durmadan konuşuyorlar, hep konuşuyorlar ama az sözcükle konuşu-
yorlar." Ben bu yazımda her yerde ve hep karşımızda olan söz konusu
üzerinde durmak istiyorum.
B) Makale
C) Roman
DFıkra
SLER
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları1.ÜNİTE
3.
Hemen her akşam eve içim sıkkın dönüyorum. Niçin? Bu
niçinin yanıtı yok. Bir işim mi sapa sardı? Bir yerim mi
ağrıyor? Birisiyle mi çatıştım? Hayir... Sadece içim sıkkın.
Belki siz de benim gibisiniz. Belki herkes, bütün vatan-
daşlar böyle, nedensiz bir bunaltı içindeler... Hayır, hayır,
bu üzüntülerin nedeni mi yok dedim? Evet, nedeni yok,
ama nedenleri var. Dikkat ediyorum, bizim bütün şikâyet-
lerimiz, küçük şikâyetler toplamıdır.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisini örnek-
lendirmektedir?
A) Gezi yazısı
B) Ani
C) Günlük
D) Fıkra
5.
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları8. 1. Yazar, kendi kendisiyle konuşuyormuş gibidir.
2. Araştırmaya, bilgiye, belgeye dayanır.
3. Eserlerin iyi ve kötü taraflarını tespit eder, özel-
niniaison liklerini ortaya koyar.
4. Bilgilendirme amacı taşıyan bilimsel yazılardır.
nebo Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki düzyazı
türlerinden hangisinin özelliği verilmemiştir?
A) Deneme &
C) Eleştiri
B) Makale
D) Fıkra
25
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazılarıpir
in
7.
1. Şiir veya düzyazı biçiminde yazılabilir.
2. Metinlerin sonunda her zaman bir ahlak dersi verilir.
3. Zaman ve yer genellikle belirsizdir.
4. Kişileri toplumun her tabakasından seçilebilir.
Numaralanmış cümlelerin hangisi fabl türüne ait
değildir?
A) 1.
B) 2.
C) 3.
D) 4.