Düşünce Yazıları Soruları

2. "İnsanlar çift yaratılmıştır." denir ya bunun ne- deni insanların ağzı, burnu, göz yapısı, boyu posunun birbirine benzeyebilmesidir. Bu ka- dar ortak özelliğe sahip olabilirken insanların parmak izlerinin aynı olabilmesi olanaksızdır. Parmak izini silecek ağır yanmaların dışında, yanma ve yaralanmalardan sonra bile parmak uçları kendisini yenileyip eski durumunu aynen alıyor. Parmak izi, dokunulan yerde uzun süre kalabiliyor. Bundan dolayı da parmak izine da- yanılarak yüzlerce suçlu yakalanmıştır. Geçen yıl bu yolla 1200 kişi yakalanmıştır. 66 Öğretmen sınıfta bu parçayı okumuş ve öğrencileri- ne, metin türlerinden hangisine örnek olabileceğini sormuştur? Aşağıdaki öğrencilerden hangisi öğretmenin soru- suna doğru cevap vermistir? A) Murat: Deneme BY Secil: Makale C) Ali: Söyleşi D Aslı: Biyografi EYG YAYINLARI 8.SINIF TÜRKÇE en 4. 192

16. Ilk olarak hangi ülke tarafından uygulandığı IV. Türkiye'de ilk ne zaman ve nerede uygulandığı ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II. B) ve IV. Ekran bağımlılığı, yemek seçme alışkanlığı, yat- ma vakti gibi can sıkıcı sorunlarla yüzleştiklerin- de çocuklar algılayıcı olmak yerine tepki göste- rerek ya kendilerini kapatırlar ya da rol yaparlar. işte yazarlar bu olumsuz duruma "hayır beyni" yanıtı diyorlar. Fakat çocuklarımıza kendi prob- lemleriyle başa çıkmaları ve bu problemleri çöz- me yeteneklerini geliştirmeleri için "evet beyni" yaklaşımını öğretebiliriz. Çocuklar bu yaklaşıma geçtiklerinde daha yaratıcı ve psikolojik olarak daha dayanıklı hâle gelirler. Çevreleriyle olan ilişkilerinde daha becerikli olurlar. Hata yapma konusunda ise çok daha az endişeli olurlar. Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? X Tanık göstermeye yer verilmiştir. Tartışmacı anlatım kullanılmıştır. Karşılaştırmaya yer verilmiştir. DY Ckarımda bulunulmuştur. 8. Sınıf BDS-4 17. 6

tlu olmayı ordu. de kayak meleri de u grupta zla kitap lar bilin- 6. 1. METİN OU ORDINE VR Suna, kaza benzeyen, oldukça büyük ve uzun boyunlu bir ördektir. Boyu 55-65 cm, kanat ge- nişliği 100-120 cm arasında değişir. Gövdesi topludur. Kırmızı-koyu pembe renkteki gagasının "gaga sırtı" belirgin bir şekilde içe doğru kıvrılır. Bacakları uzundur. Erkekler, dişilerden biraz daha büyüktür. Ülkemizde, Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışındaki tüm bölgelerde görülür. 2. METİN Men 20 Zeytin ağacı, en çok Akdeniz ülkelerinde yetişmekte olan, 2-10 metre arasında değişen uzun- luklara sahip, dalları dikensiz küçük, uzun ömürlü bir ağaçtır. Boylu bir çalı olarak da karşımıza çıkabilen zeytin ağacı, sık dallı, yayvan tepeli ve her mevsim yeşil yapraklara sahip olan bir ağaçtır. Bu meyvenin etli kısmı ve sert çekirdek kısmı kullanılarak elde edilen zeytinyağı oldukça değerlidir. Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak yönlerinden biri değildir? A) Karşılaştırma yapılması B) Benzetmeye başvurulması C) Nesnel anlatımdan yararlanılması D) Bilgi vermek için yazılması primary am A

8. Insanları bir arada en iyi ne tutabilir? Korku mu? Kor- ku bir süre sonra insanları ikiyüzlülüğe sürükler, çok geçmeden birbirine düşürür. Baskı veya zorbalık mı? Baskı ve zorbalık olanca sertliğiyle de ortaya çıksa gücü her yere, herkese erişemez. Diyelim ki erişti. Çok geçmeden korku kaplar ortalığı, yalnızlığa götürür insanı. Alışkanlıklar mı? Alışkanlıklar da zamanla yitirir değerini, gerçek bir bağ oluşturmaz insanlar arasında. Zayıflar, gevşer o bağlar. İnsanları bir arada en iyi sevgi tutabilir kanımca. İnsanları ürkütmeyen, zorlamayan; sevgidir ancak sarıp sarmalayabilen. Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine örnek olabilir? A) Ani B) Deneme C) Makale D) Köşe yazısı (Fıkra)

SORU 4 "Millî birlik ve beraberlik, hiç ayrılık olmadan milletin bütün olmasıdır. Millî birlik ve beraberlik ruhu, bir milleti oluşturan fertleri birbirine bağlar. Bu ruha sahip olamayan milletler, üzerinde yaşadıkları topraklara sahip çıkamazlar ve bu toprakları koruyamazlar. Daha önceki yazılarımda da söylediğim gibi Türk milleti, millî birlik ve beraberlik ruhunu en güzel şekilde taşıyan milletlerden biridir, öyle ki bu eşsiz milletin karşısında hiçbir kuvvetin duramadığını 15 Temmuz tarihinde bütün dünya görmüştür." Yukarıda yer alan paragraf, hangi metin türünün özelliklerini taşımaktadır? Fikra B) Makale C) Günlük D) Söyleşi

- Doğruya giden yol; meşakkatlidir, sabır ister. Bu yolculukta birçok yanılgı yaşayabiliriz. Doğru bil- diklerimiz kocaman birer yanlış, yanlış bildikleri- miz ise hakikatin ta kendisi olabilir. Insanlar pek çok bilgiye yanıla yanıla ulaşmışlardır, ulaşmak- tadırlar. Yeter ki yanılgılar, insanın öğrenme iste- ğinin önünde engel olarak durmasın. Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangi- sine örnektir? A) Sohbet C) Biyografi B) Hikâye D) Deneme

8. I. II. Bulutlar, rüzgar hareket ettirir. Yatay şekilde esen rüzgar bulutları iter. Rüzgarın yönü ve gücüne göre bulutlar çoğalır ya da kaybolur. Bulutlar; küçük su tanecikleri, toz ve buz kristallerinden oluşur. Sıcak ve soğuk kütle- lerinin yer değiştirmeleriyle meydana gelen rüzgarlar, güçlerine ve yönlerine göre bulutları hareket ettirir. III. Leyla Hanım'ın tek derdi her zaman olduğu gibi çocuklarını koruyup kollamaktı. Keyla Hanım'ın iki tane kızı, bir de küçük oğlu vardı. Servet Bey iyi bir babaydı elbette ama detaylara önem vermeyen biriydi. Leyla Hanım ise çocuklarının yaşamına yön verecek şeyin onların yaşamı için alınacak kararlardaki detaylar olduğunu biliyordu. Yukarıdaki numaralanmış metinlerin türleri aşağıdakilerin hangisinde sırayla verilmiştir? A) B) İnsanın en büyük kılavuzu deneyimleridir hayatta. Yarını neye göre kuracağı konusunda, bugünün kararlarını nasıl alacağı konusunda veya hedeflerini belirlerken hep bu kılavuza bağlı kalmalı, hep ondan ilham almalıdır insan. Bu denli sağlam bir kılavuza sahip olmak için de yaşamaktan korkmamalı, her şeyi deneyimleyerek kendi kılavuzunu beslemelidir. Başka bir deyişle kendinden yola çıkarak kendini inşa edebilmelidir. C) DY 1 Deneme Sohbet Fıkra Deneme || Makale Deneme Eleştiri Makale ||| Eleştiri Hikaye Sohbet Roman 5

20 dakika 4 2. Hiç yapım ekl almamış, tek sözcükten oluşan filllere "bat filller" denir. Basit filller, fill çekiminde kullanılan kip, kişi ve olumsuzluk eki gibi çekim eklerini alabilir. Ömeğin "Ablana doğum günü için bir çanta almalısın." cümlesindeki "almalısın" çekimll filll, "al-" filline "-malı" gereklilik kip ek ve "-sin" kişi eki getirilerek yapılmıştır. "Almalısın" filll herhangi bir yapım ekl almamıştır. Bu ne- denle de yapısına göre basit bir fiildir. Buna göre, (1) Sanatçı, bizim göremediğimiz ayrıntıları görebilmell- dir. (II) Biz, bir tohuma bakıp onun bir tohum olduğunu görürüz. (III) Sanatçı ise hayal gücünü kullanarak o to- humdan bir fidan yeşertir. (IV) Sanat yeteneği olan in- sanlar bu yönleriyle bizim gibi sıradan insanlardan ayrılır. metninde numaralanmış cümlelerin hangisinde alti çizill fill basit yapılıdır? A)1 B) II C) III D) IV 2. Türemiş filller, isim ya da fill türündeki sözcüklerin kök veya gövdelerinden yapım ekl yoluyla türetilen filllerdir. Türemiş filler tek sözcükten oluşur ve yapım ekinden sonra çekim ekleri alabilir. Aşağıdakilerin hangisinde çekimli fill türemiş yapılıdır? te çıkarmayın. (Bas dakika 5.

13. Günezinde başlamak istiyorsan erken kalkmalısın. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün eş anlamlısı aşa- ğıdakilerin hangisinde kullanılmıştır? genc, formie A) Yaşına göre oldukça dinç görünüyordu. BjEnerjisini gereksiz işler için kullanıyor. C) Yazın öğle saatlerinde, bazı canlılar uykuya çekilir. D) Huzurlu, dingin bir yaşam istiyorum.

DENEME 3 13. Aşağıdaki metinlerden hangisi yay ayraç içinde verilen türde yazılmamıştır? A Teknoloji çağının en büyük ürünü olan internet artık her eve girmeye başladı. İnternet kullanı- minin dünya ve Türkiye genelinde her geçen gün artıyor olması ve internet kullanım yaşının da her geçen gün aşağıya çekiliyor olması da beraberinde birçok riski getiriyor. İnternet kullanımı- nın birbirinden farklı ve güzel yönleri olduğu gibi aynı derecede kötü yönleri olabiliyor. İnternet tamamen sizin elinizde olan sınırsız bir dünya gibidir. Bu dünyada istediğiniz kapıyı kendiniz açabiliyorsunuz. Dünyanın anahtarı sizin elinize verilmiş gibidir. Bu anahtar ile hangi kapıyı açacağınıza ise kendiniz karar vereceksiniz. Faydalı kapılardan giriş yapabileceğiniz gibi kötü ve faydasız kapılardan da giriş yapabilirsiniz. İnisiyatif tamamen sizin elinizde olacak. (Söyleşi)) BNiğde'ye yaklaşıyorduk. Yanımda oturan bir Niğdeli şehrin eteğini saran ağaç kümeleri ara- sında pek iyi seçemediğim bir noktayı işaret etti. "Faruk Nafiz'in hanı" dedi. Büyük şairin han sahibi olduğu günleri de inşallah görürüz. Fakat yol arkadaşımın bana gös- terdiği bina sadece Faruk Nafiz'in unutulmaz "Han Duvarları" şiirinde tasvir ettiği han idi. Kı- yafetinden anlaşıldığına göre Niğdeli arkadaş bir esnaf yahut işçi idi. Böyle olmakla beraber "Han Duvarları"nı ve Faruk Nafiz'i biliyordu. Niğde'ye indik ve hemen meşhur köfteciye gittik. Yayık ayranla birlikte güzel gitti. Sonra çarşısını gördük. (Gezi yazısı) C Köy çocukları iyi bilirler, hele de eskiler. Çocukluğumda, bana da diğer tüm çocuklar gibi, sadece kara lastik ayakkabılar alınırdı. Hatta bu ayakkabıların da iki numara büyüğü alınır, böylece 4-5 yıl o ayakkabıyı giymemiz sağlanırdı. Doğrusu hasrettik spor ayakkabılara. Ancak televizyonlardan görür, "Ahh, acaba bizim de olur mu bir gün?" diye iç geçirirdik. İlkokul 4. sınıf öğrencisiydim. Babam o zamanlar İstanbul'a gider, dört - beş ay kadar çalışır sonra bir süreliğine dönerdi. Bu dönüşlerden birinde bana sonsuz bir mutluluk yaşatmıştı. (Ani) D) 1902'de doğdum. Doğduğum şehre dönmedim bir daha. Geriye dönmeyi sevmem. Üç yaşım- da Halep'te paşa torunluğu ettim. On dokuzumda Moskova'da üniversite öğrenciliği ve kırk dokuzumda yine Moskova'da konuk oldum. Ve on dördümden beri şairlik ederim. Kimi insan otların kimi insan balıkların çeşidini bilir, ben ayrılıkların... Kimi insan ezbere sayar yıldızların adını, ben hasretlerin. (Otobiyografi)

2. Kitap okumak, engin denizlerde yolculuk yapmak gibidir. Bu anlamda denebilir ki iyi bir kitap, yete- nekli bir kaptandır. Bu sebeple iyi bir kitapla ucu bucağı olmayan sularda her türlü maceraya açıla- bilirsiniz. Bu parçada "iyi bir kitap" aşağıdakilerden hangisi- ne benzetilmiştir? A) Yolculuk yapmaya B) Yetenekli bir kaptana C) Engin denizlere D) Gemiye 5. I. Esk II. Ger III. Çan niz. IV. İlkok Numara lanılmar A) I.

Düşünürleri tek tek inceledim, felsefe sözlüklerini karıştırdım bir süre. Kötülüğü doğrudan tanımlamak yeri- ne iyiliğin olumsuz hâli olarak belirlemek kolay geliyordu herkese. Problem önünde sonunda genel bir yere bağlanıyordu: yaşama zarar veren şeylerin genel toplamı... Bu bir tanım kabul edilebilirdi ama pek kullanışlı değildi. Farklı da olsa birkaç tanıma ulaşmıştım ama yine de... Sözlükler bu tanımların hemen ardından kay- naklara vurgu yapıyordu. Bu metnin anlatımında aşağıdaki tekniklerden hangisi kullanılmıştır? A Tartışma B) Betimleme C) Öyküleme D) Açıklama

17. Yeni Türk toplumunun kurucu ve kollayıcısı ol- mak amacıyla bu fakültede okumaya başlayan siz gençler, Cumhuriyet Dönemi'nin gerçek hu- kuk bilginleri olacaksınız. Bir an önce yetişmeni- zi ve ulusun isteğini yürürlüğe koymanızı hepimiz sabırsızlıkla beklemekteyiz. Sizi yetiştirecek olan profesörlerin kendilerinden beklenen ödevi hak- kıyla yerine getireceklerine güveniyorum. Cum- huriyetin kollayıcısı olacak Ankara Hukuk Fakül- tesinin açılmasından duyduğum mutluluğu hiçbir girişimimde duymadım. Ankara Hukuk Fakültesi, Türk gençliğine daima ışık olsun! Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangi- sine örnek olabilir? A) Makale C) Deneme 8. Sınıf / VIP - 1 B) Söyleşi D) Söylev (Nutuk) 6

üzere a ii duy er böyle yorum. Bunun e olan eğitim erek- malar ŞİM isi. HAZIRLIK 1. Aşağıdaki metinleri dikkatlice okuyunuz ve metinlerin türlerini belirleyip bu türler hakkında kısaca bilgi veriniz. Yaz tatillerimi Besime teyzemin Kozyatağı'ndaki köşkünde geçiriyorum. Buradaki çocuklardan bana hayır yok. Besime teyzemin kızı Necmiye, annesinin dizinin dibinden ayrılmayan sessiz ve biraz da hastalıklı bir çocuktur. Kamuran ağabeyinin hemen hemen bir eşidir. Bereket versin, etrafta muhacir çocukları var. Onları bahçeye toplayarak başlarına geçer, akşama kadar adeta kudururum. Geceye doğru güneşten yüzümün derisi pul pul olmuş, yaralı ellerimle eteklerimin yırtıklarını kapatmaya çalışarak içeri girince teyzem saçını başını yolar, bir kucak parlak tüy yığını altında ara sıra pembe ağzını açarak esneyen ve o hâliyle Van kedilerine benzeyen Necmiye'yi bana misal gösterir.

Tet insanın damağındadır ve bu hiçbir zaman ödemeyle ilgili bir şey değildir. Ödediğiniz şey ne ise adina bedel dersiniz. Siz bir bedel ödüyorsanız o artık sizin sahibiniz- dir ve siz o şeyin kölesi olmuşsunuzdur. O yüzden para için çalışanlar da kölelik sisteminin birer parçasıdır. O yüzden dikkat edin ne kadar çalışırsa çalışsın insanların bereketi yeterli gelmiyor. Bereket nedir, diye sorsam ne cevap verirdiniz? Bereket olanın yetmesidir. Biz daha az kazanırken, daha az şeye sahipken daha mütevazı ya- şayan insanlardık. Şimdi ise birçok kişi "Onda var, ben- de yok." psikolojisiyle yönetiliyor. Aslında bu hayat, bir nefesle geldiğiniz yine bir nefesle bitecek olan bu hayat, sadece tat aldığınız sürece keyiflidir. Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? A Sohbet (Söyleşi) Ć) Ani (Hatıra) B) Makale Fıkra

Eleştirit Bir sanat ya da düşünce eserini tanitie Zayıf ve güçlü yönlerini belirtme, bir yazanın g değerini yansıtma amacıyla yazılan yazılara eleşt Aşağıda verilen paragraflardan hangisi eleşt türündeki bir metinden alınmıştır? A) Yaşama elverişi bölgenin sinirlan gezegenien atmosferlerinin sahip olabileceği sera gazlan göre yeniden tanımlanabilir. Bölgenin sinirlarn yildizdan çok uzak mesafelere kadar uzanmas sağlayabilecek en önemli sera gazi hidrojendi By Bu bağlamda kitaptaki öyküler tek tek ele alre cak olursa içimden Yüzlerine Karşı'da saber işine gitmek için otobüs durağında bekleyen savrulan kentin kaba kalabalıklan tarafından örselenen, daha sonraki otobüse güçlükle birg billen bir adamın bu süreçte yaşadığı huzursuz luk bir karmaşayla anlatılır. C) Nötrinoların bir diğer doğal kaynağı atmosferdir Uzaydan gelen kozmik ışınlar atmosferdeki ator çekirdeklerine çarptığında çok çeşitli parçacıkl ortaya çıkar. Pek çoğu kararsız olan bu parçe ciklar bozunurken etrafa nötrinolar yayılır. insanlık tarihi boyunca toplumların ve dünyanın gelişmesi ve şekillenmesinde önemli bir rol üst lenmiş olan değerli madenler günümüzde de ülkeler arasında yaşanan daha fazla kaynağa erişme savaşındaki kritik konumunu koruyor Giderek artan nüfus ve ekonomik gelişmenin ulaştığı boyutlar, Dünya kaynaklarının yakın bir gelecekte tükenip tükenmeyeceğinin uzun süre dir tartışılmasına neden olmuştur.