Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıO
"1946 yılında Mardin Savur'da
dünyaya geldi. İlk ve ortaöğ
renimini Mardin'de tamam
ladı. İstanbul Tıp Fakültesini
bitirdi. 7 Ekim 2015'te Nobel
Kimya Ödülü aldı."
Yukarıda tanıtılan çalışmaları ile
ülkemize katkıda bulunan bilim
adamı hangisidir?
A)
Aziz Sancar
C)
B)
M. Akif Ersoy
Feza Görsoy
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTürkçede düz-geniş ünlülerle (a,e) biten fiilere "-yor" eki
getirildiğinde, fiilin sonundaki düz-geniş ünlüler daralarak
"1, i, u, ü" ünlülerine dönüşür. Bu ses olayına "ünlü daral-
ması" denir.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili fiillerden hangisine"-yor"
eki getirilirse fiilde ünlü daralması meydana gelmez?
A) Beni okulun bahçesinde bekle.
B) Babaannenle dedeni sık sık ara.
C) Yemekten sonra bir dilim tatlı ye.
D) Akşam yemeği için çorba yap.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTÖDEV
06
Genel Tekrar
1. (1) Bilgisayarları sadece oyun oynayıp başkala-
rıyla sohbet etmek için kullanırsak bilgisayar
bize pek de bir şey kazandırmaz.
(2) Fakat her konuda olduğu gibi bilgisayarda da
bilinçsiz kullanım maalesef kötü sonuçlara se-
bep olabiliyor.
(3) Evimizde kullandığımız fırında, sokaktaki tra-
fik lambalarında, cep telefonlarında, fabri-
kalardaki makinelerde, alışveriş yaptığımız
marketin yazar kasasında bilgisayarın izlerini
görmek mümkün.
(4) Bugün hemen her yerde birçok işimizi bilgisa-
yarlarla hallediyoruz.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf
oluşturulmak istenirse sıralama nasıl olur?
A) 3-2-1-4
2-3-1-4
B) 4-1-2-3
D) 4-3-2-1
4.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru
işareti getirilemez?
A) Aramaya nereden başlayacağımızı bilemedik
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıdes
Kadriye Hanım, bahçesine nar, kiraz, erik, portakal, şef-
tali, elma, armut, incir ağaçlarını dikmiştir. Bu ağaçların
dikiliş sırasıyla ilgili şu bilgiler verilmiştir:
Yanlış.
İlk önce incir ağacı dikilmiştir.
Armut, nardan hemen önce dikilmiştir.
Şeftali elmadan hemen önce; erikten hemen sonra
dikilmiştir.
Nar ağacı en son dikilmiştir.
Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangi-
sine kesinlikle ulaşılamaz?
A) incirden hemen sonra erik dikilmiş olabilir.
BY Portakaldan hemen önce elma dikilmiş olabilir.
C
Armuttan hemen önce şeftali dikilmiş olabilir.
D Erikten hemen önce kiraz dikilmiş olabilir.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları15. Ağaç dikmekle meşgul yaşlı birisini gören padişah, onun-
la hoşbeşten sonra sormuş: "----" Yaşlı adam, "Oğul,
bizden evvelkilerin ağaçlarının meyvelerini biz yedik, bi-
zim diktiklerimizin meyvesini bizden sonrakiler yesinler
diye uğraşıyorum." demiş. Bu cevap padişahın çok ho-
şuna gitmiş ve çıkarıp bir kese altın vermiş. İhtiyar,"
diyerek cömert yabancıya teşekkür etmiş. Bu cevap da
padişahın hoşuna gitmiş ve çıkarıp yaşlı adama bir kese
altın daha vermiş. Ak sakallı ihtiyar, "----" demiş. Pa-
dişah, ihtiyarın bu cevabina da hayran kalmış ve çıkar-
dığı bir kese altını verdikten sonra yanındakilere dönüp
"Burada daha fazla durmayalım yoksa bu ihtiyar bizde
altın bırakmayacak." demiş.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan
yerlerden herhangi birine getirilemez?
en A) Keşke herkes senin gibi ağaç dikse de ülkemiz yem-
yeşil olsa ne güzel olur! neconual bern
B) Büyük bir ihtimalle diktiğin ağaçların meyvesini yi-
Buleyemeyeceksin ne diye uğraşıyorsun?
C) Şükürler olsun ki başkalarının diktiği fidanlar sene-
artde bir kez meyve verdiği hâlde benim diktiklerim iki
defa meyve verdi.
tid talven
D) Başkalarının diktiği fidanlar seneler sonra meyve
verirken benim diktiklerim daha şimdiden meyveye
durdu.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları12.
Bu topraklar üstünde.
Benim yuvam her bucak.
Vatanımdan bir parça,
Şehir veya köy, bucak...
Doğudaki bir yerin,
Batımızdan farkı ne?
A) Eşitlik
C) Toprak
Ha güneyde Adana,
Ha kuzeyde Edirne...
İbrahim Hakkı Talas
Yukarıdaki şiire en uygun başlık aşağı-
dakilerden hangisidir?
B) Kardeşlik
D) Vatanım
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları5. Erkin, Elif, Doruk, Salih, Akın, Melek ve İpek'ten oluşan bir yüzme takımı, aralarından bir kaptan seçmek için birbir
lerini denemek istemişler ve bu deneme sürecinde her gün aralarından birinin kaptan olmasına karar vermişlerdir.
Yüzme takımındaki kişiler ve sırasıyla kaptanlık yaptıkları günlerle ilgili bilinenler şunlardır:
Kadın yüzücüler, haftanın birbirini takip eden günlerinde kaptanlık yapmamıştır.
• Doruk, Erkin'den sonraki bir gün kaptanlık yapmıştır.
●
●
Salih, Doruk'tan sonraki bir günde kaptanlık yapmıştır.
·
İki kadın yüzücü, Salih'in kaptanlık yaptığı günden önceki günlerde kaptanlık yapmıştır.
Cumartesi ve pazar günleri bir erkek ve bir kadın yüzücü kaptanlık yapmıştır.
Hafta sonu kaptanlık yapmayan erkeklerden biri Salih'tir.
Pazar günü kaptanlık yapan yüzücü İpek'tir.
Haftanın ilk günü kaptanlık yapacak öğrenci erkektir.
Buna göre, hangisine kesin olarak ulaşılamaz?
.
A) Çarşamba günü kaptanlık yapan yüzücü Doruk'tur.
B) Elif, haftanın ilk günü kaptanlık yapmıştır.
C) Cumartesi günü kaptanlık yapan yüzücü Akın'dır.
D) Cuma günü kaptanlık yapan yüzücü Salih'tir.
numaraland
A) IV
8. Uzun zam
adamlar
yecekler
adam fi
"Hayır,
filin ha
"Çok s
duvar
verm
siniz
Esh
ABGE
A)
9.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıNLAM
TEST
* Apagidaki cümlelerden hangisi anlam ilişkisi ba-
kımından diğerlerinden farklıdır?
Aj Tezini tamamlamak için sabah erkenden okulun
kütüphanesine gitti.
B) Dil eğrenmek üzere önümüzdeki hafta yurt dışına
gidecek.
G) Dün akşam toplantıda bilinçsizce konuştuğu söz-
lerden dolayı çok pişman olmuştu.
D) Sana yetişeyim diye arabaya binip geldim hemen.
Örtülü anlam; bir cümlenin içine gizlenmiş, o cü
den çıkarılabilecek diğer anlamlardır.
Buna göre,
Geçen sene de burası çok soğ
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7. Giton; dolgun yüzlü, yanakları şişkin, dik bakışlı, ken-
dine güvenir, omuzları geniş, göbekli, bakışı sağlam,
yürüyüşü sert biridir. Konuşurken de kendine pek bir
güvenir fakat karşısındakini hemen hiç dinlemez. Ona
sözlerini tekrar ettirir. Gündüz uyur derin derin, herke-
sin içinde de horlayarak uyur. Gezintilerde hep orta-
dadır; o durunca durulur, yürüyünce yürünülür. Ona
uyar herkes çünkü o kendisine uyulmasını ister. Onun
sözü kesilmez, o istediği kadar söyler ve söylediği ka-
dar dinlenir. Herkes onun düşüncesindedir. Verdiği
haberler doğrudur.
Bu parçada Giton adlı karakterin en belirgin özel-
liği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Küstah
Lider ruhlu
B) Lakayt
DSabırsız
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6. Evet, Yunus Emre'nin Anadolu'da yirmi iki mezarı var:
Erzurum'un Tuzcu köyünde, Yunus ile sevgili Şeyhi
Tabduk yan yana yatarlar. Yunus'un kabir üzerine
kokan kekik başka hiçbir dağda bulunmaz. Toprak
bütün cömertliğini ona vermiştir. Yedi dağ ardından,
Yunus'un burcu burcu kekik kokan toprağının haberini
alırsın. Bursa'daki türbenin kır menekşeleri de Erzu-
rum'un kekikleri misali ünlüdür. Yunus'un bir mezarı
da Isparta'nın Keçiborlu kazasında. Orayı da yedive-
ren gülleri sarmış, sarmalamıştır.
Bu parçada kullanılan düşünceyi geliştirme yolla-
ri aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
Benzetme
B) Örnekleme
Tanımlama
→ Benzetme
D) Karşılaştırma → Tanımlama
Örnek
Karşılaştırma
Karşılaştırma
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları11 birey
AA
işte onlardan bazıları:
13. Günlük hayatta ya da genel kültürümüzde küçüklükten beri yer edinmiş olan bazı bilgiler aslında yanlıştır.
●
Ispanak demir açısından çok zengindir.
Yemekle birlikte su içilmez.
Akıllı telefonları gece şarjda bırakmak piline zarar verir.
• Kelebeklerin ömrü bir gündür.
Didem, bu bilgilerin yanlış olduğunu göstermek için altlarına doğru bilgileri yazmıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Didem'in yazdığı bilgilerden biri olamaz?
KURUMLARI
●
A) Yemek sırasında su içmek, midenizin doğal asit seviyesini etkiler. Bu da sindirim sisteminizi olumsuz
etkileyerek vücudunuzun daha az vitamin ve besin emmesine neden olur.
B) Bazı ergin kelebeklerin ömrü 1-2 aya kadar varabilir. Ömürlerinde birkaç mevsim yaşayabilenler, kış
uykusuna yatabilir veya daha sıcak bölgelere göç edebilir.
C) Bu efsane bir el yazısı hatasından kaynaklanmaktadır. 1870'de bir doktor ondalık işaretini yanlış yere koyduğu
için, ispanağı olduğundan
on kat fazla demir içeriyor gibi göstermiş oldu.
D) Akıllı telefonlar pil dolduğunda elektrik akımını keserler. Yani %100 şarj dolumu olduğunda telefonu
fişten çekmezseniz hiçbir şey olmaz, ne telefon patlar ne de batarya ömrü kısalır.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları>>>>
Yadsıma
Kanıksama
Azımsama
Küçümseme
B) ATKI
A
6. Bir sevin niteliği veya piceliği üzering
M
Onun hakkındaki dedikoduları ben çıkarmadım.
mi düşünüyorsun?
Bu kadarcık çalışmayla bir üniversiteye yerleşeceğini
vermişler adama.
Şapkamı koysam o bile bu şirketi yönetir, bir de ödül
gisi oluşur?
Harflerle gösterilen cümleler, anlam özellikleri ile eşleştirildiğinde aşağıdaki sözcüklerden han-
A) ATIK
Akaryakıt zamlarına kimse eskisi gibi ses çıkarmıyor.
C) TAKI
D) TIKA
Maraton
TESTİ
Yadsıma-K
Nedi
Yadsıma cü
şeyin yapıl
sözün söyle
olunan bir
ifade eden
Öra
"Ben hiç
yapar mıy
inkâr etme
Ne
Kanıksam
rin bir ko
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları19.
Bağ bana
Bahçe sana bağ bana
Değme zincir kâr etmez
Zülfün teli bağ bana
Bu mânideki altı çizili sözcüklerde bulu-
nan anlam ilişkisinin benzeri aşağıdaki altı
çizili sözcüklerin hangisinde vardır?
A) Aylıkları, günün ihtiyaçları karşısında de-
vede kulak gibi kalıyordu.
B) Bir millet, varlığını her şeyden çok dilinde
yaşatır.
C) Amcam kır saçlı, uzun boylu bir adamdı.
D) Yolu yanlış tarif ettiği için üzülmüştü.
8. Sınıf Türkçe
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarırüş ve isteğine göre
12. Gelip geçici bir dünyada yaşıyoruz. Bana so-
rarsanız her insan şu dünyadan göçmeden
önce bir yadigâr bırakmak hevesinde olmalı.
Bu metinde geçen altı çizili sözün anlamı
aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Gerçeğe yakın bir dil ile kurgulanan eser,
oldukça sürükleyici ve etkileyici anlatıma
sahip.
A) Iv
C) I
B) Dünya edebiyatına yön veren yazarlar
arasında gösterilen John Steinback'in Fa-
reler ve İnsanlar kitabi birçok okuma liste-
sinde ilk sıralarda yer almaktadır.
C) Dostoyevski, ölümsüz eseri Suç ve Ce-
za'yı 1866'da yayımlamıştı; bugün bu iki
kavramı yan yana gören ya da duyanla-
rın yaptığı yalnızca Dostoyevski'yi anım-
samak.
8. Sınıf | Türkçe
D) Satranç, "İncecik bir kitaba tarihin en büyük
acılarını sığdırmak mümkün müdür?" so-
rusunun cevabı niteliğini taşır.
m
ki
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıve
D) III ve IV
13. Bir bakteri, bir insandan bir milyon kat daha küçüktür. Gözle görülemeyen incecik bir toz taneciğinden
bile en az on kat daha küçüktür. Bu toz taneciğinin, 20 mikrometre büyüklüğünde olduğunu düşünür-
sek bir bakterinin ne kadar küçük olduğunu beynimizde canlandırabiliriz. Gözlerimiz daha iyi görebi-
liyor olsaydı çevremizde ve vücudumuzda yaşayan bakterilerin olağanüstü dünyalarını görebilirdik.
Üstelik bu dünyayı uzaklarda aramamıza gerek kalmazdı. Vücudumuza ve yaşadığımız çevreye bir
göz atmak, onların dünyasını görmeye yeterdi.
Bu metinle ilgili,
1. Amaç bildiren bir cümleye yer verilmiştir.
II. Benzetme cümlesi vardır.
III. Koşul-sonuç cümlesine yer verilmiştir.
IV. Bakteri, toz ve insanla büyüklük bakımından karşılaştırılmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
8. Sınıf Türkçe
C) II ve III
5
D) III ve IV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları18.
Amerika'da kalabalık şehirlerde pilot proje ola-
rak başlatılan elektrikli bisiklet paylaşım hizmeti,
insanlar tarafından yoğun ilgiyle karşılandı. Orta-
ya çıkan raporlara göre bisiklet kullanıcıları çoğu
zaman bir daha arabaya binmiyor. Bu konuda
şehirde yaşayanlar da kendilerini mutlu hissedi-
yorlar. Yeni hizmet araç paylaşımının trafikteki
negatif etkisini ortadan kaldırıyor ve karbon salı-
nımını azaltıyor hatta sıfırlıyor.
Bu metin aşağıdaki yazı türlerinin hangisin-
den alınmıştır?
A) Ani
C) Haber metni
B) Söyleşi
D) Hikâye