Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıNETFEN YAYINLARI
3. Mutfağımızda, âdetlerimizde, kıyafetlerimizde, danslan
mızda doğudan batıya alabildiğine renkli bir kültüre sa-
11
hibiz. Birbirimize hitap ederken bile köyden kente hatta
kuzeyden güneye değişen sözcükler üretebilmişiz. Fa-
kat eskiden kullanılan hitap kelimelerinden bazıları gü
nümüze kadar yaşayamamış. O hitaplardaki zarafete bu-
IV
gün ancak romanların sayfalarında denk gelebiliyoruz.
Günümüzde beliren kanki, panpa, müdür gibi kelimeler
ise yaratıcılık kadar mesafe de barındırıyor.
Bu metindeki numaralanmış sözcüklerin anlamları aşağı-
da karışık olarak verilmiştir.
Sözlük Anlamı
Bir topluma veya halk topluluğuna özgü düşünce ve
sanat eserlerinin bütünü
Bir şeyi eskiden beri görüldüğü gibi yapma alışkanlı-
ğı, görenek
Kendine özgü, ilginç, çarpıcı nitelikleri olan
• Canlılığını, hayatını sürdürememek
Buna göre numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı yanlış verilmiştir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları19. Fikret Bey, Türkan Hanım, Kamil Bey, Büşra Hanım ve Sezen Hanım dahiliye bölümünden randevu almıştır.
Randevu günü ve saatleriyle ilgili bilinenler şunlardır:
Türkan Hanım'ın randevusu son gündür.
• İlk randevusu olan kişi pazartesi sabah 10.00'da olan Büşra Hanım'dır.
Fikret Bey'in randevusu Büşra Hanım'dan sonra 11.30'dadır.
Hastanenin dahiliye bölümü çarşambaya kadar randevu vermektedir.
Kamil Bey'in randevusu salı günü saat 10.30'dur.
Son gün Sezen Hanım'ın Türkan Hanım'dan sonra fakat aynı gün randevusu vardır.
Bu bilgilere göre alınan randevu sırası aşağıdakilerden hangisidir?
●
●
A)
B)
D)
e
C)
●
1. kişi
Büşra Hanım
Büşra Hanım
Büşra Hanım
Büşra Hanım
2. kişi
Fikret Bey
Kamil Bey
Türkan Hanım
Fikret Bey
3. kişi
Kamil Bey
Fikret Bey
Kamil Bey
Kamil Bey
4. kişi
Türkan Hanım
Sezen Hanım
Fikret Bey
Sezen Hanım
5. kişi
Sezen Hanım
Türkan Hanım
Sezen Hanım
Türkan Hanım
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1. Mısır, binlerce yıl önce ilk olarak Meksika'da ye-
1
11
tiştirilmiştir. Hemen hemen her toprakta yetişebildiği
için Amerika kıtasının keşfinden sonra tüm dünyaya
yayılmıştır. Günümüzde Antarktika dışında her kita-
da tarımı yapılan bu bitkiden elde edilen ürünler say-
makla bitmez: Herhâlde sizin en sevdiğiniz hâli de
|||
sinemada ya da evde sevdiğiniz bir filmi izlerken afi-
yetle mideye indirdiğiniz patlamış mısırdır.
IV
Bu metinde numaralanmış noktalama işaretle-
rinden hangisi yanlış kullanılmıştır?
A) I
B) II
|||
D) IV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıÇünkü maya şekerle beslenir, bunun sonucunda karbondioksit gazı ortaya çıkar ve bu gaz balonu şişirir.
Balonu şişenin ağzına geçirip sıcak bir ortama koyalım. Balonu gözlemleyelim.
Hlık suyu, maya ve şekerin üzerine ekleyelim. Şişeyi sallayarak maya ve şekerin iyice karışmasını sağlayalım.
☐ 2 tatlı kaşığı maya ve 1 tatlı kaşığı toz şekeri pet şişenin içine koyalım.
"Maya canlı mı?" deneyinin yapım aşamalarını anlatan bu cümleler deneyin yapılış sırasına göre sıralandığında
"Gözlem sonucunda balonun yavaş yavaş şiştiğini görürüz." cümlesi baştan kaçıncı sırada yer alır?
"
E
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
19. Soygazların keşfi ile beraber bu gazların diğer elementlerle olan tepkimeleri, birçok bilim insanı tarafından her ne
kadar defalarca denenmiş olsa da maalesef bir sonuca varılamamıştır. Soygazların en dış kabukları tamamen dolu
diner atomlarla herhangi bir elektron alışverişine girme konusunda çok isteksizlerdir. Artık soygazların
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları17. Yazar, ekonomik bir dille, otuz yıllık bir dönemi aktar-
dığı romanında, bu uzun zaman diliminin, neredeyse
bütün karakterlerine yer vermeyi başarmıştır.
Bu cümlede altı çizili sözle yazarın romanındaki
hangi niteliğin üzerinde durulmuştur?
A) Özgünlük
C) Akıcılık
B) Açıklık
D)
Duruluk
SİNAN KUZUCU YAYINLARI
D) IV. cümlede, uygarlıkta
sinde eleştirinin önemi
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTURKCE
A)
TFD
Birden hatırlarsın
O da seni... birden bazen
Nerde, ne yapar şimdi
Parlar bir özlem anılar arasından
Bu akşam ne garip sözcük
Sanki ilk duydum, yadırgıyorum
Akşam. Bilmem bulur muyum
Yollara baksam
Behçet NECATİGİL
A) Yalnızlık
C) Çaresizlik
Türkçe
Fen Bilimleri
Din Kültürü ve A
TÜRKÇE
Bu dizelerde aşağıdaki duygulardan hangisi ağır
basmaktadır?
B) Ayrılık Acısı
D) Özlem
3.
2. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi "el" kelimesini
farklı anlamda kullanmıştır?
Ins
Kalemi tam olarak kavrayamamıştır
ren
he
uy
ar
S
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıA) gönlü bol açık yürekli açık kapi BIFARMER
C) açık sözlü- eli bol açık vermek
D) oli açık-gözü kara-kapı aralamak
Yaşamayı öğretmek için önce kendimiz yaşamayı öğrenmeli ve sevmeliyiz, diye başlıyorsun son mektubu-
na. Çevremizde bize yaşamı sevdirecek nice durumlarla karşılaşıyor, onun güzelliklerini sezdirecek nice
olaylar yaşıyoruz. Olaylara ve insanlara bakmayı öğrendikçe yaşamı da daha iyi anlayacağımızı düşünü-
yorum. Geçen hafta öğrencilerimle bir kır gezisine çıktık. İki kilometre ya yürüdük ya yürümedik ama bu yol
boyu öyle değişik şeyler, öyle güzel şeyler gördüm ki ilk kez yaşadığımın ayrımına vardım.
Bu metnin yazarı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenilebilir?
A) Öncesinde yaşadığının farkında olamamıştır.
B) Olaylara ve insanlara farklı bakmayı zamanla öğrenememiştir.
C) Çevresinde olan biteni zaman içinde görememekten şikâyetçidir.
D) Öğrencileri ile daima güzel zaman geçirmeyi ve değişik yerlere gitmeyi sevmektedir.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları(1) Alfred de Musset, söğüt ağacını pek severmiş. (II) Bir şiirinde, mezarına bir söğüt ağacı dikilmesini vasiyet etmiş. (III) Pa-
ris'teki mezarına bir söğüt fidanı dikilmiş. (IV) Şair hayata veda ettikten sonra dileği yerine getirilmiş. (V) Bu söğüt büyümüş,
çok güzel bir ağaç olmuş. (VI) Neden sonra ömrü tükenince de kuruyup gitmiş. (VII) Ancak o söğüt de Musset gibi dünya-
nin ünlülerinden biri olmuş.
Bu metnin anlam akışındaki bozukluğun giderilmesi için numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir?
A) Il ve IV.
B) Il ve V.
151
D) VI ve VII.
C) III ve IV.
Oksijen Yayınları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları11.
Yerebatan Sarnıcı'nın üzerindeki tuğla örgülü tonozu
taşıyan 336 sütun vardır. Doğu-batı yönünde 28, gü-
ney-kuzey yönünde 12 sütun sırası bulunur. Kuzey-
batı tarafındaki II. Abdülhamit Dönemi'nde kapatılan
alan içerisinde kalan 41 sütun bugün görülmez. Ya-
pida bezemeli sütun, Korint sütun başlıkları ve ters
yüz edilmiş Medusalı başlıklar gibi malzemeler kul-
lanılmıştır. 98 adet sütun ise Yerebatan Sarnıcı için
özel yapılmıştır.
Bu metinde Yerebatan Sarnıcı'nın hangi özelli-
ğinden söz edilmiştir?
A) Konumundan
C) Tarihinden
5KDS20221-2
B Mimari yapısından
D) Yapılış amacından
yirmi
koku a
lüğün
süreb
o giy
o ki
lerc
yak
bu
Hond
B
h
4
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları3. Söz konusu görevin bir kısmı, ayda sürdürülebilir
bir koloni inşa etmeyi içeriyor. Avrupa Uzay Ajan-
si da Ay'da yaşayacak ilk astronotların evlerinin
görsellerini paylaştı. Radyasyona karşı koruyucu
tuğlalar yapmak için pudra şekeri kadar ince olan
ay toprağı regoliti kullanılmasının planlandığını
belirtildi.
Bu paragraf aşağıda başlıkları verilen haber
metinlerinden hangisinden alınmış olabilir?
A) Ayın Güney Kutbunda Yeni Arayışlar
B) Ayda Bir Köy Hayali Gerçeğe Dönüşüyor
CONASA'nın 2022 Ay Görevi
D) Ay'a İlk İnsanlı Uçuşta 60 Yıl
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları10.
***
Kızılçam
Pinus brutia
Boyu 15-20 m'dir.
Işık sever. Hızlı büyür.
Deniz seviyesinden
1000-1200 m
yüksekliğe kadar
ulaşabilir. Türkiye'de
Ege ve Akdeniz'de
görülür.
Halep çami
Pinus halepensis
Işık sever, sıcağa
dayanıklıdır. Boyu 15-
25 m'dir. Türkiye'nin
güney kısımlarında
yayılış gösterir,
kızılçam ve sahil çarmı
ile birlikler oluşturur.
Doğu Ladini
Picea orientalis
Boyu 60 m'ye
ulaşabilir. 150.000
ha saf ya da sarıçam,
Doğu Karadeniz
göknarı ve doğu kayını
gibi ağaç türleri ile
karışık orman alanları
oluşturur.
DENE
Ahmet Demirtaş
Ahmet Demirtas
Karaçam
Pinus nigra
Boyu 40 m'ye kadar ulaşır.
Karasal iklimin hüküm
sürdüğü iç bölgeler ile
kıyı bölgelerinin yukarı
kesimlerinde saf ya da
karışık ormanlar kurar,
step bölgelerine kadar
sokulur. Türkiye'de
2.527.685 ha saf karaçam
ormanı bulunur.
Fıstık çamı
Pinus pinea
Boyu 20-25 m'dir.
Nem sever. 0-900 m
yükseklikte, özellikle
mara, Akdeniz
Ege, Marmara,
i'nde doğal ya da
Bölgesi'
olarak
ağaçlandırma
bulunur. Türkiye'de
yaklaşık 100.000 ha
saf ya da kızılçam ile
karışık fıstık çamı ormanı
bulunur.
Doğu Karadeniz Göknan
Abies nordmanniana
Boyu 40-50 m'dir.
Kuzeydoğu Anadolu
mlerinde
dağlık
bulunur. Bazı
bölgelerde fotoğraftaki
gibi piramidal form
yapabilir. Türkiye'de
213.652 ha saf göknar
ormanı bulunur.
Ahmet Demirtaş
Ahmet Demirtaş
Ferruh Fatih Albayrak
Sarıçam
Pinus sylvestris
Boyu 40 m'ye
ulaşabilir. Işık sever.
Soğuk ve rüzgâra
dayanıklıdır. Kuzey
Anadolu'nun iç
kesimlerinde yoğun
yayılış gösterir.
Türkiye'de 757-426
ha sarıçam ormant
bulunur.
Toros Sediri
Cedrus libani
Boyu 40 m'ye
ulaşabilir. Işık ve
kalkerli kayalık
yamaçları sever.
Akdeniz ikliminin
hâkim olduğu yerlerde
bulunur. Toros
Dağları'nda yayılış
gösterir.
Toros Göknan
Abies cilicica
Boyu 30-40
m'dir. Işık ve
yarı gölge sever.
Nemli, kumlu ve
killi topraklarda
iyi gelişir. Toros
ve Amanos
Dağları'nda yayılış
gösterir.
Ahmet Demirtaş
Yukarıdaki görselden aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Türkiye'de birden çok çeşit ağaç aynı anda yetişebiliyor.
B) Sarıçamın özelliklerine bakıldığında, bu ağaç türün Kars ilimizin iklimine uygundur diyebiliriz.
C) Türkiye'de ağaç çeşitliliğin çok olması, Türkiye'nin orman bakımından zengin olduğunu göstermektedir.
D) Fıstık çamı Türkiye'de birçok bölgede aynı yetişme özeliğine sahip olması, bu ağaç türünün bu bölgelerin ikli
mine uygun olduğunu göstermektedir.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları18. Aşağıdaki medya metinlerinden hangisinin yazılış amacı yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
Cirit, Doğu Anadolu Bölgesi'nde hâlâ yaşatılmaya çalışılan millî bir sporumuzdur. Gençlik ve Spor Bakanlığı
tarafından yapılan yarışmalarla canlı tutulmaya çalışılan oyunumuz televizyon kanallarında yayınlanan bel-
gesellere konu olmaktadır. (Bilgi aktarma)
B) Son zamanlarda yeni bir yapıştırıcı, dilden dile dolaşmaya başladı. Mobilyacıların %60'ı zaten bu yapıştırı-
cıyı kullanmaya başlamış bile. Sizler de evinizdeki her türlü yapıştırma işleminde Reçine marka yapıştırıcıyı
kullanabilirsiniz. (İkna etme)
Kendine has tadı, köpüğü, kokusu ve sunuluş biçimiyle Türk kültüründe özgün bir yere sahip olan Türk
kahvesi; 16. yüzyılda İstanbul'da kahvelerde ikram edilmeye başlamış ve günümüze kadar gelmiştir. (Kültür
aktarma)
(D) Kitap satış sitelerinde yeni bir kitap gözümüze çarpıyor. Uçurtma Avcıları, Sue Park'ın birçok dile çevrilmiş
sürükleyici bir çocuk kitabı. Doğu kültürünün çocukların gözünden yansımasını okuyacağınız kitap, en çok
satanlara girmeye aday. (Olay yorumlama)
Sınav Kodu:
01822
9
OÖZDEBİR YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları16. Çalışmak insan için çok faydalı bir eylemdir. Hem insa-
nın zihnini hem bedenini geliştirir. Atalarımız da "Çalışan
demir pas tutmaz." diyerek çalışmanın önemini vurgu-
lamışlardır.Fakat günümüzde kimse çalışmaya hevesli
değil. Çoğu kişi çıkarcılık peşinde veya çalışmadan ka-
zanma peşinde. Öğrenciler, memurlar, işçiler birçok ki-
şi çalışmadan bazı şeyler elde etmeye kalkıyor. Söz ge-
lişi bazı öğrenciler ders çalışmak yerine kopya çekerek
sınavlarını veriyor. İşte günümüzdeki durum bu. Aslın-
da çalışmak insan için çok güzel bir iştir. Döktüğün alın
terinin verdiğin emeğin karşılığını almak insan için çok
gurur vericidir. Bu mutluluğu tadan insanlar, çalışmaya
daha fazla hevesleniyorlar ve işlerine dört elle sarılıyor-
lar.
Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine ör-
nek olabilir?
A) Ani
C) Makale
B) Deneme
D) Fıkra
1
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları.
• Bayram tatilinde Izmir'in trafiği de Istanbul'unki gibi sakindi.
Ekin, Mehmet'ten daha fazla soru çözmüştü bu hafta.
- Nemrut'un tarihi güzelliği hiçbir bölgede böylesine ihtişamlı değil.
Bu cümlelerin ifade ettiği ortak anlam özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karşılaştırma
B) Öznel yargı
C) Neden-sonuç
.
D) Benzetme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıgun
kitabı al-
3.
A) K.
Kâmile
Şevki
Mutlu
(1906-1987)
Yazan ve Cizen:
Bilgin Ersözlü
1.
sene
1917 yılında Istanbul'dayız. Küçük Kâmile'nin ablası Nigâr birkaç gündür hasta,
evde yatıyor. Ailesi, onu muayene etmesi için eve bir doktor çağırmış.
Öksürün bakalım küçük hanım.
Bu çok sessiz bir öksürük
oldu. Biraz daha şiddetli öksür ki
ciğerlerini güzelce işitebileyim
lütfen.
Bak, sanki grip olmuş bir
aslanın kükremesi gibi öksür abla...
Groahhhöööaaa! Groooooooohhöö!
Bu görseldeki numaralanmış sözcükler ile ilgili,
K. I numaralı sözcüğün eş anlamlısı vardır.
L. Il numaralı sözcüğün karşıt anlamlısı "sağlıklı" sözcüğüdür.
M. III. numaralı sözcük eş seslidir.
N. IV. numaralı sözcükle "patırtı, şamata" sözcükleri aynı anlama sahiptir.
yargılarından hangisi yanlıştır?
B) L.
C) M.
Öhö, öhöl
CA
Anladım efendim.
Boğazımacıyor da
öksürünce... Ondan...
Sus, sus.
Gürültü etmeyelim ki doktor işini
rahat yapsın Simitçiğim.
IV
D) N.
211
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları#SÖZCÜK VE SÖZCÜK GRUPLARIN
(Gerçek, Mecaz ve Terim Anlam)
1.
"Ağız" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde
gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Tünelin ağzına ulaşmak uzun sürecekti.
B) Dilekçe resmî bir ağızla yazılır.
C) Ağzındaki yaralar yüzünden yemek yemekte zor-
lanıyordu.
D) Şişeyi ağzına kadar doldurmuş hatta taşırmıştı.