Ekler Soruları
Ortaokul Türkçe
EklerC)
Onun çocurça
rangiar
d)
Eline büyükçe bir elma aldı.
79. "-ce, -ca" eki, aşağıdaki cümlelerin hangisinde eklendiği kelimeye farklı bir anlam
kazandırmıştır?
a)
b)
Doğrusu, çocukça davranışlardan hiç hoşlanmaz.
iş yerimizde kardeşçe geçinip gidiyoruz.
Bu acemice davranışları senden hiç
d) Bence sakıntıya boş yere katlandık.
c)
beklemezdim.
"eki eklendiği sözcüğe ayrılma anlamı katar?
Ortaokul Türkçe
Ekler8.
1. Uzun bir aradan sonra bu konu tekrar gündeme gelecektir.
II. Yalnız yaşıyor bu koca köşkte hem de korkusuzca.
III. Duymuş bizim neler yaşadığımızı da bizi o yüzden aramış.
IV. Ben giderim, adım kalır / Dostlar beni hatırlasın.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde haber kipiyle çekimlenmiş birden fazla eylem vardır? +
A) I ve Il
I ve III
C) II ve III
D) III ve IV
#eylen
FENOMEN
159
Ortaokul Türkçe
Ekler4. Geniş bir
Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle devam
ettirilirse "geniş" sözcüğü mecaz anlam kaza-
nır?
A) salondan geçip mutfağa ulaştık.
B) alanda saklambaç oynadık.
C) bakış açısına sahiptir.
D) sokağın sonunda okul görünüyordu.
Ortaokul Türkçe
EklerAşağıdakilerin hangisindeki altı çizili sözcük, ötekilerden farklı bir yapım eki almışuı.
A. Genç öykücüler, edebiyatımız için önemli olduklarının farkında değiller.
Uykucu bir annenin oğlu da doğal olarak uykuyu çok sever.
C. Simitçinin sesi ta buraya kadar geliyordu.
D. İktidardaki parti, seçimleri ezici bir çoğunlukla kazandı.
"Görüntülemek" sözcüğünün kökü aşağıdakilerden hangisidir?
Ortaokul Türkçe
Eklerko armada nying
#
Dagin zirvesinde
IV
00 daha az.
eki almamıştır
D) JV
Ormantar, havanın temodenmesini sağlıyor
Amavullu mutfagnyte de Gato bir ülkedir
Burun, ilk gelipen dupa organimizdir.
Kauguel dene toplulukdan izleyicileri coşturdu.
Heykel yapiminin geçmişi çok eskidir.
le eşleştiniz.
Aşağıdaki sözcüklerde bulunan yapım eklerini türleriy-
Etkinlik
C
C. yagmur
yagmur
Eşleştirme
çiçek
Aşağıdaki atasözlerinin
>
Oyun
But
• Gövdeler, isim ve fil gövdesi olarak ye ayri de
nin türü belirlenirken koke deg treyen ade
Kop (OK)
Bak (kok) Bak (F gövdes)
I
Etkinlik -4
Asağıdaki altı çizili sözcüklerden yapım eki alanlar için
tlaviniz.
Boşluk Doldurma
hangisinde altı çizili
kelime
yapım
eki almıştır
?
13-
A. Hamama giren terler.
B. Sakla samanı gelir zamanı.
Can boğazdan gelir.
Ď. Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp.
14- Birden fazla sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu yeni kelimeye birleşik sözcük d
Ortaokul Türkçe
Ekler2.
(1) Her akşam yaptığı gibi camdan başını uzatıp
"Akşam oldu, haydi artık eve gelin." dedi. (II) Ne-
dense bir türlü alışamadık akşam ezanı okunun-
ca eve girmeye. (III) Bizim köyümüzde her ge-
ce sokakta oyun oynarız. (IV) Köyde de belli ku-
rallarımız vardı tabii ki ama bu kadar katı olma-
di kurallar hiçbir zaman.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde diğerlerin-
den farklı bir haber kipine yer verilmiştir?
A) I
C) III
Model Eğitim Yayınları
B) II
D) IV
ması gereken tek şey iki kutu ya
5 Aşağıdakilerin hangisinde ha
lenmiş bir fiile yer verilmiştin
A Hayalimdeki çalışma haya
B) Saatler sonra işlerimi biti
tim.
C Elimde çok seçkin pulla
yon var.
D) Bu durumu bu kadar bü
si yok.
Ortaokul Türkçe
EklerAşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcükteki ekin türü yanlış işaretlenmiştir?
Cümle
BİÇİM BİLGİSİ
YENİ NESİL TESTİ <<<
A) Evin çevresi karlarla kaplanmış, yol da kapanmıştı.
B) Tavandan yirmi beş mumluk bir ampul sarkıyordu.
C) Ustabaşının sesi, fabrikanın koridorunda yankılandı.
D) Küçük radyoyu açıp konuşulanlara kulak verdi.
Hål Eki
✓
İyelik Eki
Tamlayan Eki
✓
Ortaokul Türkçe
Ekler5.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük-
te çokluk eki vardır?
A) TDK, "solaryum yerine "güneşletici" sözcüğünü
kullanıyor.
B) Paramız karşısında değer kazanan dolar, yüksel-
meye devam ediyor.
C) Altipatlar, tek parçadan oluşan ve altı adet fişek
alan bir silah türüymüş.
D) Sazliklar, su kuşlan için uygun barınma alanlarıdır.
Ortaokul Türkçe
EklerURNEK
ÇÖZÜM
19
Balıkçılların bir üyesi olan balabanın vücudu kahverengi, siyah ve bej olur. Kırçıllı bir deseni vardır.
1
11
En belirgin özelliği, boynunun ön tarafından göğsüne kadar uzanan siyah çizgilerdir. Kanatlan çok
uzundur. Öyle ki kanatları açıkken iki kanat ucu arasındaki uzunluk 1 metreyi geçer. Bu kuş çok
yavaş uçar. Ergin bir balabanın ağırlığı 2 kilogram kadar olabilir.
111
IV
Bu metinde numaralanmış sözcüklerin hangisindeki isim çekim ekinin işlevi diğerlerinden
farklıdır?
A) 1.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Ekler1.
Basit yapılı sözcükler yapım eki almaz fakat bu sözcükler çekim eki alabilir.
Türemiş sözcükler en az bir yapım eki alır.
Birleşik sözcükler en az iki sözcüğün birleşmesiyle oluşur.
Buna göre,
1.
Kırkayaklar insana bir zarar verir mi?
II. Afyonkarahisar'da otuz sene oturmuştu halası?
III. Yetenekli oyuncular takım arkadaşlarını her zaman yönlendirir.
IV. Son dönemde birçok işçi meyve toplamak için memleketimize geldi.
numaralanmış cümlelerin hangisinde basit, türemiş, birleşik yapılı sözcükler birlikte kullanılmıştır?
B) II
C) III
A) I
D) IV
Ortaokul Türkçe
EklerVONA
NOTES
25
Yapım Ekleri
Yapım ekleri, kelime kök veya gövdesine getirilerek kelimenin yeni bir anlam kazanmasını sağlar, Örneğin "ki-
tap" sözcüğüne "-cr" ekini getirdiğimizde "kitap satan kimse, kitap bastırıp satan kimse" anlamına gelen bir
sözcük türemiş oluruz.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yapım eki alan bir sözcük kullanımıştır?
A) Eğitim, bilgisizliğin en önemli panzehiridir.
B) Kaynak sularının berraklığı hepimizin ilgisini çekti.
C) Bahar yağmurlarından sonra tarlalardaki ekinler iyice coşardı.
D) Güvenlik görevlisi çok geçmeden yolcuların kimliklerini iade etti.
Ortaokul Türkçe
EklerNAVRAMA
TESTI
Lurmasını ve cümle-
im ekleri ise sözcü-
çim Bügisi (Çekim Ekleri ve Sözcüğün Yapısı)
Kazandırmaz. An- 4. Birden fazla sözcüğün, yeni bir kavrami, nesneyi, durumu
karşılamak için bir araya gelip kaynaşmasıyla oluşan söz-
cüklere birleşik sözcük denir.
cüklerden hangisi
ir?
en farklıdır.
woktur.
zdanıdır.
ndandır.
A
ait olduğunu
7.
erin hangisi
müsait.
yanl
1
MEB Ölçme,
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde birleşik
sözcük yoktur?
6. Sınıf
Türkçe
Masmavi denizi hayranlıkla izledik.
B) Oturma odasında iki tane çekyat vardı.
C) Aşağı mahalledeki gecekonduları dün yıkmışlar.
D) Akdeniz'de kavurucu sıcaklar başladı.
Yanımızdan geçiyor ağır ağır kervanlar
Bir derebeyi gibi kurulmuş eski hanlar
1
Biz bu sonsuz yollarda varıyoruz gitgide
11
İki dağ ortasında boğulan bir geçide
111
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin yapısı aşağı-
dakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
1
Basit
A)
B)
Türemiş
C) Birleşik
D)
Birleşik
11
Birleşik
Basit
Basit
Türemiş
6. Sen, müsait vakti gelince rüzgârın,
1
Sonsuzluğa doğru kalkacak, sihirli
||
Bir gemi gibisin, göklerde demirli,
III
111
Türemiş
Birleşik
Türemiş
Basit
Ve ben, rıhtımında bekleyen bir yolcu
IV
Bu dörtlükte numaralanmış sözcüklerden hang
hål eki almıştır?
Ortaokul Türkçe
Ekler4. Aşağıda "dökme" sözcüğünün TDK Güncel Türkçe Sözlük içerisinde yer alan bazı anlamları ve
örnek kullanımları verilmiştir.
dökme
1. im Dökmek işi:
“Üşenmiyor, her gün üç yüz metre yürüyüp çöpünü dökmeye buraya geliyor." - Elif Şafak
2. fai Bir yerden bir yere dökülen aktarılan:
Dökme su.
3. sifa Kapıların içinde olmayan, yığın biçiminde ortaya dökülmüş olan:
Dökmebuğday. Dökme portakal. Dökme çimento
4. sifal Kaliba dökülmek yoluyla yapılmış:
Dökme soba.
951
Jik
Verilen bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Sözcük, ilk anlamıyla yer aldığı örnek cümlede fillimsi olarak kullanılmıştır.
B) Sözcüğün ikinci anlamı ifade edilirken birden fazla adlaşmış sifat-fiil kullanılmıştır.
C) Sözcüğün üçüncü anlamı içerisinde aynı fiilimsinin olumsuz hâli de kullanılmıştır.
D) Sözcük dördüncü anlamıyla kullanıldığı örnek cümlede sifat-fiil göreviyle kullanılmıştır.
Peeke
nk
Ortaokul Türkçe
EklerHava bulutlandı bir nisan günü
Sen hiç böyle gelmemiştin ey bahar
Ağaçlar utandı aldan, yeşilden
Beyazlar giyinmiş gelen biri var
Yukarıdaki şiirin hangi dizesinde ünsüz
benzeşmesini örneklendiren bir kelime
kullanılmıştır?
A) 1. dize
C) 3. dize
B) 2. dize
D) 4. dize
Ortaokul Türkçe
Ekler6. Anlamsal karşıtlıkların bir arada kullanıldığı tezat
sanatına "----", insan dışındaki varlıkların konuş-
turulduğu intak sanatına "----", bir durumun ya da
duygunun abartıldığı mübalağa sanatına ise "
dizeleri örnek gösterilebilir.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
den hangisi getirilemez?
A) Aşk çekici değdi örse
Durmam gayrı Dünya dursa
B) Benim adım dertli dolap
Suyum akar yalap yalap
C) Elimden gelen bu ben iki kişiyim
Çoğalmak neyse ne azalmak zor
D) Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür
Ve bir orman gibi kardeşçesine
Ortaokul Türkçe
EklerB ŞİİRİ
Sana benim gözümle bakmayanın
Mezarını kazacağım.
Seni selamlamadan uçan kuşun
Yuvasını bozacağım.
6. B şiirindeki fiilimsilerin türleri aşağıdakilerde
hangisinde doğru sıralanmıştır?
A) İsim-fiil / sifat-fiil / sifat-fiil
B) Sifat-fiil / zarf-fiil / sifat-fiil
C) Zarf-fiil / isim-fiil / sifat-fiil
D) Sifat-fiil /isim-fiil / sifat-fiil