Fiil Çatısı Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı2. Ek fiilin iki görevi vardır:
1. Isim soylu sözcüklere gelerek onları yüklem yap-
mak
2. Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapmak.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ek fiil diğer-
lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Insanlarla olan iletişimimizde genel inanışların da
etkisinde kalırdık.
B) İnsanların farklı şeyler üretebilmeleri için sanatla
tanışmalarının önemli faydası vardır.
C) Kar yağışının çok olması Uludağ'ı önemli bir ka-
yak merkezi yapmıştı.
D) Akli başında olan bu okur edebî eserde sanatçı-
nin kişiliğine değil anlatım tarzına odaklanıyordu.
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıİLDE ÇATI
Murat DOĞAN | Sercon AKDENİZ
4.
Nesne - yüklem ilişkisine göre geçişli fil ve geçişsiz
fiil olmak üzere ikiye ayrılır. Geçişli fiil, nesne alabilen
fillerdir, geçişsiz fil ise nesne alamayan fiillerdir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi nesne yüklem ilişki-
ne göre farklıdır?
A Bu olanların hepsi senin suçundu.
Bahar yağmuru toprağa can verir.
Arkadaşınla saat 14.30'da yola çıkın.
Bu yemeği firinda yapacakmış.
Etken çatili fiilde işi yapan bellidir, geçişsiz fil ise nes-
ne alamayan fiildir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi hem etken hem ge-
çişsiz filldir?
A) Hasret rüzgârları çok erken esti.
B) Biliyordum onun böyle yapacağını.
C) En güzel duygular bir anda silindi.
D) Böyle bir olay örül
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı7.
ACK UCUN YAYINLARG SAUK OUN YAY
4. Aşağıdakilerden hangisi etken-
geçişli bir cümledir?
A) Rüzgârın sesinden hiçbir şey
duyulmadı.
B) Kapılar konserin başlamasına
yakın açıldı.
C) Sözlerini bitirmeden başka ko-
nuya geçmek istemediler.
D) Bu olaylar olduğunda kendisin-
den çok utandı.
ETA NO SENS
t
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısıdl.
Atom Yay
24. Bir tünek olmadan kolların kara
Yollama gölgeni öbür bahara
Yaprak dökümünde uyup rüzgâra
Yorgun dallarını sallama söğüt
1-
Bu dizelerdeki altı çizili fiillerle nesne-yüklem iliş-
kisine göre özdeş olan bir fiil aşağıdakilerin hangi-
sinde kullanılmıştır?
A) Tarlada çalışan işçiler, ağacın gölgesinde dinleni-
yor.
B) Programa gelenler için birer de hediye hazırladık.
C) Mahallemizin sokak lambaları iki gündür yanmiyor
D) Çocuklardan biri topun arkasından koşuyordu.
8
KONU ANLATIMI
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıYap
Etkinlik
rette-
C. Asagidaki atti il sozuklerin yaproxiterint
Ornekteki gibi alanına yazi
Omek. Annem balkondaki çamada topladi.
Basit
18 Mart'ta sinifca Canakkale'ye gitmiştike
Senin bebekligini bile hatırlıyorum ben
Taksiden iki yabanci indi.
bidean
Arkadaşlarıyla bahçede top oynuyor.
4.
Atasözleri, özlü sözlerdir.
5.
Babam telefonunu yine koltukta unutmuş.
6.
Yeni aldığı kalemliği çok güzeldi.
7
Onunla birçok kez telefonda görüştüm.
8.
Eğitim Yayınları
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıTolm
Isik
fiil
ny
ca
Öznenin içinde bulunduğu durumu anlatan fiillerdir.
Eylem öznenin kendi iradesi ile gerçekleşmiştir; ancak
yapılan işten etkilenen herhangi bir nesne yoktur,
nesneye ihtiyaç duyulmaz. Dolayısıyla nesne
alamadıkları için geçişsiz fiillerdir, "neyi, kimi"
sorularına cevap veremezler, başına "onu" sözcüğü
getirildiğinde anlamsız olur.
20. Verilen açıklamaya uygun fiil hangi seçenekte
verilmiştir?
A) İnsan zamanla olgunlaşır.
B) Herkes bir şiir ezberlemişti.
C) Otobüsü burada bekliyoruz.
D) Anlatılan fıkraya herkes gülmüştü.
edir?
hangisinde “iş, oluş, durum”
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıA) Betimleme
C) Öyküleme
B) Tartışma
D) Açıklama
4. Aşağıdakilerin hangisinde nesne-yüklem ilişkisi,
"Aylin çok üzülüyor." cümlesindekinden farklıdır?
A) Bu film, vakit geçirmeden izlenmeli.
B) İlçedeki fırtına, nihayet durdu.
C) Bakan veda ziyaretlerine başladı.
D) Bedava oyuncakları kapıştılar.
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıSabahlan gecenin nemiyle ürpermiş
çimenler üzerinde yürüyüş yapıyorum.
0 Gün ışığı gözleri kamaştıran güçlü bir
aydinlik yayıyorortalığa. (ul) Ağaçlar çiçekte.
tepelerin kadifemsi koyu maviliğine gururla
yaslanmış (y Öğle vakti balkonda otu-
rup kemiklerim bahar güneşinin sıcaklığına
burakiyorum.
Bu parçadaki numaralanmış cümleler ile ilgili ols-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) L cümlenin yüklemi etkendir
$. cümlenin yükdemi geçişlidir.
O cümlenin yüklemi edilgendi
D) N.cümlenin yükdemi etken ve genişli
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı1
2
3
Aşağıdaki isim soylu sözcüklere istenilen ek fiil, şahıs ve diğer ekleri -örnekteki gibi-
getirerek çekimleyiniz.
İsim
İstenilen Ekler
Çekimlenmiş Hali
Islak Ek Fiilin Duyulan Geçmiş Zamani+ 2. Tekil Şahıs + Olumsuz Islak değilmişsin
(örnel)
Güzel Ek Fiilin Geniş Zamanı+ 1. Tekil + Soru
Akıllı Ek Fiilin Şarti+ 3. Çoğul +Olumsuz
Zeki
Mert
Ek Fiilin Geniş Zamani+3. Tekil +Soru
Yorgun Ek Fiilin Şarti+ 1.Çoğul+ Olumsuz
Bekar
Ek Fiilin Duyulan Geçmiş Zamani+ 3. Tekil olumsuz
Evli Ek Fiilin Geniş Zamanı +2.soru +olumsuz+soru
Hırsız Ek Fiilin Şarti+ 3. Çoğul
akıllı değilseler
Ek Fiilin Görülen Geçmiş Zamanı+ 2.Çoğul +olumsuz +soru zeki değilmiydiler?
4.
5
6
7
8
9
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı6.
3.
7
.
8.
Yüklemi fil olmayan cümlelerde çatı özelliği aranmaz. Örneğin "Yol yine kapalıydı." cümlesin-
de "kapalıydı" yüklemi isim olduğu için çati özelliği aranmaz.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı özelliği aranmaz?
A) Oğleden sonra başlayan yağmur yaklaşık yarım saat yağmıştı.
B) Yemek yarışmasına katılanların yaptığı yemekleri jüri üyeleri tattı.
C) Doğduğu köyde kendi halinde yaşam sürmek onun için bir düştü.
D) Hayatın bütün yükünü omuzlarına almış bu çocuğa acıyordum.
9.
Küçült
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı8. Çözülen bir demetten indiler birer birer
1
Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun
11
Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun
Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler
IV
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangi-
si geçişli bir fiildir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı4.
Bazı filler kullanıldığı cümlenin anlamina göre geçişli
veya geçişsiz olabilir.
Bunun için sadece yükleme bakıp karar vermek yanlış
olabilir.
Örnek:
Annesine kızdığı için yağmurlu havada dışarıda bekledi.
(Geçişsiz)
Pencerede saatlerce babasının gelmesini bekledi.
(Geçişli)
Buna göre aşağıdaki altı çizili fiillerin hangisi bu açık-
lamaya örnek gösterilebilir?
A) Bütün gazeteler dün yaşanan olayları yazmış.
Arabayı yanlış yere park edince trafik polisi ceza yaz-
mış.
B) Havaların soğumasıyla aç kalan kurtlar köyümüze
indi.
İşe geç kalınca merdivenleri hızlı adımlarla indi.
C) Abimin askerden geldiğini haber vermek için anneme
koştum.
Son ders zilinin çalmasıyla sevinç içinde eve doğru
koştum.
D) Tüm sınıf okulda her gün bir saat kitap okuyoruz.
Yaşlı teyze oğlundan gelen mektubu yaşlı gözlerle
okudu.
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı18. Duru, aşağıdaki tablodaki fiilleri inceleyerek çall ULLNINIU
Nesnesine Göre
Öznesine Göre
Etken Edilgen
Geçişli
Geçişsiz
w
✓
Cümleler
1. Okulun yıl sonu gösterisi bugün yapılacak.
II. Kardeşim akşam erken uyudu.
TID Köpeğin incinen ayağı sargıya alındı.
IV. Öğrenciler yeni öğretmenlerini çok sevdi.
Buna göre Duru, numaralanmış cümlelerden hangisinin çatı özelliğini yanlış göstermiştir?
Al.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı31.
Toplum olarak dilimize sahip çıkmanın önemini bir türlü kavrayamadık. Şehirlerin işlek caddelerinde anlamını bilme
diğimiz
yabancı sözcüklerin yazılı oldugu tabelalarla sıklıkla karşılaşıyoruz. Bu durum o kadar abartıldı ki artık kendi
dilimize ait sözcükleri de yabancılaştırmaya başladık. Simitçinin "simitchi", börekçinin "börekchi olarak isimlendirilme-
sinden ne zaman haya edeceğiz?
Yukarıdaki paragrafta kaç tane fiilimsi vardır?
A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
Ortaokul Türkçe
Fiil Çatısı- Türkçe Dersi Etkinlik Paylaşım ta
8.
Fiiller yapı bakımından basit fiil,
türemiş fiil, birleşik fiil olmak üzere
üç gruba ayrılır. Yapım eki almamış
fiillere "basit fiil" denir. Yapım eki
almış fiillere "türemiş fiil" denir. En
az iki sözcüğün bir araya gelmesi-
yle oluşan fiillere "birleşik fiil" denir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin
hangisinde yer alan fiil, yapısı bakımın-
dan diğerlerinden farklıdır?
A) Cebinden bir miktar para çıkardı.
B) Kimseye sormadan sessizce gitmiş.
C) Annem kardeşime sımsıkı sarıldı.
D) Bıçakla oynayan çocuk elini kanattı.
Bilal KIŞ - Taşkın SOYSAL - Osman
Ortaokul Türkçe
Fiil ÇatısıBu metindeki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinin yükleminde çatı özelliği aranmaz?
ADI. B) II.
C) III. D) IV.
8.
(1) Insanın hayata gelişinin bir amacı vardır. (11)
Kendisi ve çevresi ile uyum sağlamak, topluma
faydalı olmak. (III) Mutluluk, öncelikle kendi içimiz-
de başlar. (IV) Kendimizle barışık isek, sorunların
üstesinden gelebilirsek mutluluk bize uzak değildir.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisi-
nin yükleminde çatı özelliği aranır?
A)
C) III.
D) IV.
B) 11.
8. Sinif