Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)en ov
10. Aşağıdakilerin hangisinde eylemsi cümleye "işin hemen
yapıldığı" anlamını katmıştır?
A) Kuşku insanı yıpratır, ona karşı koyma gücümüzü azaltır.
B) Resme bakar bakmaz onu benim yapmadığımı anladı.
C) Çoğu zaman, başkalarının mutluluğuna imrenip dururdu.
D) Köhne düşüncelerini değiştirip kendini yenilemeli-sin.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)İİL
'-er"
ştir-
ek
ZARF - FİİL
1.
53AIM
Test
3
Açıklama:
"Hava karardı." cümlesinde "karardı" sözcüğü "çekimli fiil'dir ve cümlenin yüklemidir. "Hava kararınca perdeleri
çektik." cümlesinde ise "kararınca" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte cümleye zaman anlamı katarak zarf
görevinde kullanıldığı için zarf-fiildir.
Bu açıklamaya göre,
3-4 yaş-
(1) Ünlü bilim insanlarının hayat hikâyelerini okurken küçük yaşlarda yaptıkları girişimler, gelecekleri konusunda verdikleri sin-
yaller en şaşırdığımız ve hayranlık duyduğumuz detaylar olur genellikle. (II) Önemli birer bilim insanı olma yolunda büyük umut-
lar vadeden gençlerimiz de yaptıkları buluşlarla ileride hayranlık uyandıracak hikâyelerini yazmaya başladılar bile.
larında tornavidayla açıp incelemek üzere oyuncak edinen küçük mucit Eray da bunlardan biri. (IV) Eray; 6 yaşında bilgisayar-
da animasyon programlarını öğrenmeye başladı, 10 yaşında robot denizaltı, 11 yaşında ise 40 cm'lik insansı robot yaptı.
(V) Labirent çözen robot, renk seçen robot, inşaat yapan robot, mayin arama robotu, görme engelliler için çok fonksiyonlu uya-
ri sistemi projelerini üretti ve ödüller aldı.
metnindeki numaralanmış cümlelerin hangilerinde zarf-fiil vardır?
A) I ve II.
B) I ve III.
C) III ve IV.
D) I, III ve V.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Test
3
ZARF - FİİL SIAS
7. Zarf-fiil eklerinden "-ken" ad soylu sözcüklere de eklenebilir. O zaman, eklendiği sözcük zarf olur ama eylemsi olmaz. "Dersteyken
karnım ağrımaya başladı." cümlesinde "-ken" eki "ders" ismine geldiği için zarf-fiil oluşturmamıştır. "Ben dışarı çıkarken o geldi."
cümlesinde "-ken" eki "çık-" eylemine geldiği için zarf-fiil olmuştur.
Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde zarf-fiil kullanılmıştır?
A) Hastayken canı hiçbir şey istemiyordu.
B) Evdeyken çocuğun sesi bile çıkmadı.
C) Öğrenciyken yaptığımız şeyleri hiç unutmam.
D) Ayrılırken bir el dahi sallamadı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)5. Zarf - fiillerin özellikleri şu şekildedir:
Cümlede zarf olarak kullanılırlar.
Zarf - fiil eklerinden sonra çekim ekleri gelmez.
Cümlelere zaman ya da durum anlamı katarlar.
●
●
A) Ön koltukta oturanlar, durmadan konuştular. Miche
C) Çocuk, elimdeki oyuncağı görünce çok sevindi.
op hair
Mey (O
elvidados
lead cienci
Bu bilgilerden yola çıkarak aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf - fiilin cümleye zaman anlamı kattığı söylenebilir?
ensino nave
B) Yabancıların yanına çekinerek yaklaştı.
D) Bu sorunu da konuşarak çözmeliyiz.
9.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)9. "Ağabeyim yarın yeni evine taşınacak." cümlesinde "taşınacak" sözcüğü çekimli bir fiildir ve cümlenin yüklemidir. "Taşınacak
eşyaları kolilelere yerleştir." cümlesinde ise "taşınacak" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte sıfat görevinde olduğu için "sifat-
fiil"dir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil kullanılmamıştır?
A) Ütülenecek kıyafetleri dolaba koydum.
B) Olgunlaşmış kirazları bugün toplayacağız.
C) Annem ütülenecek kıyafetleri ayırdı.
D) Yoğun kâr yağışından kapanmış yollar.
8
8. Sınıf Türkçe Soru Bankası
3.
8. Sınıf
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Test
2
SIFAT - FİİL
7. Sifat-fiillerin önemli özelliklerinden biri, zaman kavramını güçlü olarak taşımalarıdır. "-dik" ve "-miş" eklerinde geçmiş zaman; "-er"
ve "-mez" eklerinde geniş zaman; "-ecek" ekinde gelecek zaman anlamı vardır. Bu bakımdan sifat-fiilleri çekimli fiillerle karıştır-
mamak için asıl yargıyı mı, yan yargıyı mı bildirdiklerine, sifat görevi yapıp yapmadıklarına dikkat etmek gerekir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil kullanılmıştır?
A) Ben diliyle konuşmaktan hiç usanmayacak mısın?
B) Dünkü dersin notları varmış sende.
C) Onca eşyanın içinde hiçbir şey işimize yaramaz.
D) Çanakkale gezisine katılacak öğrenciler adlarını bana yazdırsın.
ZARF - F
1.
Ac
"H
& S
go
Bu açıkla
(1) Ünlü b
yaller en
lar vaded
larında to
da anima
(V) Labire
ri sistemi
metnind
A) I ve II.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)2.
Fiillere getirilen "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleriyle sıfat-fiil yapılır. Ancak "-mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" eklerini alan
sözcükler çekimli fiil de olabilir. Eğer "-mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" eklerini alan sözcükler zaman belirtmişse çekimli fiil, bir ismi
etkileyerek sifat görevi kazanmışsa "sifat-fiil" olur.
Örnek
Bu mevsimde kar yağmaz. (Çekimli fiil)
Tencereler paslanmaz çelikten yapılmış. (Sifat-fiil)
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde "-acak/-ecek" ekini alan sözcük farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Yıkanacak elbiseleri ayrı bir sepete koydu.
B) Dertlenecek insan yok çevremizde.
C) Elbet bir gün ayrılacak sapla saman birbirinden.
D) Söyleyecek söz bulamadım, çaresizce yutkundum.
5.
E
F
E
F
a
k
E
A)
6. Ey
yit
Ev
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)İSİM - FİİL
Test
1
7. Fiilimsiler, çekimlenmez yani kip ve kişi eklerini alamaz. Fiilden türerler ancak cümlede isim, sifat ya da zarf olarak kullanılırlar.
Örneğin, "Eve az önce geldi." cümlesinde "geldi" çekimli bir fiilken; "Size gelmek istiyorum." cümlesinde "gelmek" sözcüğü isim
- fiil görevinde kullanılmıştır. Çünkü isim-fiil ekleri eylem kök ya da gövdesine "-me / -mek / -iş" ekleri getirilerek yapılır. "Gelmek"
sözcüğündeki "-mek" eki bu sözcüğü isim-fiille kurulmuş eylemsiye çevirmiştir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde isim - fiil kullanılmıştır?
A) Yarın pazardan alınacak sebzeleri listeledim.
C) Yıkanmış marulları kurutarak dolaba koydum.
B) Ağlayarak her istediğini yaptıramazsın.
D) Hava soğumaya başlayınca kuşlar buradan gidiyor.
8. Olumsuzluk eki olan "-ma, -me" eki ile isim-fiil eki olan "-ma, -me" eki karıştırılmamalıdır. Örneğin "Bu saatte herkes uyuyor, ortalığı
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)2.
Fiil kökünden türediği ve olumsuzu, fiiller gibi "-ma/-me" eki ile yapılabildiği hâlde kip eki alamayan sözcüklere "fiilimsi" denir.
Fiilimsiler "isim - fil, sifat - fiil, zarf - fiil" olarak üçe ayrılır.
ÖRNEK:
Hafta sonları voleybol oynar.
Çekimli Fiil
Voleybol oynamayı çok sever.
Fiilimsi (isim - fiil)
Buna göre,
I. Markete gidip evin ihtiyaçlarını alacağım.
II. Çalışmak can sıkıntısını giderir.
III. Çocuklar mahallede yırtık topla futbol oynardı.
cümlelerinden hangisinde ya da hangilerinde isim - fiil vardır?
A) Yalnız I.
B) I ve II.
8. Sınıf Türkçe Soru Bankası
3
obte
C) Yalnız II.
D) II ve III.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)da zarf
nemez.
9. İsim - fiiller cümlede birden fazla görev üstlenebilirler, öge görevi, tür görevi gibi...
Örneğin, "Bekleme odasının kapısı açıldı." cümlesinde isim - fiil bir isim tamlaması oluşturarak isim-fiilin tamlama görevini üst-
lenmesini sağlamıştır.
Buna benzer bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Söylenenlere aldırış etmeden yürüdü.
C) Parkta koşar adım ilerledi.
B) Sevmek eylemi ne güzel şeydir öyle.
D) Gitmeden önce düşünmek gerek.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)4. “Nisanda ağaçlar çiçek açtı.” cümlesinde “açtı” sözcüğü “çekimli fiil" dir ve cümlenin yüklemidir. "Ağaçların çiçek açma zamanı
yaklaştı." cümlesinde ise "açma" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte isim görevinde olduğu için isim-fiildir.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde isim-fiil yoktur?
A) Yarıyıl tatili başlamak üzere ve öğrencilerin birçoğu hâlâ 2. yazılıları olmadı.
B) İyi bir lise kazanmamda okul öğretmenlerimin katkısı çok büyük.
C) Futbolcu, gol attıktan sonra takımın armasını öptü.
D) Milli sporcu, rekor için yarın yeni bir dalış gerçekleştirecek.
8.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)3.
isiM-FiiL isim
Bazı sözcükler fiilimsi eki almış olmasına rağmen kalıplaşarak bir varlığın veya kavramın adı hâline gelir, kalıcı isim olur. Bu
sözcükler fiilimsi olarak kabul edilmez.
Test
1
Buna göre,
I. Yirmi yıllık uçuş deneyimine sahipti ve eğitimini Ankara'da almıştı.
II. Acıklı bir parça söylenmesi ile başlar köy dolmuşlarının öyküsü kıvrılan tozlu yollarda.
III. Ceketini ters giyip sokağa çıktığı için herkes ona bakıyordu.
IV. "Senin bunları düşünmeni istemiyorum, sen şimdi ödevlerini yap, olur mu kızım?" dedim.
cümlelerinden hangisinde ya da hangilerinde altı çizili sözcükler fiilimsi özelliğini yitirerek kalıcı isim olmuştur?
A) I ve II.
B) II ve III.
C) Yalnız I.
D) III ve IV.
4. "Nisanda ağaçlar çiçek açtı." cümlesinde "açtı" sözcüğü "çekimli fiil" dir ve cümlenin yüklemidir. "Ağaçların çiçek açma zamanı
yaklaştı." cümlesinde ise "açma" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte isim görevinde olduğu için isim-fiildir.
7. F
8.
S
F
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)1.
Bölüm VII
Fiilimsiler
Fiilimsiler ek-fiil yardımıyla cümlede yüklem görevinde bulunabilir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu açıklamayı örneklendiren bir sözcük kullanılmıştır?
A) Sabahın ilk ışıklarında sahile gidip gökyüzünü seyrederdi.
B) Küçüklüğünden beri en büyük arzusu yurt dışında okumaktı.
Akşam yemeğinden sonra bizi eve kadar getirerek zahmet etti.
D) Bahçeyi sarı, mor, pembe sümbüllerle donatmıştı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözçüklerin özelliklerini yanındaki kutucuğa doğru bir şekilde işaretleyiniz
No Cümle
1.
2.
3.
Bu kadarı yeterli, ipi daha fazla sarma.
Annem akşam için yaprak sarma yapacak.
Sabah denize attığı ağları bu vakitlerde sarmaya çalışıyor.
Babam iş dönüşü bize dondurma alırdı.
4.
5. Şişeyi buzluğa koyup dondurma.
6. Meyveli yoğurdu buzdolabına koyup dondurmaya çalışıyordu.
212
MARTEST
İsim
fiil
✓
Kalıcı
İsim
✓
✓
Çekimli
Fiil
✓
✓
3.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)M
App Store
PP
Bir baba oğluna aşağıdaki öğütleri vermek-
tedir:
A) 1
C) 3
1. Bir şeyi doğru yapmak, onu niçin yanlış
yaptığımızı açıklamaktan az zaman alır.
2. Güzel ve göz alıcı her şey iyi olmayabilir
ancak iyiler hep güzeldir.
3. Yaptığın iyiliği hatırlama, gördüğün
iyiliği unutma.
4. Yalana borçlu olduğumuz mutluluk,
gerçek mutluluk değildir.
21. Buna göre babanın verdiği öğütlerin
hangisinde fiilimsi yoktur?
B) 2
D) 4
22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fii-
limsi kullanılmamıştır?
A) Söylediğin sözden hiçbir şey anlamadım.
B) Evimiz yakın olduğu için okula yürüyerek
gidiyorduk.
C) Her zamanki gibi beni dinlemedi, yine
aynı hataları yaptı.
D) Aniden yağmurun başlamasıyla herkes
25. Aşağıda
Fiilimsi you
A) Bağa ba
olsun.
B) Baca ed
C) İstenme
D) Bir ada
26. Aşağıc
çen altı çi
A) Daha ä
yemen
B) Az önc
nında
C) Yangın
kule ya
D) Yazar,
getirm
Bazı fiilim
rini yitiren
27. Aşağı-
sözcükler
nek göst
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)13. Fiilimsiler; fiilden türetilen, olumsuzu yapılabilen
isim-fiil, sifat-fiil ve zarf-fiil olarak kullanılan söz-
cüklerdir.
Buna göre,
Pandemi yasaklarının kaldırılmasıyla yaz başın-
1
||
dan bu yana konser veren sanatçılar arasında
hayranları ve sevenleri Tarkan'ı da aradı.
IV
metninde numaralanmış sözcüklerden hangisi
fiilimsi değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV