Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları

10. Fiilimsiler; isim-fil, sıfat-fil ve zarf-fiil olmak üzere üçe ayrılır. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı bir fiilimsi kullanılmıştır? A) Вir noktada birleşmiş vatanın dört bucağı, Gurbet çeken gönüller kuşatmıştı ocağı. B) Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner Uyku ve unutkanlık gittikçe derinleşir. C) Bir pirilti gördü mü gözler hemen dalıyor, Göğüsler çekilerek nefesler daralıyor. D) Beni uykudan uyandırır uyandırmaz Dünyanın bütün huyları üstünde Diğer sayfaya geçiniz

12 neğin "dolmuş" sözcüğü "dol-" fiilinin "-muş" sifat-fiil ekini almasıyla ortaya çıkmıştır. Bu sözcük, "Çeşitli meyve sulanya Sifat-fiil ekini alan bazı sözcükler, kalıplaşarak bir kavramın ya da varlığın adı haline gelerek kalıcı isme dönüşebitor dolmuş bardaklar masayı donatmıştı." cümlesinde sifat-fiil görevinde kullanılırken "Bu dolmuş bizim sokaktan geçmiyor." cumlesinde isim olarak kullanılmıştır. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde sıfat-fiil eklerinden birini alarak kalıcı isme dönüşmüş bir sözcük yoktur? withir okur, kitap seçiminde sadece yazara deği çevirmene de öngm verí. 3) Bakah, salgınla ilgili gelişmeleri aktērmak için basın toplantısı düzenledi. Bu karalamaların hangi ressamımıza ait olduğunu bilen var mı acaba? or Bir açacak ile gazozun kapağını açıp şişeyi kafasına dikiverdi. 8. Sunt 213

tonguç % () Provence, doğal güzelliğiyle Emile Zola gibi yazarlara, Van Gogh ve Cezanne gibi res- samlara ilham vermiş. (II) Modern sanatın babası olarak anılan Cezanne, bölgenin en bili- nen şehirlerinden Aix-en-Provence'da doğmuş ve yaşamış. (III) Buraya yolunuz düşerse so- si kaklardaki ayak izlerini takip ederek geçmişe yolculuğa çıkabilirsiniz . (IV ) Van Gogh da, Ar- les ve St. Remy kasabalarında iki yıl yaşamış ve birçok resminde bölgenin doğal güzelliğin- den esinlenmiş. Bu metinde numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) l. cümlede sıfat-fiil kullanılmamıştır. B) II. cümlede birden fazla sifat-fiil kullanılmıştır. C) III. cümlede sifat-fiil eki alarak kalıcı isim olmuş sözcük vardır. Rdümlede "-mış" ekini alan sözcük adlaşmış sifat-fiil görevinde kullanılmıştır.

BOLUM 04 DİL BİLGİSİ 2amra Altunbayo beye 1. "Uyuyup dinlendim." cümlesinde altı çizili sözcük fiilimsidir ve zarf görevinde olduğu için zarf-fiildir. Buna göre, 1. Nedense elinin değdiği her iş yarım kalıyor. II. Babam yemeğe geç kalınca hepimiz merak ettik. III. Alışverişten dönerken karşı komşumuzla rastlaştık. IV. Bazı ürünler indirime girecekmiş, bu yüzden satışların artması bekleniyor. cümlelerin hangilerinde zarf-fiil vardır? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV.

TURKCE SAP HAFTA SONU ÖDEVI - 15 7. Aşağıdaki metinde yer alan fillimsileri bulup altlarını çiziniz ve türlerini altlarına yazınız. Zararlı bir aliokanlıktır yazıp bozmak, Bir satır bozuk oldu mu hemen o yaprağı yırtmak, birkaç yaprak yırtınca da o defteri kaldinp almak... Bu aliokanlık, çocukla büyür. Defterde, kalemde çocuk kadar küçük olan yeni baştan yapma usuli, yaş ilerledikçe hayatın her dönemine bir alışkanlık olarak yerleşmektedir. Bir şeyi yok etmeden onu düzeltmeye çalışmak da lazım. Başlanan bir şeye devam etmek ve onu bitirmek, insan iradesinin başarısıdır. Bunun zıddına "maymun iştahlilik" deriz. Maymun iştahlı bir kimse, bir kitabı okumaya koyulur. Daha sonra da sekiz on sayla bile okumadan onu atar, bir diğerinin yapraklarını karıştırmak ister.

mame hem olumsuzluk hem de Isim fill ekl olabilir. 7. Yukarıdaki açıklamaya göre aşağıdaki cümle- lerin hangisinde *-ma/-me" eki farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Üzülme boşuna, yapacak bir şey yok. B) O kadar zamandan sonra beni tanımadı. C) Dokterlar hiç kimseye izin vermemiş. D) Annesi dışan çıkmasına izin verdi. 8.

9.) Soru : İçerisinde sıfat tamlaması oluşturan sifat- fiilin bulunduğu bir cümle kur. Cevap: Şehirden gönderdiği hediyeleri çocuklara dağıttık. Soru : İçerisinde iki farklı türde filimsinin kullanıl- dığı bir cümle kur. Cevap: Seninle vedalaşmaya hazır değildik hiçbi- rimiz. Soru : Yüklemi fiilimsi olan bir cümle kur. Cevap: Kahkahası bol olan insan, hüznü bol olandır. Öğretmenin kurulmasını istediği cümlelerden birine yanlış yanıt veren öğrenci, öğretmenin uyarısıyla yanlışını fark edip düzeltmiştir. Buna göre, seçeneklerden hangisi öğrencinin yanlış yaptığı cümlenin yerine kurduğu bir cüm- le olabilir? A) Çocuk, oynamak için oyun parkına doğru hızlı adımlarla ilerledi. Bi Düğüne gelen herkesten zamanın tadını çıkar- malarını istedi. C) Tabiattan uzak kalmak yaşam enerjimizi yarı yarl- ya indirir. D) Tayin nedeniyle gittikleri şehirde yeni bir okula kaydoldular. 44 8. Sinif

arak kullanılabilir. Om fiilimsi görevinde olumsuzluk ok goes arklı bir Nice gozler gordum bakışında görüş yok Nice bakışlar gördüm dile hiç gerek yok Bu dizelerdeki eylemsinin türce özdeşi olan eylemsi aşağıdaki dizelerin hangisinde vardir? Aldanma cahilin kuru lafina Kültürsüz insanın kulo yalandir görevde ku AV 8) Inancına sahip olmak insan olmanın şartı c) Bilincindeyim dogan ayın Eriyen karın akan suyun 67 Bir cezir yaşadım ki yaşanmamış mazide TURKCE SB/A SEM SIWE TURKCE SB/A SERISI

5. Bazı sözcükler isim-fiil eki aldığı hâlde kalıp- laşarak bir varlığın, kavramın ismi olur ve bu sözcükler artık fiilimsi olarak kabul edilmez. Örneğin “Siz hiç soğan dolması yediniz mi?" si cümlesindeki “dolma" sözcüğü isimdir, “Kızlar çeşmenin başında kovanın dolmasını bekli- oil yor." cümlesindeki “dolma" sözcüğü ise fiilim- sidir. 15 Buna göre aşağıdakilerin hangisinde fii- limsi eki aldığı hâlde kalıplaşarak bir varlı- eği veya kavramı karşılayan sözcük yoktur? - A) Bu taşınma işini seneye mi ertelesek? B) Dokuma fabrikalarının sayısı Cumhuriyet Dönemi'nde artmıştır. C) Annesi çakmakla oyun olmaz diye sürekli uyarırdı. D) Gökyüzü, bugün rengârenk uçurtmalarla şenlenmişti. DERS UYGULAMA TESTİ • 31

Isim-fiil Sifat-fiil Zart-fiil Hudutta bozulan ordu iki günden beri Se- rez'den geçiyordu. Hava serin ve güzeldi. llik bir sonbahar güneşi, boş, çimensiz tar- laları, üzerinde henüz taze ve korkak izler duran geniş yollar parlatıyordu. Bu gelenler, 1 gidenlere hiç benzemiyorlardı. Bunlar adeta Ürkütülmüş bir hayvan sürüsüydü. Hepsinin II Adlaşmış s Bu tablod çenek aşa tıraşları uzamış, yüzleri pis ve kırmızı, giysi- leri parça parça idi. Dursalar düşeceklermiş gibi, omuzlarındaki çamurlu tüfeklerin altın- da iki büklüm olmuş; yorgun ve perişan, ağır ağır yürüyorlardı... Erkekler köşe başlarında toplanıyorlar, ka- dinlar pencerelerden sarkarak kabahatli ka- bahatli geçen kümeleri gülümseyerek seyre- IV. diyorlar, bedava ve çok eğlenceli bir sinema- tograf keyfi duyuyorlardı. A Yahya şairin nin dış şiirleri düşün B) Bir şiir kalıcı lik doğ mang C) Gerçe aktard natlarc çek şii D) Şiir d estetic geçm uzakl: 2 ve 3. soruları metne göre cevaplay- niz. Metinde numaralandırılmış sözcüklerin hangileri zarf fiildlt? A) Yalnız BIl ve III C) III ve IV D. Yalnız IV Numaralandırılmış sözcüklerin hangisi fi- ilimsi değildir? Al gelenler B) ürkütülmüş olmuş D) gülümseyerek

TEST FİİLİMSİLER Fiilims 1 Asa A B a 1. Tartışmada esas, karşımızdakinin düşüncesini çürütmek olduğu, herkes çürütüp Il 1 B) çürütüldüğü için tartışmanın sonunda olan şey gerçekten büsbütün uzaklaşmaktadır. III IV. C Bu cümlede numaralı ifadelerden hangisi fiilimsi değildir? o IV D A) I C) III B) 11

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 i 6. Zarf-fiiller cümleye zaman veya durum anlamı katar. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizilen zarf-fiilin cümieye kattığı anlam diğerlerinden farklıdır? A) Gökhan, konu tekrarı yapınca anlatılanları daha iyi anlıyordu B) Son trene yetişmek için koşa koşa gara gittik. C) Bitlis'e varir varmaz sizi ararım. D) Onlar buraya gelmeden işlerin hepsini bitirmeliyiz. * 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ayraç içinde verilen

1- 10. Sifat-fiiller cümlede sifat görevinde bulunur ve bir ismi niteler. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamayı örnekleyen bir sifat-fiil yoktur? A) Balkonlardan sarkan sarmaşıklar sokağa can katıyordu. Utanmaz insanlar, doğaya düşmanlık etmekten geri kalmıyor. C) Acinası hâli hepimizi etkilemiş ama onu affetmemize yetmemişti . D) Bu soruyu doğru cevaplayan, benden harika bir kitap kazanacak.

(1)Batman ilini gezmeye gelen turistler genellikle tarihi dokusundan ve medyada fazlaca yer almasından dolayı Hasankeyf'i ziyaret eder. (2)Belki de Batman'ın gezilip görülmeye değer başka yerlerinin de olduğunu bilmiyorlardır . (3)Oysa sadece yetmiş kilometre mesafedeki Sason İlçesi , sahip olduğu doğal güzellikleriyle, havasıyla, suyuyla görülesi bir yerdir . (4)Sason'a giderken daha ilçe merkezine varmadan değişen havayı fark edersiniz. Yüksek dağların eteklerine kurulmuş olan bu şirin ilçe çıkmaz sokak olduğu için pek gelişmemiş, belki de hak ettiği ilgiyi bu yüzden görememiştir. Biz her fırsatta Sason'un havasını almak, temiz sularını içmek için küçük kaçamaklar yaparız. Daha önce gitmeyenler ve Sason'u görmeyenler için de tavsiyemiz; Sason'a gidin ve mutlaka Sevek mesire alanını görün. Stresten uzak bir gün geçirmek sizin de hakkınız! S-1) Yukarıdaki numaralândırılmış cümlelerin hangisinde tüm fiilimsi türlerine örnek vardır? 21 d) 4 b 2 c) 3

1) ALL STAR Sifat-fiil (Ortaç) 3. Sifat-fiiller, fiilimsi özelliğini yitirerek kalıcı ad olarak da kullanılabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek bir kullanım vardır? A) Ayağı takılınca elindeki ekmekleri yere düşürdü. B) Belediye, ihtiyacı olanlara her kış yakacak yardı- mi yapiyor. C) Elindeki çakmakla çalı çırpıyı tutuşturmuş. D) Sahildeki uçurtma Şenliğine pek çok kişi katıldı.

DENEME - 04 Yavru deve annesine sormuş - Anne, bizim niye hörgücümüz var? - Çöl sıcağında susuzluğa dayanabilelim diye yavrum. - Anne, bizim toynaklarımız neden bu kadar geniş? - Çölde ayaklarımız kuma batmasın diye. - Anne, bizim boynumuz neden bu kadar uzun? - Çölde uzaktan gelebilecek tehlikeleri görebilelim diye. - Peki anne o zaman bizim bu hayvanat bahçesinde ne işimiz var? Sifat Yukarıdaki metin ile ilgili, 1. Isim fiil kullanılmıştır. Sifat fiil kullanılmıştır. 1. Zarf fiil kullanılmıştır. IV. Çekimli fiil kullanılmıştır. ifadelerinden hangileri doğrudur? O ve IV Yalniz II. B ve IV D) II ve IV