Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları

5. Aşağıdaki cümlelerden hangisindeki altı çizili sözcük zarf-fiil değildir? A) Pazara yaklaştığımızda annem hep koluma girerdi. B) İstanbul'dan ayrılıp İzmir'e yerleşen amcasını arada sıra- da ziyaret ediyordu. C) Bana şu an anlattıklarına inanmamı beklemiyorsundur umarım. D) Elindeki değneği sürükleyerek toprakta biçimsiz çizgiler oluşturuyordu. 08

15. Araba yolda kaldı. Trafik sıkıştı. Bu iki cümlenin isim fiil ekiyle birleştirilmiş şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Arabanın yolda kalışı trafiği sıkıştırdı. B) Araba yolda kalınca trafik sıkıştı. C) Araba yolda kalır kalmaz trafik sıkıştı. D) Araba yolda kaldığı için trafik sıkıştı. 25 1

7. Zarf-fiiller, fillere getirilen belirli eklerle türetilen ve fill anlamını koruduğu hâlde cümlede zarf görevinde kullanılan sözcüklerdir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil kullanılmamıştır? A Eski bir traktör, kurumuş toprağı homurdana homurdana sürüyordu. Yazar, TDK tarafından ödüle layık görülünce sanat çevrelerinde tanındı. Okullar kapanır kapanmaz kardeşimle birlikte babaannemlere gitmiştik. D) Üretken insanlar yetiştirebilmek, iyi bir eğitim sistemiyle mümkündür. ması kurar. Sifat-fiilin nitelediği isim bazı durumlar-

CE 5. LEJİ Çimlere basmak yasaktır! 8.SINIF Bu tabelada geçen fillimsinin özdeşi aşağıda- kilerin hangisinde vardır? A) Arkadaşım sözüne güvenilir ve sevgi dolu bi- ridir. B) Çocukluğunun nasıl geçtiğini bile hatırlamıyor- du artık. C) Havadaki nem oranı her geçen gün biraz daha artacak. D) Aramızdan aynılışın ailemizi ve arkadaşlarını çok üzdü.

2. Fiilimsi ekleri ile türeyen bazı kelimeler zaman- la kalıplaşarak kalıcı ad olurlar. Bu şekilde olu- şan kelimeler fiilimsi olarak kabul edilmez. Çün- kü bu kelimeler, fiil anlamını tamamen yitirip bir varlığın adı hâline gelirler. Buna göre, I. Bu konuda belirttiğiniz görüşler, tarafımız- dan hiçbir şekilde kabul görmeyecektir. II. Bu tartışmanın sonuçsuz kalması işleri daha da karmaşık bir hale getirmişti. III. Böyle tehlikeli oyunları bir daha deneme- men konusunda seni son kez uyarmak istiyorum. IV. Getirdiğin evrakları bir an önce danışmaya bırakmalısın. cümlelerinin hangisinde bulunan altı çizili sözcük kalıcı ad değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. 3.

7. Fiilimsiler isim, sıfat veya zarf görevlerinde kullanılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı görevde bir fiilimsi kullanılmıştır? A) Bu konuda anlamadığınız kısımları bana sorabi- lirsiniz. 3-R B Yapılan tanitim için şirketimizce yüklü bir miktar ödendi. Se Cİstanbul'un gezilesi yerlerini rehberimizle birlikte ziyaret ettik. S-R D) Tanıdık bir yüze rastlamak beni hep mutlu etmiş- tin SP

Sifat-fiiller genellikle sıfat tamlaması oluşturur. Örneğin “Görünmez kaza dedikleri böyle bir şey sanırım." cüm- lesinde "görünmez” sözcüğü sıfat-fiildir ve "görünmez kaza” sıfat tamlamasıdır. Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil bir sifat tamlaması oluşturmuştur? A) Üst kata çıkarılacakların arasında kardeşimin eski kıyafetleri de vardı. B) Dünyanın öbür ucunda bir dal kırılsa çıt sesi anında duyanların kulaklarına doluyor. C) Şehrin bu mahallesinde oturanlar geçimini genellikle hurdacılık yaparak sağlıyorlardı. D) Alışkanlık kalıplarının değişmesinden söz etsek de insan için değişmeyen bir hakikat vardır.

TEST İsim-fiiller, fiil kök ya da gövdelerine geti- rilen "-ma, -iş, -mek" ekleriyle türetilen ve fiil anlamını koruduğu hâlde cümlede isim görevinde kullanılan sözcüklerdir. Örneğin "Kadın, evi çok güzel temizledi." cümle- sinde fiil görevinde olan "temizledi" söz- cüğü, "Salonu temizleme işi onun bütün gücünü aldı." cümlesinde "-me" ekini ala- rak isim - fiil niteliği kazanmıştır. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlele- rin hangisinde isim - fiil kullanılmamış- tır? A) Hayatımızın bir döneminde her şeyi bi- rakıp uzaklaşmayı istediğimiz olmuştur. B) Bilimsel kuruluşların, adınların bu soru- na niçin bir çözüm aramadıklarını me- rak ederim. C) Şehrin karmaşasından kaçıp küçük bir kasabaya yerleşmek istiyordu. D) Yoğun sis yüzünden uçağın kalkışı bir- kaç saat ertelendi. ALYON YAYINCILIK 3.

r? 4 ey, meger yalanmış. (.... 3. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin sıfat fiil mi yoksa kalıcı ad mi olduklarını örnekteki gibi belirleyiniz. CÜMLELER 1. Bana yazdıklarını beğenmedim. 2. Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var. 3. Seçilen eserler yarın duyurulacakmış. 14. Yiyecek ve içecekler masaya gelişi güzel konmuştu. 5. Yaptığı iyilikleri dile getirecek biri değil o. 6. Dolmuş, boş boş ilerliyordu. 17. Yapılacak ödevlerim var, dedi ayırılırken. 8. Gelişmiş ülkelerde insanların birçok hakkı vardır. 9. Geçmiş, bizi birleştiren değerleri veriyordu. 10. Sevdiklerimi geride bırakmak istemedim. 11. Bilinmez bir yere gitmeyi istiyorum, diyor şair. 12. Aklıma kazınmış o hâlini unutamıyorum. 13. Yakacak sıkıntısı baş gösterdi. 14. Patlamış mısırları bana uzattı. 15. Yazar, bu romanıyla çok okundu. SIFAT - FİİL KALICI İSİM orgin

göre- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf fiil cümleye farklı nir. bir anlam katmıştır? aba- ilki la- ari 11- a A) Bazı şiirler okunduğunda sanki üzerinde hiç çalışıl- mamış, hiç düşünülmemiş izlenimi veriyor. B) Elimizin sıcaklığını alınlarında hissederek uyusunlar ve rüyalar görsünler, hayaller kursunlar. C) Evrensel olmak isteyen sanatçı önce kendi değerleri- ne sahip çıkıp sonra evrensele koşmalı. D) Gezmeye olan merakım hiç bitmedi ve hâlâ bir gez- gin olarak hayatımı sürdürüyorum. 1.

TEST - 103 Değerlendirme Q Aşağıdaki cümlelerde, kelimelerin sonunda bulunan boşluklar anlamca uygun fiilimsi ekleriyle tamamlanacaktır. 1. Roman yazd dünyadaki en zor işlerden biriydi ancak onu zorla yh- işler fazlasıyla ilgisini çekiyordu. II. Bu yaşına kadar pazardaki küçücük tezgâhında patik satdrçocuklarına bakmış, kimseye muhtaç olmamıştı. III. Kızar-patatesleri üçer beşer ağzına tıkıyor, bu küçücük çocuk bir türlü doyffak bilmiyordu. IV. Olv--ol-md şeylere gülüp ağladığımız günler geride kaldı, biz de büyüdük işte sonunda. V. Yaptığı hatayı kimseye itiraf edemeyin içi içini yiyor, vicdan azabıyla geç günleri ona zehir oluyordu. Bu cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? X A) ve III. cümlelerde boşlukları aynı türden fiilimsilere ait ekler gelecektir. B) II. cümledeki boşluğa getirilecek ek, cümleye durum anlamı katan bir zarf-fiil oluşturacaktır. CIV. cümledeki boşluklara getirilecek eklerin oluşturacağı fiilimsi türünden cümlede iki tane daha vardir. D) V. cümledeki boşluklara sırasıyla getirilecek eklerden birincisi zarf-fiil, ikincisi sifat-fiil oluşturacaktır. ▾ Çek isim Sifa Zar ekl Buna g Akşam Şiirleri Durg Bir g dizel- A) Isi az

TEST - 104 Değerl (1) Cahit Sıtkı Tarancı 1910-1956 yılları arasında yaşamış, Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının önde gelen şahsiyet- lerinden olmuştur. (II) Hikâyelerini daha çok geçim sıkıntısı nedeniyle kaleme aldığı ve şair yönünün daha güçlü olduğu biliniyorsa da hikâyeleri oldukça kıymetlidir. (III) Cahit Sıtkı Taranci; Türk edebiyatında ölüm, yalnızlık, sevgi, aşk, yaşama sevinci, insan ilişkileri, tabiat gibi temaları en çok işleyen şairlerdendir. (IV) Şiirleri, hikâyelerinde vücut bulmuş; yazar, bu eserlerinde duygularını daha yoğun anlamaya ve okuyucuya hissettirmeye çalışmıştır. (V) Hayatta karşılaştığı zorluklan eserlerine yansıtan yazar, kimi zaman karamsar kimi zaman ise iyimser tavrını okurlarına hissettirmiştir. Bu metinde numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) En az fiilimsi I. cümlede, en fazla fiilimsi II numaralı cümlede vardi B) III ve V. cümlelerde sifat-fiil eki alan sözcükler sifat görevindedir. C) II ve IV. cümlelerde aynı türden fiilimsiye yer verilmiştir D) V. cümlede sifat-fiil eki alarak kalıcı ada dönüşmüş bir sözcük vardır. 4. III. IV. N

16. Sifat- fiiller niteledikleri isimler düştüğünde onların yerine geçebilir. Bu durumda sifat - fiil "adlaşmış sifat - fiil" olur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sifat - fiil yoktur? A) Gelecekten çok umutluyum. B) Dışarıda bağıran sen miydin? C) Sevdiği kızı her şeyin üstünde tutardı. D) Kaybettiklerine üzülmüyor musun?

13. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi fiilimsi değildir? A) Satıcı kızdan yayılan meraklı bakışı dondurdu. B) Genç kız çekime uyarak öndekileri takip etti. C) Dükkana ayak bastığında saat çok geçti. D) Beyefendi aralarındaki sessizliği bozmaya çalı- şıyordu.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "eylemsi"ye yer verilmemiştir? A) Değmez bu yangın yeri dua etmeye. B) Dün hasta olduğum için gelmedim. C) Ben insanın çok boyutlu düşünenini severim. D) Kötü niyetli insanlardan uzak durmalısın.

6. Ortaç (sifat - fiil) cümlede sifat görevinde kullanila- bileceği gibi adlaşmış sifat görevinde de kullanılabi- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ortaç, adlaş- mış sifat görevindedir? A) Gel denilen yere gitmeye ar eyleme, gelme deni- len yere gidip yerini dar eyleme. B) Yapacağı açıklamayı dört gözle bekliyorum. C) Akan su her zaman kütük getirmez. D) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer.