Kökler ve Ekler Soruları

sor 3. "Her yer mis gibi kokuyor diye hemen mutfağa yöneldi, anlaşılan karnı acıkmıştı." Bu cümlede altı çizili sözcüklerle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A)' “Kokuyor" sözcüğünde ünlü daralması olmuş. tur. vardır. Ć “Mutfağa” sözcüğünde ünsüz yumuşaması C) “Karnı” sözcüğünde ünlü düşmesi olmuştur. . “Acıkmıştı” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi ol- muştur. 0 228

1. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan fiillerin altını çizip yapılarına göre uygun kutucuğa yerleştiriniz. • Manzaranın güzelliği, kuş civiltılarıyla taçlanıyordu. Kitap okumayı her zaman çok sevdim. • Matematik sorularında çok zaman kaybetti. • Ekmek almak için fırına gitmişti. Roman edebiyatımıza Batı'dan gelmiştir. Ayşe teyze yine anılarını yazmaya başladı. • Dil öğrenmek için yurt dışına gitti. • Her sabah düzenli kahvaltı yaparız. Spor yaptığı için kendini iyi hissediyordu. . . BASİT FİİLLER TÜREMİŞ FİİLLER BİRLEŞİK FİİLLER

13. Bugün ailecek pikniğe gittik. Piknik alanına varınca arabadan eşyaladımız indirdik. Eşya- # larımızı bir ağacın dibine bıraktık. Sonra kar- deşimle ben kendi aramızda oynamaya başla- IV dik. Bu sırada piknik alanına başka aileler de geldi. Bu ailelerin çocukları ile oyunlar oyna- dik, doyasıya eğlendik. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle il- gili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. sözcük, yalnızca hâl eki almıştır. + BY H. sözcük, yalnızca çoğul eki ve iyelik eki almıştır. C) I. sözcük, iyelik ve hâl eki almıştır. D) IV. sözcük, birden çok çekim eki almıştır.

"-ler, -lar" eki, bazen eklendiği ke- limenin çoğul olduğunu değil; bir varlığa sahip olanların birden çok olduğunu bildirir. Aşağıdakilerin hangisinde bu bilgiyi örnekle- yen bir kullanım vardır? A) Ödevlerini eve gelir gelmez yapardı. B) O güzel anıları hatırladı. C) Kitaplarını büyük bir kitaplığa dizdi. D) Babaları, her zamanki gibi sevgi doluydu.

1. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan fillerin altını çizip yapılarına göre uygun kutucuğa yerleştiriniz. O • Manzaranın güzelliği, kuş cıvıltılarıyla taçlanıyordu. Kitap okumayı her zaman çok sevdim. • Matematik sorularında çok zaman kaybetti. • Ekmek almak için fırına gitmişti. • Roman edebiyatımıza Batı'dan gelmiştir. Ayşe teyze yine anılarını yazmaya başladı. • Dil öğrenmek için yurt dışına gitti. . Her sabah düzenli kahvaltı yaparız. Spor yaptığı için kendini iyi hissediyordu. O O BASİT FİİLLER TÜREMİŞ FİİLLER BİRLEŞİK FİİLLER

5. Sen, müsait vakti gelince rüzgârın, Sonsuzluğa doğru kalkacak, sihirli 11 Bir gemi gibisin, göklerde demirli, Bolunma hal Ve ben, rıhtımında bekleyen bir yolcu IV Bu dörtlükte numaralanmış sözcüklerden hangileri hâl eki almıştır? A) I ve II. B) I ve IV. III ve IV. C) Il ve III.

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin aldığı yapım eki sözcüğün türünü değiştirmemiştir? A) Düzenli çalışmaları ona her konuda kazandırdı. B) Okuyucusunun isteklerini dikkate alan yazar başarılı olur. C) Duygularıyla hareket ettiği için ger- çekleri göremiyordu. D) Her konuda bilgili olduğunu göster- meye çalışırdı. 75

J-)Aşağıdaki cümlelerdeki " ki"lerin görevlerini karşılarına yazın. 1 Sendeki küpeler altın mı? blog bD 2 Şöyle gel ki yüzünü göreyim. 3 Baktım ki bu iş böyle olmayacak. . 4 Elindekini yere bırak hemen. 5 Evdeki hesap çarşıya uymadı. 6 Belindeki kemeri çok beğendim. 7 Teyzeminki çok daha yeni. 8 Gözlerindeki heyecan beni etkiledi. 9 Yarın giderken onunkini alırız. 10 Okulda dolaptaki kitapları çalmışlar. sugod boni Sono

BB B B B 10. A uykucu bar mobilya huzurev yazlik Kalemi Telefon Uçan Done Begini Son de no Anadolu Bu metin to çak Daha seket kargo bat Yukarıdaki piramitte her basamakta (katta) üçer kelime yer almaktadır. Kelimelerin yapısına göre puaniandige bu piramitte basit sözcükler 1, türemiş sözcükler 2, birleşik sözcükler ise 3 puan değerindedir. Buna göre piramidin hangi iki basamağı (katı) birbirine eşit puandadır? derle Ency meyin ama ifadeleinden hangi A) 1 ve 3 B) 1 ve 4 C) 2 ve 4 D) 2 ve 5 A) - 8. iyelik (aitlik) ekleri, eklendikleri sözcüklerin kime ait olduğunu belirten eklerdir. Buna göre aşağıdaki cümlelerde qecen altı çizili sözciklerin hannisinda indir

nanla 6. (1) Küresel ısınmaya yol açan etkinliklerin birçok sorumlusu var. (2)Peki, bireysel olarak bizim hiç etkimiz yok mu bu işte? (3)Her ne kadar bizim bi- reysel "katkılarımız" bu süreçte devede kulak kal- sa da dünyanın nüfusu düşünüldüğünde görmez- den gelinmeyecek bir etki olduğu ortada. (4)Gerçi bütün dünya nüfusunun bu işteki payını da aynı kefeye koymak doğru olmaz. Numaralanmış cümlelerin hangisinde ek fiil kul- lanılmamıştır? 2. B) 2 D A C) 3

Bir sözcüğün kök, gövde ve eklerini ayır- mak için kısa çizgi (-) kullanılır. Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uygun bir kullanım vardır? A) Öğretmen, sözcüğü tahtada baş-la-n-giç şeklinde ayırdı. B) Türkçede -lar / -ler çoğul eki olarak kul- lanılır. C) Birinci sınıfa giden Selen, oyuncu keli- mesini defterine o-ku-yu-cu olarak yaz- dı. D) İsim-fil ekleri-ma/-ışl-mak'tır.

5. "-ca, -ce" eki aşağıdakilerin hangisinde eklendiği sözcüğe "görelik" anlamı katmıştır? A) Sebzeleri bol suda iyice yıkadı. B) Bence hemen ders çalışmaya başlamalısın. C) Aylarca buralarda seni aradım. D) Bu konuda akıllıca davranmış.

Kök Bir sözcüğün parçalanmayan en küçük şekline kök denir. Kendi başına anlamı olmayan, ek- lendikleri sözcüklerden yeni sözcük- ler yapan ya da sözcüklere görev ve anlam kazandıran ses birlikleridir. Ek Gövde Sözcük köklerine yapım eki getirile- rek türetilen kelimelere gövde denir. Aşağıda altı çizili olarak verilen sözcük- lerden hangisi kök hâlindedir? A) Benimle gelirsen sana kalemlik alırım. By Bahçede keklik gördüm. C) Annem bana kekikleri içine koymam için kekiklik almamı söyledi. D) Askeri birliğe gidip askerliğime başla- dım. Diğer sayfaya geçiniz.

E 2. TEMA DELE VE ATATÜRK ETKİNLİK - 13 Şiirde altı çizili olan ve aşağıda sıralanmış söz- cükleri hâl ve iyelik eki alma durumlarına göre işa- retleyiniz. Sözcük Hâl Eki Almış İyelik Eki Almış Karşımda İnsanları Gönülde Sevdası Yârimiz Şehitlere Yavrusunu imiv 14

7 Aşağıda numaralanmış kutucuklarda çekimli fiiller verilmiştir. Tabloya göre aşağıda verilen soruları kutucuk numaralarını kullanarak cevaplayınız. 1 2 3 4 bitirdi erteledi gideceksin düşeyazdı 5 6 7 8 hazırlanmıştı kanadi gelebilirim üzüldüm 9 10 11 12 anlayıver durmalıyız hasta düştüm istiyorum a) Yukandaki kutucuklardan hangileri yapıca basit sözcükleri içerir. b) Yukandaki kutucuklardan hangileri yapıca türemiş sözcükleri içerir. c) Yukandaki kutucuklardan hangileri yapıca birleşik sözcükleri içerir. 58

13. Yapım ekleri, sonuna geldiği sözcüğün yeni bir anlam ka- zanmasını sağlayan eklerdir. 14. ( Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı "-im / -im" eki sözcüğün anlamını değiştirmemiştir? ic A) Türkiye'de 90'lı yıllarda nüfus sayımı evlere gelen gö- revlilerce yapılırdı. B) Dün akşamdan beri karnım durmaksızın ağrıyordu. C) Topraktan verim almanın çarelerini arayan çiftçiler bu seneki hasattan memnun değildi. D) Bir hikâye; serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluş- maktadır. 6