Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Kökler ve Ekler Soruları

1. Sürüden ayrılanı kurt kapar.
2. Dinsizin hakkından imansız gelir.
3. Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
4. Alna yazılan başa gelir.
Bu atasözlerinin hangisinde türemiş yapılı bir
eylem vardır?
A) 1
B) 2
C)
3D) 4
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
1. Sürüden ayrılanı kurt kapar. 2. Dinsizin hakkından imansız gelir. 3. Minareyi çalan kılıfını hazırlar. 4. Alna yazılan başa gelir. Bu atasözlerinin hangisinde türemiş yapılı bir eylem vardır? A) 1 B) 2 C) 3D) 4
9. "Bilmediğin konularda yorum yapmamalısın."
Bu cümlede altı çizili sözcüğün yapıca özdeşi
aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A) İş konusunda kendine çok güveniyordu.
B) Pek çok tarihi eser yurt dışına çıkarılmıştı
.
C) Görüşlerini sen de bildirmelisin.
D) Hediyeyi beğenmeyince hemen değiştirdik.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
9. "Bilmediğin konularda yorum yapmamalısın." Bu cümlede altı çizili sözcüğün yapıca özdeşi aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A) İş konusunda kendine çok güveniyordu. B) Pek çok tarihi eser yurt dışına çıkarılmıştı . C) Görüşlerini sen de bildirmelisin. D) Hediyeyi beğenmeyince hemen değiştirdik.
4.
Fiil ya da isim köklerine yapım eki getirilerek oluş-
turulan fiillere türemis fil denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
türemiş fiil yoktur?
A) Seda'nın kedi cıyaklamasına benzeyen sesi
duyuldu.
B) Koridorun ucunda bir kapı açıldı.
C) İkinci odadan yazı makinesinin tikirtıları geli-
yordu.
D) Annem beni mutlu etmek için her şeyimle faz-
lasıyla ilgilenmişti
.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
4. Fiil ya da isim köklerine yapım eki getirilerek oluş- turulan fiillere türemis fil denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş fiil yoktur? A) Seda'nın kedi cıyaklamasına benzeyen sesi duyuldu. B) Koridorun ucunda bir kapı açıldı. C) İkinci odadan yazı makinesinin tikirtıları geli- yordu. D) Annem beni mutlu etmek için her şeyimle faz- lasıyla ilgilenmişti .
Adin Hâl Ekleri
Ünite-5
TURBO
35 Aşağıdaki bulmacayı çözelim.
1. "Dolap" sözcüğünün ayrılma durum eki almış hâli.
2. "Pastane' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli.
3. "Hastane" sözcüğünün yönelme durum eki almış hali.
4. "Okul' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli.
5. "Kalem' sözcüğünün belirtme durum eki almış hâli.
6. "Ev' sözcüğünün yönelme durum eki almış hâli.
7. "Ekmek” sözcüğünün yalın hâli.
8. "Yemek' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli.
9. "Yol' sözcüğünün ayrılma durum eki almış hâli.
10. "Toplum' sözcüğünün yönelme durum eki almış hâli.
+9
+7
8
4
hoo0000
10
8000
000
12
1
good
3000
DOO
5
OOC
Doud
88
6
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
Adin Hâl Ekleri Ünite-5 TURBO 35 Aşağıdaki bulmacayı çözelim. 1. "Dolap" sözcüğünün ayrılma durum eki almış hâli. 2. "Pastane' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli. 3. "Hastane" sözcüğünün yönelme durum eki almış hali. 4. "Okul' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli. 5. "Kalem' sözcüğünün belirtme durum eki almış hâli. 6. "Ev' sözcüğünün yönelme durum eki almış hâli. 7. "Ekmek” sözcüğünün yalın hâli. 8. "Yemek' sözcüğünün bulunma durum eki almış hâli. 9. "Yol' sözcüğünün ayrılma durum eki almış hâli. 10. "Toplum' sözcüğünün yönelme durum eki almış hâli. +9 +7 8 4 hoo0000 10 8000 000 12 1 good 3000 DOO 5 OOC Doud 88 6
Uygulama
Aşağıda verilen sözcükleri yapısı bakımından inceleyiniz. Yapım eki alan ve almayan sözcük-
leri tabloda belirtilen yerlere yazınız.
& si
sınıfta yorgunluk
yorgunluk kağaçlar
by a
9. güller
1Q
. derslerim W. gözlük 12. lastikçi 3. suda
4 sözlük
H farklı
5. kokulu
arabam öğretmen
\. insandan
Yapım Eki Almayanlar
(Basit Sözcükler)
Yapım Eki Alanlar
(Türemiş Sözcükler)
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
Uygulama Aşağıda verilen sözcükleri yapısı bakımından inceleyiniz. Yapım eki alan ve almayan sözcük- leri tabloda belirtilen yerlere yazınız. & si sınıfta yorgunluk yorgunluk kağaçlar by a 9. güller 1Q . derslerim W. gözlük 12. lastikçi 3. suda 4 sözlük H farklı 5. kokulu arabam öğretmen \. insandan Yapım Eki Almayanlar (Basit Sözcükler) Yapım Eki Alanlar (Türemiş Sözcükler)
HARF VE HECE BİLGİSİ
AMA İŞARETLERI
Harf Bilgisi
Konuşurken ağzımızdan çıkan seslerin yazıdaki karşılığı olan işaretlere harf
denir. Alfabemizde 29 harf vardır.
eri
Alfabemizdeki harfleri tablodaki sıraya göre yazınız.
A
B
C
7
199
200
201
202
203
204
205
206
207
207
11
14 15
12
10
13
9
7
8
6
5
3
2
1
4
R
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
gelen harf-
ri
ne 7
me Test 30.
208
209
211
Tablolarda verilen har fler den alfabemizde bir önce ve bir sonra
leri örnekteki gibi yazınız.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
HARF VE HECE BİLGİSİ AMA İŞARETLERI Harf Bilgisi Konuşurken ağzımızdan çıkan seslerin yazıdaki karşılığı olan işaretlere harf denir. Alfabemizde 29 harf vardır. eri Alfabemizdeki harfleri tablodaki sıraya göre yazınız. A B C 7 199 200 201 202 203 204 205 206 207 207 11 14 15 12 10 13 9 7 8 6 5 3 2 1 4 R 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 gelen harf- ri ne 7 me Test 30. 208 209 211 Tablolarda verilen har fler den alfabemizde bir önce ve bir sonra leri örnekteki gibi yazınız.
6.
Bilgi
Olumsuzluk eki olan "-ma, -me" eki ile isim fil eki olan “-ma, -me" eki karıştınlmamalıdır. Örneğin;
*Çalışma, onun için büyük bir zevk kaynağıdır." cümlesinde "çalışma' sözcüğü isim-fildir, "Böyle
düzensiz çalışma." cümlesinde "-ma" eki olumsuzluk eki olarak kullanılmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde -mel-ma eki farklı bir işlevde kullanılmıştır?
A) Bu saatte herkes uyuyor, ses çıkarma lütfen.
B) Gitme, gitme kal bu şehirde.
C) Gitar çalmayı seveceğini tahmin etmiştim.
D) Gelme üzerime daha fazla ne olur.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
6. Bilgi Olumsuzluk eki olan "-ma, -me" eki ile isim fil eki olan “-ma, -me" eki karıştınlmamalıdır. Örneğin; *Çalışma, onun için büyük bir zevk kaynağıdır." cümlesinde "çalışma' sözcüğü isim-fildir, "Böyle düzensiz çalışma." cümlesinde "-ma" eki olumsuzluk eki olarak kullanılmıştır. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde -mel-ma eki farklı bir işlevde kullanılmıştır? A) Bu saatte herkes uyuyor, ses çıkarma lütfen. B) Gitme, gitme kal bu şehirde. C) Gitar çalmayı seveceğini tahmin etmiştim. D) Gelme üzerime daha fazla ne olur.
C) Aşağıdaki fiillerin olumsuz soru çekimlerini yazınız.
Fiil
Olumsuz Soru Çekimli Hali
Fiil
Olumsuz Soru Çekimli Hali
1
Kesiyorsun
6
Çürüyecek
2.
Sevdik
3
Kazacaklar
7 Yürüyorum
8 Uyumuşsunuz
9 Çıktın
10 çekersin
4
Buyumuşum
Paslanırsınız
5
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
C) Aşağıdaki fiillerin olumsuz soru çekimlerini yazınız. Fiil Olumsuz Soru Çekimli Hali Fiil Olumsuz Soru Çekimli Hali 1 Kesiyorsun 6 Çürüyecek 2. Sevdik 3 Kazacaklar 7 Yürüyorum 8 Uyumuşsunuz 9 Çıktın 10 çekersin 4 Buyumuşum Paslanırsınız 5
beni
13
urup
Biniz
de-
ur
an
n
Otobiyografik izler taşıyan romanın başkahramanı ismi
geçmeyen hasta bir gençtir. On beş yaşlarındaki bu hasta
genç, babasını kaybetmiş ve annesiyle yaşamaya baş-
lamıştır. Dizindeki kemik veremi hastalığından dolayı
hastane hastane dolaşmaktadır. Doktorlar, ameliyatı
riskli görülen gence stresten uzak bir yaşam sürmesini
önermiştir. Bunun üzerine uzaktan akrabaları olan bir
paşanın köşküne giden hasta genç, paşanın kızı Nüzhet'e
âşık olmuştur. Doktor Ragıp'ın da Nüzhet'e olan ilgisi ve
onunla evlenmek istemesi, hasta gencin acılarını iyice
artırmış; onu bunalıma sürüklemiştir. Hastalığı iyice iler-
leyen genç, bunun üzerine hastaneye yatırılmıştır. Riskli
olsa da ameliyatı yapılmış ve ayağı kesilmekten kurta-
rılmıştır. Geçen günler içinde Nüzhet'in Doktor Ragip'la
evlilik hazırlığı içinde olduğunu duymuştur. Bir süre sonra
sağlığına kavuşan genç hastaneden taburcu edilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada özeti verilen
eserin sanatçısına ait değildir?
A) Mahşer
B) Fatih Harbiye
C) Yalnızız
D) Biz insanlar
E) Ölmeye Yatmak
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
beni 13 urup Biniz de- ur an n Otobiyografik izler taşıyan romanın başkahramanı ismi geçmeyen hasta bir gençtir. On beş yaşlarındaki bu hasta genç, babasını kaybetmiş ve annesiyle yaşamaya baş- lamıştır. Dizindeki kemik veremi hastalığından dolayı hastane hastane dolaşmaktadır. Doktorlar, ameliyatı riskli görülen gence stresten uzak bir yaşam sürmesini önermiştir. Bunun üzerine uzaktan akrabaları olan bir paşanın köşküne giden hasta genç, paşanın kızı Nüzhet'e âşık olmuştur. Doktor Ragıp'ın da Nüzhet'e olan ilgisi ve onunla evlenmek istemesi, hasta gencin acılarını iyice artırmış; onu bunalıma sürüklemiştir. Hastalığı iyice iler- leyen genç, bunun üzerine hastaneye yatırılmıştır. Riskli olsa da ameliyatı yapılmış ve ayağı kesilmekten kurta- rılmıştır. Geçen günler içinde Nüzhet'in Doktor Ragip'la evlilik hazırlığı içinde olduğunu duymuştur. Bir süre sonra sağlığına kavuşan genç hastaneden taburcu edilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada özeti verilen eserin sanatçısına ait değildir? A) Mahşer B) Fatih Harbiye C) Yalnızız D) Biz insanlar E) Ölmeye Yatmak
EKISTIREN
1
1.
1
1
1
Türkçede kökler, isim kökleri ve fiil kök-
leri olmak üzere ikiye ayrılır. Varlıkların, kav-
ramların, duyguların ismi olan köklere isim
kökü; iş, oluş, durum bildiren köklere ise fi-
il kökü denir.
1
1
1
1
Aşağıda cümlelerde altı çizili ifadelerin
hangisinin kökü fiil değildir?
1
1
1
1
1
1
1
1
1
A) Arkadaşlarım sezgilerime her zaman gü-
venir.
B) Kötümser bir bakış açısıyla bu konuyu çö-
zemeyiz.
C) Annem yeni pişirdiği poğaçaları çantama
koydu.
D) Bu kuş türü gözcü kuşlar olarak da anılıyor.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
EKISTIREN 1 1. 1 1 1 Türkçede kökler, isim kökleri ve fiil kök- leri olmak üzere ikiye ayrılır. Varlıkların, kav- ramların, duyguların ismi olan köklere isim kökü; iş, oluş, durum bildiren köklere ise fi- il kökü denir. 1 1 1 1 Aşağıda cümlelerde altı çizili ifadelerin hangisinin kökü fiil değildir? 1 1 1 1 1 1 1 1 1 A) Arkadaşlarım sezgilerime her zaman gü- venir. B) Kötümser bir bakış açısıyla bu konuyu çö- zemeyiz. C) Annem yeni pişirdiği poğaçaları çantama koydu. D) Bu kuş türü gözcü kuşlar olarak da anılıyor.
D) orman
C) köprü
2 Yapım ekleri, sonuna geldiği sözcüğün
yeni bir anlam kazanmasını sağlayan ek-
lerdir.
Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcük-
lerden hangisi yapım eki almamıştır?
A) Olay gazetecilerin ilgisini çekti.
B) Çocuklarına asla farklı bir muamele
yapmadığını söylüyor.
C) Gencin ensesine vurmuştu.
D) Dünyanın en dikkatli sürücüsü ben
olacağım.
3 Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili
sözcüklerden hangisi yapım eki alma-
mistin
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
D) orman C) köprü 2 Yapım ekleri, sonuna geldiği sözcüğün yeni bir anlam kazanmasını sağlayan ek- lerdir. Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcük- lerden hangisi yapım eki almamıştır? A) Olay gazetecilerin ilgisini çekti. B) Çocuklarına asla farklı bir muamele yapmadığını söylüyor. C) Gencin ensesine vurmuştu. D) Dünyanın en dikkatli sürücüsü ben olacağım. 3 Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi yapım eki alma- mistin
3.
1. Yağmurlardan sonra büyürmüş başak
II. Meyveler sabırla olgunlaşırmış
III. Bir gün gözlerimin ta içine bak
IV. Anlarsın ölüler niçin yaşarmış
Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerin-
de yapım eki almış sözcük yoktur?
A)
Yalnız II.
B) I ve III.
C) Yalnız III.
D) II ve IV.
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
3. 1. Yağmurlardan sonra büyürmüş başak II. Meyveler sabırla olgunlaşırmış III. Bir gün gözlerimin ta içine bak IV. Anlarsın ölüler niçin yaşarmış Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerin- de yapım eki almış sözcük yoktur? A) Yalnız II. B) I ve III. C) Yalnız III. D) II ve IV.
8. Hangi cümlenin yüklemi işteş çatili bir fiildir?
A) Çocuk bugün ilk defa konuştu:
By Yeni işine büyük bir istekle girişti.
< Aslan hırlayınca tavuklar kaçıştı.
D Ailem her işimize karıştı.
zao@
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
8. Hangi cümlenin yüklemi işteş çatili bir fiildir? A) Çocuk bugün ilk defa konuştu: By Yeni işine büyük bir istekle girişti. < Aslan hırlayınca tavuklar kaçıştı. D Ailem her işimize karıştı. zao@
3
Aşağıda verilen tamlamaların türlerini yazınız. Yazdığınız tamlamava i
ornek veriniz.
Tamlama
Tamlamanın Türü
Örnek
Salkım salkım üzümler
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
3 Aşağıda verilen tamlamaların türlerini yazınız. Yazdığınız tamlamava i ornek veriniz. Tamlama Tamlamanın Türü Örnek Salkım salkım üzümler
Hayatım durgun bir döneme girdi.
Cümlesindeki altı çizili ekler sırasıyla
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hâl eki – tamlayan eki – kişi eki
B) İyelik eki - yapım eki - kip eki
C) Yapım eki – yapım eki - kip eki
D) Kip eki – tamlanan eki - kişi eki
Palme Plus Serisi ©.6 Tüm Dersler Soru Kitabi 17
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
Hayatım durgun bir döneme girdi. Cümlesindeki altı çizili ekler sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? A) Hâl eki – tamlayan eki – kişi eki B) İyelik eki - yapım eki - kip eki C) Yapım eki – yapım eki - kip eki D) Kip eki – tamlanan eki - kişi eki Palme Plus Serisi ©.6 Tüm Dersler Soru Kitabi 17
zf
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili ek,
diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Çocuk, annesinin kucağında otururken bir anda
ağlamaya başladı.
B) Okuma saatinde her gün farklı bir kitaptan bölüm-
ler okuyacağız.
C) Bana karşı düsüt ol, senden başka bir şey iste-
mem, dedi.
ilu
D) İnsanları dinleme konusunda başarılı olabilirsek
iletişim sıkıntısı yaşamayız.
11
Ortaokul Türkçe
Kökler ve Ekler
zf 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili ek, diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Çocuk, annesinin kucağında otururken bir anda ağlamaya başladı. B) Okuma saatinde her gün farklı bir kitaptan bölüm- ler okuyacağız. C) Bana karşı düsüt ol, senden başka bir şey iste- mem, dedi. ilu D) İnsanları dinleme konusunda başarılı olabilirsek iletişim sıkıntısı yaşamayız. 11