Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Şiir Biçimindeki Yazılar Soruları

1.
Dize sonlarında tekrar eden aynı anlamdaki kelimelere ya da aynı görevdeki eklere "redir denir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerin hangisinde redif kullanılmamıştır?
A) Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar
In cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık
Biri benim, biri de serseri kaldırımlar
C) Diyelim yağmura tutuldun bir gün
Öbür yanda güneş kendi keyfinde
Ne de olsa yaz yağmuru
Pırıl pırıl düşüyor damlalar
B) Bir arzuhal yazsan makama varsan
Ağlasan derdini davanı sorsan
Ağır hasta olsan hekime varsan
Yarana bir ilaç sürmez parasız
D) Derinden derine ırmaklar ağlar
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi
Ey suyun sesinden anlayan bağlar
Ne söyler su dağa çoban çeşmesi
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
1. Dize sonlarında tekrar eden aynı anlamdaki kelimelere ya da aynı görevdeki eklere "redir denir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerin hangisinde redif kullanılmamıştır? A) Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar In cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık Biri benim, biri de serseri kaldırımlar C) Diyelim yağmura tutuldun bir gün Öbür yanda güneş kendi keyfinde Ne de olsa yaz yağmuru Pırıl pırıl düşüyor damlalar B) Bir arzuhal yazsan makama varsan Ağlasan derdini davanı sorsan Ağır hasta olsan hekime varsan Yarana bir ilaç sürmez parasız D) Derinden derine ırmaklar ağlar Uzaktan uzağa çoban çeşmesi Ey suyun sesinden anlayan bağlar Ne söyler su dağa çoban çeşmesi
uncesi aşağıdakile
liğimizi ortaya ko
sim, doğru sözcükle
kişiyi değerli kılan b
u aktarımı vardır ve b
iştirilemez.
özne
Meyvede lezzet mi kalmadı
Dilimiz mi paslandı yoksa
Daha büyük değil miydi bahçeler
Neden insan büyüdükçe
Küçülür eski sokaklar
Bu şiirdeki ana duygu aşağıdakilerden hangisidir?
AJ Yaşama sevinei
Geçmişe örter
asam kaygısı
D) Geçim sıkıntısı
J.
siker
12
Loka
Ağaca
********
85
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
uncesi aşağıdakile liğimizi ortaya ko sim, doğru sözcükle kişiyi değerli kılan b u aktarımı vardır ve b iştirilemez. özne Meyvede lezzet mi kalmadı Dilimiz mi paslandı yoksa Daha büyük değil miydi bahçeler Neden insan büyüdükçe Küçülür eski sokaklar Bu şiirdeki ana duygu aşağıdakilerden hangisidir? AJ Yaşama sevinei Geçmişe örter asam kaygısı D) Geçim sıkıntısı J. siker 12 Loka Ağaca ******** 85
2. Şair, bu şiirinde elindeki ile yetinme ve kanaatkâr olma
durumunu dile getirmektedir.
Bu cümlede sözü edilen dizeler aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Eskiler alıyorum
Alıp yıldız yapıyorum
Musiki ruhun gıdasıdır
Musikiye bayılıyorum
B) Dikilir köprü üzerine
Keyifle seyrederim hepinizi
Kiminiz kürek çeker, suya suya
Kiminiz midye çıkarır dubalardan
Sanma ki derdim güneşten ötürü
Ne çıkar bahar geldiyse
Bademler çiçek açtıysa
Ucunda ölüm yok ya
D) Handan, hamamdan geçtik
Gün işığındaki hissemize razıydık
Saadetinden geçtik
Ümidine razıydık
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
2. Şair, bu şiirinde elindeki ile yetinme ve kanaatkâr olma durumunu dile getirmektedir. Bu cümlede sözü edilen dizeler aşağıdakilerden han- gisidir? A) Eskiler alıyorum Alıp yıldız yapıyorum Musiki ruhun gıdasıdır Musikiye bayılıyorum B) Dikilir köprü üzerine Keyifle seyrederim hepinizi Kiminiz kürek çeker, suya suya Kiminiz midye çıkarır dubalardan Sanma ki derdim güneşten ötürü Ne çıkar bahar geldiyse Bademler çiçek açtıysa Ucunda ölüm yok ya D) Handan, hamamdan geçtik Gün işığındaki hissemize razıydık Saadetinden geçtik Ümidine razıydık
13.
Mübalağa (Abartma): Bir özelliğin ya da durumun olduğundan daha çok ya
daha az gösterilme-
sidir.
• Karşıtlık (Tezat): Birbirinin zıddı olan duygu, düşünce ve durumları aralarında bir ilgi kurarak dile
getirme sanatıdır.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem abartma hem tezat sanatına başvurulmuştur?
A) Karanlığın içinden söker güneş unutma
Acıya kardeş olur umutlu bekleyişler
Gidişinle dünyalar yıkılmıştı başıma
Hüznümü sakladım neşemin ışığına
C) Bir gün doludizğin boşanan atlarımızla
Yerden yedi kat Arş'a kanatlandık o hızla
D) Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yârim kara topraktır
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
13. Mübalağa (Abartma): Bir özelliğin ya da durumun olduğundan daha çok ya daha az gösterilme- sidir. • Karşıtlık (Tezat): Birbirinin zıddı olan duygu, düşünce ve durumları aralarında bir ilgi kurarak dile getirme sanatıdır. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem abartma hem tezat sanatına başvurulmuştur? A) Karanlığın içinden söker güneş unutma Acıya kardeş olur umutlu bekleyişler Gidişinle dünyalar yıkılmıştı başıma Hüznümü sakladım neşemin ışığına C) Bir gün doludizğin boşanan atlarımızla Yerden yedi kat Arş'a kanatlandık o hızla D) Dost dost diye nicesine sarıldım Benim sadık yârim kara topraktır
MAMAK KAYMAKAMLIĞI MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
14. İntak(konuşturma), insan dışındaki varlıkların ko-
nuşturulmasıyla oluşturulan sanattır.
Aşağıdakilerin hangisinde verilen söz sanatına
örnek verilmiştir?
A) Ey şimdi süzgün, rüzgarlarda dalgalı,
Barışın güvercini, savaşın kartalı
B) Küçük bir çeşmeyim yurdumun
Unutulmuş bir dağında
C) Yıldızlar, yakarışlar açık kartlar
Ve haydi hoşça kal
D) Bir gemi yanaştı Samsun'a sabaha karşı
Selam durdu kayığı, çapası, takası
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
MAMAK KAYMAKAMLIĞI MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 14. İntak(konuşturma), insan dışındaki varlıkların ko- nuşturulmasıyla oluşturulan sanattır. Aşağıdakilerin hangisinde verilen söz sanatına örnek verilmiştir? A) Ey şimdi süzgün, rüzgarlarda dalgalı, Barışın güvercini, savaşın kartalı B) Küçük bir çeşmeyim yurdumun Unutulmuş bir dağında C) Yıldızlar, yakarışlar açık kartlar Ve haydi hoşça kal D) Bir gemi yanaştı Samsun'a sabaha karşı Selam durdu kayığı, çapası, takası
Bu pal
AJ Yalnız
B) I ve II
Uktadır?
C) II ve III
000 budur.
Supernova Soru Bankası
Büşünmeden bog gu
D) I ve ill
YUNUS EMRE
XIII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIV. yüzyılın başlarında yaşayan Yunus Emre, Türk edebiyatının önemli şairlerindendir. Doğu-
mu, ölümü, doğum yeri gibi bilgiler kesin olarak belli değildir. Ancak eserlerinden hareketle bu konuyla ilgili bazı bilgile-
re ulaşılmaktadır. Şiirleri üzerinden yapılan araştırmalar medrese öğrenimi gördüğünü, felsefe ve tefsir gibi dini ilimlerde
de bilgili olduğunu göstermektedir. Sanatçının hecenin yanında aruz ölçüsünü de kullanması, onun divan şiirine de yakın
olduğunun göstergesidir.
Yunus Emre, mutasavvıf birisidir. Mürşidi Tapduk Emre'dir. 40 yıl ona hizmet etti. Şiirlerinin konusunu dini ve tasavvuftan
alan sanatçı, bütün mutasavvıfları tasavvufla ilgili benimsediği ortak duygu ve düşünceleri özgün bir dille anlattı. Şiirlerin-
de olabildiğince sade, samimi bir dil kullandı. Bunun yanı sıra yaşadığı dönemin Türkçesinde var olan ve halk tarafından
kolaylıkla anlaşılabilen Arapça, Farsça kelimelere de eserlerinde yer verdi. Bu durum, Yunus Emre'nin tasavvuf düşünce-
sini kolaylıkla anlatmasını ve ürünün geniş bir coğrafyaya yayılmasını kolaylaştırdı.
unsurlarla yerel unsurları şiirlerinde birleştirmek konusunda oldukça başarılıdır. Ölümünden sonra pek çok şair ve yazarı
Şiirleri, çok kolay gibi görünüp aksine anlam derinliği ve anlam yoğunluğu içeren (sehl-mümteni) tarzdadır. Ayrıca İslami
etkileyen sanatçının Risaletü'n-Nushiyye (Nasihatler Kitabı) ve Divan olmak üzere iki önemli eseri vardır.
Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bu parçada belirtilen şiir türüne örnek olarak gösterilebilir?
A) Uyurken yüzünü seyredip yanımda,
Tanrının büyüklüğünü görmüşüm. 11
Gri gümüş telli saçların avuçlarımda,
Kendimi dünyanın en zengini saymışım.
C) Göz gamın ne olduğunu bilseydi
Gökyüzü bu ayrılığı çekseydi, 11
Padişah bu acıyı duysaydı;
Göz gece demez gündüz demez ağlardı.
B) Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
D) Deli gönül gezer gezer gelirsin
Arı gibi her çiçekten alırsın
Nerde güzel görsen orda kalırsın
Ben senin derdini çekemem gönül
8. Sınıf Türkçe
163
ON
2³2
akleri cümledeki işlevine bag olarak sat-i
ir güvercin misafir olmuş. Güvercinin mura-
dum, iki yudum derken gözleri kendisi gibi su
ve derenin parmak kadar akintisina bile karg
kullanılmış mış eki vardır?
YILDIZ
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
Bu pal AJ Yalnız B) I ve II Uktadır? C) II ve III 000 budur. Supernova Soru Bankası Büşünmeden bog gu D) I ve ill YUNUS EMRE XIII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIV. yüzyılın başlarında yaşayan Yunus Emre, Türk edebiyatının önemli şairlerindendir. Doğu- mu, ölümü, doğum yeri gibi bilgiler kesin olarak belli değildir. Ancak eserlerinden hareketle bu konuyla ilgili bazı bilgile- re ulaşılmaktadır. Şiirleri üzerinden yapılan araştırmalar medrese öğrenimi gördüğünü, felsefe ve tefsir gibi dini ilimlerde de bilgili olduğunu göstermektedir. Sanatçının hecenin yanında aruz ölçüsünü de kullanması, onun divan şiirine de yakın olduğunun göstergesidir. Yunus Emre, mutasavvıf birisidir. Mürşidi Tapduk Emre'dir. 40 yıl ona hizmet etti. Şiirlerinin konusunu dini ve tasavvuftan alan sanatçı, bütün mutasavvıfları tasavvufla ilgili benimsediği ortak duygu ve düşünceleri özgün bir dille anlattı. Şiirlerin- de olabildiğince sade, samimi bir dil kullandı. Bunun yanı sıra yaşadığı dönemin Türkçesinde var olan ve halk tarafından kolaylıkla anlaşılabilen Arapça, Farsça kelimelere de eserlerinde yer verdi. Bu durum, Yunus Emre'nin tasavvuf düşünce- sini kolaylıkla anlatmasını ve ürünün geniş bir coğrafyaya yayılmasını kolaylaştırdı. unsurlarla yerel unsurları şiirlerinde birleştirmek konusunda oldukça başarılıdır. Ölümünden sonra pek çok şair ve yazarı Şiirleri, çok kolay gibi görünüp aksine anlam derinliği ve anlam yoğunluğu içeren (sehl-mümteni) tarzdadır. Ayrıca İslami etkileyen sanatçının Risaletü'n-Nushiyye (Nasihatler Kitabı) ve Divan olmak üzere iki önemli eseri vardır. Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bu parçada belirtilen şiir türüne örnek olarak gösterilebilir? A) Uyurken yüzünü seyredip yanımda, Tanrının büyüklüğünü görmüşüm. 11 Gri gümüş telli saçların avuçlarımda, Kendimi dünyanın en zengini saymışım. C) Göz gamın ne olduğunu bilseydi Gökyüzü bu ayrılığı çekseydi, 11 Padişah bu acıyı duysaydı; Göz gece demez gündüz demez ağlardı. B) Aşkın aldı benden beni Bana seni gerek seni Ben yanarım dün ü günü Bana seni gerek seni D) Deli gönül gezer gezer gelirsin Arı gibi her çiçekten alırsın Nerde güzel görsen orda kalırsın Ben senin derdini çekemem gönül 8. Sınıf Türkçe 163 ON 2³2 akleri cümledeki işlevine bag olarak sat-i ir güvercin misafir olmuş. Güvercinin mura- dum, iki yudum derken gözleri kendisi gibi su ve derenin parmak kadar akintisina bile karg kullanılmış mış eki vardır? YILDIZ
7.
I. Hükûmet konağının yanında biri
II. Bir kemik kalmış, bir deri
III. "Boya cila yimbeş, boya cila yimbeş" diye bağı-
riyor.
IV. Ve daha fırça bile tutmuyor elleri
Bu dörtlüğün numaralanmış dizelerinin hangi-
sinde bir söz sanatı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
9. Ben
Esr
Bu
da
A
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
7. I. Hükûmet konağının yanında biri II. Bir kemik kalmış, bir deri III. "Boya cila yimbeş, boya cila yimbeş" diye bağı- riyor. IV. Ve daha fırça bile tutmuyor elleri Bu dörtlüğün numaralanmış dizelerinin hangi- sinde bir söz sanatı vardır? A) I B) II C) III D) IV 9. Ben Esr Bu da A
priasında
Golgesinde gam dağıtır o eller.
Cevahirdir bütün taşı, toprağı.
Oradadır asıl Türk'ün oymağı.
Gümüş akar, çiçek kokar ırmağı.
Defineler yatağıdır o eller.
Silasıdır serde, Türk'ün sevdası.
Memlekettir gece gündüz rüyası.
Askerlerin odur gelin odası.
Gönüllerin bucağıdır o eller.
Riza, canım o ellere kurbandır.
Sinesinde yatan, atan, anandır.
Anadolu asıl eski yatandır.
Anamızın kucağıdır o eller.
Rıza Tevfik BÖLÜK
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
priasında Golgesinde gam dağıtır o eller. Cevahirdir bütün taşı, toprağı. Oradadır asıl Türk'ün oymağı. Gümüş akar, çiçek kokar ırmağı. Defineler yatağıdır o eller. Silasıdır serde, Türk'ün sevdası. Memlekettir gece gündüz rüyası. Askerlerin odur gelin odası. Gönüllerin bucağıdır o eller. Riza, canım o ellere kurbandır. Sinesinde yatan, atan, anandır. Anadolu asıl eski yatandır. Anamızın kucağıdır o eller. Rıza Tevfik BÖLÜK
(II) Size göre şiir dilinin kökleri nerededir?
(1) Şiirin dili olduğu gibi müziği de var mıdır?
(II) Şairin his dünyası şiir dilini nasıl etkiler?
Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar
in cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık
Biri benim, biri de serseri kaldırımlar
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Gerçek dışı unsurlar kullanılmıştı
B) Kişileştirme sanatına başvurulmuştur.
C) Mübalağa (abartma) yapılmıştır.
Karşıtlıktan yararlanılmıştır.
8. SINIF/01KA-9 (A Serisi)
4
Necip Fazil
Diğer Sayfaya Gem
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
(II) Size göre şiir dilinin kökleri nerededir? (1) Şiirin dili olduğu gibi müziği de var mıdır? (II) Şairin his dünyası şiir dilini nasıl etkiler? Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar in cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık Biri benim, biri de serseri kaldırımlar Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Gerçek dışı unsurlar kullanılmıştı B) Kişileştirme sanatına başvurulmuştur. C) Mübalağa (abartma) yapılmıştır. Karşıtlıktan yararlanılmıştır. 8. SINIF/01KA-9 (A Serisi) 4 Necip Fazil Diğer Sayfaya Gem
TEST-11
Memleket ahvalini onlardan sor
Kitaplarda değil türkülerde ara Yemen'i
Öleni, kalanı, gidip gelmeyeni
Ben türkülerden aldım haberi
Ah bu türküler, köy türküleri!
Mis gibi insan kokar, mis gibi toprak
Hilesiz hurdasız çırılçıplak
Dişisi dişi, erkeği erkek
Kaşı kaş, gözü göz, yarası yara
Bıçağı bıçak.
Ah bu türküler, köy türküleri!
Karanlık kuyularda açmış çiçekler gibi
Kiminin reyhasından geçilmez
Kimi zehir, kimi zemberek gibi
Parçada Anlam
Aşağıdaki metinlerden hangisi, konusu bakımından bu şiirle ilişkilendirilebilir?
A) Güzel yurdumuzun her bölgesi bize farklı şeyler anımsatır. Eskişehir Oltu taşını, Bursa şeftaliyi, Gaziantep
fıstığı, Afyonkarahisar kaymağı... Bu böyle sürüp gider. Çanakkale denince de hemen gözlerimizin önüne
Mustafa Kemal'in siperlerden kartal gibi düşman mevzilerini gözleyen fotoğrafı gelir. Çanakkale'yi geçilmez
yapan, destanlaştıran savaşlar, çarpışmalara katılan ulusların belleğinde derin izler bırakmıştır.
B) Türklerin yüzyıllar boyunca göçebeliği ve yerleşikliği bir arada sürdürdükleri görülmektedir. Başka bir deyiş-
le bir bölgede yerleşik yaşamın gereklerini yerine getirmiş Türkler olduğu gibi, aynı anda, başka bir bölge-
de göçebe yaşam tarzını sürdüren Türklere rastlamak mümkündür. Kendi içinde zengin bir kültürel birikimi
barındıran göçebelik, özelde Orta Asya, genelde ise dünya medeniyetinin ilerlemesinde en az yerleşikler
kadar önemli bir rol oynamıştır.
ÜNİTE
C) Türk mutfağının en belirgin özelliği, et, un ve hayvani gıdalara dayanmasıdır. Bu mutfak, özellikle Türklerin
Anadolu'ya göç etmesinden sonra birtakım etkileşimlerle zaman içinde çeşitlenmiş ve rafine hâle gelmiştir.
Türk mutfağının yemeklere lezzet veren en önemli özelliği pişirme şeklidir. Tencere yemeği adı verilen ve
eskiden kömür ateşi ve bakır tencere kullanılarak yapılan ve asıl malzemesi soğan, et özellikle kuzu eti
olan yemeklerin Türk mutfağında önemli bir yeri vardır.
D) Anadolu'yu duygusallığı içinde bilmek, öğrenmek, tanımak mı istiyorsunuz? Türkülerini dinleyiniz. Türküler
Anadolu'nun yanık yüreği, atan damarıdır. Bölge bölge duygular, çeşit çeşit ezgiler içinde Anadolu türküle-
rinin sayısı on bin, yirmi bin, belki de daha fazladır. Türkülerin gerçek yapılarında olaylar gizlidir. Umutsuz
aşkların, gurbette çekilen acıların, sonu gelmeyecek özlemlerin, acı sonla biten tertemiz duyguların, yiğit-
liklerin, kıskançlıkların hikâyeleri dinlenir türkülerde. Türküler bir bakıma Anadolu'nun sosyal romanıdır. Her
türkünün bir öyküsü, anlatacak bir sözü vardır. Anadolu'nun türkülerini birer birer anlatmaya söz yetmez.
3
4
5
6
7
8
9
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
TEST-11 Memleket ahvalini onlardan sor Kitaplarda değil türkülerde ara Yemen'i Öleni, kalanı, gidip gelmeyeni Ben türkülerden aldım haberi Ah bu türküler, köy türküleri! Mis gibi insan kokar, mis gibi toprak Hilesiz hurdasız çırılçıplak Dişisi dişi, erkeği erkek Kaşı kaş, gözü göz, yarası yara Bıçağı bıçak. Ah bu türküler, köy türküleri! Karanlık kuyularda açmış çiçekler gibi Kiminin reyhasından geçilmez Kimi zehir, kimi zemberek gibi Parçada Anlam Aşağıdaki metinlerden hangisi, konusu bakımından bu şiirle ilişkilendirilebilir? A) Güzel yurdumuzun her bölgesi bize farklı şeyler anımsatır. Eskişehir Oltu taşını, Bursa şeftaliyi, Gaziantep fıstığı, Afyonkarahisar kaymağı... Bu böyle sürüp gider. Çanakkale denince de hemen gözlerimizin önüne Mustafa Kemal'in siperlerden kartal gibi düşman mevzilerini gözleyen fotoğrafı gelir. Çanakkale'yi geçilmez yapan, destanlaştıran savaşlar, çarpışmalara katılan ulusların belleğinde derin izler bırakmıştır. B) Türklerin yüzyıllar boyunca göçebeliği ve yerleşikliği bir arada sürdürdükleri görülmektedir. Başka bir deyiş- le bir bölgede yerleşik yaşamın gereklerini yerine getirmiş Türkler olduğu gibi, aynı anda, başka bir bölge- de göçebe yaşam tarzını sürdüren Türklere rastlamak mümkündür. Kendi içinde zengin bir kültürel birikimi barındıran göçebelik, özelde Orta Asya, genelde ise dünya medeniyetinin ilerlemesinde en az yerleşikler kadar önemli bir rol oynamıştır. ÜNİTE C) Türk mutfağının en belirgin özelliği, et, un ve hayvani gıdalara dayanmasıdır. Bu mutfak, özellikle Türklerin Anadolu'ya göç etmesinden sonra birtakım etkileşimlerle zaman içinde çeşitlenmiş ve rafine hâle gelmiştir. Türk mutfağının yemeklere lezzet veren en önemli özelliği pişirme şeklidir. Tencere yemeği adı verilen ve eskiden kömür ateşi ve bakır tencere kullanılarak yapılan ve asıl malzemesi soğan, et özellikle kuzu eti olan yemeklerin Türk mutfağında önemli bir yeri vardır. D) Anadolu'yu duygusallığı içinde bilmek, öğrenmek, tanımak mı istiyorsunuz? Türkülerini dinleyiniz. Türküler Anadolu'nun yanık yüreği, atan damarıdır. Bölge bölge duygular, çeşit çeşit ezgiler içinde Anadolu türküle- rinin sayısı on bin, yirmi bin, belki de daha fazladır. Türkülerin gerçek yapılarında olaylar gizlidir. Umutsuz aşkların, gurbette çekilen acıların, sonu gelmeyecek özlemlerin, acı sonla biten tertemiz duyguların, yiğit- liklerin, kıskançlıkların hikâyeleri dinlenir türkülerde. Türküler bir bakıma Anadolu'nun sosyal romanıdır. Her türkünün bir öyküsü, anlatacak bir sözü vardır. Anadolu'nun türkülerini birer birer anlatmaya söz yetmez. 3 4 5 6 7 8 9
Mugla
4. Her şiir, içinde bir sonraki şiirin tohumlarını da taşıdığından hiçbir zaman tam olarak
bitmez. Şiirin büyüsü bu bitmemişliğidir sanki. Bu bitmemişlik şiirin, şair ve okurlarıyla
randevusudur aynı zamanda. Bu randevuya şair gelemez çünkü artık hayatta yoktur.
Hangi okur kitlesi gelir bu randevuya o da bilinmez. Bu anlamda şiir hiçbir zaman
bitmez.
Bu paragrafta üzerinde durulan konu aşağıdakilerden hangisidir? İşaretleyiniz.
Büyük şairlerin kalıcı şiirler yazması
Şiir ile şair arasındaki bağ
Şiir büyülü bir dünyası
Şiirin ölümsüzlüğü, devamlılığı
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
Mugla 4. Her şiir, içinde bir sonraki şiirin tohumlarını da taşıdığından hiçbir zaman tam olarak bitmez. Şiirin büyüsü bu bitmemişliğidir sanki. Bu bitmemişlik şiirin, şair ve okurlarıyla randevusudur aynı zamanda. Bu randevuya şair gelemez çünkü artık hayatta yoktur. Hangi okur kitlesi gelir bu randevuya o da bilinmez. Bu anlamda şiir hiçbir zaman bitmez. Bu paragrafta üzerinde durulan konu aşağıdakilerden hangisidir? İşaretleyiniz. Büyük şairlerin kalıcı şiirler yazması Şiir ile şair arasındaki bağ Şiir büyülü bir dünyası Şiirin ölümsüzlüğü, devamlılığı
55.
38
Yüreğin ---- asla bilmesin
Gül yüzün ---- çizgilenmesin
Sararan ömrümün - - - - sensin
Seninle ---- dünya çocuğum
Bu dizelerde boş bırakılan yerlerden herhang
birine aşağıdaki sözcüklerden hangisi getiri
lemez?
Awesersin
güneşi
O
B) kederle
D) kıskançlığı
8. Sinif
58
27
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
55. 38 Yüreğin ---- asla bilmesin Gül yüzün ---- çizgilenmesin Sararan ömrümün - - - - sensin Seninle ---- dünya çocuğum Bu dizelerde boş bırakılan yerlerden herhang birine aşağıdaki sözcüklerden hangisi getiri lemez? Awesersin güneşi O B) kederle D) kıskançlığı 8. Sinif 58 27
meye ayırıp,
dizilişleriyle
8. Yardımlaşma, bireyler arasındaki paylaşımı ve bağı artıran temel değerlerdendir. Yardım etmek, pek çok toplumun
kültüründe yer alır. Karacaoğlan da şürlerinde pek çok kez yardımlaşmaya yer vermiş, bu konuda dizelerini daha çok.
"İyilik et denize at balik bilmezse Halik bilir." atasözünden yola çıkarak oluşturmuştur:
Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdaki dizelerden hangisi getirilemez?
A) Sazımızı ele alıp çalalım
Çaresiz dertlere çare bulalim-
Sabahta, seherde yoldaş olalım
Bugün de burada kal, benim için
C) Dinle, sana bir nasihat edeyim
Hatırdan, gönülden geçici olma
Yiğidin başına bir iş gelince
Onu yad ellere açıcı olma
B) Karac'oğlan, dost bağına varmalı
El uzatıp gonca gülün dermeli
Muhtaçlara bir şeftali vermell
Cömertlikten kesilmesin eliniz
D) Dokunur hatıra kendisin bilmez
Asilzadelerden hiç kemik gelmez
Sen eylik et de, o zayi olmaz
Darılıp da başa kakıcı olma
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
meye ayırıp, dizilişleriyle 8. Yardımlaşma, bireyler arasındaki paylaşımı ve bağı artıran temel değerlerdendir. Yardım etmek, pek çok toplumun kültüründe yer alır. Karacaoğlan da şürlerinde pek çok kez yardımlaşmaya yer vermiş, bu konuda dizelerini daha çok. "İyilik et denize at balik bilmezse Halik bilir." atasözünden yola çıkarak oluşturmuştur: Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdaki dizelerden hangisi getirilemez? A) Sazımızı ele alıp çalalım Çaresiz dertlere çare bulalim- Sabahta, seherde yoldaş olalım Bugün de burada kal, benim için C) Dinle, sana bir nasihat edeyim Hatırdan, gönülden geçici olma Yiğidin başına bir iş gelince Onu yad ellere açıcı olma B) Karac'oğlan, dost bağına varmalı El uzatıp gonca gülün dermeli Muhtaçlara bir şeftali vermell Cömertlikten kesilmesin eliniz D) Dokunur hatıra kendisin bilmez Asilzadelerden hiç kemik gelmez Sen eylik et de, o zayi olmaz Darılıp da başa kakıcı olma
YURT TÜRKÜSÜ
Güzel yurdum, dağlarım
Uzaktan göresim gelir
Keskin esen yellerine
Kendimi veresim gelir.
Su içtim kaynaklarından,
Gölgelerinde uyudum,
Kuşlarının söylediği
Şen türkülerle büyüdüm.
Ninniyle salladın beni,
Şefkatle kolladın beni,
Sevginle bağladın beni;
Güzel yurdum, güzel yurdum.
Vasfi Mahir Kocatürk
1. Şiirde üzerinde durulan kavramlar size nelerdir?
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
YURT TÜRKÜSÜ Güzel yurdum, dağlarım Uzaktan göresim gelir Keskin esen yellerine Kendimi veresim gelir. Su içtim kaynaklarından, Gölgelerinde uyudum, Kuşlarının söylediği Şen türkülerle büyüdüm. Ninniyle salladın beni, Şefkatle kolladın beni, Sevginle bağladın beni; Güzel yurdum, güzel yurdum. Vasfi Mahir Kocatürk 1. Şiirde üzerinde durulan kavramlar size nelerdir?
ZIRVE
ÖGRETEN
Test - 4
1. - - - - Bunun başrolünde ise sağlıklı yağların
olduğunu bilmek gerekiyor. Ancak ne yazıktır
ki ülkemizdeki tüketicilerin çoğunluğu ağır ve
işlenmiş trans yağ oranı yüksek olanları daha
çok tercih ediyor. Bunun nedeni bu yağların her
zaman daha ucuz olması. Oysa düzenli olarak
işlenen yağlarla beslenmek, hipertansiyon ve
kalp hastalığı risklerine davetiye çıkartıyor. Uz-
manlar seçtiğiniz yağların etiketlerinde yazılı bi-
leşenlerinde "hidrojenlenmiş yağ" veya "kısmen
hidrojenlenmiş yağ" ifadelerine bakın ve bunları
içeren yağları almaktan kaçının diyor.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına
göre aşağıdaki cümlelerden hangisi getiril-
melidir?
A) Sağlıklı beslenmek için günlük alınan enerji-
nin %30'unun yağlardan gelmesi gerekir
B) Su, protein, karbonhidrat, vitamin ve mine-
raller gibi yağ da vücudumuzun gereksinimi
olan temel besin öğelerinden biri
C) Uzmanlar kalp hastalıklarının basit bir yön-
temle önlenebileceğini söylüyor
p
D) Formda olma ve organik beslenme son yılla-
rin sağlıklı yaşam şifrelerinin en önde gelen
ikilisi
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
ZIRVE ÖGRETEN Test - 4 1. - - - - Bunun başrolünde ise sağlıklı yağların olduğunu bilmek gerekiyor. Ancak ne yazıktır ki ülkemizdeki tüketicilerin çoğunluğu ağır ve işlenmiş trans yağ oranı yüksek olanları daha çok tercih ediyor. Bunun nedeni bu yağların her zaman daha ucuz olması. Oysa düzenli olarak işlenen yağlarla beslenmek, hipertansiyon ve kalp hastalığı risklerine davetiye çıkartıyor. Uz- manlar seçtiğiniz yağların etiketlerinde yazılı bi- leşenlerinde "hidrojenlenmiş yağ" veya "kısmen hidrojenlenmiş yağ" ifadelerine bakın ve bunları içeren yağları almaktan kaçının diyor. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdaki cümlelerden hangisi getiril- melidir? A) Sağlıklı beslenmek için günlük alınan enerji- nin %30'unun yağlardan gelmesi gerekir B) Su, protein, karbonhidrat, vitamin ve mine- raller gibi yağ da vücudumuzun gereksinimi olan temel besin öğelerinden biri C) Uzmanlar kalp hastalıklarının basit bir yön- temle önlenebileceğini söylüyor p D) Formda olma ve organik beslenme son yılla- rin sağlıklı yaşam şifrelerinin en önde gelen ikilisi
B
B
C) Güzelliğin on par'etmez
Bu bendeki aşk olmasa
Eğlenecek yer bulaman
Gönlümdeki köşk olmasa
B
TÜRKÇE TESTİ
1. Seda Öğretmen, Aylin'e Şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın edebi özelliklerini vermiş ve Aylin'den bu şairin edebi özelliklerinder
yola çıkarak şairin dizelerinin yer aldığı şiiri bulmasını istemiştir.
60990
Tabirin sığmaz kaleme
Derdin dermandır yareme
Ísmin yayılmaz áleme
Aşıklarda meşk olmasa
Verilen şairin edebí özelliklerine bakarak Aylin'in aşağıdakilerden hangisini seçmesi gerekir?
İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı
Önce hafiften bir rüzgâr esiyor;
Yavaş yavaş sallanıyor
B) Can yoldaşın olmazsa olmasın
Yalnızım diye hayıflanmayasın,
Eğilmiş üstüne gökyüzü masmavi
Bir anne şefkatine müsavi.
Üç adım ötede deniz
Yapraklar ağaçlarda;
Uzaklarda, çok uzaklarda,
Sucuların hiç durmayan çıngırakları
İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.
B
3
Cahit Sıtkı Tarancı (1910-1956)
Şiirlerinde en çok yer verdiği temalardan
biri "yalnızlık" tir. Ayrıca, yaşadığı bohem
hayatın buruklukları, çocukluk özlemi gibi
duygular da şiirlerine konu olmuştur.
Dalda kuş eksik olmaz
Dağ başında duman
Yalnızlık nedir göreceksin öldüğün zaman.
B
Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek,
Bizim diyarımız da binbir baharı saklar!
Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek
Incinir düz caddede dağda gezen ayaklar
Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da
Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda,
Bize heyecan ver bir parça yeşil çini
Diğer sayfaya geçini
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
B B C) Güzelliğin on par'etmez Bu bendeki aşk olmasa Eğlenecek yer bulaman Gönlümdeki köşk olmasa B TÜRKÇE TESTİ 1. Seda Öğretmen, Aylin'e Şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın edebi özelliklerini vermiş ve Aylin'den bu şairin edebi özelliklerinder yola çıkarak şairin dizelerinin yer aldığı şiiri bulmasını istemiştir. 60990 Tabirin sığmaz kaleme Derdin dermandır yareme Ísmin yayılmaz áleme Aşıklarda meşk olmasa Verilen şairin edebí özelliklerine bakarak Aylin'in aşağıdakilerden hangisini seçmesi gerekir? İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgâr esiyor; Yavaş yavaş sallanıyor B) Can yoldaşın olmazsa olmasın Yalnızım diye hayıflanmayasın, Eğilmiş üstüne gökyüzü masmavi Bir anne şefkatine müsavi. Üç adım ötede deniz Yapraklar ağaçlarda; Uzaklarda, çok uzaklarda, Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. B 3 Cahit Sıtkı Tarancı (1910-1956) Şiirlerinde en çok yer verdiği temalardan biri "yalnızlık" tir. Ayrıca, yaşadığı bohem hayatın buruklukları, çocukluk özlemi gibi duygular da şiirlerine konu olmuştur. Dalda kuş eksik olmaz Dağ başında duman Yalnızlık nedir göreceksin öldüğün zaman. B Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımız da binbir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek Incinir düz caddede dağda gezen ayaklar Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda, Bize heyecan ver bir parça yeşil çini Diğer sayfaya geçini