Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamDilimizde "ağız" sözcüğüyle ilgili pek çok deyim vardır. Örneğin "birini kandırmak, yanıltmak amacıyla duygula-
rini, düşüncelerini olduğundan başka türlik gösterecek biçimde konuşmak” anlamında - Daçikve dürüst
konuşmaktan kaçınmak" anlamında "önce söylediğini başka türlü anlatmak" anlamında
deyimlerini kullanırız,
Aşağıdakilerin hangisi bu metinde boş bırakılap yerlerden herhangi birine getirilemez?
ağız değiştirmek
Bi ağız açtırmamak
C) ağız yapmak
D) agız yaymak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam25. Soğuk ve şehirlerarası otobüslerde vazgeçtim çocuk al-
maktan
Ve beslenme çantamda otlu peynir kokusuydu babam.
Ben seninle bir gün Veysel Karani'de haşlama yeme ih-
timalini sevdim.
İlkokulun silgi kokan tebeşir lekeli yıllarında)
(Yılmaz Erdoğan)
Bu dizelerin anlamlı ve kurallı cümleler hâline getiril-
miş biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Babam beslenme çantamda otlu peynir kokusuydu ve
çocuk olmaktan soğuk ve şehirlerarası otobüslerde
vazgeçtim. İlkokulun silgi kokan tebeşir lekeli yılla-
rinda ben bir gün seninle Veysel Karani'de haşlama
yeme ihtimalini sevdim.
B) Çocuk olmaktan soğuk ve şehirlerarası otobüslerde
vazgeçtim ve babam beslenme çantamda otlu peynir
kokusuydu. Ben seninle ilkokulun silgi kokan tebeşir
lekeli yıllarında bir gün Veysel Karapide haşlama
yeme ihtimalini sevdim.
C) Soğuk ve şehirlerarası otobüslerde vazgeçtim çocuk
olmaktan ve babam otlu peynir kokusuydu beslenme
çantamda. Ben seninle bir gün Veysel Karani'de il-
kokulun silgi kokan tebeşir lekeli yıllarında haşlama
yeme ihtimalini sevdim.
D) Soğuk ve şehirlerarası otobüslerde çocuk olmaktan
vazgeçtim ve babam beslenme çantamda otlu peynir
kokusuydu. İlkokulun silgi kokan tebeşir lekeli yılların-
da ben bir gün seninle haşlama yeme ihtimalini Vey-
sel Karani'de sevdim.
26. (1) T
pilac
ve y
dir.
dog
Mozaik
kola
dil,
nin
eth
Nu
E A
27. D
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamKendini paralamadan da hedeflerine ulaşabilece-
ğini düşünüyorum.
II. Daha bu aşamada kendini harap edersen sonra-
sinda ne yapacaksın?
Til Işler istediği gibi gitmediği için kendini yiyip bitiri-
yor.
IV. Bu şarkıyı ne zaman dinlesem kendimi kaybedi-
yorum.
Numaralanmış cümlelerdeki deyimlerin hangile-
rinde "üzüntü" anlamı vardır?
Atvett
Chillve. IL
Bu ve IV
D). Ile IV
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam"Köşe" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisin-
de deyim içinde kullanılmıştır?
A) Burgaz'ın sokaklarında her köşeden Türkçe işi-
tiliyor.
B) Evin bu köşesi misafirlerimize ait.
C) Bir otel köşesi bulup sığınmış.
D) İkramiye bize çıkarsa köşeyi döndük demektir.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam. Yazdığı her cümle, kaleminden dökülen her
söz, verdiği tek bir örnek bile okuyucularda
büyük ilgi uyandırırdı. Hiçbir eserini çalaka-
lem yazmaz, bir sarraf titizliğiyle kelimelerini
seçerdi. Onun için yazarlık, bir meslek değil;
onu hayata bağlayan, yükünü çektiği şu dün-
yada belki de yüzünü güldüren tek şeydi.
Bu metinde aşağıdaki anlamlardan hangisi-
ni karşılayan bir söz veya sözcük grubu kul-
lanılmamıştır?
A) Tedirgin etmek, uygunsuz veya yakışıksız
görünmek
B) Bütün ağırlığını taşımak, her türlü eziyete
katlanmak
c) Dikkati ve merakı üzerinde toplamak
D) Yaşamayı sevdirmek
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamA A A A A A
TÜRKC
4.
7.
Türkçe, atasözleri açısından oldukça zengin
bir dildir. Öyle ki dilimizde birbirine benzer an-
lamlar taşıyan, benzer durumları ifade etmek
için kullanılan çeşitli atasözleri bulunmaktadır.
Bu açıklamaya göre;
I. Ateş düştüğü yeri yakar.
II. Buğday başak verince orak pahaya çıkar.
H. Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür.
IV Aş taşınca kepçeye paha olmaz.
(V. Eldeki yara, yarasıza duvar deliği görünür.
atasözleri anlamlarına
göre ikişerli gruplan-
dığında hangisi dışarıda kalır?
BX11.
DIIV.
AT.
5.
Bir tane yüklemi olan, içinde fiilimsi ve yan cüm-
lecik bulunmayan cümlelere "tek yüklemli cüm-
le" denir.
8.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi tek yüklem-
li cümleye örnektir?
A) Ödevlerinin tamamını bitirip disarıya çıkmış.+
B) Beklemediğin birinden bunları görmek zor-
dur.
C) Empati, toplumsal birliktelik için önemli bir
duygudur. +
D) Gülüyor, bir şeyler mırıldaniyor, sonra işine
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam6. Aşağıdakilerin hangisinde deyimin yanlış kul-
lanılmasından kaynaklanan anlatım bozuklu-
ğu vardır?
A) Eninde sonunda bana döneceksin.
B) Sözlerine, dikkat et sen çizmeyi aşıyorsun!
C) Çocuk etrafında konuşulanlara kulak asarak
dili öğrenir.
D) El bebek gül bebek seni şımartmışlar.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamKış yaklaştıkça havalar soğumaya başlamıştı. Ley-
leklerin başı, diğer leylekleri de toplayıp göç etme
mevsimine artık gelindiğini ve bir an önce hazırlık-
ların yapılarak yola düşülmesi gerektiğini diğerleri-
ne anlattı. Aralarından biri göç etmenin çok yorucu
olduğunu, bu sene göç etmeyeceğini ve bulunduğu
bölgede yaşamak istediğini belirtti. Diğerleri bunun
mümkün olmadığını ne kadar anlatmaya çalışsalar
da onu kararından vazgeçiremediler. Kış tam an-
lamıyla gelmeden tüm leylekler yola çıktı ve sıcak
ülkelere yol aldı. Göç etmeyen leylek ise havaların
tamamen soğumasıyla ne bir yiyecek bulabildi ne
de yuvasını soğuktan koruyacak yeni bir dal parça-
si. Hatasını anlamıştı ama iş işten geçmişti.
Bu metindeki göç etmeyen leyleğin davranışı-
nin sonuçlarını, aşağıdaki sözlerden hangisi en
iyi şekilde ifade eder?
A) El, elin eşeğini türkü çağırarak araç
B) Mal canın yongasıdır/
Sürüden ayrılanı kurt kapar.
D) Balık baştan kokary
228-M
3
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam1. Çiftçinin kendi eşeğini yana yakıla kurtarmak için çare bulmaya çalışırken yardım istediği köylülerin
eşeği kurtarmak için çalışmaya değmeyeceğini düşünmeleri size hangi atasözünü hatırlatıyor? Açıkla-
yiniz.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam8. Aşağıdaki "dünya” sözcüğüyle ilgili deyim ve açıklaması eşleştirmelerinden hangisi yanlış verilmiştir?
A) Dünyasından geçmek - Bütün zevklerden yararlanmak, mutlu ve rahat yaşamak
B) Dünyadan haberi olmamak - Çevresinde olup bitenleri bilmemek
C) Dünyaya kazık çakmak - Çok uzun ömürlü olmak, çok yaşamak
D) Dünya yüzü görmemek - Kapalı bir yerde sürekli kalmak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamne-
ve
re-
g
de-
cey
m-
za
Bir ülkenin yönetimini ele alsaydım yapacağım
ilk iş, hiç şüphesiz dilini gözden geçirmek olur-
du. Çünkü dil kusurlu ise kelimeler düşünceyi
iyi ifade edemez. Düşünce iyi ifade edilemez-
se görevler ve hizmetler gereği gibi yapılamaz.
Görev ve hizmetin gerektiği şekilde yapılamadi-
ği yerlerde âdet, kural ve kültür bozulur. Âdet,
kural ve kültür bozulursa adalet yanlış yollara
sapar. Adalet yoldan çıkarsa şaşkınlık içine dü-
şen halk ne yapacağını, işin nereye varacağını
bilemez. İşte bunun içindir ki hiçbir şey dil ka-
dar önemli değildir.
en
Paragrafa göre bu parçada aşağıdakilerden
hangisi yoktur?
A) Çıkarımda bulunma
B) Alntı yapma
C) Karşılaştırma
D) Kişileştirme
24
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam14. Singapur, bir büyük ada ye çoğunda insanların yaşamadığı 64 ufak adadan oluşuyor.
Yukarıdaki cümleden aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkarılamaz?
✓ A) Singapur'un etrafı denizlerle çevrilidir.
C) Küçük adalarda yaşayan kimse yoktur.
VB) Singapur birçok adadan oluşmaktadır.
Küçük ada sayısı, büyük ada sayısından çoktur.
2
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam13.
Bazı insanlann iyi düşünüp Toplumda çok bilgiye sahip insanlar Her işte ölçülü çalışmak
taşınmadan, gelecekte olacaklar olabilir. Bu her şeyi bildiği anlamına önemlidir. İnsanın gücü bellidir.
hesaplamadan bazı davranışlarda gelmez. Onların da eksik olduğu, Kişi gücünün üstünde bir çalışma
bulunması ve pişman olması ayrıntısını bilmediği birçok şey gösterdiğinde ister istemez o iş
üzücü bir durumdur. Daha sonra vardır. Bu bilgilerine güvenerek her kişiye ağır gelecek ve kişi bitkinlik
yaptıkları bu hatadan vazgeçmek şeye karışmamalıdırlar. Yoksa bu yaşayacaktır. Bu da beraberinde
isterler ancak bu pek mümkün durum onları yanılgıya düşürebilir. sonuca geç ulaşma gibi bir
olmayabilir.
olumsuzluk getirecektir.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yukarıdaki durumlardan herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) Çok gezen çok bilir.
B) Çok bilen çok yanılır.
C) Atilan ok geri dönmez.
D) Çok koşan çabuk yorulur.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamANA
stığı en uygun kavram
Kelimenin Anlamı ve Yorumu
yazılma
Atasözleri bir toplumun hayata bakış açılarını göstermeleri bakımından birer başlangıç noktası sayılır. Bir
toplumun değer ve yargılaalasözleriyle paralellik taşır. Atasözleri toplumun ortak değerlerini özlü bir şekilde
anlatır. Dolayısıyla atasözlerini oğretirken resim ve karikatürlerden yararlanmak son derece önemlidir. Çünkü
resim ve karikatürler hem soyut sözcükleri somutlaştırma hem de öğrencilerin hayal dünyalarını zenginleş
DENEME 1
5-A
6-D
15-8
16-C
Yukarıda Derya'nın proje ödevinden bir metin bulunmaktadır. Bu proje ödevini daha da güzelleştirmek ve
zenginleştirmek isteyen Derya, odevine atasözlerine ait görselleri koymuştur. Ancak Derya, görsellerden
birinin seçiminde hata yapmıştır.
tirme işlevleine sahiptir.
5-0
6-B
5-C
6-C
Buna göre hata yapılan görsel aşağıdakilerden hangisidir?
BY
5-0
6-8
Ayağını yorganına göre
uzat.
Ipe un sermek
6-C
A)
16-D
6-D
16-C
6-C
16-D
Oğlum denize düsen yılana
sarılır. Denize düşene yılan
sanlmaz!
Ama ben de
bilmiyorum ki
yüzmel
D)
6-C
Doğru söyleyenirdokuz
köyden kovarlar.
C)
-A
10.
KOY
17