Söz Sanatları Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları13
Benzetme: Anlatımı güçlendirmek amacıyla aralarnda ortak nitelik bulunan iki varlık ya da kavram-
dan ortak nitelik yönünden güçlü olandan zayıf olana aktarma yapılmasıdır.
Mübalağa (Abartma): Bir özelliğin ya da durumun olduğundan daha çok veya daha az gösterilme
sidir.
Teşhis (Kişileştirmek insana ait özelliklerin insan olmayan varlıklara mal edilmesiyle gerçekleştirilen
mecaslı bir anlatım özelliğidir.
Aşağıdaki şiirlerin hangisinde açıklaması verilen söz sanatlarından herhangi biri kullanılmamıştır?
B
Uykuya varmak için bu hazin günde erken
Kapanmayan gözlerim duvarlarda gezerken
Birdenbire kopkızıl birkaç satırla yandi
Dört misra değildi, sanki dört damla kandi
Bütün kusuru toprak gizliyor
Merhem çalıp yaralanm düzlüyor
Kolunu açmış yollarım gözlüyor
Benim sadik yârim kara topraktir
D)
Sekizimiz odun çeker,
Dokuzumuz ateş yakar
Kaz kaldırmış başın bakar
Kırk gün oldu, kaynatinm kaynamaz
Güneş her akşam batıp her gün doğuyorsa
Çiçekler solup solup tekrar açıyorsa
En derin yaralar kapanıyorsa
En büyük acılar unutuluyorsa
Neden korkulur hayattan söyleyin bana
Fiil kök ya da gövdelerine getirilen
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıAşağıdaki fiillerin kiplerini belirleyiniz.
G.Geçmiş z.
D. Geçmiş Z. Şimdiki Z.
Gelecek Z.
Geniş Z.
X
FİİLLER
Gideriz
Uyandım
Yapacaksınız
Geçiyorlar
Hazırlamış
Dinlerim
Çıkmışız
Vereceksin
Yürüdüler
Çalışıyor
Saymışsınız
Atlıyorum
Kızdık
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıA) II.
B) III.
C) IV.
D) V.
9. (1) Bilginin sürekli yenilenmesi ve eski bilgilerin geçer-
liliğini çabuk yitirmesi, insanları sürekli öğrenmeye
ve yenilenmeye itmiştir. (II) Kendini yenilemeyen ve
gelişmelerden uzak kalan insan, bilgi okyanusunda
boğulmaya yüz tutuyor. (III) Önceleri bedenen güçlü
insanlar, sonraları zengin insanlar başarılı sayılırdı
ve diğer insanlara göre daha çok değerli olurdu.
(IV) Bilgi çağında ise bilgili olan insan değerlidir ve
ancak o kazançlıdır.
Bu parçadan numaralanmış cümlelerin hangisinde
benzetme söz konusudur?
A) I.
B) II.
C) II.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıGod
Danilor cond
www.okulistik.com
2. Aşağıda verilen dizelerde görülen söz sanatlarını yazınız.
Dünya,
iki kapılı bir han
Bizler de yolcu...
Bir küçük dünyam var
İçimde benim
Görenler dar görür,
Geniştir bana
Ben ki
Toz kanatlı bir kelebeğim,
Minicik gövdemo yuklu
Kaf Dağ
Islak taşlara oturur
Ellori kurumuş çocuklar,
Yaz kış hep sokakta onlar
Okuma yok yazma yok.
Bilmeyiz oski yoni,
Kuzular bize söyler
Yillanin gocligini
Kimsesizlik, dort yanımda
Bir duvar gibi
Yalnızım bu koca evdo.
TRKS YEM 19241
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları6. I. Aynalar bakmayın yüzüme dik dik
İşte yakalandık, kelepçelendik
II. Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir
Duyulan gökte kanat, yerde ayak sesleridir
III. Küçük bir çeşmesiyim yurdumun
Unutulmuş bir dağında
Yine aylardan kasım
Sende kaldı bir yarım
Insan dışındaki canlı ve cansız varlıkların konuşturulma sanatina intak denir.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde intak (konuşturma) sanatı vardır?
B) ||
) |
DIV
A)
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları1917
sunt
33. Benzetme: Anlatımı güçlendirmek amacıyla, aralarında ortak nitelik bulunan iki varlıktan zayıf olanın kuvvetli olana
behzetilmesidir.
Kişileştirme: Insan dışındaki varlıklara insana özgü özelliklerin verilmesidir.
Konuşturma: Insan dışındaki varlıkları konuşturmaktır.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu sanatlardan herhangi biri kullanılmamıştır?
A) Ağaçların daha bu bahçelerde
Bütün yemişleri dalda sarkıyor,
Umutların mola verdiği yerde
Geceler bir nehir gibi akıyor.
B) Derinden derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,
Ey suyun sesinden anlayan bağlar,
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi.
C) Yüz bin deve gelir gider katanm,
Nerde akşam olur orda yatanm.
Her ne ister isem alir satanim,
Kimse karışamaz ihtiyanım var.
D) Bir işik bir kelebek biraz çiçek biraz kuş
Yeni bir ülke yüzün ellerimde hoş
Soluğum bir kuş gibi uçuyor ellerine
Kapılıp gidiyorum saçının sellerine
15
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıKişileştirme (teşhis), insana ait özellikleri insan dışındaki varlıklara aktarma sanatıdır.
• Karşıtlık (tezat), birbirinin zıddı olan duygu, düşünce ve durumları aralarında bir ilgi
kurarak dile getirme sanatıdır. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem
kişileştirme hem de karşitlik sanatına başvurulmuştur?..
A) İçerim köz, dışarım kar Savruluyor son umutlar
B) Sade dosta değil düşman iline insanlık, adalet saçtık da geldik
C) Sesimde bulursun suskunluğumualnızlık içimde çığlık çığlık susuyor
D) Yolların bayram telaşı da ne Günleri mi şaşırdın yoksa bugün arife mi
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları20.
Tin sa kabilan ohue alfabesi
e se ha vardi. Bu bayla oturutan yazılar
An sola kuw. Owth alfabesinin bazi za
mleri andaki ratioca veritatie
F
.
0
M
LD-
NG
OK-UK
ND-NT
NY
OK-OK
Ic
BOŞLUK
KAPALIE
T
v
2
Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden han-
gisine, @kint Aymara, yüksek” sözcükle-
rinden herhangi birinin Orhun alfabesine göre
yazımı değildir?
klo
A surrxisrorari
DE
FO
Y
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları1.OTURUM (SOZED) 7 MANTRA
09:30 09:40 KODLAMA HAZIRLIK
Baslama saati 09:40
Biri Saat 10.
10:55 11:10 Dinlenme - Arn
11110 111 KİTAPCIK DAGITIMI
Haşlama saati 111
+ 12:35
Kurum Kodu 744004
yanhs agruyu Görürmektedir.
Kurum
3. Bind Turke
EDEBI TÜRLER VE SOZ SANATLARI
10. ONITE
1
2
ETKINLIK 15
Aşağıdaki metinleri inceleyerek kişileştirme bulunanları işaretleyelim.
Çimenligin ortasında harika bir gül ağacı vardı ve onu görünce oraya
doğru uçtu, bir sürgüne kondu. "Bana kırmızı bir gül verirsen" dedi,
sana en tatlı şarkımı okurum. Fakat gül ağacı başını salladı. "Güllerim
beyazdır." diye karşılık verdi.
Burada hayat güneşin doğmasıyla başlayıp batmasıyla sona eriyor.
Akşam ezanıyla beraber herkes evine giriyor. İstanbul'un bu iç
sokaklarında gündüzler çalışmak için yaratılmıştır, geceler uyumak için.
Buradaki insanların saatleri gibi güneşle ayar edilmiştir.
3. Samsun'da etkili olan şiddetli rüzgâr sonrası Karadeniz hırçınlaştı. 5
yıl sonra dalgaların kıyıya attığı salyangozlar insanlara ekmek kapısı
oldu. Dün öğle saatlerinde başlayan şiddetli rüzgâr Samsun'da etkisini
gösterdi. Dalgaların boylan metrelerce yüksekliklere ulaştı.
4.
Ihtiyar ağaç önce yavaş yavaş yürümeyi denedi. Kuşlar, ağacın
yürüdüğünün farkında bile değillerdi. Yürüyen ağacı gören hayvanlar
korkmuş ve ormanın içlerine çekilmişlerdi. Gecenin tam ortasında, ağaç;
bir gölün kenanna ulaştı.
Gülümsedi. Nurten içeride radyoyu açmış caz şarkılan dinliyordu. Yılmaz
yatağına uzanmış, spor dergilerinin koleksiyonlarını karıştırıyor, kendini
resimlerdeki golleri atanın yerine koyuyor, yüreği bir hoş oluyordu.
Kameriyenin altında, tavşanın beyaz tüylü karnından kendi karnına
yayılan sıcaklığın verdiği mutlulukla gülümsedi nöbetçi. Dudakları
hafifçe titredi. Bir ürperme duydu teninde. Sonra içini ateş bastı,
gözleri açıldı
Bir ağaç daha gördü. "Yaşam ağacı sen misin?" diye sordu Piktor.
Süneş, onaylarcasına başını salladı ve güldü. Ay da onaylarcasına
aşını salladı ve gülümsedi. Binbir gözü ve yüzü olan, değişik renkte ve
altıda, olağanüstü güzellikte çiçekler ona bakıyordu.
305
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıB
D)
A)
Z
B
U
Z
.
R
S
Z
R
L
V
R
L
SBS/2009
2. Bir çocuk düşünde, irmağın kıyısında kocaman
bir çiçek gördü. Ata benziyordu çiçek ve etra-
findaki arkadaşlarına nasihatler ediyordu. Sonra
şiddetli bir rüzgar sesi geldi dışarıdan ve bir ağaç
devrildi gürültüyle. Çocuk uyandı bu gürültüye.
Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki kişileş-
tirme sanatını sağlamıştır?
A) Şiddetli rüzgar sesinin duyulması
B) Çiçeğin ata benzetilmesi
CAğacın gürültüyle devrilmesi
D) Çiçeğin nasihatte bulunması
SBS/2009
68
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıZifiri karanlıkta gelse şiirin hasi
Ayak seslerinden tanırım
Ne zaman bir köy türküsü duysam
Şairliğimden utanırım
(Bedri Rahmi Eyüboğlu)
2)Bu dizelerde kişileştirilen varlık aşağıdakiler
den hangisidir?
A) Türkü
B)şiir
P) Ayak
Karanlık
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıTÜRKÇE TESTI
8.
K
6.
S
K
Benzetme: Aralarında ilişki bulunan iki kavram ya da
varlıktan zayıf olanın güçlü olana benzetilmesidir.
Kişileştirme: Insan dişi varlık ya da kavramlara insa-
na ait özellikler yüklemeye denir.
Konuşturma: Insan dışı varlıkların insan gibi konuş-
malarına denir.
Buna göre aşağıdaki şiirlerin hangisinde açıkla-
ması verilen söz sanatlarından herhangi birine
başvurulmamıştır?
A) Bu vatan toprağın kara bağrında
Sıradağlar gibi duranlarındır.
Bir tarih boyunca onun uğrunda,
Kendini tarihe verenlerindir.
B) Küçük bir çeşmeyim yurdumun,
Unutulmuş bir dağında,
Hiç kesilmeyecek suyum.
Yıldızların aydınlığında.
C) Fikir vadisinden bir irmak geçer
Eğilir selviler suyundan içer
Bağrında ay doğar zambaklar açar
Sessiz sessiz akışında sen varsin
D) Bu bahar havası, bu bahçe;
Havuzda su şiril şırıldır.
Uçurtmam bulutlardan yüce,
Zipzıplarım pırıl pırıldır.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları10. Ben de gördüm güneşin doğarken battiğini
Esrarli bir bakışın gonlo kapattığını.
Bu dizelerdeki altı çizili sözcükler arasındaki
söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde
yoktur?
A Bir yağmur başlar ya inceden ince
Bak o zaman topraktaki sevince
B) Rüzgâr eser dallarımız atışır
Yas ile sevincim yıkışır dağlar
C) Neden böyle düşman görünürsünüz
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar
D) Her zaman genç gözlerinde gülüyor
Şu yaşlı ve yorgun Istanbul
11. Derimizin altında çok sayıda kılcal damar bulunur
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatlarıb) Abartma
Yapraklar, dalları ve budakları ile ağaçlar uyanıkti. Uyuyordum Çiçekler, böcekler, kuşlar uyarıktı. Uyuyordum. Serin
tam bir rüzgâr esiyordu. Gökyüzünde bulutlar yürüyordu. Güvercinler Hul' diyordu."
Bu parçada kullanılan söz sanatları aşağıdaki cümlelerden hangisinde yoktur?
A) Sinsi bir yagmur altında hareketsiz islanan kuşlar "Osüyoruz!" diyerek birbirlerine iyice sokuluyorlardı.
B) Yabanci, yalnız, zarif bir adam kasabaya gelmiş ve herkese gülümseyerek "Merhabal" demişti
C) Siyah beyaz resimler bizimle konuşuyor "Habrla o günleril" diyordu.
D) Bu köyde hayvanlar ve bitkiler bile terbiye edilmiş gibiydi.Yatr deyince "Tamam deyo yatar, "Kalk deyince "Peki
deyip kalkarardi
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları. Aşağıda bazı söz sanatlarının anlamı verilmiştir.
j
Kişileştirme (teşhis), insan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verme sanatıdır.
Mübalağa (abartma); bir olay, varlık ya da durumu olduğundan üstün veya aşağı gösterme sanatıdır.
Tezat (karşıtlık), birbirine zıt kavram ve durumları bir arada kullanma sanatıdır.
Aşağıdakilerden hangisinde açıklaması verilen sanatlardan herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Ben giderim adim kalır
By Kirk dokuz yıl bu yollarda
Dostlar beni hatırlasın
Ovada, dağda, çöllerde
Düğün olur, bayram gelir
Dostlar beni hatırlasın
Gidiyorum gündüz gece
C) Can bedenden ayrılacak
Karnın
yardım kazmayinan belinen
Tütmez baca, yanmaz ocak
Yüzün yırttım tırnağınan elinen
Selam olsun kucak kucak
Yine beni karşıladı gülünen
Dostlar beni hatırlasın
Benim sadik yarim kara topraktır.
NX
Düşmüşüm gurbet ellerde corzi Hve
Iraithe
abete
Deniestine
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları- Karet
Akaratom arada tandani
Facebook Grubu
Karades war
Se mee gemiler
Zer yerliler
Rawasarida
were wyk bilmez
Wir bir ypadal fatih
Gak slaperlyordu...
Ve sonen Yol jam
Inte bir sis olmuytu...
Sanki burda
yapraklan yolmus
Hasta güzün san ell pekerken
E2hzetme
Katsutlik
Grubu
facebook Grubu
Daluyordum, bir kovuktan
beklenilmez bir uçuş.
Bir kahkaha koptu:
"Yürül Yaşayana yol gerek."
Dedi sandım
üzerimden gelip geçen
bu baykuş!
Gönülsüz, istehsiz kısalutken
güneşli günler
Çekilir nefesler yavas yavas
yorgun sokaktan
Kurunun dirinin derdine düger
mütevekkil anneler
Uzatma dakikaları beklerken biten
yazdan sevgililer