Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam41
kendi
(1) Nilgün Marmara, kendi düşünce yapısına
çok yakın bulduğu Sylvia Plath'ın bireyin yalnız->>
liğına ve varoluş sorununa odaklanmasından çok
yal
etkilenir. (II) Hatta şiirlerinde Plath'ın ve va-
roluşçuluk akımının etkisiyle yalnızlık ve bu-
nalım konularını sıklıkla işler. (III) Plath'in şi-
irlerinin izini sürerken onun yaşamındaki san-
cıları da keşfeden Nilgün Marmara, Sylvia
üzerinden bilinçaltına tohumunu attığı bazı
düşünceleri de yavaş yavaş eserlerinde his-
settirmeye başlar. (IV) Ve en sonunda "Ha-
yatın neresinden dönülse kârdır." diyerek git-
meyi seçer.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgi-
li olarak verilen bilgilerden hangisi doğru-
dur?
A) 1. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.
B) II. cümlede amaç sonuç ilişkisi kurulmuş-
tur.
C) III. cümlede terim anlamlı sözcüğe yer ve-
rilmiştir.
D) IV. cümlede dolaylı anlatım ifadesi vardır.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamBu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
Biyografi
C) Günlük
B) Otobiyografi
D) Ani
Az gitmiş, uz gitmiş, dere tepe düz gitmiş, altı ay, bir
güz gitmiş... Nihayet bir memlekete varmış. O kadar
yorgunmuş ki neredeyse attan inip yere uzanıp uyu-
yacakmış.
Şehre girerken yol kenarındaki ilk evin kapısını çal-
mış. Kapıyı ihtiyar bir kadın açmış. Ona, şehzade
olduğunu bildirmemiş; dünyada kimsesi bulunmadı-
ğını, memleketin de yabancısı olduğunu söyleyerek
kendisini evlatlığa kabul etmesini istemiş. İhtiyar ka-
din da onu evlatlığa kabul etmiş.
Bu metinle ilgili aşağıda verilen özelliklerden
hangisi yanlıştır?
A) Şehzadenin bilinmeyen bir memlekette yaşlı bir
kadına evlat olması anlatılmıştır.
B) Olayın olduğu zaman dilimi belirsizdir.
C) Olayın geçtiği yer bilinmeyen bir yerdir.
D) Olay birinci kişinin ağzından anlatılmaktadır.
3. Karşılıklı konuşma havası içinde yazılır. Gazete ve
dergi yazılarıdır. Yazarın kendi düşüncesi ağırlıkta-
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamKavrama Testi
4
1. BÖLÜM
7. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden
hangisinin zıt anlamlısı yay ayraç içinde yanlış veril-
miştir?
A) Levhanın üzerindeki katı ve koyu renkli kumaş, ona
yeni bir eşya görüntüsü kazandırmıştı. (yumuşak)
B) Çabuk adımlarla odadan çıkıp elini cebine attı, dün bu-
raya koyduğu mektup şimdi yerinde yoktu. (yavaş)
Kumsalın iri taşları küçük çocuğun ayağına batıyor fa-
kat çocuk koşmaktan vazgeçmiyordu. (ince)
D) La Fontain'in "İki Keçi" masalında birbirlerine yol ver-
meyerek köprünün üzerinde kavgaya tutuşan iki inatçı
keçinin öyküsü anlatılmaktadır. (sakin)
HOCAYA
GÖSTER
25
18
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAşağıdaki dörtlüklerden hangisi işlediği duygu bakımından diğerlerinden farklıdır?
A)
C)
Geniş, siyah gölgesi hayatımı kaplayan,
Tepemde kanat germiş bir kartaldır yalnızlık.
Kalp çarpıntılarıyla günleri hesaplayan,
Bir benim, benim olan bir masaldır yalnızlık.
Dışarıya yağmur,
Yüreğime hasret,
Fikrime sen,
Nasıl yağıyorsunuz üçünüz birden bir bilsen.
B)
D)
Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde,
Sen neredesin, ey sevgili, yaz günleri nerede!
Dağlar ağarırken konuşurduk tepelerde,
Sen nerde o fecrin ağaran dağları nerde!
Ne hasta bekler sabahı,
Ne taze ölüyü mezar,
Ne de şeytan, bir günahı,
Seni beklediğim kadar.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam"Danılmak" anlamında bir sözcüğe yer verilmiştir.
2 "Yavaş" kelimesinin zıt anlamlısına yer verilmiştir.
3. "Yapıt" sözcüğünün eş anlamlısına yer verilmiştir.
Aşağıdaki şiirlerden hangisi, verilen özelliklerin hepsini karşılamaktadır?
A) Şu üç günlük hayat hızlı akıp geçiyor
Küsmek için bahaneler aramayalım
Yıkmak yerine yapmayı deneyelim
Göz açıp kapayıncaya kadar hayat bitiyor
Mesut SOLMAZ
Tozlan karışsın ruhuna eserlerinin
Korkak görmesinler cihanda bu feryadı
Hizli ol bugün acın duyulmasın
Koş, geçemesinler farkını bas yolların
Muhammet Fatih YILMAZ
D)
tiran Test
Gençlik... Gelip geçti... bir günlük süstü;
Nefsim doymamaktan dünyaya küstü.
Eser darmadağın, emek yüzüstü; 1
Toplayın eşyamı, işim acele!
Necip Fazıl KISAKÜREK
Sen bana ben sana hiç kıyamazken,
Bu hayatı dolu dolu yaşamak varken,
Birbirimizi bu kadar çok severken,
Küsmek bize hiç yakışmadı.
Kemal KÜÇÜKTEKİN
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamVenien tablo ve numaralanmış cümlelerdeki altı çizili kelime-
lerin gerçek, mecaz ve terim anlamlı oluşlarına göre düzen-
lenmiştir.
Gerçek, Mecaz, Terim Anlamlı Kelimeler
Onun her sözü bana batar.
II.
Bizi niçin soğuk karşıladılar ki?
III. Büyük bir ağacın altında oturdum.
IV. Hücre olmadan canlı olur mu?
C) L
1.
11.
111.
IV.
Gerçek
Anlam
✓
✓
Mecaz
Anlam
✓
Test
Bu tablodaki anlamlarla aşağıda numaralanmış cümlelerin eşleştirilmesi hangisinde doğru verilmiştir?
İnsanı yaşama bağlayan sevgidir.
A) I
II. Bu çocuk çok tatlı bakıyor.
III. Adam bastonunu yere fırlattı.
IV. Penaltıdan iki gol attılar.
Terim
Anlam
1. Ocağı yakacaktım, çakmak bulamadım.
II. İnsanları karalamak doğru değildir.
III. Köyün üstüne bir duman çöktü.
IV. Gezegenler belli bir yörüngede olur.
D) I. Genç yaşta üne erişmiş.
II.
Çürük, dişin köküne kadar inmiş.
III. Odadaki ışık cılızdı.
IV. Ameliyattan sonra narkozun etkisi hemen geç-V
memiş.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamRoc
******
*****
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme
farklı bir yolla oluşturulmuştur?
A) Yıllardır doğru dürüst bir iş bulamamıştı.
B) Deprem, birçok insanın hayatını allak bul-
lak etti.
C) Ese dosta karşı her zaman müşfikti.
D) Bıkmak usanmak bilmeden yıllarca kar-
deşini aradı.
T
D
303
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam12. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcük-
lerden hangisi terim anlamlıdır?
A) Sifatına baksan aklı başında biri zanne-
dersin onu.
B) Kelimelerin gücünü onun kadar fark etti-
rebilen bir edebiyatçı tanımadım.
C) İngilizce ve Almancayı iyi derecede ko-
nuşuyordu.
D) Atmosfer basıncı havanın ağırlığının bir
sonucudur.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam10.
D) Amcamın kalp kapakçığında sorun tespit edilmiş.
Bir yarışmada finale kalacak öğrencilerin belirlenebilmesi için öğretmen aşağıdaki kuralları açıklamıştır.
Final turundan önceki aşama olan yarı finalde öğrenciler "üst" kelimesini;
Öte, arka.
Vücut, beden.
Artan, geriye kalan bölüm. +
Bir şeyin görülen yanı, yüzü.
anlamlarından biriyle cümle içinde kullanacaklar, bu kuralı yerine getiremeyenler ise finale katılma hakkını kaybe
deceklerdir.
Öğrencilerin kurduğu cümleler şöyledir:
Pınar
Mehmet
Paranın üstünü almak
istemedi.
İçeri giren yabancıların
üstlerini arattı, birinin
cebinden eski para çıktı.
Şehzade Camisi'nin üst
yanındaki sokakta çok
oynadık çocukken.
Üst makamlardarki insanla-
rin sorumluluğu büyük olur.
Buna göre finale kalan öğrenciler aşağıdakilerin hangisinde doğru belirtilmiştir.
A) Pinar ve Mehmet
B) Faruk ve Fatma
C) Pinar ve Fatma
D) Faruk ve Mehmet
Fatma
Faruk
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamMILLI MÜCADELE VE ATATÜRK
4. ETKİNLİK
"Bayrağımızın Altında" adlı metinden "örneklendirme, benzetme ve karşılaştırma" cümlelerin
larak örnekteki gibi yazınız.
Birdenbire buruşuk yüzü üzerinden bir gözyaşı seli aktı.
........
5. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde geçen zarf-fiilleri (han-fiil)
Abartma
Örneklendirme
Benzetme
Karşılaştırma
7. ETKİNLİK
Aşağıdaki temalardan isted
Bayrak
Fedakârlık
*****
..
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAM)
6.
5.
ÜNİTE TEKRAR - III (SÖZCÜKTE ANLAM)
Aşağıdaki metinlerin hangisinde, iki farklı söz sanatı vardır?
A) Uzun yıllar ipek böceğini bekleyen dut ağacı artık ümidini kesmek üzereydi. Fakat birden ormanın kuytularından
ipek gibi yumuşacık bir ses duydu.
4.
B) Ninemin sandığındaki fotoğraflar hüzün doluydu. Nerden mi biliyorum? Çünkü ne zaman sandık açılsa ninemin
gözleri dolardı.
C) Eski semtlerde yer alan bazı tarihi binaların hep asık bir suratı vardır. Şöyle bir bakınca içinizden hemen uzak-
laşmak gelir.
D) Bakkal amcamız vardı biz daha beş yaşındayken. Şimdi otuz yaşındayım, bakkal amca gitti, yerine süper mar-
ket denen pek sevimsiz bir beton yığını geldi.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kaynak" sözcüğünün kazandığı anlam, yay ayraç içinde yanlış verilmiş-
tir?
A) Eğildi, kaynaktan doya doya su içti.
(Bir suyun çıktığı yer, kaynarca, pınar)
B) Nüfus kayıtları, onun yüz yıl önce burada olduğunu gösteren kaynaktır.
(Araştırma ve incelemede yararlanılan belge)
C) Bahçedeki ışık kaynağı her yeri aydınlattı.
(Herhangi bir enerjinin oluşup çevreye yayıldığı yer)
D) Bazı haber kaynaklarına göre bu işin aslı yokmuş.
(Herhangi bir bilim dalında yazılmış olan yazı veya eserlerin bütünü)
Selim, o gün çok mutsuz hisseder ve biraz yürüme-
nin iyi bir fikir olacağını düşünür. Yürüyüş sırasında
uzun zamandır görmediği bir arkadaşı ile karşılaşır.
Bu tesadüf karşısında şaşırsa da arkadaşını gör-
mek onu mutlu eder ve bir anda içindeki sıkıntıdan
bahseder. Arkadaşı ile konuşmak iyi gelmiştir. Ve-
dalaşıp ayrılırlar fakat arkadaşı peşinden seslenir:
"Selim! Telefonum sende var, ne zaman istersen
arayabilirsin!.."
Test
6
Metne göre Selim'in arkadaşının altı çizili sözü ile
anlatmak istediği, aşağıdakilerden hangisidir?
A) İletişim kurmayı sağlayan alet
B) Kişiye ait kimlik bilgileri
C) Kişinin telefon hattına ait numara
D) Kişiye ait adres bilgisi
Sinif Türkçe Soru Bankası
UĞUR
15
7. "Mecaz anlam", bir sözcüğün aklımıza gelen ilk anla-
mından ilgi veya benzetme sonucunda uzaklaşarak
kazanmış olduğu yeni anlamlara verilen addır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcük-
lerden hangisi, mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Bahar kelebekleri her yerde boy göstermeye baş-
ladı.
B) Adamın çok büyüleyici ve sıra dışı fikirleri vardı.
C) Kimler bu gece bizlere şarkı söylemek ister?
D) Hücre konusunda derin araştırmalar yapıyordu.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3.
4.
Test
5
●
•
●
İnsan herkese karşı açık davranmalı.
İsteklerimi sudan sebeplerle reddetti.
Sorunlarını bir başka yoldan çözmelisin.
Sen küçükken çelimsiz bir çocuktun.
Yukarıda verilen cümlelerdeki altı çizili sözcükler ile seçeneklerdeki sözcükler, anlam ilişkisi bakımından eşleştiri-
lecektir.
Bu eşleştirmeden sonra aşağıdaki seçeneklerden hangisi, açıkta kalır?
A) Anlayışlı
B) Sıradan
C) Yöntem
●
Sözlük sırasına göre sıralama yaparken kelimelerin
ilk harfine bakılır ve alfabetik olarak kelimeler sıra-
lanır. İlk harfleri aynı ise ikinci harflerine, onların da
aynı olması durumunda sırasıyla üçüncü ve dördün-
cü harflerine bakılarak sıralama yapılır.
1.
Çiğdem
A) 3-1-4-2
C) 3-2-4-1
3.
Bak
2.
Güzel
ÜNİTE TEKRAR - II (SÖZCÜKTE ANLAM)
4.
Ev
Buna göre numaralanmış sözcükler, sözlük sıra-
sına göre nasıl sıralanmalıdır?
B) 1-3-2-4
D) 4-3-1-2
UĞUR
5. Bazen duygu ve düşüncelerimizi anlam bakımından
birbirinin karşıtı olan sözcükleri bir arada kullanarak
aktarırız. Anlam bakımından birbirinin karşıtı olan bu
sözcüklere "zıt anlamlı sözcükler" denir.
D) Zayıf
Buna göre
I. Son romanındaki ince, zarif üslubu beni çok etki-
lemişti.
A) I.
ÜN
II. Düşüncelerimi yazmak ile yazmamak arasında
kaldım.
III. Olaylar bazen çok hareketli bazen de durgun bir
göl gibiydi.
IV. Soyu tükenmiş olan bu hayvanları resimlerde gö-
rebiliriz.
B) II.
6.
cümlelerin hangisinde karşıt (zıt) anlamlı sözcükler
bir arada verilmiştir?
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam9. Aşağıda bazı sözcüklerin anlamları ve bu sözcük-
lerin verilen anlamlarıyla kullanıldıkları cümleler
verilmiştir. Bu sözcükleri cümlelerin içinden bularak
bulmacanın satırlarına yazınız.
in
M
Anlamlar (Soldan Sağa)
1. Boşuna ve çok miktarda harcamak, israf etmek
II. Küçük yaşta eve alınıp yetiştirilen kimse
III. Ağızdan ağıza dolaşan, kesinlik kazanmayan
haber, rivayet
Cümleler
"Har vurup harman savurmak" deyimi ile ilgili
kompozisyon yazacağız.
●
●
●
I.
II.
III.
Küçük yaşta evlatlık verilen kız çocuğu, öz an-
nesini görünce gözyaşlarını tutamadı.
Mahallede çıkan söylenti yüzünden evlerini taşı-
mak zorunda kaldılar.
1
2 3 4 5
6 7 8
Mozaik Yayınları
Yayınları
UTU
mozaik
B) M-L-N
D) A-V-Ö
Buna göre bulmacanın üçüncü sütununda yer
alan harfler aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) V-L-Y
C) U-A-L
Mozaik
11.
25
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4. Anlamları birbirinin karşıtı olan sözcükler
zıt anlamlıdır.
S
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisin-
de karşıt anlamlı kelimeler bir arada kul-
lanılmıştır?
A) Bir balıkçı kaptı kaçtı fesimi
Çok bağırdım işitmedi sesimi
B) Daracık sokakta yâre kavuştum
Yâr aşağı ben yukarı savuştum
C) Kışlanın önünde bir yeşil direk
Çalınır çalgılar, dayanmaz yürek
D) Anamdan doğdum da geldim cihana
Kır ata bindim de döndüm şahana
1
1
1
I
I
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamETKİNLİK
3
Aşağıdaki ifadeleri inceleyin. Doğru olanların başındaki boşluğa D harfi, yanlış olanların başındaki boş-
luğa Y harfi yazın.
Yil in sestes
1.) "Zor" sözcüğünün zıt anlamlısı "kolay" sözcüğüdür.
2.) Yüce sözcüğünün eş anlamlısı "yüksek" sözcüğüdür.
"Yıl" sözcüğünün sestesi yoktur.
) Sözcüklerin eş ya da zıt anlamlısı cümledeki anlamına göre değişebilir.
yeni yıl
3.
4.
5. (D) "Emniyet" ve "güvenlik" sözcükleri eş anlamlıdır.
6. ( ) Her sözcüğün zıt anlamlısı vardır.
7. () Sesteşlik, aynı sözcüğün bir isim bir de fiil olarak kullanılma durumudur.
ETKİNLİK 4
yıldım
olup olmadığını uygun yerlere kc
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam12.
epsinde aynı
yere yazılır.
U. "Kapkara bulutlar gökyüzünü kapladı.
cümlesinde pekiştirilen bir kelime vardır.
Y
D
Yukarıdaki bilgiler doğru ise (D),
yanlış ise (Y) yazılacaktır. Tablonun
son görüntüsü aşağıdakilerden hangisi
gibi olur?
Her kelimenin zıt anlamlısı vardır.
Git" kelimesinin zıt anlamlısı
gitme kelimesidir.
"Kapalı" kelimesinin zıt anlamlısı
4 harften oluşmaktadır.
A.D B.
D
D
Y
Y
D
C.
D
Y
D
D. Y
D
D
C.