Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Sözcükte Anlam Soruları

10. 1. Sırtı ve omuzları ağrıyor.
2. Dinamit öyle bir patladı ki!
Kuşun kanadı kırılmıştı.
3.
4. Başı kırık bir çiviyi sökmeye uğraşıyor.
Numaralandırılmış cümlelerde altı çizili ifade-
lerin hangisinde sözcük yan anlamda kullanıl-
mıştır?
A) 1.
B) 2.
C) 3.
D) 4.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
10. 1. Sırtı ve omuzları ağrıyor. 2. Dinamit öyle bir patladı ki! Kuşun kanadı kırılmıştı. 3. 4. Başı kırık bir çiviyi sökmeye uğraşıyor. Numaralandırılmış cümlelerde altı çizili ifade- lerin hangisinde sözcük yan anlamda kullanıl- mıştır? A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.
Etkinlik - 2
aki cümlelerde yapım eki almış olan sözcüklerin
ziniz.
*******************
***************
DUP.
Ormanlar, havanın temizlenmesini sağlıyor.
navutluk mutfağıyla da ünlü bir ülkedir.
resel dans
run, ilk gelişen duyu organımızdır.
kel yapır
Etk
Kök - Ek- Gövde
Altını çiz
yoksul bölgelerinden birinde büyüdü.
********...
ları izleyicileri coşturdu.
FASTROL
VIPUYARI
Sözcüklerin yapım eki almış hållerine gövde denir.
> Oyun (kök) → Oyuncak (Gövde)
Göz (kök)
→Gözle- (Gövde)
> Bul- (kök)
→ Bulmaca (Gövde)
> Gez- (kök) →Gezdir- (Gövde)
Gövdeler, isim ve fiil gövdesi olarak ikiye ayrılır. Gövde-
nin türü belirlenirken köke değil, türeyen sözcüğe bakılır.
Koş-(kök) Koşucu (İsim gövdesi)
Bak- (kök)→ Bakış- (Fiil gövdesi)
11- Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin kökü fiildir?
A. Kapıcı
Sunucu
B. Sözcü
D. Yolcu
"Bir sözcüğün anlamlı en küçük parçasına kök denir."
111
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
Etkinlik - 2 aki cümlelerde yapım eki almış olan sözcüklerin ziniz. ******************* *************** DUP. Ormanlar, havanın temizlenmesini sağlıyor. navutluk mutfağıyla da ünlü bir ülkedir. resel dans run, ilk gelişen duyu organımızdır. kel yapır Etk Kök - Ek- Gövde Altını çiz yoksul bölgelerinden birinde büyüdü. ********... ları izleyicileri coşturdu. FASTROL VIPUYARI Sözcüklerin yapım eki almış hållerine gövde denir. > Oyun (kök) → Oyuncak (Gövde) Göz (kök) →Gözle- (Gövde) > Bul- (kök) → Bulmaca (Gövde) > Gez- (kök) →Gezdir- (Gövde) Gövdeler, isim ve fiil gövdesi olarak ikiye ayrılır. Gövde- nin türü belirlenirken köke değil, türeyen sözcüğe bakılır. Koş-(kök) Koşucu (İsim gövdesi) Bak- (kök)→ Bakış- (Fiil gövdesi) 11- Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin kökü fiildir? A. Kapıcı Sunucu B. Sözcü D. Yolcu "Bir sözcüğün anlamlı en küçük parçasına kök denir." 111
Soru 1) Aşağıda verilen sözcüklerin eş anlamlarını ( anlamdaş ) yanına yazınız.
FAKİR
DERYA
MÜHİM
ÖZEL
MÜSAİT
KONUT
GAYRET
NETİCE
HAFIZA
KIYI
IRMAK
KURAL
KANUN
MANA
RÜZGAR
ASİL
Jamlarını yanına yazınız.
SAVAŞ
ACELE
DUYGU
OZAN
ASIR
KOMİK
KAYIP
KÜS
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
Soru 1) Aşağıda verilen sözcüklerin eş anlamlarını ( anlamdaş ) yanına yazınız. FAKİR DERYA MÜHİM ÖZEL MÜSAİT KONUT GAYRET NETİCE HAFIZA KIYI IRMAK KURAL KANUN MANA RÜZGAR ASİL Jamlarını yanına yazınız. SAVAŞ ACELE DUYGU OZAN ASIR KOMİK KAYIP KÜS
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş
sesli bir sözcük yoktur?
A) Ben seni iyi tanırım.
B) Sal ile ırmakta gezdik.
C) Yarın ablam mezun oluyor.
D) Onu görünce gözleri gülüyor.
4. "Yaş otuz beş yolun yarısı eder." cüm-
lesindeki eş sesli (sesteş) sözcükler
hangileridir?
A) yaş - yolun
B) beş - yarısı
C) yaş - beş
D) otuz - eder
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli bir sözcük yoktur? A) Ben seni iyi tanırım. B) Sal ile ırmakta gezdik. C) Yarın ablam mezun oluyor. D) Onu görünce gözleri gülüyor. 4. "Yaş otuz beş yolun yarısı eder." cüm- lesindeki eş sesli (sesteş) sözcükler hangileridir? A) yaş - yolun B) beş - yarısı C) yaş - beş D) otuz - eder
5.
1
Söz Sanatları
KONUŞTURMA
TEZAT
BECERİ TEMELLİ KAZANIM TESTİ 3
Öyle günler gördüm ki duvarlar gelir dile,
Gözümde canlanırdı eşkiya masalları
Varlığımı sarardı, hain bir isteyişle
Görmediğim bir düşmanın elleri
Kafada çelik gibi fikirler dursa bile
Kalplerin eksik olmaz böyle zayıf hâlleri
Sabahattin ALİ
Yukarıda renklerle belirtilmiş söz sanatlarından hangileri bu şiirde kullanılmıştır?
B)
D)
'11
"I
'II
I
II
ABARTMA
BENZETME
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
5. 1 Söz Sanatları KONUŞTURMA TEZAT BECERİ TEMELLİ KAZANIM TESTİ 3 Öyle günler gördüm ki duvarlar gelir dile, Gözümde canlanırdı eşkiya masalları Varlığımı sarardı, hain bir isteyişle Görmediğim bir düşmanın elleri Kafada çelik gibi fikirler dursa bile Kalplerin eksik olmaz böyle zayıf hâlleri Sabahattin ALİ Yukarıda renklerle belirtilmiş söz sanatlarından hangileri bu şiirde kullanılmıştır? B) D) '11 "I 'II I II ABARTMA BENZETME
15. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili
sözcüklerin eş anlamlıları yanlarında-
ki kutucuklarda verilmiştir.
Her türlü olanağı göz
önünde tutalım.
Bize oldukça mühim
bilgiler verdi.
Yaşlılara her koşulda
hürmet gösterirdi.
Konunun ehemmiyetini
anlatmakla bitiremem.
İmkân
B) ✿
Önemli
Sevgi
Önem
Buna göre hangi sembolle gösteri-
len eşleştirmede yanlışlık yapılmış-
tır?
A) ★
D)
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
15. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin eş anlamlıları yanlarında- ki kutucuklarda verilmiştir. Her türlü olanağı göz önünde tutalım. Bize oldukça mühim bilgiler verdi. Yaşlılara her koşulda hürmet gösterirdi. Konunun ehemmiyetini anlatmakla bitiremem. İmkân B) ✿ Önemli Sevgi Önem Buna göre hangi sembolle gösteri- len eşleştirmede yanlışlık yapılmış- tır? A) ★ D)
13. (1) Hepimizin dilinde olan zarafet sözcüğü, gündelik
id yaşamımızda sık kullandığımız bir sözcük. (II) Ancak
idbu sözcük, içinde bir sürü katman bulunduruyor.
(III) Türkan Hanım, eşine az rastlanabilecek bir irade
ve güçle yıllardır bu sözcüğün hakkını tam anlamıyla
yerine getirebilen ender kişilerden birisi olarak örnek
konumunu korumaktadır. (IV) Türkan Hanım, bir ef-
sane olmuş ve toplumda çok az kişiye nasip olabi-
lecek ağırlıktaki konumuna kalıcı olarak yerleşmiştir.
(V) Bu başarıda hiç şüphesiz, her an gösterdiği güçlü
irade, sanat gücü, oyunculuk kabiliyeti, iş disiplini,
özel yaşamındaki titizliği, değişime ayak uydura-
bilmesi, toplumun değerlerine ters düşmemesi için
gösterdiği özveri ve güzelliği mutlaka çok büyük bir
etken.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa-
ragraf hangi cümle ile başlar?
A) II.
B) III.
CXIV.
DWV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
13. (1) Hepimizin dilinde olan zarafet sözcüğü, gündelik id yaşamımızda sık kullandığımız bir sözcük. (II) Ancak idbu sözcük, içinde bir sürü katman bulunduruyor. (III) Türkan Hanım, eşine az rastlanabilecek bir irade ve güçle yıllardır bu sözcüğün hakkını tam anlamıyla yerine getirebilen ender kişilerden birisi olarak örnek konumunu korumaktadır. (IV) Türkan Hanım, bir ef- sane olmuş ve toplumda çok az kişiye nasip olabi- lecek ağırlıktaki konumuna kalıcı olarak yerleşmiştir. (V) Bu başarıda hiç şüphesiz, her an gösterdiği güçlü irade, sanat gücü, oyunculuk kabiliyeti, iş disiplini, özel yaşamındaki titizliği, değişime ayak uydura- bilmesi, toplumun değerlerine ters düşmemesi için gösterdiği özveri ve güzelliği mutlaka çok büyük bir etken. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf hangi cümle ile başlar? A) II. B) III. CXIV. DWV.
est
5
3. Sesteş kelimelerin okunuşları ve yazılışları aynıdır ancak anlamları farklıdır. "El ne der senin bu yaptığına?"
cümlesindeki el kelimesi yabancı anlamında "Soğan doğrarken elini kesmiş." cümlesindeki el kelimesi, ko-
lun bilekten parmak uçlarına kadar olan, tutmaya ve iş yapmaya yarayan bölümü anlamında kullanılmıştır.
Bu açıklamaya göre,
Dünyanın en tatlısı
Kahvaltının sultanı
Soğuk kış günlerinin
Vazgeçilmez olanı
dizelerinde kaç tane sesteş kelime
B) 3
A) 2
Binbir arı emeği
Güçlendirir bünyeyi
Hem leziz hem sağlıklı
Bal; güç, kuvvet besini
kullanılmıştır?
C) 4
D)
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
est 5 3. Sesteş kelimelerin okunuşları ve yazılışları aynıdır ancak anlamları farklıdır. "El ne der senin bu yaptığına?" cümlesindeki el kelimesi yabancı anlamında "Soğan doğrarken elini kesmiş." cümlesindeki el kelimesi, ko- lun bilekten parmak uçlarına kadar olan, tutmaya ve iş yapmaya yarayan bölümü anlamında kullanılmıştır. Bu açıklamaya göre, Dünyanın en tatlısı Kahvaltının sultanı Soğuk kış günlerinin Vazgeçilmez olanı dizelerinde kaç tane sesteş kelime B) 3 A) 2 Binbir arı emeği Güçlendirir bünyeyi Hem leziz hem sağlıklı Bal; güç, kuvvet besini kullanılmıştır? C) 4 D)
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli bir sözcük kullanılmıştır?
A) Masanın üstüne tozlu evrak yığılmıştı.
B) Elinde bir dilekçeyle yanıma geldiğinde canı sıkkındı.
C) Bilgisayarın ekranına bir süre dikkatle baktı.
D) Bilet için yeterli parayı bulamazsa konsere gidemeyecek.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli bir sözcük kullanılmıştır? A) Masanın üstüne tozlu evrak yığılmıştı. B) Elinde bir dilekçeyle yanıma geldiğinde canı sıkkındı. C) Bilgisayarın ekranına bir süre dikkatle baktı. D) Bilet için yeterli parayı bulamazsa konsere gidemeyecek.
BİÇİM BİLGİSİ
>>> KONU TARAMA TESTİ - 2
A) 1. sözcük yalın hâldedir.
C) III. sözcükte tamlayan eki kullanılmıştır.
1. bilim
Picasso, bir keçi heykeli yapmaya karar vermiş. İlk olarak basit çizimler
1
11
hazırlamış. Ardından heykeli yapmak için kullanacağı atık malzemeleri
toplamış. Seramik kaplar, hasır sepet, palmiye yaprağı, odun, demir, kon-
serve kutulan gibi. Daha sonra bu malzemeleri kullanarak heykelin iske-
letini oluşturmuş. İskeleti alçıyla sıvamış. Son olarak da heykelin bronz
dökümünü yapmış.
121
IV
Bu metinde numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
B) II. sözcükte çokluk eki vardır.
D) IV. sözcükte çekim eki yoktur.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
BİÇİM BİLGİSİ >>> KONU TARAMA TESTİ - 2 A) 1. sözcük yalın hâldedir. C) III. sözcükte tamlayan eki kullanılmıştır. 1. bilim Picasso, bir keçi heykeli yapmaya karar vermiş. İlk olarak basit çizimler 1 11 hazırlamış. Ardından heykeli yapmak için kullanacağı atık malzemeleri toplamış. Seramik kaplar, hasır sepet, palmiye yaprağı, odun, demir, kon- serve kutulan gibi. Daha sonra bu malzemeleri kullanarak heykelin iske- letini oluşturmuş. İskeleti alçıyla sıvamış. Son olarak da heykelin bronz dökümünü yapmış. 121 IV Bu metinde numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? B) II. sözcükte çokluk eki vardır. D) IV. sözcükte çekim eki yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çi
zili sözcüğün zıt anlamı yanlış verilmiş.
tir?
A) Temiz kıyafetlerini katlayıp kaldırabilir.
sin. (kirli)
B) Ağır sandalyeyi çekerken güçlük yaşa-
di. (hafif)
e) Komik olmayan soğuk esprilerine gül-
medim. (sıcak)
D) Tatlı yemeyerek sağlığına dikkat ediyor.
(tuzlu)
5. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde bu-
lunan sözcüklerin tamamı eş seslidir?
A) Saç, kız, sinir
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çi zili sözcüğün zıt anlamı yanlış verilmiş. tir? A) Temiz kıyafetlerini katlayıp kaldırabilir. sin. (kirli) B) Ağır sandalyeyi çekerken güçlük yaşa- di. (hafif) e) Komik olmayan soğuk esprilerine gül- medim. (sıcak) D) Tatlı yemeyerek sağlığına dikkat ediyor. (tuzlu) 5. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde bu- lunan sözcüklerin tamamı eş seslidir? A) Saç, kız, sinir
2.
Bir sözcüğün gerçek anlamla bağlantılı birden çok an-
lamının bulunmasına bir kelimenin anlam genişlemesi
yoluyla asıl anlamı ile ilişkisini kaybetmeden yeni an-
lamlar kazanmasına çok anlamlılık denir. Örneğin, "yüz"
sözcüğünün ilk anlamı "surat'tır. Ancak bu sözcük, za-
manla suyun yüzü (yüzey), evin ön yüzü (taraf, cephe),
yorgan yüzü (bir şeyin görünen bölümünü kaplamakta
kullanılan kumaş) anlamlarını da kazanarak anlam ge-
nişlemesine uğramıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "alan"
sözcüğünün cümledeki anlamıyla yay ayraç içinde
verilen anlamı örtüşmemektedir?
3 Yayınları
A) Aldığını yerine koymalı, alanda bırakmamalısın. (Yüz
ölçümü)
moraik
B) Baharın gelişiyle ormanlık alanlar yeşermeye başla-
mış. (Ağaçlık bölge içinde düz yer)
Mozaik
C) Sanat, kapalı bir alan değildir. (Bir çalışma çevresi)
D) Pehlivanlar güreş alanına toplandı. (Yarışmaların,
karşılaşmaların yapıldığı yer, saha)
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
2. Bir sözcüğün gerçek anlamla bağlantılı birden çok an- lamının bulunmasına bir kelimenin anlam genişlemesi yoluyla asıl anlamı ile ilişkisini kaybetmeden yeni an- lamlar kazanmasına çok anlamlılık denir. Örneğin, "yüz" sözcüğünün ilk anlamı "surat'tır. Ancak bu sözcük, za- manla suyun yüzü (yüzey), evin ön yüzü (taraf, cephe), yorgan yüzü (bir şeyin görünen bölümünü kaplamakta kullanılan kumaş) anlamlarını da kazanarak anlam ge- nişlemesine uğramıştır. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "alan" sözcüğünün cümledeki anlamıyla yay ayraç içinde verilen anlamı örtüşmemektedir? 3 Yayınları A) Aldığını yerine koymalı, alanda bırakmamalısın. (Yüz ölçümü) moraik B) Baharın gelişiyle ormanlık alanlar yeşermeye başla- mış. (Ağaçlık bölge içinde düz yer) Mozaik C) Sanat, kapalı bir alan değildir. (Bir çalışma çevresi) D) Pehlivanlar güreş alanına toplandı. (Yarışmaların, karşılaşmaların yapıldığı yer, saha)
5. Kirlarda güle oynaya dolaşıyordu.
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün eş
seslisi (sesteşi) aşağıdakilerin hangi-
sinde vardır?
A) Arkadaşım dolabın kapağını kırdı.
B) Ağır sözleriyle onu kırdı.
C) En büyük hayali kır düğünü yapmaktı.
D) Kır çiçeklerini çok severim.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
5. Kirlarda güle oynaya dolaşıyordu. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün eş seslisi (sesteşi) aşağıdakilerin hangi- sinde vardır? A) Arkadaşım dolabın kapağını kırdı. B) Ağır sözleriyle onu kırdı. C) En büyük hayali kır düğünü yapmaktı. D) Kır çiçeklerini çok severim.
1. Yakışık almak
II. Biriyle yaşama, çalışma, birlikte olma durumunda kalmak
III. Durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini yitirerek yukarıdan
aşağıya inmek
"Düşmek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış anlamlarından herhangi
biriyle kullanılmamıştır?
ABöyle zamanlarda yöneticilere düşen, motive edici güzel sözler söylemektir. X
B) Karşı tepeleri örten karın üstüne akşamın pastel kızıllığı düşmüştü.
C) Bisiklet sürerken düşüp bileğini incitmiş de kimseye söylememiş.
✓
D) Kuzenim Meliha, folklor seçmelerinde bizim ekibe düşmüş.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
1. Yakışık almak II. Biriyle yaşama, çalışma, birlikte olma durumunda kalmak III. Durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini yitirerek yukarıdan aşağıya inmek "Düşmek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır? ABöyle zamanlarda yöneticilere düşen, motive edici güzel sözler söylemektir. X B) Karşı tepeleri örten karın üstüne akşamın pastel kızıllığı düşmüştü. C) Bisiklet sürerken düşüp bileğini incitmiş de kimseye söylememiş. ✓ D) Kuzenim Meliha, folklor seçmelerinde bizim ekibe düşmüş.
TÜRKÇE SÖZCÜK KULLANIYORUM
Yabancı dillerden dilimize girmiş olan aşağıdaki sözcüklerin Türkçe karşılıklarını yazıp yazdığınız söz-
cükleri birer tümce içinde kullanınız.
Yabancı Sözcük
aktivite
ziraat
web sayfası
viraj
tercüme
Şov
spiker
Türkçe Karşılığı
Tümce
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
TÜRKÇE SÖZCÜK KULLANIYORUM Yabancı dillerden dilimize girmiş olan aşağıdaki sözcüklerin Türkçe karşılıklarını yazıp yazdığınız söz- cükleri birer tümce içinde kullanınız. Yabancı Sözcük aktivite ziraat web sayfası viraj tercüme Şov spiker Türkçe Karşılığı Tümce
3.
Sert ünsüzleri aklımda tut-
mak için ne yapabilirim?
4.
5.
sözünü ak-
Linda tut. Bu sözün
tüm ünsüzleri sert.
Yukarıdaki konuşmaya göre noktalı yere hangisi yazılmalıdır?
A) Fındıkçı Şahap
B) Fıstıkçı Şahap
C) Peçete kaldı mı?
D) Pullu balık tut.
Hangisi yumuşak ünsüzle başlayan ve biten bir sözcüktür?
A meydan
B) telefon
C) raket
21
D) çardak
"Bayramda teyzemleri görmek için
gideceğiz." cümlesi sert ünsüzle
başlayan bir sözcükle tamamlanacaktır. Hangisi bu sözcük olamaz?
A) Çorum'a
B) Kütahya'ya Malatya'ya
D) Samsun'a
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
3. Sert ünsüzleri aklımda tut- mak için ne yapabilirim? 4. 5. sözünü ak- Linda tut. Bu sözün tüm ünsüzleri sert. Yukarıdaki konuşmaya göre noktalı yere hangisi yazılmalıdır? A) Fındıkçı Şahap B) Fıstıkçı Şahap C) Peçete kaldı mı? D) Pullu balık tut. Hangisi yumuşak ünsüzle başlayan ve biten bir sözcüktür? A meydan B) telefon C) raket 21 D) çardak "Bayramda teyzemleri görmek için gideceğiz." cümlesi sert ünsüzle başlayan bir sözcükle tamamlanacaktır. Hangisi bu sözcük olamaz? A) Çorum'a B) Kütahya'ya Malatya'ya D) Samsun'a