Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamyor-
dığı
5. Ben gelmedim dava için, benim işim sevi için
1
||
Dostun evi gönüllerdir, gönüller yapmaya geldim.
IV
|||
R
Yunus EMRE
Bu cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisi
mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamFİİLİMSİLER / ADLAŞMIŞ SIFAT FILLER-3 MATEMA
Adlaşmış Sıfat Fiil: Sifat fiillerle kurulan sifat tamlamalarında sıfatın nitelediği isim düşerse bu
tür sifat fiillere adlaşmış sifat fiiller adı verilir.
DG
Smavda bitmediklerinin tamamını boş bıraktım.
Adamın kafası bizde değildi, konuşulanları dinlemiyordu.
Tüm ülke kaybettikleri için yas tutmaktaydı.
Geçmişin izlerini bir anda silmek hiç de kolay değil.
Büyükler, Çalışanın alın teri soğumadan hakkını ver derlerdi.
Yeni kıyafetler alınınca artık eskiyenleri çöpe attım.
Allah hiçbir zaman dürüst şekilde çalışanın hakkını yemez.
Son günlerde dükkana ne gelen ne de giden vardı.
Kitap insana hayatı en çok sevdirendir.
Konuşmamda asıl söylemek istediğimi en sona bıraktım.
Aslında beni en çok üzen sözlerimin karşılık bulmamasıydı.
Damdan düşen, damdan düşenin halini bilir
Köyün ileri gelenleri kahvede toplanmış,
Vakit ilerledikçe sırada bekleyenler homurdanmaya başladı.
Bakanlar kurulu yapılacakları görüşme için acil toplantı yaptı.
Tüm bunlar senin yazdıkların yüzünden başımıza geldi.
Fedakar insanlar sevdiklerine zarar vermekten çok korkarlar.
Korktuğunu kimseye belli etmeden yola devam ediyordu.
Yarışmaya başvuracaklar bugün 17.00'e kadar adını yazdırsın.
Hakkında kötü düşünleri kafana takma, boş ver gitsin.
Son günlerde bilinmeze doğru yol alıyor gibisin.
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Bana verdiklerini kimseye söyleme olur mu?
İnsan daima sevdiklerinin yanında kendini mutlu hisseder.
Ağlayanın malı gülene hayır etmez, der atalarımız.
Irfan ASLAN
bilmediklerim
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam5.
feza
diri
kaş
çok
zar
güç
ret
dik
deva
B) 6
sahne
kez
alay
boy
çift
aynı
bel
Yukarıdaki bulmacada ok yönünde iki taraflı başlayarak
her peteğin komşusu ve eş sesli olan (sesteş) sözcük-
lerin olduğu petek yönünde ilerlenecektir.
C) 7
boylam
Buna göre başlangıçtaki sözcük de dahil edildiğine
göre en fazla kaç tane eş sesli sözcüğe ulaşılmış
olur?
A) 5
D) 8
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamn
4. Efendiler! (1) Camiler, birbirimizin yüzüne bakmaksızın
yatıp kalkmak için yapılmamıştır. (2) Camiler, söyle-
nenleri dinleme ve ibadet ile beraber din ve dünya için
neler yapılması lazım geldiğini düşünmek yani birbirimi-
zin görüşünü ve düşüncesini almak için yapılmıştır. (3)
Millet işlerinde her ferdin zihninin başlı başına faaliyette
bulunması lazımdır. (4) İşte biz de burada din ve dünya
için, geleceğimiz için her şeyden önce hâkimiyetimiz için
neler düşündüğümüz meydana koyalım.
Mustafa Kemal ATATÜRK
Bu cümlelerin sözcükleriyle ilgili olarak aşağıdaki
yargılardan hangisi söylenemez?
A) 1. cümlede "yatmak" ve "kalkmak" sözcükleri, karşıt
anlamlı olarak kullanılmıştır
B 2 camlede eş anlamlı sözcükler birlikte kullanılmıştır.
3. cümledeki "fert" sözcüğünün karşıt anlamı "toplum"
sözcüğüdür.
D) 4. cümlede "gelecek" sözcüğünün karşıt anlamı "geç-
miş" sözcüğüdür.
27
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam8. Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı anlama mecaz anlam denir. Türk Dil Ku
rumu tarafından hazırlanan sözlükte sözcüklerin mecaz anlamı parantez içinde verilen (mec.) kısaltması il-
belirtilir. Aşağıda bu sözlükteki "silmek" sözcüğünün anlamları verilmiştir.
1. Bir şeyin ıslaklığını gidererek kuru duruma getirmek 2. Üzerine genellikle bir bez sürterek tozlarını, kirlerini almak veya par-
latmak 3. Bir yazı, çizgi vb.ni kazıyarak veya sürterek yok etmek 4. Tahta malzemeyi makineyle düzgün ve pürüzsüz hâle ge-
plana atmak 8, Ortadan kaldırmak, yok etmek veya gidermek
tirmek Üzerini çizerek atmak, yok etmek 6. İlişkisini koparmak, yok saymak 7 Üstünlük göstererek o alanda olanlan ikinci
Buna göre verilen anlamlardan hangilerinin başına (mec.) ibaresinin getirilmesi gerekir?
C) 4, 5, 7 ve 8.
D) 5, 6 ve 7.
A) 7 ve 8
B) 6, 7 ve 8.
17
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAşağıdaki sözcükleri alfabetik sıraya dizerek numaralandıralım.
BOĞAZ
IPEK
IRMAK
FİDYE
MAĞARA
BOĞA
INEK
IRAK
FIDE
MARATON
BAGA
İLMEK
ISRAR
FİDAN
BORU
12
İSTEK
ISLIK
FIRE
BUKET
ITMEK
ISLAK
MANDALINA
MAKİNA
FIL
MAKARNA
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamBaraj Sorusu
4. Öğretmen haftanın beş günü beş farklı konu işle-
miştir:
• Somut anlamlı sözcüklerle, soyut anlamlı söz-
cükleri peş peşe olan günlerde işlemiştir.
Nicel anlamlı sözcüklerle nitel anlamlı sözcük-
leri peş peşe olan günlerde işlemiştir.
.
Yansıma sözcükleri haftanın ilk iki günü işleme-
miştir.
Buna göre, öğretmen cuma günü nitel anlamlı söz-
cükleri işlemişse seçeneklerden hangisi perşem-
be günü işlediği konuya örnek bir cümle olabilir?
A) Motor gece karanlığında yükünü Bartın'a bıra-
kıp sessizce yol aldı.
B) Öğrenci yurdunda kalırken annemin lezzetli ye-
mekleri burnumda tütüyordu.
C) Ben de çok kısa bir vakitten sonra hayallerime
doğru koşmaya başlayacağım.
D) Evlerinin bahçesinden hışır hışır sesler geli-
yordu.
8. Sınıf
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamgeçen deyimler verilmiş ve bun
mtanı yanlış yazılmıştır. Yanlışl
ir?
ar fede
ariz öz
ere du
Temk
Başka
n başk
the Of
g
mler s
a
Darlik, yokluk
içinde olmak
B) Sikinti basmak sike
DYSik
TÜRKÇE
.
TEST 5
SÖZCÜKTE AN
• Takım olarak tam bir uyum içinde oynayip maçı kazanmayı başardık
Bu konuda bir çalışma yapıp yapmamak tamamen sizin tercihinize bırakıldı.
.
. Onun kadar yaramaz insan görmedim, çalışmak nedir bilmiyor
Seninle ilgili düşüncelerimde hataya düştüğümü sonunda anladim.
21
2. Istemeyerek ve bilmeyerek yapılan yanlış, kusur
3. Bir bütünün parçaları arasında bulunan uygunluk
4. Çalışma gücü varken çalışmayan, aylaklık eden.
Yukarıda verilen cümlelerde geçen bazı sözcüklerin TDK Güncel Sözlük'teki anlamları şu şekildedir:
1. Bir kimsenin, alınması gerekli karan öncelikle ve kendiliğinden alabilmek konusundaki ye-
terliligi
A) Tarafsızlık
C) Tutarlilik
5. Bugünkü şairlerimizin çoğu, hep eskilerin,
başkalarının gösterdikleri yoldan gidiyor, es-
kiden kalma duyguları, düşünceleri söylüyor.
Birtakımının yeni gözükmesine bakmayın, on-
lar da bundan on beş yıl öncekini taklit ediyor.
Beş yüz yıl önceki eskidir de on beş yıl önceki
eski değil midir? Bir şairin kendi oluşturmadi-
gi, kendi üretmediği, başkasından öğrendiği
her şey eskidir.
Cümlelerden anlamı verilen sözcükleri bulup bu sözcüklerin eş anlamlılarını sırayla bulmacada-
ki yerlerine yerleştiriniz. Daha sonra bulmacadaki renkli kutulara gelen harfleri sırasıyla yerleştirip
anahtar sözcüğü bulunuz.
Yukarıda verilen bulmacayı doğru bir şekilde çözen kişinin bulacağı anahtar sözcük aşağıda-
ki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
A) SAYGI
B) SEVGİ
C) KAYGI
Parçadaki altı çizili sözle aşağıdakilerden
hangisi vurgulanmıştır?
temyer yok (nezih)
endi hrine bayiliyorum (
doldurmuştu. (dis)
her zaman minnetle anacağım
B) Özgünlük
D) Özlülük
ANAHTAR SÖZCÜK
-UZE39
10
Jün karşıt anlamı ayraç içinde y
JA
D) YARGI
6. "Insanlar zamanın kıymelhi gençken bilemi-
yor, yaşlandıkça zamanin kıymetinin farkına
vanıyor.
nyumuşad biraz
Bu cümledeki altı çizili söz grubunun yeri-
ne aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) öğreniyor
C) duyuyor
B) dertleniyor
D) anlıyor
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. Test
ST
Düşünceyi Geliştirme Yollari-II
Son yazısında geniş kitlelerce bilinmeyen bir varlığı tanımladıktan sonra onun diğer varliklarla olan ilişkisini kargi
laştırma yoluyla anlatmıştır. Bu yazının konunun ilgilileri tarafından dikkatle okunması gerektiği rahatlıkla söylene-
bilir.
.Bölüm
Bu açıklamada anlatım özelliklerinden söz edilen metin aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Aynada kendi görüntüsünü algılamak ve tanımak, bilişsel yeteneğin yani zekânın varlığına bir işaret sayılıyor.
Öz farkındalığı ölçen bu ayna testini insanlar yaklaşık on sekiz aylıkken geçiyor. Sempanze, goril, orangutan,
balina, bir fil ve bir saksağan türü de bu testten geçenler arasında. Japonya'da bir üniversitede
yapılan çalışmada, Lapinagiller allesinden bir balığın da bilişsel yeteneğe sahip olduğunu düşündürecek ver-
yunus,
iler elde edildi.
B) Rüzgânn oluşabilmesi için havanın isinması gerekir. Isinan hava hafiflediği için yükselmeye başlar. Yükselen
sıcak havanın yerini ise soğuk hava doldurur. Sıcak ve soğuk havanın bu şekilde sürekli hareket edip yer
değiştirmesi sonucunda rüzgârlar oluşur. Rüzgârlar, şiddetine göre esinti, firtina gibi isimler alır.
C) Dünyanın en büyük arısı olarak bilinen Wallace'in dev arısı en son 1981'de görülmüştü. Bu nedenle soyunun
tükendiği düşünülüyordu. Ancak bu konuda çalışan bilim insanlarının eline bu anı türünün hälä var olduğuyla
ilgili bir bilgi ulaştı. Bu nedenle bu arıyı bulabilmek için daha önce de görüldüğü Endonezya'da bir yolculuğa
çıktılar.
D) Sentetik hücre, laboratuvarda üretilen ve biyolojik hücre özelliklerini taklit edebilen bir oluşumdur. Bilim
sanları, sentetik şeker moleküllerinin hücreler arası iletişimde diğer moleküllerden daha etkin olduğunu ka
ladı. Çünkü hücre zarında şeker molekülü bulunan hücreler, bu molekülleri iletişim kanalı olarak kullanıy
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamSÖZCÜKTE ANLAM - 2
24. Yazılışları ve okunuşları farklı fakat anlamları aynı olan sözcüklere eş anlamlı sözcükler denir. Bu
durum genellikle Türkçe kökenli ve yabancı kökenli iki sözcük arasında ortaya çıkar. Eş anlamlı söz-
cükler birbirlerinin yerine kullanılabilir.
Yapıt
Eser
WWW.LGSTESTİ.BLOGSPOT.COM
Bir emek karşısında ortaya konan ürün
Uyarı
İkaz
Herhangi bir konu, sorun üzerine ilgi
çekme
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yerine eş anlamlısı getirilemez?
Hafızayı güçlendirmek için tekrar ve okuma çalışmaları faydalı olurmuş.
Bu kadar masum görünen bir insan nasıl bu kadar kalpsiz olur aklım almıyor.
C) Bünyenizin sağlıklı olması için yete:ii miktarda pesin tüketmelisiniz.
D) Düşüncelerini her zaman açık yüreklilikle ifade ederdi.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamHarf Bilgisi
7 Aşağıdaki ipuçlarından yararlanarak şifreyi bulalım.
1. Alfabenin 18. harfidir. N harfinden sonra, Ö harfinden öncedir.
2. Alfabenin 14. harfidir. J harfinden sonra, L harfinden öncedir.
3. Ünlü harflerden biridir. T harfinden sonra, ü harfinden öncedir.
4. L harfi ile N harfinin arasındadır, alfabenin 16. harfidir.
5. Alfabenin ilk harfidir.
6. Alfabenin 28. harfidir. V ile Z harfleri arasında yer alır.
7. H ile I arasında dümdüz duran ünlü bir harftir, sırası 11'dir.
Unite
12
TURBO
8. Sesi yılan gibidir. alfabede 22. sırada gelir..
9. D ile F arasında durur. şekli tarak gibidir.
10. Alfabenin 27. harfidir. Ü harfinden sonra. Y harfinden önce gelir.
11. P ile S harfleri arasındadır. 21. sırada yer alır.
12. Ünlü harflerden biridir. I ve J harflerinin arasında durur.
EBHDQAFCIC
IJKCLVMÜZ
ESTUBNYČPS
9 f
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamnlamlı - Eş Sesli Sözcükler
S oru 3
Hem onlar geç büyürler, sonra ne güç büyürler
Daha yavru dünyanın farkında değiller
Altı çizili sözcüğün eş seslisi aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde kullanılmamıştır?
A) Eskiden hayvan gücü olmadan tarlalar sürülemezmiş.
B) Zihin gücünü kullanarak şiiri ezberleyebilirsin.
C) Adamın gücü karşısında hepimiz şaşkına döndük.
D) Yorulduğum için kendimi yatağa güç attım.
özüm
2.
FASIKU
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam10.
1.sembol
40
A)
an 2.taviz
3.safha
4.yanıt
Usb-6 qor
Bu sözcüklerin eş anlamlıları bulmacaya soldan
sağa yerleştirildiğinde 2. sütun aşağıdakiler-
den hangisi olur?
C)
SOEU
C
MURY
Ü
V
16.01
BILFEN
ud ialpost nebialisbiosc
nábasblihev nalijesned
B)
15
i
sigin E
D)
DV
TUTO
GNE
A
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamUzun zamandır görüşemiyoruz, hiç olmazsa telefonda
görüşelim, dedim. E
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıda-
kilerin hangisinde vardır?
A) Bile bile böyle bir işe giremem.
B) Belki böylesi herkes için daha iyi olur.
C) Onunla ara sıra buluşur, dertleşirdik.
D) Bana en azından ilk işimizin ne olduğunu bildir.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3. Modern çağın bir gerçeği olan medya, sanal alem, internet ve bilgisayar dünyası, insanoğlunun hayatında
1
zaman içerisinde önemli bir yer edinmiştir. Kisa olan insan ömründe, yaşamın birçok alanında teknolojinin
çeşitli nimetlerinden faydalanılmakta ve bu durum da hayatın daha hızlı yaşanılmasına sebep olmaktadır.
LE
Bilgiye ve arzulanna anında ulaşma düşüncesi, insanı teknolojinin getirilerine mecbur etmektedir.
IN
Bu metinde numaralanmış sözcüklerden.
L sözcüğün eş anlamlısı
II. sözcüğün eş anlamlısı
III. sözcüğün karşıt anlamlısı
IV. sözcüğün eş anlamlısı
bulunarak yandaki bulmacaya yerleştirilecek.
Buna göre bulmacanın S sütununda yer alan harfler, aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
B)
A
Y
T
Y
F
A
L
A
1
T
11
IN
IV
P
$
R
V
K
R
S
T
D)
MOSA
T
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam7. Es sesli kelimeler ile ilgili aşağıda verilen cümlelerden bazıları doğru,
yanlıştır. Bu cümlelerden hangilerinin doğru, hangilerinin yanlış olduğunu
lirleyerek okları takip edin. Sonuçta ulaştığınız kelimeyi işaretleyin ve bu kelim.
iki farklı anlamıyla cümle içerisinde kullanın.
Yüz tane balon alalım." cümle
sindeki yüz kelimesi, vücudumu-
zun bir parçası anlamında kulla-
nilmiştir.
Doğru
Daymin sakala-
nina hep gülerim."
cümlesindeki gül
kelimesi çiçek an-
lamında kullanıl-
miştir.
Elindeki cevizi krd. cümlesindeki
kr" kelimesi, bir şeyi kırmak/parça-
lamak anlamında kullanılmıştır.
Doğru
1. Cümle:
2. Cümle:
Yanlış
Doğru
Yanlış Doğru
BOĞAZ SAÇ ÇAY ASMA
"Kazlar, kanatla-
rini çırparak suy-
la dans ediyor-
lardı." cümlesin-
deki kaz kelime-
si hayvan anla-
minda kullanıl-
mıştır.
Yanlış
Bana toka al." cümlesindeki al
kelimesi, tokanın rengini belirt-
mektedir.
Doğru
Yanlış Doğru
yin satıldığı yer
anlamında kulla-
nilmiştir.
Yanlış
Annem pazardan
nar, elma, porta-
kal almış." cümle-
sindeki pazar kelimesi say anla-
limesi, belli bir şe- minda kullanılmış-
tir.
Sude, akşam ye-
meğini yedi. cum-
lesindeki yedi ke-
Yanlış Doğru Ya
YAT
IN DOLU YAĞ
Yanlış