Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamb. Aşağıdaki kelimelerin a
lük'ten bularak yazalım. Bu ke
doğa
Tahminim:
Sözlükteki Anlamı:
Cümlem:
yaşam
Tahminim:
Sözlükteki Anlamı:
Cümlem:
c. Aşağıdaki yönergeleri uyg
Cizgili boş bir defter tem
Defterin her bir sayfasının
lim.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAralarında ilgi bulunduğu hâlde anlamca birbiriyle çelişen, birbirinin karşıtı olan kelimelere "zit
anlamlı" sözcük denir. Bir sözcüğün zıt anlamlısı cümledeki anlamına göre değişiklik gösterir.
Yumuşak sözcüğünün zıt anlamlısı "sert" sözcüğüdür. Fakat "Yumuşak bir ses tonu vardı."
cümlesinde yumuşak sözcüğü hoş, güzel anlamına geldiği için zıttı "sert" sözcüğü değildir.
Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılma-
miştir?
A Kaç yıl oldu saymadım köyden göçeli
Mevsimler geldi geçti görüşmeyeli
Hiç haber göndermedin o günden beri
Yoksa bana küstün mü unuttun mu beni
Bir gün olur devran döner
Vade gelir yollar biter
Zengin fakir buradan geçer
Kara toprak ver yârimi
13
B) Sen yaz geceleri
Yıldızlar içinden ara sıra
Bize göz kırparsın
Sen şoğuk günlerde
Kalbimi Isıtan en şıcak anımsın
D) Kimi alır kimi satar
Hepsi de yan yana yatar
Barış derdine dert katar
Kara toprak ver yârimi
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam5.Metinde geçen aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz
anlamlı bir kelime kullanılmıştır?
A) Bana bir kamburu hatırlatıyor bu göz, tuhaf değil mi?
B) Sağ tarafının beyazı ile göz kapağı arasına ciğer kırmızısı
bir et parçası oturmuştu.
C) Kör Mustafa bahçelerde çalışır, gündeliğe gider, sarnıç
Sivar, dam aktarır, kuyu kazar.
D)-Kocaman, kirli sakallı, bir papaz fundalıkları bizimdir,
diye arada bir dolaşır. İsteyen olursa ucuza kiraya verir.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4.Sinif
ÇALIŞMA TÜRKÇE
KAĞITLARI Eş Sesli Kelimeler
Etkinlik: Aşağıdaki görsellerde verilen eş sesli kelimeleri farklı anlamıyla bir
cümlede kullanınız.
********
ögretmen
evde
**************
**********ATE
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam8. Kelimelere mecaz anlam kazandırmanın bir yolu
da somut anlamlı kelimeleri soyut anlamda kullan-
maktır.
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisin-
de bu yolla oluşturulmuş mecaz anlamlı bir ke-
lime kullanılmıştır?
A) Sende kafa olsa böyle davranmazdın.
B) Alanya Kalesi'nden taş atma yarışı yaptık.
C) Kör testere ile tahtayı kesmeye uğraşıyor.
(D) iki göz evde beş kişi yaşıyor.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam14. 1. Kilit taşı, taş köprülerin, taç kapıların kemerlerinin en ortasında yer alan ve tüm yapıyı bir arada
tutan parçadır.
II. Şehrin uç kısmında yer almasına karşın nüfusun yoğun olduğu bu bölgede bir süredir kargaşa
yaşanmaktaydı.
I. metindeki terim anlamlı sözcük sayısının morla, II. metindeki mecaz anlamlı sözcük sayısının
pembeyle gösterildiği grafik aşağıdakilerden hangisidir?
A)
C)
3
2+
1
0
3
2
1
0
B) A
3
D)
2+
1
0
3
2
1
0
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam10 Aylin Öğretmen, öğrencilerine bir torbadan birer kart çektirmiş ve onlardan bu kartlarda yazıs
öğrencinin kartını torbaya geri atmıştır. Kart çeken Zeynep, Gülce, Mehmet ve Kerem adlı öğre
ri bir cümlede gerçek, bir cümlede mecaz anlamıyla kullanmalarını istemiştir. Kullanımı doğrud
kurdukları cümleler aşağıda verilmiştir.
Zeynep
L Dağın doruğunda yer yer kar vardı.
II. Tüm öğrencilerin heyecanı doruktaydı.
ÇİZGİ
Mehmet
L. Salonun zeminine ince bir halı serdik.
II. Uygun bir zemin bulup derdimi anlattım.
Buna göre, aşağıdaki kartlardan hangisi torbaya geri atılmıştır?
BY
C)
DORUK
Gülce
1. Kuru bir bezle masanın üstünü sildi.
II. Yazarın kuru anlatımı beni bunaltti.
(12)
Kerem
1. Defterin sol tarafına dikey bir çizgi çekti.
II. Yüzündeki çizgiler çektiği acıların iziydi.
KURU
ZEM
Aşağıda
cüğün
yanlış
A) Em
bir
B) Pa
Z
C) E
D)
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam6.
1. İki şeyi birbirinden ayıran uzaklık, ara-
lik, boşluk, mesafe
II. İki olguyu, iki olayı birbirinden ayıran
zaman
III. Kişilerin veya toplulukların birbirine kar
şi olan durumu veya ilgisi
"Ara" sözcüğü aşağıdakilerin hangisin-
de numaralanmış anlamlarından herhan-
gi biriyle kullanılmamıştır?
A) Son zamanlarda aralarının iyi olmadı-
ğının farkındayım, sanırım hisse yüzün-
den birbirlerine kırgınlar.
(B) Tam on beş yıl aradan sonra üniversi-
teyi okuduğum şehre gittim.
Aralarında doktor, mühendis, psikolog
gibi elit insanların bulunduğu bir grup
1980 yılında derneği kurmuş.
D) Otomobiller, aralarından engelli araçla-
ri geçebilecek şekilde park edilmiş.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam021-2022
ÇALIŞMA TÜRKÇE
KAĞITLARI Sözlük Çalışması
Etkinlik: Aşağıda metinde verilen bazı kelimelerin anlamları yazılmıştır. Kelimeleri
bulup bulmacaya yazınız.
2-
7-
Insanlarda korku, kızgınlık, kıskançlık, üzüntü gibi
duygusal nedenlere bağlı olarak kendini gösteren duygu yoğunlaşması
durumu.
parçası.
Kartondan, plastikten yapılmış; korumak veya yüzü
gizlemek için kullanılan yapay yüz.
: Kurala uygun olan, şaşılacak yönü olmayan, olağan.
: Herhangi bir nedenle bir kimseye görmeye ya da
yoklamaya gitme.
34
: Sıkıntısı olan,
Başı, sonu belli olan ve bir özellik taşıyan zaman
4
2➡
54
Uzaklık, ara.
V 12
A
www.ogretmenevde.com.tr
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3.
Çözümleri izle.
Yaşam öyküleri, insanın değişmeyen yeryüzü serü-
venini en sicak duyuran eserlerdir. Aslı olmayan olay
ve karakterlerle, insanlığa bir gerçeği öğretmek ne
kadar doğru olabilir? Dünyanın neresinde, hangi mil-
letten, hangi dinden olursa olsun insan aynı insan-
dır. İnsanın yaşadıkları ise ancak aynı yüreği taşı-
yan, insanlığını kaybetmemiş gönüllerde eksiksiz ve
doğru bir şekilde karşılığını bulur. Savaş karşısında,
acılar ve ayrılıklar karşısında bütün insanların birbi
rine benzer durumları, suskunlukları ve özleyişleri
vardır. Bu, dünyanın neresine giderseniz gidin değiş-
mez. Milletleri ve dinleri insanın “insan” yanını değiş-
tirmez hiçbir zaman. İnsanların fikirlerinin, tercihleri-
nin, anlayışlarının belli zaman içinde büyük oranda
değiştiğine şahit oluruz çoğu zaman ama bu özün
değişmesi çok zordur. Biz, duyarlı bir kalp taşıyorsak
dokunaklı bir insan öyküsü karşısında her zaman ay-
ni tepkileri veririz.
Bu metinde yaşam öykülerinin hangi özelliği an-
latılmak istenmiştir?
A) Etkileyiciliği
C) Sadeliği
5.
B) Özgünlüğü
D) Benzerliği
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3. Can kafeste durmaz uçar
Dünya bir han, konan göçer
Ay dolanır, yıllar geçer
Dostlar beni hatırlasın.
Aşık Veysel ŞATIROĞLU
Bu dizelerde benzetme sanatının benzeyen ve benzetilen unsurları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A)
B)
C)
Benzeyen
Benzetilen
Benzeyen
Benzetilen
Dünya
Han
Ay
Yıllar
D)
Benzeyen
Benzetilen
Benzeyen
Benzetilen
Can
Kafes
Dostlar
Ben
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1. TEMA
1. ETKİNLİK
a. Metinde geçen anlamını bilmediğiniz sözcüklerin ve sözcük gruplanının anlamlarni tahmin
Sözlük, atasözleri, deyimler sözlüğü vb. kaynaklardan bu sözcüklerin ve sözcük grupla
öğrenip tahminlerinizle karşılaştınınız.
b. Yil boyunca, anlamlarını öğreneceğiniz sözcük ve sözcük gruplarını bir deftere yazarak y
oluşturunuz.
c. Aşağıdaki sözcüklerin metinde geçen eş anlamlılarını bulmacaya yerleştiriniz.
1. Doğa
6. Utangaç
7.
6.
2. Gölge
7. Mutlu
9.
5.
8.
4.
3. Neşell
8. Irak
2.
10.
4. Zaman
9. Kenar
1.
3.
5. Tank
10. Uçurum
2. ETKINLIK
Metinde geçen aşağıdaki cümlelerde
kullanıldığını belirleyiniz. Gerçek anlamda
mışsa cümlelerin başına "M" yazınız.
****
Şimdi artık kimi sevdiğimi, kim
Günlerden beri kafarmı bir ad
Bir gözü sola doğru biraz ka
İşte Kör Mustafa'nın bu gö
Parmakları kalın geldiği z
Akşam olunca çalıların a
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki atasözlerinden
işleyen demir işildas
Sakla samanı, gel
Emek olmadan
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki sorula
1. Kitaplar bir =
2. Kör Mustaf
3. Kör Musta
4. Kör Musta
5. Yazanın ka
6. Mustafa
7. Mustafa
8. Yazarın
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam6.
1. Öğretmenimiz hepimize öğütte bulundu.
II. Haklıyı ve haksızı ayırt edemez durumda-
yız.
III. Küçük çocuk babasının elinden tutarak
yürüdü.
IV. Her işin altından kalkmak zor olsa gerek.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı
çizili sözcük sesteştir?
A) I.
B) II.
C) III. D) IV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamkitabı
kt
"Tutmak" Sözcüğünün Anlamları
1. Sürmek, zaman almak
2. Avlamak
3. Bir kimsenin yerini almak
4. Kırağı, çiy veya karın bir yüzeyde
görünür durumda olması
5. Sunmak
6. Gereğini yapmak, yerine getirmek
7. Hizmetine almak veya kiralamak
8. Desteklemek, birinden yana çıkmak
9. Herhangi bir durumda kalmasını sağ-
lamak
10. Otobüs, vapur, uçak vb. hasta etmek
gm Resu.
"Tutmak" Sözcüğünün Cümle İçindeki Kullanımı
E
Kapıyı açık tutmayın, içerisi soğumasın.
Verdiği sözü tutmuş, vaktinde gelmişti.
Beni otobüs tutuyor, bu yüzden uzun yola çıkmıyorum.
Hiçbir arkadaşım senin yerini tutamaz.
Babamla sabah erkenden balık tutmaya gittik.
Yolculuğumuz toplamda üç saat tuttu.
Yerler kar tutsun da kar topu oynayalım.
Misafirlerimize çikolata ve kolonya tuttuk.
Beşiktaş'tan ev tutmaya karar vermiş.
Kardeşimle kavga ettiğimizde annem hep kardeşimi tutar.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamğünü
ETKİNLİK 3
Aşağıdaki sözcükleri cümle içinde kazandıkları anlamlarla eşleştiriniz.
"Kırık" Sözcüğünün Anlamları
SÖZCÜKTE ANLAM
1.
Saf renkten hafif uzaklaşmış
2.
Kırılmış olan
3.
Tam nota göre düşük olan
4. Kırılmış bir şeyden ayrılan parça
5. Kemiğin bir etki ile kırılması
6. Gücenmiş, üzgün
Kırıntı
300.
0000 0
"Kırık" Sözcüğünün Cümle İçindeki Kullanımı
Yerler ekmek kırığıyla dolmuş.
Kolunda kırık yok ama çıkık var.
Kırık beyaz bir gelinlik giymişti.
Sandalyenin kırık ayağını tamir etmeye çalıştım.
Karnesinde üç dersten kırığı var.
O hüzünlü, kırık bakışları içimi acıtıyordu.
Tezgâhın üstünde cam kırıkları varmış, parmağımı kesti.
00000
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamO ETKİNLİK
Aşağıda verilen sözcüklerin eş anlamlılarını karşılarındaki kutucuğa yazınız.
5.
6.
1.
2.
lider
00000
sağlık
ulus
kılavuz
edebiyat -
eser
SÖZCÜKTE ANLAM
000000
107
7.
8.
9.
10.
11.
000000
000000
12.
yas
uygarlık
istikbal
hasret
uzak
yemek
HAR
D-C
0-0
0-0
ETKİNLİK 6
Aşağıdaki cümlelerde bulunan
11
2
3
4
5
Eve haber vermeden sizin
gelemem.
Göz açıp kapayıncaya kadar
Tatlı gülümsemesi içimizi 1:
Kumsalda dalgaların mırıl
dinleyerek huzur bulduk.
Annemin yaptığı et yem
yumuşacık olmuştu.