Sözcükte Anlam Soruları

KONU TESTİ - 6 KOLAY ORTA GÜÇ 7 ve 8. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. ZOR Susuz Yaz'ın Türkiye sinemasında hem millî hem de uluslararası bir öneme sahip olduğunu biliyoruz. Metin Erksan'ın yönetmenliğini yaptığı film, Hülya Koçyiğit'i ülkeye tanıtarak ileride Yeşilçam'ın en belirgin yüzlerinden biri olmasına önayak oldu ve yurt dışında hatırı sayılır ödüllerle dönerek -ki Altın Ayı bile tek başına yeterli- ülke sinemasında sağ- lam bir yer, tarihsel önem edindi. Görsel medyumu bir anlığına kenara bırakıp köküne yani edebî tara- fına döndüğümüzde eser sahibi Necati Cumalı'nın yaşamının izlerini açık seçik fark ediyoruz. Sürülen milyonlarca insandan biri olan Cumalı, ailesinin yer- leştirildiği Urla'da çocukluğunu geçirdi ve üniversite eğitimini tamamladıktan sonra sürgün memleketine geri dönüp bir süre burada çalıştı. PARÇAD 7. Bu metinden "Susuz Yaz" filmi ile ilgili aşağıda- kilerden hangisine ulaşılamaz? A) Film sayesinde bir oyuncu Türkiye'de ünlenmiştir. B) Uyarlandığı kitabın yazarının hayatından izler taşımaktadır. C) Uluslararası bir ödüle layık görülmüştür. DÜlke sinemasında tarihsel bir öneme sahiptir. er 10. Ge la + 8. Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- gişi söylenemez? A) Benzetme ilişkisi kurulmuştur. + B) Karşılaştırma yapılmıştır. bello +C) Ara söze yer verilmiştir. ller hir arada verilmiştir. ra in B 11. Ankara Yayıncılık

E ANLAM Mecaz, Terim Anlam) 10. 1. Yola çıktığımızda sarp kayalıklardan baş- ka bir şey görmüyorduk. II. Dün gördüğüm rüyanın etkisinden hâlâ çıkamıyorum. III. Eşref Bey, tüm mahallenin hayranlık duy- duğu sağlam bir adamdı. IV. Doğum gününde annesi çok şeker bir kö- pek almış. Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili söz- cüklerden hangileri gerçek anlamının di- şında kullanılmıştır? API ve II. C) II ve III. B) I ve III. D) III ve IV.

Aşağıdakilerden hangisinde "bulmak" sözcü- ğünün anlamıyla kullanımı birbirine uyma- maktadır? Anlam A) Cezaya uğramak B) Seçmek, diğer- lerinden ayırt et- mek İstenilen şeye ka- vuşmak, nail ol- mak D) Herhangi bir gö- rüşe, yargıya var- mak Kullanım Herkes kendi etti- ğini buluyordu ne de olsa. Karmakarışık pa- zar tezgâhında harika elbiseler buluyordu. Herkesin hayran- lık duyduğu an- nelik vasfını onda bulamadım. Bir yerlerden bu- lup buluşturup fa- turaları ödedi.

2. Aşağıda numaralanmış olarak verilen kareler; birinci satırında eş anlamlısı bulunan sözcüklerin, ikinci satırında zıt anlamlısı bulunan sözcüklerin, üçüncü satırında eş sesli sözcüklerin yer aldığı yan yana (15x3) kutucuktan oluşan bir bulmacanın parçalarıdır. es"lara yazılan sözcüklerin arasında birer kutu boş bırakılmıştır. 1. Satır adlam 2. 2. Satır Gesci 3. Satır 1. Kare E V S i Y O Bu özelliklere sahip bir bulmaca A) 3-5-1-4-2 B) 2. Kare U N G E Ç A R T Y 3. Kare AN YAŞ A L 27 4. Kare K AN Ö Z L çıkarabilmek için bu kareler nasıl sıralanmalıdır? 4-5-1-3-2 C) 4-2-1-5-3 5. Kare I T₁ E K K BEN D) 2-1-3-5-4 7. Sınıf ÜNTE 1

3. Nicel anlamlı sözcükler, bir varlık ya da kavramın sayılabilen veya ölçülebilen; nitel anlamlı sözcükler ise bir varlık ya da kavramın sayılamayan, ölçülemeyen durumunu bildirir. Örneğin, “İki kalem” sözcük grubunda "iki" sözcüğü kalem sözcüğünün niceliğini bildirir. "Kırmızı kalem" söz grubunda ise "kırmızı" sözcüğü nitelik bildirir. Bu açıklamaya göre, Sabahtan beri yürüyorduk. Yerler çamurdu. Çiseleyen yağmurun dallara çarpan damlaları derin bir fısıltı çıkarıyordu. Ben hemen sert bir zemine oturdum. Çamın kalın gövdesine arkamı dayadım. Elimdeki ağır || IV çantayı yere bıraktım. Serin bir rüzgâr yağmurun fısıltısını çoğaltarak esiyordu. metninde numaralanmış sözcüklerden hangisi nicelik bildirmemektedir? C) III. A) I B) II. LUCA D) IV. ankarayayincilik.com.tr 49

6. Basketbol, günümüzde futboldan sonra en revaçta- ki sporların başında gelmektedir çünkü heyecan ve aksiyon hiç bitmez basketbolda. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün anlamı aşağı- daki cümlelerin hangisinde vardır? A) Yazdığı son eseriyle kalıcı olmayı başaracaktır. B) Sanatçı, eserlerinde özgünlüğü yakalamayı ba- şarmalı, kimseye benzememelidir. C) Son dönemin en gözde, geçerliliğini koruyan son filmi ülkemizde de gösterime girdi. D) Yazdığı şiir o kadar yalın ki herkes okuyup an- layabilir. 9.

1. MUZAFFER IZGÜ Muzaffer İzgü, 29 Ekim 1933'te Adana'da dünyaya geldi. Ailesinin maddi durumu pek iyi olmadığı için öğrencilik hayatı boyunca bulaşıkçılık, garsonluk ve sinemalarda gazoz satıcılığı gibi işlerde çalıştı. İlk yazılarını 1959 yılında Hüraydın gazete- sinde yayımlayan İzgü, 1964 yılından itiba- ren İzmir gazetesinde yazarlık yapmaya başladı. Aynı dönemde Akbaba dergisinde öyküleri, Milliyet ve Akşam gazetesinde ise röportajları yayımlandı. Aşağıdakilerden hangisi metinde altı çizili sözcüklerden herhangi birinin anlamı değildir? süre donen A) Bir çağ içinde belli özellikleri olan sınırlı süre B) Görevi olmak, bulunmak C) Bir yazıya, habere, resme gazetede yer yermek D) Bir işe girişmek, harekete geçmek Türkiye'nin en çok okunan Çocuk ve Gençlik Edebiyatı yazarlarından biri olan İzgü, öykü ve romanlarla birlikte tiyatro oyunları da kaleme aldı. Yazarın eserlerinden bazıları; Zıkkımın Kökü, Donumdaki Para, Gecekondu, Uçtu Uçtu Ali Uçtu, Bando takımı ve Ökkeş dizisidir. 37 Yoxımlomow bolandh

35 4. Kara gözlüm bu ayrılık yetişir İki gözüm pınar oldu gel gayrı Elim değse akan sular tutuşur Içim dışım yanar oldu gel gayrı Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangi- si şöylenemez? A) ikilemeye yer verilmiştir. B) Deyime yer verilmiştir. C) Karşıt anlamlı sözcükler bir arada kulla- nılmıştır. D) Soyut anlamlı sözcük kullanılmıştır.

NLAMLAR n a 7 MADALYON YAYINCILIK 5. Aşağıdaki metinde altı çizili sözcüklerle il- gili yapılan açıklama doğru ise ifadenin ba- şına "V", yanlış ise "x" işareti konacaktır. Yapılan her doğru işaretleme için 10 puan verilecektir. TEST-2 Aşağıda Mustafa'nın çalışma kâğıdı veril- miştir. (1) Spor yapmak, günlük hayatın sıkıntısı- ni en aza indirmek için biçilmiş kaftandır. (11) Hareketli olmak, yürümek, koşmak vü- cudun hücrelerine birikmiş olan kiri de te- mizler. (III) Bu kirlerden arınan insan, daha canlı ve atak olur. (IV) Bu da insanın genç ve dinamik kalmasını sağlar. 1. (...V..) I numaralı cümlede altı çizili sözcük mecaz anlamda kullanılmıştır. 2 10 sözcük terim anlamıyla kullanılmıştır. 3. (...X..) Ill numaralı cümlede altı çizi- li sözcük "göz alıcı" anlamında kulla- nılmıştır. 4. (...X..). IV numaralı cümlede altı çizili sözcük gerçek anlamıyla kullanıtmış- 0 tır. Buna göre Mustafa, bu etkinlikten kaç puan almıştır? A) 10 B) 20 C) 30 D) 40

6. Eş anlamlı görünmelerine rağmen aralarında az çok anlam farkı bulunan sözcüklere yakın anlamlı söz- cükler denir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır? A) İstasyona vardığımızda annem ve babamın beni beklediğini gördüm. B) Çiçeklerle bezenmiş bir bahçeden geçip müze- ye dönüştürülmüş sarayın içine girdim. C) Yurdumuzun her köşesi insanların ilgisini çeke- bilecek düzeyde. D) Sözleri, bu işi yapmak için içimde var olan tüm şevk ve isteği söndürdü.

2. Mesela "ham - olgun, ödül - ceza, borç- alacak" gibi sözcükler bir arada verilir. Bu cümlenin başına aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur? TAS IR A) İlkokulda öğrencilere okuma yazma öğretilirken önce, söylenişleri birbirine benzeyen kelimeler kullanılır. B) Okullarda ilk önce, anlam bakımından aynı varlığı, durumu, kavramı karşılamakla beraber yazılışları bir- birinden tamamen farklı olan sözcükleri kavrama çalışması yaptırılır. C) Öğrencilere verilmesi gereken ilk eğitim, yazılış ve okunuş bakımından aynı olan ancak anlam bakımın- dan birbirinden tamamen farklı olan sözcükleri öğretmektir. D) Okullarda yapılacak ilk iş, birbirinin tam tersi olan eylemleri veya birbirinin tam tersi olan özellikleri ifade MITAIM eden sözcükleri anlatmaktır.

"Ne yazık ki dilimize sahip çıkamıyoruz. Güzel dilimiz pek çok yabancı dilin etkisi altında kal- dı. En çok dikkat edenimiz bile konuşurken ya- bancı sözcüklerden faydalanıyoruz. Örneğin ........." yerine "aksiyon"," yerine "handikap", "....... liye", ........" yerine "tah- ......" yerine "yevmiye" söz- cüklerini tercih ediyoruz. Ne kötü bir durum bu. Güzel dilimizde karşılığı varken ne diye başka dillerden kopya çekme ihtiyacı duyuyo- ruz? 66 Yukarıdaki metinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Eylem C) Salıverme 95 B) Zorluk D) Gündelik

Doğadaki seslerin tekrarıyla oluşan seslere yansıma sözcükler denir. Yansıma sözcükler cümlede farklı görevde kullanılabilirler. Örneğin "Eski kapının menteşeleri gıcırdayarak açılıyor- du." cümlesinde "zarf" olarak kullanılmış, "Ta- van arasından tıkır tıkır sesler geliyordu." cüm- lesinde "sifat" olarak kullanılmıştır. Buna göre aşağıdaki yansıma sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir görevde kulla- nılmıştır? SA) Maymun elindeki çekirdekleri çıtır çıtır yedi. SB) Düden Şelalesi'nde şırıl şırıl akan sular tüm dertlerimi aldı. C) Kulağımın dibine gelip duran sineğin vızıltısını duymak istemiyorum. D) Toplum içindeyken kendi aranızda fısırdayarak konuşmayın, ayıp oluyor.

waz- dır. Sözcükte Anlam BÖLÜM 2 1. Öğretmen, öğrencileri için çok önemli bir modeldir. 2. Düzenli beslenmediği için böyle zayıf kalmıştı. 3. Babaannem, bahçesinde senelerce kaz besledi. 4. Konuşmaları damdan düşer gibiydi, hepimiz onu garipserdik. A) MLMZ 1 B) DLZR İkilemeler / Deyimler / Atasözleri 2 3 Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde kullanılan sözcük ve deyimlerle ilgili olarak karşılarına açıklamalar yapılmıştır. 4 1 2 Bu cümledeki "örnek olmaya değer kimse veya şey" anla- mında kullanılan sözcük bulmacanın 1. satırına yazılacaktır. Bu cümledeki "zayıf' sözcüğünün eş anlamlısı bulmacanın 2. satırına yazılacaktır. Bu cümledeki eş seslisi bulunan sözcük bulmacanın 3. satı- rına yazılacaktır. Bu cümledeki deyimin eş anlamlısı olan sözcük bulmacanın 4. satırına yazılacaktır. Kim Korkar Test - 9 3 4 5 6 2 Buna göre bulmacanın 3. sütununda yer alan harflerin sıralaması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? C) ÇZML D) ZKLÇ

e de T. tirel ON ARI 3. (1) Sabahın erken saatlerinde kepenkleri, kapısı, pencereleri sımsıkı kapalı dükkân henüz açılmıştı. (II) Üzerine mavi bir önlük geçir- miş zayıf bir delikanlı olan berber, karşı dükkânda tüm zorluklara rağmen çalışıyor, ekmeğini taştan çıkarıyordu. (III) Bir yerde toz, çamur, ambalaj kâğıdı ne varsa biriktirdiği çöpleri sık sık dizlerini kırarak diğer elinde tuttuğu kısa saplı küreğe dolduruyor, kürek ye- terince ağırlaşıp taşmaya başlayınca ağaç dibinde duran pembe çöp kutusuna yöneliyordu. (IV) Bu küçük ağaçlardan bir sıra kal- dirim kenarında diziliydi, ağaçlar sokağın görüntüsüne ayrı bir güzellik katıyordu. Bu metindeki numaralanmış cümleler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede mecaz anlamlı bir sözcük kullanılmamıştır. B) II. cümlede "en zor koşullarda bile kazancını sağlamak" anlamında bir deyim kullanılmıştır. ✓ VIII. cümlede bütün sözcükler gerçek anlama bağlı kalınarak kullanılmıştır. D) IV. cümlede "bir şeyin içine, üstüne veya yanına, niteliğini değiştirmek veya niceliğini artırmak için başka bir şey eklemek" anla- minda bir sözcük kullanılmıştır. ADAY YAYINLARI 21

5. * Birkaç yıl geçmesine rağmen oturduğumuz mahalle çok değişmişti. X * İlçe kaymakamı değişmiş, eski kaymakamın yerine genç biri atanmıştı. X * O benimkini, ben de onunkini beğenince saatlerimizi değiştik. * Maçtan sonra üstünü değişti, günlük kıyafetlerini giydi. "Değişmek" sözcüğü yukarıdaki cümlelerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır? A) 1 ADAY YAYINLARI B) 2 8 C) 3 D) 4 5 E