Sözcükte Anlam Soruları

TÜRKÇE Sözcükte Anla 21 19. Soldan Sağa: P M N K L 1 2 AWN 3 4 Cümleler 1. Genç ressam vaktinin çoğunu dedesinin çiftliğinde ge- çiriyordu. (Zıt anlam) 2. Ana oğul, yeni kiraladıkları eve bir pazar günü taşındılar. (Eş anlam) 3. Kerem'in küçük bir köpekten kaçacak kadar korkak ol- duğunu bilmezdim. (Zıt anlam) 4. Yemen halkı yaz günlerinde gövdelerini serinletmek için kabuğu kaynatıp içerler. (Eş anlam) Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin yay-ayraq içinde istenen karşılıkları bulunuz ve yukarıdaki bulmaca- ya yerlestiriniz. Buna göre bulmacanın M sütununda yer alan harfler aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) D) B) C) L ş ş N Ş U N N S U R S D D D N

20 18. Palindrom, tersten okunuşu da aynı olan cümle, sözcük ve sayılara denilmektedir. Aşağıda polindromik bir sözcüğün gizli olduğu bir bul- maca verilmiştir. 1. Bir şeyi yapabilme, başarabilme gücü, kuvvet II. Tekerlekli, motorlu veya motorsuz her türlü kara taşıtı III. Bir şeyin oyuk durumunda bulunan iç bölümü IV. Kendini akıllı ve bilgili sanan, bilgiçlik taslayan (kimse) V. Meslek, davranış, durum vb. yönlerden birbirine uyan kimselerin oluşturduğu topluluk IT IV V Bu bulmaca çözüldüğünde pembe kutucuklarda yukarı- dan aşağıya ya da aşağıdan yukarıya yazacak olan po- lindromik sözcük aşağıdakilerden hangisidir? A) NAZAN B) KIRIK C) MILIM D) KAVAK

11. “Günün ilk ışıklarıyla İzmir'e vardım.” cümlesinde ge- çen "vardım" sözcüğü, “ulaşmak” anlamında bir fiildir. "Basın toplantısının yapıldığı salonda ben de vardım.” cümlesinde geçen “vardım" sözcüğü ise “mevcut" an- lamında bir isimdir. Bu iki sözcük arasında yazılış bakı- midan bir benzerlik, tür bakımından ise farklılık vardır. Aşağıdakilerin hangisinde, bu parçada örneklen- dirilen özelliğe sahip olabilecek nitelikte bir söz- cük vardır? ses s A) Köylüler bize sıcacık bir çay ve börek getirdiler. B) Atasözleri öğüt verici niteliğe sahip özlü sözlerdir. O Ayakkabımın bağını değiştireceğim, biraz bekleye- bilir misiniz? D) Ağacın gövdesine kurt girince o ağaç sararmaya başlıyor.

bizoombi 2oom 20. 19. Bilinen ilk Türk alfabesi olan Orhun alfabesinde 38 harf bulunur. Bu alfabeyle oluşturulan yazılar Latin alfabesinin aksine sağdan sola okunur. Orhun alfabesinin bazı özellikleri aşağıda verilmiştir. UNSÜZLER Orhun Latin Kalın Ince S B. ÜNLÜLER Orhun Latin 5 AE D > X O-U Ö - N € G K çiFT SESLİLER JlZ N Orhun Latin > Z 4 R s Y 1 IK-K-KI iç çi OK - UK ÖK - ÜK T 9 kis D 9 Y BÜTÜN ÜNLÜLERLE KULLANILANLAR M LD - LT Ebr veri Orhun Latin NC bilir Ç ND - NT bizoombi M Y NG 1 P NY $ N Buna göre; Begüm, Tarik, Erkut, Bekir isimli dört öğrenci kendi isimlerini Orhun alfabesiyle yazmış ve ortaya şunlar çıkmıştır: I. 4 II. N E III. N 4 > D IV. T. Verilenlere göre aşağıdaki öğrencilerden hangisi ismini Orhun alfabesiyle yazarken yanlış yazmıştır? B) Tarik C) Erkut D) Bekir A) Begüm

3. Bir kitabın son sayfası ne kadar önemlidir de- ğil mi? Meraklar son sayfada giderilir, düğüm- ler son sayfada çözülür. Bazı kitapların son sayfasını yırtıp alsan havada kalır kitap, an- lamını yitirir. Metinde geçen "havada kalır kitap" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Belli bir sonuca ulaşamamak B) Değerini kaymetmek C) Bir iddia dayanaksız olduğundan kanıtla- namamak D) Hiçbir yönden anlaşılmamak Sözel Bölüm

1. Evieri yüksek kurdular Önlerine uzun balkon Sular aşağıda kaldı Aşağıda kaldı ağaçlar Evleri yüksek kurdular On bin basamak merdiven Bakislar uzakta kaldı Uzakta kaldı dostluklar Evleri yüksek kurdular Cama, betona boğdular Bu şiirdeki sözcüklerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Mecaz anlamlı sözcük vardır. B) “Kurmak" sözcüğü "yapmak, inşa et- mek" anlamında kullanılmıştır. C) Zit anlamlı sözcükler bir arada kullanil- miştir D) Somut anlamlı sözcükler kullanılmıştır. 2. Türk Dil Kurumu: 88 yıl boyunca Türk dilini çeşitli yönlerden inceledi, yayın yaptı ve söz- lükleri zenginleştirdi. Fransızca "done" yeri- ne "veri" uygun bir karşılık oldu ve benim- sendi. Böyle büyük bir gayret sonrası şimdi

14.. Yapacağı kek için aldığı fındıkları kırdı. c • Bu kadar olumsuz söz, çocuğun hevesini kırar. • Bu yılki salgın hastalık, kümes hayvanlarını kırmış. • Bugünkü yağmur, sicağı kırdı. Aşağıdakilerden hangisi "kırmak" sözcüğünün bu cümlelere kattığı anlamlardan biri değildir? Al Gücünü, etkisini azaltmak 3 Öldürmek, yok olmasına sebep olmak Sert şeyleri vurarak veya ezerek parçalamak D) Dileğini kabul etmeyerek veya beklenmeyen bir davranış karşısında bırakarak gücendirmek, incitmek

6. Sihirli bir lambadır bardaktaki güllerde gece. Aşağıdakilerin hangisinde yukarıda kullanılan söz sanatının özdeşi vardır? A) B) 229 9 9 9 9 9 Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski, yeni; Kuzular bize söyler yılların geçtiğini. Ben gidersem sazım sen kal dünyada, Gizli sırlarımı aşikâr etme. D) 9 2 9 9 9 9 99 9999 99.9 Yıllardır kılıcım kapalı kınında, Kimsesizlik yanımda bir dört duvar. Dost dost diye nicesine sarıldım, Benim sadık yârim kara topraktır.

SON 7. Özveri (fedakârlık), bir amaç uğruna veya gerçekleştirilmesi istenen herhangi bir şey için kendi çıkarlarından vazgeçmektir . Buna göre, 1. Kardeşim, istediği bisikleti alabilmek için uzun zamandır günlük harçlıklarını biriktiriyor. II. Bugün yaşıyorsam ben de hayatımı doktorumun her akşam evine gitmeyip başımda beklemesine borçluyum. X III. Bu iş yerinin sahibi ha bugün ha yarın derken bizi iki yıldır oyalıyor, bize zorluk çıkarıyor IV. Yaptığım hataların farkındayım, sizden ricam beni affetmeniz! cümlelerinden hangisinde özveri anlamı vardır? ß D) IV C111 B) 11 A) 1 una kadar kim okur? Böyle bir yazar, okuruna saygılı değildir: olan, söylenebilecek olan-

16. Uzanan / elleri / neylesin / ihtiyarlamışsa / gönül Elleri / titriyor / çaresiz/yüzünde bir / tebessüm Neylesin / çaresiz / elleri semada/dua / eder İhtiyarlamışsa / yüzünde bir / dua / kabul et/ey güzel Bu dörtlük yukarıdan aşağıya okunduğunda her dizenin eğik çizgiyle () gösterilen ilk bölümü birinci dizeyi, ikinci bölümü ikinci dizeyi, üçüncü bölümü ise üçüncü dizeyi oluşturmaktadır. Buna göre dörtlüğün son dizesi aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Gönül / tebessüm / eder/neylesin / çaresiz B) Neylesin / çaresiz/elleri semada / dua /eder C) Gönül /tebessüm/eder/ ey güzel / nerdesin? D) İhtiyarlamışsa / çaresiz/elleri / titriyor / ey güzel

5. Aşağıda bazı sözcüklerin anlamı ve bu anlamda kul- lanıldıkları cümleler verilmiştir. Bu sözcükleri cümle- lerin içinden bularak bulmacanin satırlarına yazınız. S 20 UUR LY ALIN 3 Anlamlar: 1. Kolay anlaşılabilen, okunabilen, anlamca açık. 2. Arınmış, karışık olmayan. 3. Gösterişsiz, süssüz, sade. Cümleler: 1. Yurdumuzda uzun yıllar kaldığı için akıcı bir Türkçesi var. 2. Karacaoğlan şiirlerini duru bir Türkçeyle söyle- miştir. 3. Ismin yalın hâli çekim eki alabilir. Buna göre, bulmacanın ikinci sütununda yer alan harfler aşağıdakilerden hangisidir? B) R K K. M 1 U B K L A B L

2. "Sonra" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde, di- ğerlerinden farklı anlamda kullanılmıştır? A Siz gidin, ben daha sonra gelirim. B) Sözlendikten iki yıl sonra evlendik. Tembellik etmesin, sonra sınıfta kalır. D) Önce dersine çalış, sonra gezmeye gideriz.

2. Biry bireye (toplumları oluşturan ve düşünsel, duy- gusal, iradeyle ilgili nitelikleri toplum içinde belirle- nen insanların her biri) sorumluluk duygusu çocuk yaşlarda kazandırılır, ergen olduklarında ve yetişkin- lik Ju dönemlerinde (bir çağ içinde belli özellikleri olan sınırlı süre) de devam eder. Bunun için anne babaların çocukların gelişim dönemleri hakkında bil- gi sahibi olması gerekmektedir. Sorumluluk duygu- su doğuştan gelmez ancak doğumdan başlayıp tüm hayat boyunca süren, öğrenilmesi ve (wy kazanıl- ması (olumlu, iyi sonuç elde edilmesi) zorunlu olan bir davranış (tutum) şeklidir. Bu metinde numaralanmış sözcüklerden hangi- sinin anlamı yay ayraç içinde verilen açıklamayla Uyuşmamaktadır? ( - C) III, AT. BAH. D.

ETKİNLİKLER............ 1 Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurun. Dize sonlarında anlam ve görevi aynı olan seslerin benzerliğine ...... ........ denir. Bir şiirin her bir satırına .............. veya ............ denir. Şiir yazan kişilere ............ adı verilir. Bölümleri iki misradan oluşan şiir bölümlerine denir. Misraları dörderli olan veya farklı sayıda oluşan şiirlerin bölümlerine ..... ............. adı verilir. "Misraların hecelerinin sayılarak bulunan ölçüye .......... ölçüsü denir. - taşlar, - kuşlar sözcüklerinden -lar sesleri görevindedir. on sesleri bulunuz ve

. 2. Bir şeyin yönünü değiştirmek • Yönetmek, idare etmek . Bir durumdan başka duruma getirmek, dönüştürmek "Çevirmek" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır? A) Yaşı küçük olmasına rağmen bütün evi o çeviriyor. B) Sahildeki evlerini butik otele çevirdiler. C) Surlar, neredeyse bütün adayı çeviriyor. D) Soruları başını çevirmeden cevapladı.

4. Bir sinifta yapılan etkinlikte öğrencilerden cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin cümleye kattığı anlam doğruysa "D". yanlışsa "Y" harfi yazmaları istenmiştir. Öğrenciler, verdikleri her doğru cevap için 20 puan kazanacak, her yanlış puan için 10 puan kaybedecektir. Cümleler ve öğrencilerin verdikleri cevaplar aşağıdaki gibidir: Cümleler: 1. Bahçedeki asma ağacı iki yılda çardağı sardı. (Sarılıp tırmanmak) 20 1. Anadolu toprakları birçok savaş gördü. (Karşılaşmak, rastlaşmak) -10 III. Bütün gün evde tek başına televizyon izledi. (Bir şeyi takip etmek) -10 IV. Yusuf, Türk dilinin bütün özelliklerini bilir. (Tanımak, hatırlamak) -10 V. İş yoğunluğundan kitap okumayı bile unuttuk. (Bir şey yapamaz duruma gelmek) Öğrencilerin Cevapları: -10 TÜRKÇE IV V 1 D D D Y D Y o< < 0 II ✓ y v y v EMRE ÖZGÜR D Y V SERKAN Y V D TUNAY D D V Bu bilgilere ve verilen cevaplara göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur3 TITI D Y V Y - Y Y A) Her öğrenci en az üç doğru cevap vermiştir. B). En yüksek puan alarak Emre birinci olmuştur. C) Ôzgür ile Serkan aynı puanı almıştır. V DT Tunay, yarışmayı ikinci sırada tamamlamıştır.