Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamD. Aşağıdaki cümleleri neden - sonuç anlamı tanyacak yekilde taman
puan)
Arabanın anahtarını unutunca Yola sina atse
Fotoğraf çekinmekten hoşlanmadigi icin F
Çiçegini hic sulamadi
vena
E. Aşağıdaki sorular yanıtlarının yazılı olduğu seçeneği bulup işaret
7
4
iskeleye yanaşırken martılar
"Basordigy
coler (1) Goverteye biriken yolcular
Bu cümleye ho
denize simit atma yarışına girişmişlerdi.
lerden hangisi
(II) Martılar, gökyüzüne beyaz bir perde
A) Mutluluk
çekmiş gibiydi, sesleri tüm şehrin sesini
örtüyordu. (IV) İstanbul tüm ihtişamıyla
C) Pişmanlık
önünde duruyordu.
dirme ya
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerden 5. Aşağıdaki
hangisinde benzetme anlamı vardır?
A) 1 B) 11
A) Bang
D) 1
gini
B) Ka
ne
C) B
gibi güzel şarkı söyler."
Bu söz aşağıdakilerden hangisiyle
tamamlanırsa karşılaştırma anlamı söz
konusu olmaz?
D)
A) Kemal, Bulut
B) Eser, bülbül
D) Ali, Serkan
C) Annem, teyzem
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi durum
bildirmektedir?
A) Karlar erimiş.
B) Selma bize gelir misin?
C) Kaşıkları masaya koyalım.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3. Zavallı çocuk ateşler içinde yanıyordu.
Ezgiler akşam bize oturmaya gelecek.
• Sınavlar galiba haftaya cuma başlayacak.
• Hanımefendiler kahvaltıya gelecek mi?
Bu cümlelerde “-ler/-lar" çoğul eki kaç farklı an-
lamda kullanılmıştır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
15
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamBurriso
ETKİNLİK $23
Aşağıdaki sözcükleri uygun kutucuklara örnekteki gibi yerleştiriniz.
renkli
evler
Yeşilırmak
arkadaş
okuyor
arabam
simitçiler
kaçak
sevgisiz
böyle
bilgili
yenilendi
gömleği
pazartesi
sergi
güzelleşti
ağaca
yavrumuz
Basit Sözcük
Türemiş Sözcük
Birleşik Sözcük
Yeşilırmak
Tarke Mine TÜRKÇE DEFTERİM - 6. SINIF
73
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1. BÖLÜM
3
SÖZCÜK Oxunu
Sözcük oyunu öğrencilerin konuları kavramalarını sağlamak için gelişi
Bu oyun dört kişiyle oynanır. Sözcükte anlam konusu için dört aşama
belirtilmekte ve her aşamada öğrencilerden uygun bir örnek vermeler
rilmiş bir oyundur.
S
istenmektedir.
Adım sayısı, verilen örneklerin doğruluğu ve yanlışlığına göre belirlene.
cektir.
X Yanlış ise
✓ Doğru ise
Aşamalar
1. 1 adım ilerle
1. 3 adım ilerle
2. 4 adım ilerle
2. 2 adım ilerle
3. 4 adım ilerle
3. 2 adım ilerle
1. İçinde gerçek anlamlı sözcük olan bir cümle söyleyiniz.
2. İçinde mecaz anlamlı sözcük olan bir cümle söyleyiniz.
3. Zıt anlamlısıyla birlikte kullanılan bir sözcüğün olduğu
cümle söyleyiniz.
4. İçinde terim anlamlı sözcük olan bir cümle söyleyiniz.
4. 2 adım ilerle
4. 1 adım ilerle
Oyun sonunda oyuncuların kazanabileceği ödüller şöyledir:
Altın
Platin
Bronz
Gümüş
10 - 11 adım
12 - 13 adım
6 - 7 adım
8-9 adım
Zeynep'in oyunda verdiği cevaplar aşağıdaki gibidir:
1. Ben bu aralar çok yoruldum. ✓ 3 ->
2. Üç gündür boğazım ağrıyor. X2
3. Gençler bir gün ihtiyar olacağını unutmamalı. U)
4. Onun, evde dünya kadar işi var.~)1
Oyun kurallarına ve verdiği cevaplara göre Zeynep aşağıdaki ödüllerin hangisini kazanır?
B)
D)
A)
Bronz
Gümüş
Altın
Platin
UNAY
28
ZOOM
INLARI
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamla
10.
2.
Yaşamaz ölümü göze almayan
Zafer, göz yummadan koşana da gider
Bayrağa kanının alı çalınmayan
Gözyaşı boşana boşana gider!
24
Ankara Yayıncılık
Bu dizelerdeki altı çizili sözün cümleye
kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde
vardır?
milde
A) Aldığımız elbise beni çok bunalttı.
B) Bazı insanlarda öz güven problemi vardır.
C) Resminde kullandığı boyaların hepsi üstüne
bulaşmış.
D) Ağlasan da bu hatanın sonuçlarına katlan-
mak zorundasın.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamaki
Jş-
Insan beyni, sahibinin yapmak istediği
şeyi gerçekleştirme yollarin bulacak
şekilde yaratilmiştir. Azmin elinden
hiçbir şey kurtulmaz diyen atasoza
de bu fikri doğrulamaktadır. Pek çok
insan, insan kudretinin dişinda zanne
dilen muazzam işleri sadece azimlen
sayesinde başarmış, o işler yapmayı
akillarindan bile geçirmeyen insan-
larsa varılan netice, karşısında sasa-
kalmışlardır. Atatürk'ün çok güzel bit
sozü var: Zafer, zafer benimdir diye
bilenindir.
en-
ir-
.)
Bu metinde aşağıdakilerden hangisinin an-
lamını karşılayan bir söz kullanılmamıstır?
Ah-Kararlılık
B) Çok büyük, çok ini
Tasdik etmek
DJ Sonuç
X
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4
1. Sözcüklerin karşıt anlamlıları cümlede kazan-
dıkları anlama göre belirlenir. Mesela “Yaşlı
kadının ak saçları, kara günlerin eseriymiş."
cümlesinde "ak ve kara" sözcükleri farklı an-
lamlarda kullanıldığı için aralarında zıt anlam-
lilik ilişkisi yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt an-
lamlı sözcükler bir arada kullanılmamıştır?
Tone
A) Aşağı yukarı iki yıldır gitmedik Bodrum'a.
B) Kısa yaz gecelerinde uzun sohbetler ger-
çekleştirirdik.
Dar fikirli insanların bir araya geldiği geniş
bir konferans salonunda toplanmışlardı.
Konu ile ilgili herkesin bir fikri var ama kim-
senin çözüme yönelik bir girişimi yok.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam15. Edebiyat duygu ve düşünceleri estetik bir zeminde
okura anlatan bir sanattır. Edebiyatta yazar, duy-
gularını ya da düşüncelerini çoğunlukla kurmaca
metinler ve kahramanlar üzerinden okura iletir
.
Ancak edebiyat öğretimi sadece yazarın vermeye
çalıştığı duygu ya da fikri dümdüz okumak değildir
.
Edebiyat öğretiminde önemli olan, kişilerin oku-
dukları metin ya da yapıtla doğrudan iletişim kur-
malarıdır. Metin üzerinde düşünmeleri, okuduklarını
kendi algıladıkları biçimde ve kendi sözcükleriyle
yeniden üretmeleri ancak bu yolla olanaklıdır. Yok-
sa amaç, metindeki anlamı tekrarlamak, önceden
üretilmiş bilgileri öğretmek değildir. Metne eleştirel
yaklaşma, onu anlamaya çalışmanın bir gereğidir
çünkü ...
Bu parça, düşüncenin akışına göre aşağıdaki-
lerden hangisiyle tamamlanmalıdır?
A) eleştirel düşünebilen insan, yapıttaki kahra-
manları doğru değerlendirir.
B) hiç sorgulamadan hazır bilgiyi aynen almak
kişiyi düşünmeye götürmez.
C) anlatılanların açık bir şekilde okuyucuya
iletilmesi gerekir.
D) çeşitli yapıtlar, yaşamı okura farklı yönleriyle
anlatmayı ister.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamA kaplayan
C) Zengin bir ki
Sanat düny
boş bir levt
D) Dilimizin za
etkilemişti
zarların b
2 Terim anlam; bir sözcüğün bilim, sanat, spor ya da meslek dallarıyla ilgili özel anlamıdır.
Aşağıda bazı sözcüklerin terim anlamları verilmiştir:
1. Karar : Hukukta herhangi bir durum için tartışılarak verilen kesin yargı
II. Yer : Üstünde yaşadığımız gök cismi, yerküre
III. Yasa : Devletin yasama organlari tarafından konulan ve uyulması gereken kurallar būtis
.
5. Aşağıda ba
de mecaz
Nimet
• Maya
• Parlal
Daml
.
N. Set: Masa tenisi vb. oyunlarda maçın her bir bölümü
Bu sözcükler, aşağıdaki cümlelerde terim anlamlarıyla kullanılmıştır:
• Bilim insanları, yerin katmanları ile ilgili farklı teorileri savunuyor.
Misafir takım, ikinci setteki oyunuyla bütün seyircileri şaşırttı.
• Mahkeme heyeti sanık hakkındaki kararı oy birliğiyle vermişti.
• Insanoğlu, doğanın yasalarına daima boyun eğmek zorundadır.
Buna göre, numaralanmış sözcüklerden hangisinin terim anlamıyla kullanımında bire
I. Kalbi
II. İnsa
III. Ekib
IV. Bet
uşlik yapılmıştır?
Buna
pılmış
AL
B) II.
C) II.
A) Nir
I.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3.
1. Aşağıdakilerin hangisinde bırakmak
sözcüğü
karşısında verilen anlama uygun kullanılma-
mıştır?
Özgürlük vermek
A) Bıraksam acaba
beyaz bir çift
güvercin gibi
uçarlar mı?
B) Yeni aldığımız
Yapışık olan
bir
masanın kaplaması şey yapışıklıktan
bırakmış.
kurtulmak
C)
Koymak
Acaba elbisemi
nerede bıraktım?
D) Buraya bir asker
bırakıyorum.
Yanina almamak,
yaninda
götürmemek
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamtonguc
ilk harfim "batık"ta yok "çatık"ta var.
ikinci harfim "kuru" da yok "kara" da var.
Üçüncü harfim "sarı" da yok "salı"da var.
• Dördüncü harfim "kasa" da yok "kısa" da var.
Verilen bilgilere göre ortaya çıkan sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
B) Kazi
C) Çali
A) Taki
tongue
m Bir uzay mekiği roket gibi uzaya fırlatılır ancak roketten farklı olarak
lanır. (II) Dolayısıyla bir uzay mekiğinin içine
anda merkezi, astrono
böl
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam7
7
.
Editör Yayine
K
hsh
Bir kimse bir üstünlük gösterdiğinde veya
şevilen birisinin, başkası ile ilgilendiği ka-
nisina varıldığında takınılan olumsuz tutu-
ma kıskançlık denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yu-
karıda tanımlanan ifadeyi anlatan bir
söz kullanılmamıştır?
A) Atalarımız yıllar önce "Komşunun
tavuğu komşuya kaz görünür." de-
mişler.
B) Sınavlardan yüksek not aldığım için
arkadaşlarım tarafından pek sevilmi-
yorum.
C) Okulun şu düzensiz kuralları, herke-
sin güvenini sarsıyordu.
D) Al elmaya taş atan çok olur, derdi
annem.
e
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam16.
Doğadaki canlı ve cansız varlıkların çıkardıkları
seslere yansıma sözcükler denir.
Örnek: viziti, takirti, horultu...
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
yansıma bir sözcük kullanılmamıştır?
A) Derenin şiril sinil akan suyunun sesi ruhuma bir mu-
siki gibi geldi.
B) Kedi miyavlamiyor, adeta yalvarıyordu.
C) Eve geldiğimi gören Emir'in gözleri, mutluluktan işil
işil olmuştu.
D) Alp, fısıltının geldiği yöne doğru uzun uzun bakti.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam33. Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı yeni anlamlara mecaz anlam denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yanmak" sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Semiha Hanım'ın hazırladığı kurabiyeler fırında yanmıştı.
B) Akşam olunca şehrin bütün ışıkları yanıyordu.
C)Eve vaktinde gitmezsek yandık.
D) Çocukcağız ateşler içinde yanıyordu.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam#art aynu, anlamları farklı olan söz
colere eş sesli (sesteş) sözcükler denir.
sindekl "sag" sözcüğü "vücutta kalbin bu.
"Sag tarafta derin bir vadi vardı." cümle.
lunduğu tarafın karşısında olan, sol karsi.
+" anlamina, "Çanakkale Savaşı'na katı
lan dedem hâlâ sağ ve sıhhatli." cümle.
sindeki "sağ" sözcüğü "sağlam, esen, ya.
pamakta olan" anlamına geldiği için bu
sözcükler eş seslidir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki altı çizili
sözcüklerden hangisi eş seslidir?
A) Makine çalışmayınca bizler de çama-
şırları elde yıkadık.
B) Haber kısa sürede yayılmış, köy halkı
derin bir soluk almıştı.
C) Nihat, ithal kumaştan babasına göm-
lek diktirecekmiş.
D) Farklı boylarda birkaç çocuk kalabali-
ğın önünde bayrak taşıyordu.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamCevaplarınızı cevap kâğıdının "Sözel Bölüm” için ayrılan
1.
insanlar doğası gereği yalnız yaşamayı beceremez.
Daima diğer kişilere, dostlarına veya yakınlarına ge-
reksinim duyar. Dostlarımız ve yakınlarımız olmasay-
di yaşadığımız mutlulukların veya acıların bir manası
olmazdı. Çünkü mutluluklar paylaştıkça artar, acılar
da paylaştıkça azalır.
Gündelik yaşamda birçok arkadaşımız vardır. Evde,
okulda, iş yaşamında ve daha pek çok yerde arka-
daş ediniriz. Bu insanlarla aramızdaki bağlar çok
güçlü olmaz ancak yine de bazı paylaşımlarda bulu-
nuruz fakat gerçek manada dost edinmek epey zor
bir iştir. İnsanın on tane arkadaşı olabilir ancak bir
tane gerçek dostu vardır.
Metnin son paragrafında geçen bazı sözcüklerin an-
lamları verilmiştir:
1. Bir sözcüğün bir cümlenin ya da bir sözün anlat-
tığı düşünce, zihnimizde canlandırdığı şey.
2. Az denemeyecek miktarda, oldukça çok
3. Kendisi gibi olan, aslına uygun bulunan, yapay
olmayan
4. Doğumdan ölüme değin geçen süre
Anlamları verilen sözcükleri sırasıyla tahtaya
yazdığımızda sözcüklerin üçüncü harflerinden
hangisi ortaya çıkar?
A) ENRŞ
B) NERS
C) RENS
D) ŞERN
A1