Ortaokul Türkçe Soruları

Yedinci Mū- omi Orman- Itında kala- bitkileri in- kçe Soru Bankas sırrını gör bir bak da Ömrün o büyük Bir tek kökü kalmış ağacın toprakta Dünya ne kadar tatlı ki binlerce kişi Kolsuz ve bacaksız yasayıp durmakta (Orhan Veli Kanık) Bu şiirde geçen altı çizili sıfatların türce özdeşi aşağıdaki metinlerin hangisinde kullanılmıştır? A) Stres, vücudumuzda bazı değişikliklere sebep olur. Örneğin böbrek üstü bezlerinden adrenalin hormonu salgıla- nir. Bu hormon bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığımızda "savaş ya da kaç" tepkisinin başlatılmasını sağlar. Bu du- rumda kalp atım hızı artar ve kan basıncı yükselir. 4. B) Başımızı kaldırıp gökyüzüne baktığımızda atmosfer sanki uçsuz bucaksızmış hissine kapılabiliriz. Ancak Dün- ya'ya uzaydan bakıldığında atmosferin aslında yerküreyi çevreleyen ince bir film gibi olduğu görülür. C) Çocukken düşe kalka sürmeyi öğrendiğiniz bisikletinizi hatırlıyor musunuz? Rengi neydi, kaç vitesti, şekli nasıl- di? Eğlence, spor, ulaşım gibi çeşitli amaçlarla kullanılan bisiklet geçmişten bugüne tasarım olarak büyük deği- şiklikler geçirdi. D) Fosiller, Dünya'nın geçmişi hakkında önemli bilgiler saklar. Örneğin küresel iklim, Dünya'nın iki küresinde de mey- dana gelen değişimler ya da Dünya'da geçmişte yaşamış canlılar ve ekosistemler hakkında fosil araştırmaları sa- yesinde bilgi sahibi olabiliriz. Türkçe Soru Bankası 183

AD) ÜNİTE TEKRAR - I (ÖN AD) 3. Meraklı Minik Kungslar ve tplikler Hakkında Her Şeyl I. Meraklı Minik Kendimi Anlatmonn Birçok Yolu Var B) II. II. 26 Meraklı Minik Oyuncak Bebeğe Giysi Dikiliyor III. Test 90 erakli Minik Yeri 8T EV IV. Numaralanmış dergi kapaklarındaki cümlelerin hangisinde belgisiz sıfata yer verilmemiştir? A) I. C) III. 37 D) IV.

2. Öğretmen olmak sadece mevzuatın gerektirdiklerini yapıp rolünü oynamak değildir. Öğretmenlik yap- mayı aşıp "öğretmen olmak" gerekiyor. Öğretmen olmak öğretmenin; belirlenmiş görevlerinin ötesine geçip hissederek, yaşayarak, kendisini adayarak, öğrencisiyle bütünleşebilmesidir. Öğretmenle öğren cinin birbirlerinde kendilerini bulabildiği, hoşgörünün egemen olduğu, güçlü ve sahici bir aidiyet olmalı. Öğretmen daha ilkokuldaki çocuğa bile, geleceğin bilim insanı, sporcusu, siyasetçisi yani yarının bü yüğü gibi sorumlulukla yaklaşabilmelidir. Öğretmenliği içinde yaşadığı toplum ve insanlık için kutsal bir dava olarak görmeli. Öğretmen yeri geldiğinde sanatkâr, yeri geldiğinde samimi bir arkadaş, yeri geldiğinde sporcudur, kısacası öğrencilerinin gelişimi için ne olması gerekiyorsa odur. Sanatkâr yanıyla öğrencisinin kişiliğine yön verebilir. Arkadaş yönüyle kalbi öğrencisi için çarpar, samimiyet kurar ve on- ların dünyasından bakabilir hayata. Öğretmen, bilgisi ve tecrübesiyle gençlere iyiyi, doğruyu ve güzeli göstermeye çalışmalı. Kısacası öğretmeni medeniyetin kurucusu, bir kültür aktarıcısı, bir planlamacı, bir araştırmacı, bir öncü olarak tanımlayabiliriz. Bu nedenle öğretmenlik bir meslek değil, bir yaşam biçimidir. Bu metinde "öğretmen olmak için gereken, Özverili olma 1. II. Sabırlı olma III. Çok yönlü olma IV. Empati yapabilme karakter özelliklerinin hangilerinden söz edilmiştir? A) Ive III. B) III ve IV. C) I, II ve IV. D) I, II, III ve IV. INAY

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türden sıfatlar bir arada kullanılmamıştır? A) 2007 yılında 89 yaşındayken hayatını kaybeden İsveçli oyun yazarı ve yönetmen Ingmar Bergman; "Yedinci Mũ- hür", "Persona", "Yaban Çilekleri" gibi birçok önemli filme imza atmıştır. B) Ural Dağları'nın kuzeyinde yer alan ve Avrupa'nın en büyük el değmemiş ormanlık alanı olan Bakir Komi Orman- ları'nda iki yüz kuş türü barınıyor. C) Küresel ısınma nedeniyle yılda 250 milyar tonu bulan buzul erimesi, ne yazık ki bazı ülkelerin sular altında kala- bileceği anlamına geliyor. D) Çeşitli fakültelerde ders olarak da okutulan "dendroloji"; ağaç, ağaççık, çalı ve sarmaşık gibi odunsu bitkileri in- celeyen bilim dalıdır. 182

2019 ARALIK ÖRNEK 23 Bazı cisimlerin tek bir rengi veya biçimi olduğunu kabul etme eğilimindeyiz. Mesela çocuklar kimi zaman, yıldızların aslında öyle olmadıklan hålde- beş köşeli olduğuna inanır. Bir tabloda gökyüzünün mavi, ça yının da yeşil olmasında israr eden birinin bu çocuklardan pek farkı yok bana göre. Bu kişiler, bir tabloda başka renkler görmekten rahatsız olur. Oysa göğe ve çayıra ilişkin duyduğumuz her şeyi unutmayı bir denesek, dünyayı ilk kez görüyor gibi olsak o zaman nesneler daha değişik ve şaşırtıcı renklerle görüne bilir bize. Böylece daha etkileyici sonuçlar elde edebilir, daha özgün eserler verebiliriz. Aşağıdaki yargılardan hangisi bu parçada savunulan düşünceyi destekler? A) Sanat yapıtlarının tadına varılmasında alışkanlıklarımızı ve ön yargılarımızı aşmaktaki isteksizliği- mizden daha büyük bir engel yoktur. Bilinen bir konuyu alışılmamış biçimde canlandıran bir resim, "doğru" olmadığı gibi bir gerekçeyle körü körüne eleştirilir çoğu zaman. apaçi Parçaya göre Muzaffer Izgü yam A) Çocukları güldürmek B) Hüzünlenen insariann me e) Çocuk edebiyatının r 0) Toplumsal sorunlar B) Bir tabloyu bize sevdiren veya bizi ondan uzaklaştıran, çoğu vakit bir figürün ifadesidir. Bize tanıdık gelen ve böylece bizde heyecan uyandıran bir görüntü çoğumuzun hoşuna gider. C) Görünen dünyayı olduğu gibi resmetmedeki sabır ve yeteneğin kuşkusuz övülmesi gerekir. Bu ne- denle geçmişin büyük sanatçıları, en ufak ayrıntının bile özenle saptandığı yapıtlarına çok çaba harcamışlardır. D) Büyük yapıtlar, önünde her durduğumuzda değişik görünür. Onlar da insan denen canlı gibi tüken- mez ve önceden kestirilemez. Kendi serüvenleri ve akıl ermez yasalarıyla başlı başına bir heyecan dünyası oluşturur. Bu yüzden hiç kimse sanat hakkında her şeyi bildiğini ileri sürmemelidir. 26 Bir çiftçinin ball yürüyor, davra Daha sonra davranıyor Bu meting A) On B) Mu C) G D 27.

90 TER OF 53GP8 1. Aşağıda bir yarışmaya gönderilen metne yer verilmiştir. Güverteye geçtim ve oradan da geminin sípsivri ucuna... Denize bakıp bakıp adada bulabile- ceklerimizi, keşfedebileceklerimizi düşünüyorum. Arkama dönüp gemiye bir göz gezdirdim. Herkes uyanmış buralarda geziyordu. Kaptan da tura çıkmış, ellerini arkadan bel hizasında birleştirmiş, ağır ağır geziniyordu güvertede. Gökyüzüne biraz baktı ardından saatine baktı ve kaptan köşküne döndü. Gökyüzüne bakarken yüzü sanki endişeliydi. Ben de baktım, güneş yoktu ama havanın bozacağını yahut fırtına çıkacağını zannetmiyordum. Bu ihtimalleri düşü- nerek bu sefer gülmeden bakıyordum denize. Fırtına çıkmaması gerekirdi. Sonuçta gemide duracağımız şu birkaç gün için hava durumuna bakmıştık. Bu metin ile ilgili Önder, Derya, Okan ve Metin adlı öğrenciler şu açıklamaları yapmıştır: Önder: Pekiştirmeli bir söz sifat görevinde kullanılmıştır. Derya: Belgisiz sıfata yer verilmiştir. Okan: İşaret sıfatından yararlanılmıştır. Metin: Sayı sıfatı vardır. Buna göre öğrencilerden hangisinin açıklaması yanlıştır? A) Önder B) Derya C) Okan D) Metin

NÍTELEME - BELİRTME ÖN ADLARI 1. Bir sifat, birden fazla adı niteleyebilir. Söz gelimi "Kurumuş yaprakları ve dalları toplayıp bahçenin bir köşesine y di." cümlesinde "kurumuş" sifatı, "yaprakları" ve "dalları" adlarını nitelemiştir. Bu bilgiye göre, 1. Yaz tatilinde en sevdiğim dinlenme yöntemi, deniz kıyısında yürümek ve düşünmek. Özellikle tenha kiya bu yürüyüşün tadına doyulmuyor. Tenha kıyı veya şehir bulmak da günümüzde iyice zorlaştı. Bozcaada' nin te tı yakasında henüz yoğun kalabalıklar tarafından sarılmamış çok güzel bir koy var. II. Her sabah, hesabımıza 86.400 saniye yatırılıyor ve her gece hesabımız kapatılıyor. Hayırlı bir amaç için kulla nip kullanmadığınıza bakılmaksızın her gün bu devran böyle dönüyor. Bir günden diğer güne bir saniye bile s lenemiyor. Her sabah yeni bir hesap. Her gece sıfırlanan ve kapatılan hesap. III. Yüzyılları aşarak zamanımıza ulaşan, bilgeliğini nüktedanlığı ile süsleyen, Türk kültür dünyasının kuşkusuz büyük isimlerinden biridir Nasreddin Hoca. Nasreddin Hoca birçok yerli kaynağa göre, 1208 yılında Eskişe iline bağlı Sivrihisar ilçesinin eski ismi Hortu olan köyünde dünyaya gelmiştir. Test 89 DO SUROES O 53GP7 IV. İkindiye doğru Mustafa'yla yola düşüp Göreme'ye geldik. Göreme'de peri bacaları ormanına düştük. Göreme büyücek bir koyakta. Bacalar ormanı alabildiğine uzuyor. Buradan, bu oturduğumuz yerden bakınca bacalar o mbi hiç sonu yokmuş gibi görünüyor. Ormanda türlü şekiller... Kendini bir heykel ormanında sanırsın. Öyes ne biçimler... parçalarının hangisinde bir sifat birden fazla adı nitelemiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. 3

mış. rtal, yu- bmış. n ağla- aşmış. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "unvan (ön adı) sıfatı" kullanılmamıştır? A) Doktor Ali, dün gece köydeki hastaları ziyaret etmiş. B) Yarından sonra Avukat Coşkun Demir ile buluşacağız. C) Öğretmenlik hayatım boyunca hep mutlu oldum. D) Bu projeyi Mühendis Büşra Şekil yürütecekmiş. 181

14. Kör obupu ve sağ ve dilsizdi Sehrin insantan Apaçlar çiçekleniyor, görmüyor Kuplar şarkı söylüyor, duymuyor Herkes bir şeyi bekliyor Neyi beklediğini bilmeden Sırayla rolünü oynuyordu tiyatroda Sahnesinden inmeden Aslına bakarsan bütün şehir Susmuştu Bu dizelerde kullanılan söz sanatlarının açıklaması aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir? Yoroda pun ması • Insan dışındaki varlıklara, insana özgü özellikler verilmesi D). Insan dışındaki varlıklara, onların ağzından söz söyletilmesi • Bir kavramın niteliklerinin, olduğundan fazla ya da az gösterilmesi SINAN KUZUCU Kocatepe'den YAYINLARI A). Bir kavramın niteliklerinin, olduğundan fazla ya da az gösterilmesi • Sözün etkisini artırmak amacıyla güçlünün özelliklerinin güçsüze verilmesi B) • Benzetme amacı olmadan bir sözcük ya da söz yerine, başka bir sözcük ya da söz kullanı 20 Bu dizelerde dan hangilerin A) Ad aktarma K (B) Benzetme- masi • Insan dışındaki varlıklara, onların ağzından söz söyletilmesi C) • Benzetme amacı olmadan bir sözcük ya da söz yerine, başka bir sözcük ya da söz kullanıl C) Abartma-A D) Kişileştirm 17. Hüzün, d sa yerle dikça ç Bu aşa rile F

k. Göreme, bacalar or- sın. Öylesi- adlaşır. mamla- uk, ye- E Aşağıdaki dizelerin hangisinde belirtme sıfatı kullanılmamıştır? A) Biktim usandım sürüklemekten onu Senelerdir, ayaklarımın ucunda Bu dünyada biraz da yaşayalım O tek başına Ben tek başıma 1 C) Elimi çok dallı bir ağaç gibi Tutarım gölün yüzüne Ve seyrederim bulutları Bir deve gürültüler içinde koşar, koşar, koşarken Güneş doğmadan evvel varmak için Ufka B) İlk yemişini bu sene verdi Kızılcık Üç tane Bir daha seneye beş tane verir Ömür çok Bekleriz D) Hava sıcak ve rüzgârsız Gökyüzü açık Sarı saçlı çocuklar Koşup oynar parkta Yüzlerinde gülümseme Gözlerinde umut

3. NITELEME-BELİRTME ÖN ADLARI Aşağıdaki karşılıklı konuşmaların hangisinde birden fazla sıfat bir adı nitelemiştir? A) Samet: Yıkık evleri ve mağazaları görünce nasıl bir duyguya kapıldın? Ceyda: Gözlerime inanamadım ve bunun bir rüya olduğunu düşündüm. B) Yaşar: Gazetelerde ve dergilerde ne tür haberlere daha çok yer veriliyor? Elif: Gazetelerde ve dergilerde ulusal ve evrensel haberlere yer veriliyor. C) Tomris: Yaşlı bir adam senden yardım isterse ne yaparsın? Mine: Yaşlı bir adam benden yardım isterse her türlü yardımı yaparım. D) Elvan: Birkaç küçük çocuk okulun önünde kimi bekliyor? Nil: Birkaç küçük çocuk okulun önünde öğretmenlerini bekliyor? Test 89

Deyimler sözlerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran, anlatımı renklendiren ve dakikalarca konuşarak ifade edemeyeceğimiz fikirleri bir çırpıda dile getiren kalıplardır. Bu kalıplar dilimize yerleşmiştir ve anlamları hemen herkes tarafından bilinir. Örneğin kötü niyet ve eylemlerin, sahibine zarar verdiği durumlarda ----, küçük bir iyilik yapılmak istenirken büyük zararlar verildiğinde ----, bir şeyi bildiği hâlde bilmiyormuş gibi görünen kişileri anlatmak için ---- deyimini kullanırız. 29.Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) çizmeyi aşmak B) kaş yapayım derken göz çıkarmak C) renk vermemek D) kazdığı kuyuya düşmek

Kiniştir. D) Davut 5/A sınıfındadır ve kavak dikmiştir. Ardic SA (3) Davut -skavak SB 2. Ayaz Simgescon 58 Dout Ajan tư 01 Ua 2) Men 1 10. Günümüzde, Ankara Resim ve Heykel Müzesinde bulunan Fikret Mualla Salonu, ölümünün ardından Paris'te açık artırmaya çıkarılan eserlerinin Türk devleti tarafından satın alınmasıyla oluşturulmuştur. Paris'te adina kurulu bir dernek bulunmaktadır. Yakın arkadaşı Ressam Abidin Dino'nun yazdığı "Gören Göz İçin Fikret Mualla" Kitabı di- şında hakkında yazılmış kitaplar, yüzlerce makale, tez bulunuyor. Bu metindeki numaralanmış sözlerden hangilerinin yazımı yanlıştır? A) Yalnız III B) I ve C) I ve It D) II ve III 11. Fiilimsiler, eylemden türeyen, ancak eylemin bütün özelliklerini göstermeyen sözcüklerdir. Bunlar bir fiil gibi olum- suz yapılabilir; ancak bir fiil gibi çekimlenemez. Buna göre, Bahar, ey bahar! Seni görene kadar suyun ateşi söndürdüğünü sanırdım. Görünce anladım ki suyun içinden çıkan 1 11 ateşmiş aslında. Göl tutuşur, yangın yerine dönüşür ve sonra da insanı boğarmış. Seni görünce anladım, cümle- den yalnız battığını...

SINAVLA ÖĞRENCİ ALACAK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA İLİŞKİN DENEME SINAVI BILIM ANAH YAYINLAI 19. 1. Dağılmamak için en iyi bildiği şeyi yaptı: Sağlam durdu. II. Kayalıktan koparıldığı gün akıbetinin nereye va- racağını bilmiyordu taş. III. Kuvvetli duruşu sayesinde neyse ki hâlinden an- ladılar. IV. Bir an böylesine parçalanmanın kötü bir son ola- cağını düşündü. V. Kimse tam kabullenmeyecek, belki de un ufak olacaktı. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir metin oluş- turulursa hangisi baştan üçüncü sırada yer alır? AYII B) I C) IV D) V

• Daha az izle, daha fazla yap. • Daha az kork, daha fazla dene. • Daha az yargıla, daha fazla kabul et. 30.Aşağıdaki özdeyişlerden hangisi bu cümlelerin herhangi biriyle anlamca ilişkilendirilemez? A) Elindekiyle yetinmeyen, elde edeceği ile de yetinmez. B) Güllerin dikeni olduğundan yakınma, dikenlerin gülü olduğuna şükret. C) Seni hayallerine ulaştıracak en önemli şey cesaretindir. D) Hayata seyirci kalmaktansa çaba gösteren bir oyuncu ol

2. Niteleme sıfatlarından sonra gelen isim kaldırıldığında sıfat, isim yerine kullanılmış olur, dolayısıyla sıfat adlaşır. Buna "adlaşmış sifat" denir. "Mektubunu küçüklerin gözlerinden, büyüklerin ellerinden öperim, diyerek tamamla- mış." cümlesinde geçen "küçük, büyük" sözcükleri adlaşmış sıfattır çünkü bu sözcüklerden sonra gelen "çocuk, ye- tişkin" adları düşmüş ve bu adların görevini sifat olan sözcükler üstlenmiştir. Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sifat kullanılmıştır? A) Sonbaharın sonlarına doğru güneşli bir günde, karıncalar yaz boyunca sakladıkları buğdayları kurutuyorlarmış. O sırada açlıktan ölmek üzere olan bir çekirge, karıncalardan biraz buğday istemiş B) Bir kartal ile tilki çok iyi dost olmuşlar ve yuvalarını birbirlerine yakın bir yere kurmaya karar vermişler. Kartal, yu- vasını uzunca bir ağacın dalları arasına kurmuş. Tilki ise hemen bu ağacın altında kendisine bir yuva yapmış. C) Bir çocuk, bir su kuyusunun kenarına oturmuş, ağlıyormuş. O sırada yoldan geçen bir genç, çocuğa neden ağla- dığını sormuş. Çocuk, iç çekerek ve hıçkırarak elindeki boş kutuyu göstermiş. D) Tarlasındaki göçmen çekirgeleri avlayan bir adam, hayatını bağışlaması için yalvaran bir çekirge ile karşılaşmış. Ama adam çekirgeyi cezalandırmakta kararlıymış. 180