Ortaokul Türkçe Soruları

15, ykü, size az zaman ayıran ama güzel anlar yaşatan bir dost gibidir. Onu dikkatle dinlerseniz ondan yararlanırsınız. Bir an için ondan uzaklaşırsanız sırlarını sizden saklar. Roman ise yüzsüz bir arkadaş gibidir. Yanınızdan bir türlü ayrılmaz. İstemeseniz de onun her şeyini duyarsınız. Roman için ağız yoklamanıza, bütün dikkatinizi toplamanıza gerek yok. Bu metnin anlatımıyla ilgili, 1. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. II. Benzetmeye yer verilmiştir. III. İzlenim kazandırmak amaçlanmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) Yalnız I.

Neşet Ertaş, 1938 yılında Orta Anadolu bozkırlarının tam göbeğinde, Kırtıllar Köyünde dünyaya gelmiştir. Babası büyük saz ustası Muharrem Ertaş'tır. Çocuk- luk ve ilk gençlik yıllarını Kırşehir, Yozgat ve Keskin'in çeşitli köylerinde geçirmiş- tir. "Bozkırın Tezenesi" olarak da adlandırılan büyük saz ve söz ustamızdır. Bu metinde aşağıdaki yazım kurallarından hangisine uyulmamasından kaynaklanan yazım yanlışı yapılmıştır? A) Takma adlar, lakaplar ve unvanlar büyük harfle başlar. B) Yer ve yön bildiren ifadeler yer isminden önce kullanılırsa büyük harfle başlar. C) Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il-ilçe, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar. D) Yer adları (kita, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.

2 5.1. Hızla sürtünerek bir şeyin yüzünden bir parça soymak, koparmak veya üzerini ha- fifçe yırtmak Bir şeyin üstündeki örtüyü çekerek almak veya açmak Kazıyarak, silerek üzerinde veya içinde hiçbir şey bırakmamak Buna göre, "sıyırmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış an- lamlarından herhangi biriyle kullanılma- mıştır? A) Genç adam, gömleğinin kollarını sıyırıp olfa- sına eğildi. PO kadar acıkmış ki önündeki tabağı sıyırdı. Kahramanımız, kılıcını sıyırıp düşmana sal- dırdı. Çark elini sıyırıp geçti.

3. 1. Avrupa'da klasik ressamlığın temelini atan Raffaello (Rafael), Floransa'ya gidince kendini Rönesans'ın içinde buldu. II. Bu cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede zarf tamlayıcısı, söz grubundan; II. cümlede ise nesne, belirtili isim tamlamasından oluşmuştur. B) 1. cümlede yer tamlayıcısı, II. cümlede ise belirtili nesne vurgulanmıştır. C) 1. cümlede zarf tamlayıcısında, II. cümlede yer tamlayıcısında fiilimsi kullanılmıştır. D) I. cümlede özne, sifat-fiil grubundan oluşurken II. cümlede özne, isim-fiil grubundan oluşmuştur. Türkiye'de sanayi ve ev kaynaklı atıkların arıtılmadan denize verilmesi, balıkların barınmasını ve çoğalmasını engellemektedir. 6

1. Fiilimsiler, fiillerden (eylemlerden) türeyen sözcükler olmalarına karşın fiillerin aldığı "fiil çekim eklerini" yani şahıs ekleri, haber ve dilek kiplerini alamayan fakat fiillere gelen olumsuzluk eki olan "-ma/-me/ -maz/ -mez" eklerini alabi- len sözcüklerdir. Fiilimsiler anlam olarak fiilerin anlamlarını taşırlar ancak kip olarak fiilin anlamını taşımazlar." Okul- lar bir hafta erken açılacak." cümlesinde "açılacak" kelimesi fiildir ama "Sen açılacak kolileri belirle." cümlesinde "açılacak" kelimesi fiilimsidir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır? A Hiç kimse geçmişini satın alacak kadar zengin değildir. Sözlerinde ölçülü ol, tek sözünle kırdığın gönlü, bin sözünle toplayamazsın... B) (D) Kalbini değiştirerek hayatını değiştirebilirsin. Herkes aynı anda geceyi yaşar ama herkesin karanlığı farklıdır.

10.Sızmak sözcüğünün sözlük anlamlarından bazılanı aşağıda verilmiştir. Gizli tutulan haber, sır vb. şeyler duyulmak. Gizlice, haber vermeden gitmek, sıvışmak: Ince aralıklardan veya gözeneklerden az miktar- da ve belli olmadan yavaş yavaş akmak, çıkmak. "Sızmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi- sinde verilen anlamlarından herhangi biriyle kui- lanılmamıştır? A) Transferi yılan hikâyesine dönen futbolcunun ha- beri basına sızdı. BBölgenin kuzeyinden sızan yabancı çeteler boz- guna uğradı. Cam kavanoz kırıldığı için yemeğin suyu dışarı sizarak poşete akmış. D) Küçük kedi kaşla göz arasında dışarıya sızmıştı.

16. Zarf-fiil ekleri eklendikleri cümlelere zaman ya da durum anlamı katmaktadır. Fiile sorulan "nasıl?" sorusunun ceva- bi cümleye durum anlamını, "ne zaman?" sorusunun ce- vabı ise cümleye zaman anlamı katmaktadır. GİRİŞ Olan bitenden sonra yaşlı adam odasında durup durup ağlıyordu. Durum anlamı Ameliyathaneye giren hasta bayıltıla- mayınca operasyon yarıda bırakıldı. Zaman anlamı Doğru 1 Yanlış 2 Zaman anlamı Uçağımız sekize çeyrek kala havalimanından hareket edecekmiş. Durum anlamı Doğru 3 Yanlış 4 Yukarıdaki etkinliğin "GİRİŞ" kısmından hareket edilin- ce kaç numaralı çıkışa ulaşılır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 CO 6 17. "Canl ran g şamın kg ha sal ör yileşr bir yo hava tedir. Bu bi tilen A) Ha fo ar B) EI na la C) Ha ŞI D) Fa ha

CÜMLEDE ANLAM 5. (1) Hayatımızın bazı noktalarında kendimize güven eksik- liği yaşarız. (II) Bazı durumlarda bu sorunun çözümü ba- sitken bazılarında da çözüm ilk bakışta göze görünmez. (III) Birçok insan önüne çıkan ve çözümü basit olan ken- dine güven duyma sorununun üzerine gitmek yerine kaç- mayı tercih eder. (IV) Farz edelim ki çözümü basit olan o sorunu çözmek yerine kaçmayı tercih ettin. (V)Böyle ya- parak ne zaman kendini avuttuğunun farkında olacaksın. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde varsayım anlamı vardır? A) I B) II. C) III. D) IV. TEST 13 7. A va Ö Ta ar 1. 2. 3. Yul

kli mü- -ri, gü- 13. Bázı sözcükler, sıfat-fiil eklerini alarak kalıcı isim olur. Fiilimsi özelliğini kaybeder. Orneğin "Ünlü yazar, hayranlarının kitaplarını imzaladı." cümlesinde "yazar" sözcüğü sifat-fiil eki almasına rağmen kalıcı isim haline gelmiştir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde sifat-filleki aldığı halde kalıplaşarak bir varlığı veya kavramı karşılayan bir sözcük vardır? A Gazetecinin son yazısı, okurlar tarafından ilgiyle okundu. B) Bu kalabalık ve bunaltıcı şehre ben çocukken taşınmışız. C) Bu yol üzerine yapılacak üst geçit yaya trafiğini çok rahatlatacak. D) Ünlü sanatçının yayımlanmamış mektupları piyasayı altüst etti.

9. Kitabın arka kapağındaki satırları okuyun- ca heyecanlandım birden. Çocukluğumun İzmir'ini anlatıyor, dedim kendime. Öyle ya "deniz kokulu sokaklar" diyor ne de olsa. De- niz koktuğuna göre sokaklar, yirmi beş otuz yıl öncesinden söz ediyordur muhakkak. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dolaylı anlatım cümlesi vardır. B) Kesinlik bildiren ifade vardır. C) Ön yargı cümlesi kullanılmıştır. Tahmin cümlesi vardır.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili yüklem, birleşik yapılıdır? B) Bu şarkıyı daha D) Seni daha önce de aramıştım. A) Sınavı iki yıldır kazanamamış. C) Saçlarını kuaförde boyatmış. önce söylemiştin.

20. Edebiyat; düşüncelerin, duyguların ve hayal- lerin insanlara estetik bir zevk içerisinde ak- tarılması sanatıdır. Düşünceler, duygular ve hayaller insana ait özelliklerdir. İnsan ise top- lumu oluşturan çekirdek bir yapı özelliği taşır. Toplumun en temel yapı birimini oluşturan in- sanların hayalleri, duyguları ve düşünceleri de ister istemez ait olduğu toplumun özelliklerini barındıracaktır. Zaten edebiyatın kendi toprak- larında kaynayan bir memba olduğu herkesçe kabul edilen bir gerçektir. Bu metindeki altı çizili sözle anlatılmak iste- nen aşağıdakilerden hangisidir? A) Kaynağını ait olduğu toplumdan alan B) Farklı biçimlerde ortaya çıkan Yalnızca kişisel konuları dile getiren D Toplumun sıkıntılarını ele alan X

3. Kamış ve saz gibi bitkisel malzemeleri örerek ya da birbirinin çevresine sararak yapılan kaplara "sepet" adı verilir. Sepetler sağlam ve kınılmaz kaplar olduğu için başta yiyecek olmak üzere çeşitli eşyaların taşınmasında kullanılır. Sepet yapımı için kullanılan malze melerin esnek, dayanıklı ve kolay örülebilir olması önemlidir. Sepetin ne amaçla kullanılacağı, büyük ölçüde onun malzemesini ve örme tekniğini de belirler. Çok çeşitli sepet örme tekniği varsa da bunlar kabaca ikiye ayrılır: sarmal örgü tekniği ve sarmal olmayan örgü tekniği. Sarmal sepetler tek bir şeridin kesintisiz olarak kendi çevresinde dolandırılmasıyla yapılır. Her halka, bir iğneye geçi rilmiş bir saz ya da iplik ile çeşitli sarma teknikleri kullanılarak birbirine tutturulur. Sarmal olmayan teknikler dokumayı andırır. Örne ğin hasır yer yaygıları, boydan boya gerilmiş iplikler arasından sazların bir üstten bir alttan ya da iki üstten bir alttan geçirilmesiyle yapılır. Bu metne göre aşağıdaki örgü tekniklerinden hangisi diğerlerinden farklıdır? # # A) 5. 6

ye- B in- arle 5. ri 8. SINIF / DENEME SINAVI - 4 13. Pelin, oldum olası sivri dilliydi. İnsanların bam teline basacak şeyleri bulmakta ustaydı. Hele konu kız kardeşiyse... Pelin'in bir sözüyle zavallı kızcağız ateş kesilir, hop oturup hop kalkardı. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde kulla- nilan deyimlerden herhangi birinin anlamını karşılamaz? A) Öfke, heyecan vb. duygular sebebiyle yerin- de duramaz olmak BÜzücü, utandırıcı bir olay durum karşısında büyük bir sıkıntı duymak, ter basması CÇok kızgın davranışlarda bulunmak D) Birinin çok kızacağı bir şeyi yapmak veya söylemek

ir 1₁ 12. Zihinsel faaliyetlerin gerektirdiği enerji kaynakla- rinin en önemlilerinden biri de meyvelerdir. Bey- nin oksijen dışındaki tek enerji kaynağı glikoz- dur. Glikoz, meyvelerde hazır hâlde bulunur. Diğer 11 gıdalarla alınan şeker midede yakılarak glikoza çevrilir. Bu nedenle meyveleri aç karnına yemeliyiz. Mide doluy- ken alınan meyveler midede kalıp besin değeri kaybolup orada mayalanacağı için bütün sindirim sistemimizi yorar. IV Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi me- caz anlamda kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) V

8. I. Orman yangını civar köyleri sarmış gittikçe ilerliyordu. II. Polis, hırsızı yakalamak için sokaktaki tüm evleri sar- di III. Annesi oğlunu özlemle sardı. IV. Sinan, hediyeyi bir kâğıt parçasına sarıp öğretmenine uzattı. "Sarmak" kelimesi, numaralanmış cümlelerde aşağı- daki anlamlardan hangisiyle kullanılmamıştır? A) Çevresini çevirmek, çevresine dolanmak B) Tedirgin etmek, rahatsız etmek, sözle sataşmak, saldırmak C) Bir şeyi başka bir şeyin içine koyarak onunla kapla- mak, dürmek. D) Yayılarak etkisi altına almak, her yeri kaplamak