Ortaokul Türkçe Soruları

irdim. Susmu- z, olamazdı. n indirdik, ara- .Teyzeme bir 5 İçinde yaşadığımız doğa onu iyi tanırsak en büyük dostumuzdur. Doğayı tanıyabilmek onu incele mekle mümkündür ki böyle incelemeleri de doğa bilimciler denen bilim insanları yaparlar. Deprem dünyada insanlara en çok zarar veren, en çok can ve mal kaybına neden olan doğa olayları arasın dadır. Aslında depremlerin verdiği zararlar insanların deprem hakkındaki bilgisizlikleri yüzündendir. Deprem yeri sallar diyoruz. Dümdüz bir ovada tek başınıza dururken deprem olursa belki yere düşersiniz ama ne ölür ne de ağır yaralanırsınız. Depremde insanları öldüren bilgisizce yaptıkları bina, köprü, demir yolu gibi yapılardır. Dolayısıyla böyle yapıları yapmadan önce deprem hakkında bilgi edinmeliyiz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır. C) Sebep-sonuç cümlesi vardır. B) Tanım cümlesi kullanılmıştır. D) Karşılaştırmaya başvurulmuştur.

2. Ülkemizde hikaye türünün ...... sağlayan Ömer Seyfettin özellikle Kaşağı ve Pembe İncili Kaftan gibi eserleriyle ....... gönüllerini fethetmiştir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere hangi ifadeler getirilebilir? A) tanınmasını - okurların B) gelişmesini - nesillerdir C önemsenmesini - sürekli artarak D) sevilmesini - tüm ülkede 22PKT8-2

- 70 4. Ağustos ayının son günleriydi ve Ali çok heyecanlıydı. Babasıyla arabadan indiler, babası Ali'nin elini tuttu, merdivenleri çıktılar. Ali, müdür odasından içeri girdiğinde kalbi daha da hızlanmıştı. Müdür çok sevimli gözüküyordu. Ali'ye hoş geldin, dedi. Okula kaydı yapıldı, artık o da abisi gibi okula gidecekti ve arkadaşları, öğretmenleri olacaktı. Okulu gezen Ali, okuldan ayrıldığında kendini biraz daha büyümüş hissediyordu. Bir an önce okulun ilk gününün gelmesini istiyordu. Bu parçadaki olay, yer, zaman ve kişiler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) B) C) Olay Ali'nin okula başlaması Ali'yle babasının okula gitmesi Ali'nin okula kaydı D) Ali'yle babasının okula gitmesi Yer Okul Müdür odası Okul Okul Zaman Okulun ilk günü Bugün a Ağustos ayının son günleri Okulun ilk günü Kişiler Ali, babası, abisi, yazar Ali, babası, arkadaşlar Ali, babası, müdür Ali, babası, müdür, abisi

3. Öğretmen sınıfı gruplara ayırmış ve birinci gruba kitap okuma yarışması düzenlemiştir. Bu grupta okuma konusunda rekabet hâlindedir. Bir ayın sonunda okudukları kitap sayısı ile ilgili şunlar bilin- Ömer, Duygu, Ali, Beyza, Ayşe ve Cemal bulunmaktadır. Bu altı kişi bir ay süre içinde en fazla kitap mektedir: Ayşe birinci olmamıştır ama kızların hepsinden daha fazla kitap okumuştur. • Beyza, Duygu'dan daha az Cemal'den daha çok kitap okumuştur. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Ayşe ikinci olmuştur. B) Ali beşinci olmuştur. C) Duygu ikinci olmamıştır. D) Cemal sonuncu olmuştur. .

19. "Yaşanan deprem sonrası temeli zayıf olan bina- lar, güvenlik gerekçesiyle boşaltıldı." Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yukarıda altı çizili olan sözcüğün zıt anlamında bir ifade kullanılmıştır? A) Babam son zamanlarda çok şişmanladığını söylüyor. B) Eski eşyalarımızdan sağlam olanları bağışla- dık. C Boksör rakibine sert bir yumruk atmayı başar- di. D) Kişi ancak güçlü yanlarını tanıyarak başarıya ulaşabilir. 22PKT8-2

20. Türkçede en önemli öge yüklemdir. Bu sebeple fiil cümlelerinde yükleme en yakın öge vurgulu ögedir. "Başarının anahtarını kendine inanmakta buldu." Bu cümlede vurgulanan öge hangisidir? A) Özne B Nesne C)Yer Tamlayıcısı DY Zarf Tamlayıcısı DY

i TÜRKÇE TESTİ İlk karın yere düşmesiyle çocuklar bayram etti II. Tuttuğu takım maçı kazanınca dört köşe oldu. III. Sihirbazın numaralarını izlerken ağzım açık 13. kaldı. IV. Annem yavru bir kedi sahiplenince ayaklarım yerden kesildi. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde "mutluluk" anlamına gelen bir deyim kullanılmamıştır? A) I B) IL C) III D) IV

2. Olay, kişi, zaman ve yer unsurları kullanılmıştır. • Anlatım, üçüncü kişi ağzından yapılmıştır. . A) Sus dedikçe yaygarayı basıyor. Pire mi ısırdı? Baştan aşağı soydum, yeniden giydirdim. Susmu- Aşağıdaki metinlerin hangisinde bu özelliklerin tümü yer almaktadır? belli mama saati var. Şimdi aç olmaz, olamazdı. B) Emine teyzemin askerlik şubesine gitmesi bir işti. Koltukta, kucakta merdivenden indirdik, ara- baya bindirdik, askerlik şubesine gittik. Askerlik şubesinin başkanı bir yarbaydı. Teyzeme bir yor. Belki karnı açtır, dedim. Ama bu çocuğun şeyler sordu. C) On sene sonra bir apartman dairesine taşındılar. Annesi, babası ve kardeşiyle daha mutlu olmayı hayal etmişlerdi. Ama bu şehir hayatı ve duvarlar onları birbirinden daha da uzaklaştırıyordu. D) Fırsatını bulduğu ilk boşlukta çocuklarını da alıp tatil yapmayı düşünmüştü. Bu mevsimde kayak merkezi en cazip yerdi. Kış lastiğini de almıştı. Kayak takımlarını ve diğer kayak malzemeleri de tamdı.

1. Nihayet göründü Ibrıcık köyü. - Selâmün aleyküm kahveci dayi! Aleyküm selâm, evlât, Bir hastamız var, makine bekliyor. Bir hastaları varmış, makine bekliyor. Gübre kokuyor kahvenin peykeleri. Herkesin derdi başka; Memleket, hemşeri? Sinop. Bu şiirde aşağıdaki duyulardan hangisine yer A) Duyma C) Görme B) Koklama D) Dokunma verilmemiştir?

ü olana Glardır ve bu sobada gaz da bulunan atlar ve lav- 2 5. q Bu görselde asıl anlatılmak isteneni en iyi ifade eden söz aşağıdakilerden hangisidir? A) ip cambazları ellerinde denge çubuğu olamadan asla ip üzerinde yürüyemezler. B) İnsan bazı zamanlarda beynini kullanarak, bazı zaman- larda da kalbini kullanarak olaylar ve durumlar karşısında hareket etmelidir. C) Hayatta insan, hangi konuda olursa olsun sadece duygu- larıyla veya sadece aklıyla hareket etmemeli, her ikisini de dengeli bir şekilde kullanmalıdır. D) ip cambazları, ip üzerinde yürüse bile hayatın çizgisi üzerinde yürümekte zorlanırlar.

YENİ NESİL PAK 4 Hepimiz eleştirilmekten kaçarız. Oysa tam tersine bunu kendiliğimizden istememiz, gelin bizi eleşti- rin dememiz gerekir. Hele eleştir bir ders değil de bir karşılıklı konuşma gibi olursa... Biri çıkıp bizim düşüncemizin tersini söyledi mi onun doğru söyleyip söylemediğine değil, doğru yanlış kendi düşüncemizi savunmaya bakarız. Bizi düzeltmek isteyene kollarımızı açacak yerde yumruklarımızı gösteririz. Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın anlatım biçimiyle benzerdir? A) Yıkmak yalnız binada değil, her alanda, her kurulu düzende kolaydır. Bir düzen emekle, bilgi ile kurulur; bilgiden yoksun insanlar onu kolaylıkla bozabilirler. Bir makineyi yapmak ve işletmek nelere bağlıdır, pekâlâ bilirsiniz. O makineyi dünyanın iyi yetişmiş, birinci sinif mütehassisi vücuda getirebilir; işletmek için ise yine zeki ve bilgili insana ihtiyaç vardır. Ama o makineyi bozmak için ne zekâ ister ne bilgi. Bilgisizlik makineyi berbat etmek için yeter de artar bile! B) Annem meşgulken kendi kendime çalışıyor, karşılaştığım yeni sözcükleri yazmayı deniyordum. Ateş, resim, köpek, kapı ve sandalye gibi evde etrafımda bulunan nesnelerin adlarını yazıyordum. Bir sözcüğü yazmayı başardığımda kendimle gurur duyuyor, ne kadar iyi bir öğrenci olduğumu göstermek için bunları annemin yanında yazmayı ihmal etmiyordum. C) Can sıkıntısından, ceketinin düğmeleriyle oynamaya başladı. Düğmelerden biri düşmek üzereydi, Edison, çekip kopardı bu düğmeyi. Düğme kopunca dikili olduğu yerden bir iplik parçası sark- maya başladı. İpliği gören Edison'un kafasında bir anda ampul yanıverdi! "Bunu denemedik!" dedi ve ekibindeki elemanlara hemen pamuk ipliği bulmalarını söyledi. D) Minyatür, çok ince işlenmiş ve küçük boyutlu resimlere ve bu tür resim sanatına verilen addır. Minyatür sanatçısına ise "resim yapan, ressam" anlamında "nakkaş" adı verilir. Minyatür daha çok kâğıt, fildişi ve benzeri maddeler üzerinde yapılır. Minyatürlerin göze çarpan ilk özelliği; mesafele- rin belirtilmemesi, şahısların veya şekillerin birbirini kapatmayacak şekilde dizilmesidir.

3. Aralarında ortak yön bulunan iki kavramdan özelliği zayıf olanın, özelliği güçlü olana benzetilmesine "benzetme" denir. (1) Yanardağlar, yerkürenin iç katmanlarında bulunan erimiş kayaçlarla bağlantısı olan dağlardir ve bu erimiş kayaçlara "magma" denir. (II)Magmada çözünmüş gazlar da bulunur. (III)Tipki sobada g çözünmüş gazların basıncı, yeraltındaki bu basınçtan daha büyük olursa yanardağlar patlar ve lav bulunması gibi; ayrıca magma, yeraltında çok büyük basınç altındadır. (IV)Işte magmada bulunan lan havaya püskürtür. Buna göre bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde "benzetme" vardır? A) I B) II C) III D) IV

Paragrafta Dil ve Anlatım Özellikleri 1. Son elli yılda ısı gündelik yaşamda etkileri fark edilecek ölçüde arttı. Isının artmaya devam etmesinin yaşam üzerinde olumsuz sonuçlara yol açacağı öngörülüyor. Küresel ısınmaya karşı alınabilecek güneş ve hidroelektrik gibi enerji kaynaklarına yönelmek, ormanları korumak ve ağaç dikmek, daha başlıca önlemler şunlar: Sanayide, taşıtlarda ve evlerde fosil yakıtları daha az tüketmek, rüzgar, az çöp üretmek... Bu parça anlatımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Açıklama anlatım biçimi vardır. B) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. C) Farklı duyulara yer verilmiştir. D) Örnekleme yapılmıştır. velfulud. ampag naludno

12. (1) Mehmed Uzun'un romanlarına anlatı kuramı açı- sından bakıldığında, romanlarında pek çok özgün ve tanımlanması gereken özellikle karşılaşılır. (II) Kişi kadrosundan anlıklaştırmalara, kullanılan sıfatlardan tekrarlara, terimlerden özel sözlüğe, dönüşüm- sellikten sözlü kültür ürünleri ve etkisine kadarki geniş alandan bakıldığında, önce her bir kitabın incelenmesi, sonra da bir bütün olarak Uzun'un yapıtının anlamı üzerinde düşünülmesi gerekiyor. (III) Uzun'un anlatı kuramı açısından ele alınmamış olmasının bir nedeni, anlattığı insanlar ve olayların dikkati önce kendi üstlerine çekmeleri olabilir. (IV) Romanlar öyle bilinmeyen bir dünyaya açılır ki, dikkati olaylar ya da kişilere odaklar. (V) Ancak bir tür karşı tarih olarak da okunabilen bu romanlar, as- linda ne yaptığını çok iyi bilen, oturup kendi etkisini seyreden bir yazarın elinden çıkmadır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) I C) III Omlado IV. blew B) II D) IV E) V

tuketiyo- e soranlar i bir ağaç taş yığını an, bir iki müddet iği hâlde 5. Kişi ve nesnelerin benzer veya aynı yanlarını incelemek için kıyaslamaya, mukayeseye "karşı- laştırma" denir. (1) Pek çok gezegenin etrafında dönen kendi uyduları vardır. (II)Dünya'nın uydusu Ay, Güneş siste- minde bulunan uyduların en büyüklerindendir. (III)Dünya'dan küçük, yuvarlak bir kaya, havası ve suyu olmayan kuru ve tozlu bir yerdir. (IV)Ay'ın gökyüzünde parladığını görürüz çünkü Ay, Güneş'ten aldığı ışığı yansıtır. Buna göre bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi "karşılaştırma" cümlesidir? C) III A) I B) II D) IV

6. Ne doğan güne hükmüm geçer, Ne hâlden anlayan bulunur; Ah aklımdan ölümüm geçer; Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur. Ve gönül Tanrısına der ki: Pervam yok verdiğin elemden; Her mihnet kabulüm, yeter ki Gün eksilmesin penceremden! Bu dörtlüğün ana duygusu aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalnızlık C) Özlem B) Yaşama isteği D) Doğa sevgisi