Ortaokul Türkçe Soruları

hem yerinde hiç ataş yoktur www Herkes ataşını bile götürür 15. Yaz yine geldi. Yeşil yaylalarda ak çadırlar yine kuruldu. Sürüler melemeye, çay boyunda dumanlar tütmeye başladı. Güneş parlıyor, mest edici çiçek kokuları etrafa yayılıyordu. Bir çadırın gölgesinde, yeşil otlar üzerinde dostlarla oturup temiz hava almak, kızartılmış kuzu eti yemek, vazgeçilmez ve dayanılmaz bir zevkti. İşte böyle günlerde Ormancı Orozkul yeminini unuturdu. Ona "Büyük Ormanın Büyük Efendisi" dedikleri zaman koltukları kabarır, yine herkese söz vermeye, herkesten armağanlar almaya başlardı. Böyle günlerde, o ulu camlardan hiçbirinin aklına artık günlerinin sayılı olduğu, sonbaharda kesilecekleri gelmiyordu. Beyaz Gemi-Cengiz Aytmatov ni Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Doğanın insan ruhu üzerindeki etkisi anlatılmıştır. garme duyma B) Çeşitli duyularla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir. + C) Kişileştirmeye başvurulmuştur. Ulo camin akling 1. kişi ağzından anlatım tekniği kullanılmıştır.

KÇE 16. Piller, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürebilen/taşınabilir Ömrünü tamamlayıp atık haline gelen piller, doğada yok olmaz ve bu pilleri geri dönüştürmek. hiç kolay değildir. ● B enerji kaynaklarıdır. Bu iki cümlenin anlamca doğru bir şekilde ove birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? NOA) Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye tam tarsi ka dönüştürebilen, taşınabilir enerji kaynakları olan piller ömrünü tamamlayıp atık hâline geldiğinde doğada yok olmaz ve atık pilleri geri dönüştürmek hiç kolay değildir. B) Taşınabilir enerji kaynaklarından olan piller, + ömrünü tamamladıklarında doğada yok olmayan ve geri dönüştürülmesi mümkün olmayan atıklara dönüşür. C) Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürebilen atık pilleri doğada geri dönüştürmek hiç kolay değildir. DKimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürebilen, taşınabilir enerji kaynakları olan piller ömrünü tamamlayıp atık hâline geldiğinde doğada yok olmaz ve atık pilleri geri dönüştürmek hiç kolay değildir. 5

8. Nitelik bakımından zayıf olan varlık ya da kav- ramın kuvvetli olana benzetilerek anlatılmasına benzetme cümleleri denir. Buna göre, 1. "Korku nedir?" diye sormuşlar bilgeye. "Belirsizliği kabul etmektir, belirsizlik ise macerayı peşinden getirir." demiş. II. Doğayı tuval gibi kullandığını söyleyen İn- giliz sanatçı Justin Bateman, bulduğu ça- kıl taşlarından sanat eserleri oluşturuyor. III. Sık sık evimin yakınındaki ormanda dola- Şır, bulabildiğim yapraklar, dallar, tüyler ve diğer şeyleri toplarım. Bulduğum bu hazi- neleri sanatıma dâhil etmeyi seviyorum. IV. 18 metre derinliğe sahip olduğu bilinen ve yılın her ayı ayrı bir güzellikte olan Abant Gölü, Abant Dağları üzerinde oluşmuş bir birikinti gölüdür. metinlerinden hangilerinde benzetme var- dir? A) Yalnız I C) II ve III B) I ve II D) III ve IV

Cırılan Sözcükler 7. Elimde olmayarak güldüm. Dil ne kadar yetersiz kalıyor insanlara düşündüklerini anlatmada. Çok dikkatli olma- mız gerekiyor, diye geçirdim aklımdan. Bir konuyu kar- şındakine anlatırken konuyu açıkseçik anlatabilmek için kişinin kullandığı sözcüklere özen göstermesi gerek. C Bu metinde aşağıdakilerin hangisiyle ilgili bir yazım yanlışı yapılmıştır? A) Büyük harflerin yazımı B) "de" bağlacının yazımı C) İkilemelerin yazımı D) Birleşik sözcüklerin yazımı

(1) Uzun bekleyişlerin ardından, bir akşam vakti loş ışıklarla süslenmiş o ağacın gölgesini görürken bulursun kendini. (II) Soğuk havanın soluk borunu yaktığını hissederken nefes alabilirsin. (III) Hızlı giden bir arabada elini camdan çıkarıp havayı avuçların da hissetmek gibidir bu. (IV) Konuşacak onlarca konuyu bir kenara iterek sadece duygularına yoğunlaşırsın. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangilerinde üç fiilimsi türü de kullanılmıştır? A) I ve II. B) II ve III. C) I ve III. D) II ve IV.

12. Sabah uyanır uyanmaz veya dışarıdan eve geldiğinizde daha kıyafetlerinizi bile değiştirmeden televizyonu açarsınız. Televizyo- nun sesi size arkadaşlık eder. Ama nereye kadar? Televizyon getirdiklerinin yanında acaba bizden bilmediğimiz neleri götürüyor? Bu metinde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Adlaşmış sifat-fiil B) Sifat-fiil C) Zarf-fiil D) İsim-fiil

6. "Dedem bize harika bir masal anlattı." cümlesinde "anlattı" sözcüğü çekimli bir "fiil'dir ve cümlenin yük- lemidir. "Dedemin anlattığı masal hepimizi düşündürdü." cümlesinde ise "anlattığı" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte sifat görevinde olduğu için "sifat-fiil"dir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil kullanılmıştır? A) Sokak lambasının ışığı yüzüne vurdukça gözlerini kısıyordu. B) Bu konudaki görüşleriniz bizim için çok önemli. C) Deniz kenarında yürüyen gençler hâllerinden memnun görünüyordu. D) Temiz hava, bol güneş daha sağlıklı ve mutlu hissetmenizi sağlar.

5. Bazı sözcükler isim-fiil eki aldiği hâlde kalıplaşarak bir varlığın, kavramın ismi olur. Bunlar fiilimsi olarak kabul edilmez. Örneğin "Etleri büyük bir tencerede kavurmaya başladı." cümlesindeki "kavur- ma" sözcüğü fiilimsidir, "Misafirlere kavurma ikram edildi." cümlesindeki "kavurma" sözcüğü ise isimdir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde fiilimsi eki aldığı hâlde, kalıplaşarak bir varlığı veya kavramı karşılayan sözcük yoktur? A) Yaptığı konuşmadan kimse bir şey anlamamıştı. C) Uçurtma şenliklerine katılım oldukça yüksekti. B) Bir bakışımdan anlardı ne demek istediğimi.mus D) Benimle aynı görüşte olmayabilirsiniz elbette.

11. Bazı sözcükler sifat-fiil eki aldığı hâlde bir varlık ya da kavramı karşılayan kalıcı isim olarak kullanılır. Bunlar fiilimsi olarak kabul edilmez. Örneğin "Geçmiş yılları hatırladıkça hüzünleniyordu." cümlesindeki "geçmiş" sözcüğü sıfat-fi- ildir, "Geçmiş, herkes için bir tecrübe demektir." cümlesindeki "geçmiş" sözcüğü ise isimdir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde sifat-fiil eki aldığı hâlde, kalıplaşarak bir varlığı veya kavramı karşılayan sözcük vardır? A) Tuttuğu takım art arda gol atınca sevinçten yerinde duramadı. C) Görülesi bir manzaraya sahip bu yerler oldukça bakımsızdı. B) Ağaçtan dökülen yemişleri sepetlerle topladık. D) Dönülmez bir yola girmiştik artık.

10. Bir sözcüğün sifat-fiil olması için sifat tamlaması kurması şart değildir. Tek başına kullanılan böyle sıfat-fiillere ad- laşmış sifat-fiil denir. Örneğin "Yaptığın yemekleri afiyetle yedik." cümlesindeki "yaptığın" sifat-fiili tamlama kurmuş- ken "Yaptıklarını afiyetle yedik." cümlesindeki "yaptıklarını" sifat-fiili ise herhangi bir tamlama kurmamıştır. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sifat-fiil yoktur? A) Kitapta anlatılan olaylar pek de ilgi çekici değildi. C) Bu kitaplıktan okuyacaklarım var daha. B) Yediğin içtiğin senin olsun, bize gördüklerini anlat. D) Arpa eken buğday biçmez.

Aihe Xilaimio sloy somlün60 (a 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-miş" eki sifat-fiil eki olarak kullanılmamıştır? A) Üşümüş ellerini odun ateşinde ısıtmaya çalışıyordu. B) Kitapların yıpranmış olanlarını ciltlemeye koyuldu. id nep C) Çok ısınmış arabanın motoru, mola vermek gerek. D) Artırılmış gerçeklik günümüzün en popüler konularından biridir.

13. "Kar yağışı artarak devam ediyor." cümlesinde "artarak" zarf-fiili cümleye durum anlamı katmıştır. "Gün ağarınca yola çıkarız." cümlesinde ise "ağarınca" zarf-fiili cümleye zaman anlamı katmıştır. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde zarf-fiil cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır? A) Hayat geriye doğru anlaşılıp ileriye doğru yaşanmalıdır. C) Damdan düşercesine lafa karışılmaz ki. B) Gide gide bir yüce dağın yamacına ulaştılar. D) Ağaçları sularken meyvelerin de tadına bakıyor. 68

16. "-a/-e" eki tek başına kullanılarak da zarf-fiiller oluşturulabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek bir kullanım vardır? A) Su içene yılan bile dokunmaz derler. B) Yarışın bitmesine üç adım kala koşucu tökezleyip düştü. C) Sınav, mola verilmeksizin saat ona kadar devam edecekmiş. D) İki kitap alana üçüncüsü bedavaymış.

14. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zarf-fiil cümleye durum anlamı katmıştır? A) Mart çıkmadıkça dert çıkmaz. C) Aş taşınca kepçeye paha olmaz. B) Kedi olalı bir fare tuttu. D) Eğri oturup doğru konuşalım. YA

II. I. 20. Vakit gece yarısını bulmuş, odanın camlarını silme karanlık kaplamıştı. Köşedeki ampulde ışıldayan bir ağırlığı vardı. Bu karan- lığın sessizliğe benzeyen, kendi sınırlarını aşıp gitmiş kuvvetli bir uğultusu vardı. Bu uğultunun içinde boylu boyunca uzanan IV. III. kasaba vardı. Bu metindeki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiilimsi değildir? A) I. C) III. B) II. D) IV.

19. (1) Uzun bekleyişlerin ardından, bir akşam vakti loş ışıklarla süslenmiş o ağacın gölgesini görürken bulursun kendini. (II) Soğuk havanın soluk borunu yaktığını hissederken nefes alabilirsin. (III) Hızlı giden bir arabada elini camdan çıkarıp havayı avuçların- da hissetmek gibidir bu. (IV) Konuşacak onlarca konuyu bir kenara iterek sadece duygularına yoğunlaşırsın. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangilerinde üç fiilimsi türü de kullanılmıştır? A) I ve II. B) II ve III. C) I ve III. D) II ve IV.