Ortaokul Türkçe Soruları

el Gelişim Örnek 1: Halil Öğretmen'in okula giderken giydiği beyaz, siyah, gri, lacivert ve kahverengi renkte gömlekleri ve siyah, gri, la- civert renkte pantolonları vardır. Halil Öğretmen hafta içi günlerde bu kıyafetlerini belirli bir sıra ile giymektedir. Bununla ilgili bilinenler şunlardır: Gömleklerin her birini birer gün giymektedir. ● ● ● A) B) Siyah ve lacivert pantolonu ikişer gün, gri pantolonu bir gün giymektedir. D) Aynı renk pantolon ve gömlekleri bir arada giymemek- tedir. Aşağıdaki tablolardan hangisi bu bilgilere göre ha- zırlanmıştır? Salı günü siyah, perşembe günü lacivert, cuma günü gri gömleğini giymiştir. Aynı renk pantolonları birbirini takip eden günlerde giy- memektedir. Pazartesi Sali Çarşamba Perşembe Cuma Siyah Lacivert Lacivert Siyah Pantolon Lacivert Gömlek Kahverengi Gri Pazartesi Sali Çarşamba Lacivert Siyah Pantolon Siyah Gömlek Beyaz Siyah Pantolon Siyah Gömlek Beyaz Lacivert Pazartesi Salı Gri Pantolon Siyah Gömlek Beyaz Siyah Cözümü Siz Yapınız: Perşembe Cuma Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Gri Lacivert Lacivert Siyah Beyaz Siyah Kahverengi Lacivert Gri Kahverengi Lacivert Lacivert Lacivert Gri Çarşamba Perşembe Lacivert Lacivert Siyah Gri Cuma Gri Gri

1. Bizim oyunların herkese hitap etmesi pek kolay değil aslında. Televizyon izleyicisi ya da kendini güvende hissetmek isteyen seyirci grubunun ko- lay kolay seyredebileceği oyunlar değil. Seyret- tiğinden rahatsız olan bir izleyici grubu hep oldu oyunlarda. Oyunlar size şunu söylüyor: "Sen öyle bir yerde konumlanıyorsun ki aslında hiç de kendi- ni gördüğün nokta değil orası; kendine karşı cesur ol!" Bu parçada sözü edilen oyunların; 1. Her yaştan insana seslenmesi 2. Sahneye sık sık konmaması 3. Seyirciyi kendiyle yüzleştirmesi 4. Eleştirel bir üslubunun olması Yukarıdaki numaralanmış niteliklerden hangi- lerine sahip olduğu söylenebilir? A) 1. ve 2. B) 2. ve 3. C) 3. ve 4. D) 2. ve 4.

Eleştiri, bu dünya ile buluştuğumuz anda başlayan "beğenme-beğenmeme" eylemimizin kişiliğimizi, kimliğimizi kazan- dığımız günden itibaren bireysel "kabul-ret" hakkına dönüşmesinin ve gündelik hayatımızı kuşatan olaylara karşı önce kendiliğinden sonra başkalarından örnek alarak geliştirdiğimiz duruşun adıdır. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi "eleştiri"nin tanımı olamaz? A) Çevreden edindiğimiz fikirler üzerine kurduğumuz değerlendirme işidir. V B) Doğumumuzla var olan bir seçme eylemidir. C) Bize bir şeyleri onaylama ya da geri çevirme gücünü sağlayan iştir. V D) Başlangıçta etrafımızdaki durumlara karşı kendi kendine oluşan tepkidir.

C) 2. Kurum veya kuruluşun amaç ve araçlarını özlü bir biçimde tanımlayan sözlere "slogan" denir. Urün reklamlarının tüke lerin aklında kalması bakımından markaların sloganları oldukça önemlidir. Yeni çıkaracağı içecek için slogan arayan bir markanın sloganında olmasını istediği özellikler şunlardır: Slogan, ürünün rakiplerinden farklı olan yönünü vurgulamalıdır. Mecazlı bir söyleyişle tüketicinin aklında kalmalıdır. Buna göre bu marka için en uygun slogan aşağıdakilerden hangisidir? (A) · A Fiyatıyla cüzdanınıza, tadıyla damağınıza iyi gelecek! içerken yudum yudum büyüleneceksiniz! B) Meyveli su değil, meyve suyuyla tanışacaksınız! "Şekersiz olmaz dediler, biz bal gibi de yapiiki Bu kişilerd A) 5. Profil C Za bl 1 B

at yaşama der. 8. dulume kourar Göze göz, dişe diş düşüncesi bütün dünyayı kör edecek. (Gandhi) Savaş zaruri ve hayati olmalıdır. Milletin hayati tehlikeye maruz kalmadıkça savaş bir cinayettir. (Mustafa Kemal ATATÜR Bu özdeyişlerde önemi vurgulanan ortak kavram aşağıdakilerden hangisidir? A)Adalet B) İntikam C) Barış SO2 K Soz Kuşlar gibi uçmayı, balıklar gibi yüzmeyi öğrendik ama çok basit bir şeyi unuttuk: kardeşçe yaşamayı. 71 begle D) Savaş V Savi (Martin Luthe

36 23 PRIND wwwwww huru Görsel Okuma-Mantik Muhakeme konuya dir Kedilerin ayaklan üstünde yere inebilme kabiliyetleri bilim insanlanni 19. yüzyılın başlarında şaşırtmaya başlamış. Bag langıçta, kedilerin düşme sırasında kendilerini iterek bunu başardıkları düşünülmüş. Ancak 1984 yılında Etienne-Jules Marey adlı bir Fransiz bilim insani bunun böyle olmadığını keşfetmiş. Marey, özel bir kamera kullanarak bir kedinin d anini fotoğraflamış ve şu sonuçları elde etmiş Doğrultma refleksi sırasında kedilerin birkaç farklı or- gami birlikte çalişir. Düşme sırasında kediler, gözleriyle pevreyi hızlıca tararken dengede kalmak ve yön bul- mak in de kulaklarında bulunan yapılar devreye gi rer. Böylece kedilerhangi yönün yukan ve hangi yönün aşağı olduğunu hızlı bir şekilde anlar. Kediler, bacaklarını kendilerine doğru çekip sırtlarını kamburlaştırdıklarında ise dönme hızlanı artar. Kediler işte bu şekilde dönme ve düşüş hızlanını azaltıp artira- bilir. Bu da gövdelerinin hangi bölümünün daha önce yere temas edeceğini kontrol edebilmesine katkı sağ lar. Böylece kediler genellikle dört ayağı üzerine düş- meyi başanır. PRUVA TEKE TEK TÜRKÇE Kediler, ayaklarını olabildiğince gerginleştirir, kuyrukla Tini havaya doğru diker ve karın bölgesi yukanya ba kacak şekilde vücutlarına şekil verir. Kedilerin omurga yapılanındaki esneklik bu şekli alabilmelerinde oldukça kolaylık sağlar. Buna göre numaralanmış metinlerden hangisi görsel ile uyumlu değildir? 1 B) 2 A) 1 D) C) 3 Kediler, dönmek ve dört ayak üstüne düşebilmek için bacaklarını da uygun şekilde hareket ettirir. Bacaklarını uzatıp geri çekerek dönme ve düşme hızlarını değişti- rir. Örneğin, bacaklarını dört bir tarafa uzatarak hava. direncini artırır. Bunun sonucunda düşme ve dönme hızlanı azalır. PRUVAAKADEM 1 M h P

www.sina 11 4. Hayat sadece gözümüze girenlerle değil, göz ucumuzdan geçip gidenlerle hayat... Sadece uğ- runa can verebildiklerimizle değil, zerre kadar al- dırış etmediklerimizle... Kainatın varlık sebebi bizmişiz gibi düşünmeyi ve davranmayı bırakır- usak, herkesin bizim kadar "biricik" olduğunu, bi- zim de herkes kadar "eğri büğrü" olduğumuzu görmeye başlarız. Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yar- gi aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalnızca kıymet verdiklerimiz değil, önemsiz bulduklarımız da bizim hayatımızda bir şeyle- ri değiştirebilir. B) Bencillikten ve kibirden kurtulup çevremizde- kilere eşit ve sevecen gözlerle baktığımızda hayat daha anlamlı olacaktır. C) Kusursuz dost arayan, dostsuz kalır. D) İyi de kötü de hayatın içinde daima yan yana olacaktır. 51 SINAV

a Düşünce eyle bilimin e "Bilimden zleriyle taç o dönemde arkı gözet in bile ula- Toplumun uğu doğu- an kadın- bir önem uz." diye şünceyi en han- sınırla- arı terk slar ve- avru Paragrafta Ana Düşünce 1. "Sanatçı" diye takdim edildiğim zaman utanıyo- rum ben. Sanatçı sıfırdan yaratan bir ressam, bir heykeltıraş, bir şair, bir bestecidir. Ama biz başka- sının hayal edip var ettikleri bir dünyayı icra eden- lere de sanatçı diyoruz. Beni "Konuşmacı olur musunuz?" diye çağırdıkları programlara şu yanı- ti veriyorum: "Ben yazılmış bir metni iyi ezberleyip oynayan kişiyim. Kendim bir şey anlatamam." Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Bizim toplumumuzun insanı gerçek sanatçı ve sanat eseri hakkında bilgi sahibi değildir. B) İnsanın kendinin ve yeteneklerinin sınırlarını bilmesi bir erdemdir. C) Sanat, bir üretme ve yaratma çabasıdır; sanat eserini üretenle icra eden aynı düzlemde de- ğerlendirilemez. oyllabub Bir sanatçı, öz eleştiri yapabildiği sürece ger- çek başarılara imza atar. n.com 3. Ede ran rin da ğin liğ ni ze lid lar BL le A) B C

iyo- , bir ska- den- olur ani- eyip den I ve rini nat de- er- n.com Test 10 3. Edebiyatta konular sayılıdır: Aşktır, doğadır, kah- ramanlıktır, eleştiridir, hasrettir... Farklılık bunla- rin işlenişinde. Öyle ki aynı yazarın aynı konu- da iki öyküsü bile bu farkı taşır. Söylemek istedi- ğim kişilerin, olayın, mekân veya zamanın farklı- lığı değil. Bunlar da farklı olabilir. Ama bunlar ay- ni olduğunda da bir farklılık gözlenir. Öykü mal- zemesine bakış farklıdır, bunun kurgulanışı fark- lidir; dil farklıdır, üslûp farklıdır, asıl farkı da bun- lar yaratır. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Edebî eserleri, konuları aynı olsa bile farklılaş- tıran yazıldığı dönemdir. B) Edebiyatta konusu özgün olan bir eser bul- mak zordur. C) Konu değil, konunun işlenişi ve dil, eserleri birbirinden farklı kılar. D) Aynı konular farklı yazarlarda farklı gözlemler- le çeşitlenir.

6. İçimizdeki güzellikler arasında neşenin yeri bambaşkadır. Hele gençliğinizin getir- diği neşe ve kahkahaları sakın kısıtlamayın. Bazı kişilerin "Sırıtıp durma!" gibi bil- gece (!) uyarılarına aldırmayın. Tam tersine daha çok gülün. Bol bol kahkaha atın. Sorunlarınıza bile gülerek bakabilirseniz yükünüz anında hafifleyecektir. Güldürü dergileri, neden bu kadar çok okunuyor sanıyorsunuz? Onca sorunun, çevre kir- liliğinin, savasların, ölümlerin, çıkarcılığın, cahilliğin yer aldığı dünyamızda sevgi, iyimserlik ve neşeye her zamankinden fazla ihtiyacımız var. Bu nedenle hayatınızı daha güzel yaşamak istiyorsanız önce içinizdeki güzellikleri geliştirin, ortaya çıka- rin. Sevinin, düşünün, konuşun, iyimser olun ve doyasıya gülün! Bu paragrafta verilmek istenen ileti aşağıdakilerden hangisidir? A) İçindeki güzelliklerin farkında olan insan mutlu olabilir. B) Küçük şeylerle mutlu olmasını bilenler hayatın tadına varacaktır. C) Neşeli olmak, gülmek sıkıntıları azaltacak ve daha mutlu olmanızı sağlayacaktır. DDünyadaki kötülüklerin üstesinden gelmenin yolu iyimserlikten geçmektedir. 3 En Yayınları

12. Zirve, son yıllarda gündemimize girmiş bir toplantı biçimidir. Sempozyuma ve kongreye benzer biçimde bir konu başlı- ğı altında aynı anda birden çok salonda sunumların yapıldı- ğı büyük bir toplantıdır. Ancak zirve, her kesimden insanın bir araya gelmesine ve uygulama örneklerine yer verilmesi- ne imkân sağlamasıyla sempozyum ve kongrenin akademik boyutunu aşan bir niteliğe sahiptir. Sadece bilimsel bildirile- rin sunulduğu bir ortam değil, aynı zamanda karar vericilerin, alan uzmanlarının, yatırımcıların, her düzeyden alan çalışa- nının, bilim adamlarının bir araya geldiği; bildirilerini, çalış- malarını, basit ya da karmaşık düşüncelerini paylaşabildiği, doğrudan üretime ve sonuca odaklı bir paylaşım ortamı ya- ratır. Bu metinde "zirve"yle ilgili aşağıdakilerden hangisine de- ğinilmemiştir? A) Tek yönlü bir toplantı olmadığına B Sempozyum ve kongreden farklı olduğuna C) Yıllardır uygulanan bir toplantı çeşidi olduğuna D) Katılımcılarının farklı kesimlerden olduğuna

4. Sifat-fiil bir adın önünde değil de adın yerine kul lanıldığında adlaşmış sifat-fiil adını alır. Örneğin "Konuşan öğrenciler tahtaya yazılmış." cümlesin- de "konuşan" sözü sifat-fiil, "Konuşanlar tahtaya yazılmış." cümlesinde ise "konuşanlar" adlaşmış sifat-fiildir. Buna göre, aşağıdaki atasözlerinin hangisin- de adlaşmış sifat-fiil yoktur? A) Minareyi çalan kılıfını hazırlar. B) Akan çay her zaman kütük getirmez. C) Acele yürüyen yolda kalır. D) Öfkeyle kalkan zararla oturur.

b. Yalnızlığın ıssız koyunda demir atmış eski bir tekneydim o zamanlar. Tam üç yıldır martıların sabırsız yalvarış- larını dinliyordum gün boyu. Karşı tepedeki yemyeşil çamlar, sahildeki milyonlarca kum taneciği, keskin bir yo- sun kokusu en sadık arkadaşlarımdı. Umut, çok uzak bir limandan bana kumanya getirecek bir yük gemisiydi. Onun buradan ne zaman geçeceğini Allah bilirdi. Anlatım Biçimi: Düşünceyi Geliştirme Yolları:

9. Fiillere getirilen bazı eklerle oluşturulan; cümlede isim, sıfat ve zarf olarak kullanılan, fiil özelliğini koruyan sözcüklere fiilimsi denir. Bu bilgiden hareketle, I. Uyandıktan sonra hemen içilen su, organların düzenli çalışmasını sağlar. 14 II. Bir haftadır durmaksızın çalışmıştı doktor ve hemşireler. III. Törende okuyacağı şiiri ezberlemek için durmadan tekrar yaptı. 1 zf IV. Dinleyiciler konuşma biter bitmez salonu terk etti. numaralanmış cümlelerin hangisinde farklı türde fiilimsi kullanılmamıştır? A) I. B) II. C) III. namas lihaser Seuleer St alebipa wqimlinallust in2 D) IV.

5. Küresel ısınma, atmosfere sa- lınan gazların neden olduğu düşünülen, Dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen sıcaklıklarda görülen artışa verilen isimdir. Bu metinde yer alan altı çizili kelime- lerin hangisi fiilimsi değildir? A) ısınma C) boyunca B) düşünülen D) ölçülen

Bilim insanlarına göre bizim en büyük teleskoplarla ancak görebildiğimiz uzay bile evrenin sadece Ullpr sıdır. Ama uzay nereye kadar devam ediyor? Acaba sonsuza kadar uzanıyor mu? Yoksa bir sonu mu var? Bir sonu varsa ötesinde ne var? Bilim insanları bu soruların cevabının uzayın şekliyle ilişkili olduğunu düşünüyorlar. Günümüzün teorilerine göre uzay, sarmal biçiminde aynı merkez etrafında eğilmiştir. Bunun anlamı, insanın hiçbir zaman evrenin dışına çıkamayacağı, izlediği yolun onu hep başlangıç noktasına geri getireceğidir. Bunun daha rahat anlaşılabilmesi için şu örneği düşünün: Dünyadaki A noktasından B noktasına giden bir uçak, düz bir rota izler. Bu, kâğıdın üzerine çizdiğimiz düz çizgiden farklıdır. Çünkü bu çizgi bir kürenin üzerine çizilmiştir. Yani kürenin merkezine her noktasından aynı uzaklıktadır. Aksi takdirde uçak gerçekten düz bir çizgide hareket etseydi B noktasına vardığında yeryüzünden binlerce kilometre yukarıda olurdu. Oysa eğimli bir uzayda hare- ket ettiği için düz bir rota izlese bile yoluna devam etmesi durumunda tekrar başlangıç noktasına geri dönecek- tir. Bilim insanlarına göre uzayın bükülmesi bundan çok daha karmaşık. Şekli çizilemez ve bir modeli yapılamaz. Bu eğilme ancak matematiksel hesaplarla gösterilebilir. Böylece uzayda sonsuza kadar ilerlenebilir. 1. Aşağıdaki yargılardan bu metinden çıkarılabilecek olanları "✔", çıkarılamayacak olanları "X" ile işaretleyiniz. İnsanlar, evrenin sadece bir bölümünü görebilmektedir. Her şeyin olduğu gibi uzayın da bir sonu vardır. Uzayın şekliyle ilgili olarak birçok soru akla gelmektedir.