Ortaokul Türkçe Soruları

5. Aşağıdaki paragraflarda yer alan düşünceyi geliştirme yollarını altlarına yazınız. Dili zenginleştirmenin en iyi yolu, söz dağarcığını Olgun insan; kendi kusurlarını gören ve bilen, ge- niş tutmaktır. Duygu ve düşünceleri aktarırken aynı sözcükler yerine doğrusunu kullanmak bunları söylemekten de çekinmeyen, toplumun şartıyla yeni ve farklı sözcükler tercih etmek yaşam ve görgü koşullarını ön planda tutan, gerekir. Bir üniver- sitenin yaptığı araştırmaya göre kimseyi hor görmeyendir. Eğitimle her şeyin lise düzeyindeki bir öğrenci 24 saat boyunca kullandığı farklı sözcük sa- yısı 125, üniversite yoluna gireceğini bilendir. Geleceğe umutla öğrencisinin ise 170 sözcüktür. 170 sözcüktür. Üniversitede bakan, kararlılıkla bu yolda ilerleyendir. Büyük akademisyenlerde ise bu sayı 400-600 değişiyor. Bir Türkçe sözlükte 100.000 üzerinde arası ile büyük, küçük ile küçük olabilendir. sözcük varken biz toplum olarak 150-200 arası Ciddiliğini güler yüzü ile bir arada yürütendir. sözcük ile iletişim kurmaya çalışıyoruz.

19. I. ? III. 5 Mayıs Hıdırellez kutlamalarında buluşalım. Her cumartesi üreticilerle tüketcileri buluşturuyoruz. II. IV. Halkımızın Ramazan bayramını içtenlikle kutlarız. Çocuklarında mutlu olduğu bir şehir yaratacağız. Numaralanmış afişlerin hangileri yazım ve noktalama bakımından doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve IV

14. Gün içinde bilgisayar(1) telefon veya tablet gibi tek- nolojik aletlerden çıkan mavi ışığa uzun süreli maruz kaldığımızda sağlığımız olumsuz yönde etkilenmek- tedir. Yapılan bir araştırmaya göre mavi ışığa uzun süreli maruz kalmak beyin hücrelerini ve retinayı olumsuz etkiliyor(II) insan ömrünü de kısaltıyor. Bu yüzden teknolojik aletlerle geçirilen sürenin belirli bir oranda olmasına(III) karanlık ortamda mavi ışık ya- cihazların kullanılmamasına ve mavi ışıktan ko- yan ruyan gözlüklerin tercih edilmesine özen gösterilme- lidir(IV) işi sebebiyle teknolojik aletlerle uzun süre çalışanların yeterli dinlenme süreleri planlamasına dikkat etmesi gerekmektedir. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine noktalı virgül getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV C

3. Aşağıdaki tabloda yer alan fiilleri uygun kip ve kişi eklerine göre çekimleyiniz. Al- (İstek kipi) 1. tekil 2. tekil 3. tekil 1. çoğul 2. çoğul 3. çoğul Söndür- (Geniş zaman) Koru- (Gereklilik kipi) Giyin- Çık- (Şimdi (Duyul ki zaman ) an geçmiş zaman) Büyü- (Emir kipi)

aragrafta Ana Düşünce Bir yönetmen olarak filmlerimde seyirciyi ağlata- bilirim ama acıtmiyorum. Bir dram filminin en az komedi kadar insanlan rahatlatabileceğine inanı- yorum. Düşünsenize, izlerken ağlıyorsun ve si- kıntını, derdini, tasanı orada bırakıp gidiyorsun. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Duygu yüklü bir ürün ortaya koymakla ajitas- yon yapmak aynı şey değildir. B) Bir dram da bir komedi kadar seyirci üzerinde etkili olabilir. G) Ağlamak da gülmek kadar insani bir duygudur ve rahatlatıcı etkisi vardır. D) Seyirci beyaz perdede dramdan çok komedi filmi görmek istiyor çünkü mutlu olmak istiyor.

1- 2 Yayınları M Mozaik C) Yalnız III 25. Fiil kökünden türediği ve olumsuzu fiiller gibi "-ma /-me" eki ile yapılabildiği hâlde kip eki alamayan sözcüklere "fiilimsi" denir. Buna göre, 1. Gök gürültüsünün hemen ardından yağmur yağmaya başlamış. II. İşlerin yolunda gitmesi için herkesin çalışmaya başlaması gerekiyor. III. Koşucuların fotoğrafını çekmek için başlangıç noktasına geldik. cümlelerinin hangilerindeki altı çizili sözcükler fiilimsi değildir? A) Yalnız I C) Lve 11 B) Yalnız III D) II ve III Mozaik Kamp Sömestin

8. J Eskiden aşk değerliydi. Aşkı bulan hazine bul muş gibi olurdu. Şimdiki gibi çabuk tüketilmiyor- du. Artık hasret yok, acı çekmek yok. Kavuşmak kolay, kaybetmek kolay. Böyle bir dünyada güzel şarkılar bestelenir mi, iyi filmler çıkar mı ortaya? Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Günümüzde başka pek çok değer gibi aşk da önemini yitirmiştir. B) Modern zamanlar, aşka olan inancın sarsıl masına neden olmuş, "aşk" basite indirgen- miştir. C) Aşk, sanatı besleyen en temel duygudur ve onun niteliği, sanatın da niteliğini belirler. D) Bir sanat eserinde aşka vurgu yoksa o eser geniş kitlelere ulaşamaz ve kalıcılığını koru- yamaz. 2.

Bir gün çok önemli bir toplantıya katılacak bir ka- din, saçlarını yaptırmak için ünlü bir kuaföre gi- der. Kuaför yalnızca bir kurdele ve fırça ile kadı- nın saçına mükemmel bir şekil verir. Kadın bor- cunu sorup ödemek istediğinde kuaför oldukça yüksek bir fiyat söyler. Kadın, "Bir kurdele için sl- ze bu kadar para veremem." der kuaföre. Kuaför, kurdeleyi hızla çeker, o güzelim saç, bir karmaşa yığınına dönüşür ve kadına şunu söyler: "Pekâlâ, kurdele için para istemiyorum." Parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden han- gisidir? A) Kazancı anlamlı kılan kullanılan malzemenin değeri değil, kişilerin yetenekleridir. B) Her mesleğin önemli ve riskli tarafları vardır. C) Hiç kimse, kötü bir mala para ödeyecek kadar zengin değildir. OTOn yargı, insan ilişkilerine zarar veren şeyle- rin başında gelir. 8. SINIF

Şairin en önemli özelliklerinden biri de iyi bir öykü ve roman okuyucusu olabilmesidir. Ben çok dal- li olmamı, çabuk yeşermemi, dinamik şiir yazma- mi ve kendini sürekli yenileyen, toprağını sürekli havalandıran, tekrardan kaçmaya çalışan bir şiir yazmamı buna bağlıyorum. Bu parçada asıl anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? ALSiir, tekrara düşmeyi sevmeyen bir türdür. Blyi bir şair, öykü ve roman türünde de eserler verebilir. C) lyi bir şair, aynı zamanda sıkı bir edebiyat ta- kipçisi olmalıdır. D) İyi şiir, insani ve insana dair her şeyi kendin- de barındırabilen şiirdir. 8. SINIF

6. Yazmak, yürek gerektiren bir iştir. Hiç kimseden korkmadan, çekinmeden yazmak... Çoğu yazar düşündüklerini kolay kolay kaleme alamaz. Çün- kü çekindiği, korktuğu birileri vardır veya hiç kim- senin bam teline dokunmak istemez. Dolayısıyla başladığı yerde bir ileri bir geri gidip gelir bu tür yazarların çoğu. İlerlemek, başarıya ulaşmak için hiç kimsenin etkisinde kalmadan yazmak gerekir. Tabi bu da biraz yürek işidir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Kendine saygı duyulan yazarların hepsi, etki altında kalmadan yazan kişilerdir. B) Ünlü bir yazar olabilmek için hakkında yazılan kişi acımasızca eleştirilmelidir. e Edebiyattaki durgunluğun tek sebebi özgür eleştiri yapılamamasıdır. DYYazarlık zor ve tehlikeli bir meslek olduğu için kimse yazar olmak istemez. 48 SINAV

Paragrafta Ana Düşünce 8. Türkler, İslam dinini benimsedikten sonra kültürel kaynaklarından koptular. O bildiğimiz, konuşulan eski özgün Türkçe unutuldu. Bugün örnekleri Or hun Yazıtlarında, Orta Asya'da var olan orijinal Türkçe yok artık. Bu parçada asıl vurgulanmak istenen düşün- ce aşağıdakilerden hangisidir? A) Orijinal Türkçe, Anadolu sınırları dışında ko- nuşulan Türkçedir. B) Dilimiz, yabancı dillerin etkisiyle orijinalliğini yitirmiştir. C) Bir dil, doğduğu kaynaktan uzaklaştığında yok olmaya mahkumdur. Türklerin başta dil olmak üzere kültürel kimlik- lerinden kopmalarında din değişiminin önemli etkisi olmuştur.

TAN YLÜL EMBE 21.45 STADI O TRT 1 8. Trabzon gezisine giden bir kişinin ziyaret ettiği bazı yerlerle ilgili izlenimleri şu şekildedir: Burası Bizans'tan kalma eski bir kilise aslında ancak zaman zaman farklı amaçlarla da kullanılan bu mekân beni oldukça etkiledi. Trabzon'a ait başka bir mekânda ise Roma Dönemi'ne ait en eski yapıların çeşitli etaplarını gezme imkânı buldum. Bu denli bir yükseklikten şehri izlemek benim için bir ilkti. Ayrıca en son gittiğimiz yer ise istediğim fotoğrafları elde edebileceğim bir yerdi. Dostlarımla Karadeniz manzarası önünde fotoğraf çekilmenin tadını doyasıya yaşadım diyebilirim. Bu izlenimlerden hareketle söz konusu kişinin, Trabzon'un aşağıdaki mekânlarından hangi- sini gezdiği söylenemez? Ortamahalle Burada Karadeniz ve Akçaabat manzarası ayaklarınızın altında. Çok fotojenik bir yer. Hatta burası için Doğu Karadeniz'in Safranbolu'su yakıştırmaları da yapılıyor. 1988'de Ortamahalle kentsel sit alanı ilan edilmiş. Böylece dokusunu korumayı başarmış. B) Sis Dağı Yaylası Giresun-Trabzon sınırındaki en güzel yaylalardan biri olan, isminden de anlayacağınız üzere zaman zaman sislerle ve bulut denizi ile kaplı olan Sis Dağı Yaylası görülmeye değer. Özellikle buranın en popüler zamanı, her yıl Temmuz ayının 3. cumartesi günü yapılan "Sis Dağı Yaylası Şenlikleri" zamanı. C) Trabzon Kalesi Ortahisar mevkiinde, Tabakhane ve Zağnos Vadileri arasındaki yüksek kaya kitlesi üzerine ku- rulmuş olan Trabzon Kalesi'nin, günümüze kadar korunarak gelmiş olan şehir surları Trabzon'un en eski yapılarıdır. Bugünkü surların en eski bölümü MÖ 4. yüzyıl Roma Dönemi'ne uzanıyor. Surlar Yukarı Hisar, İç Kale, Orta Hisar ve Aşağı Hisar olmak üzere üç bölüme ayrılıyor. DY Ayasofya Müzesi Trabzon'da, Geç Bizans kiliselerinin güzel bir örneği sayılan Ayasofya Kilisesi, Fatih Sultan Meh- met'in Trabzon'u fethi sonrası camiye çevrilmiş yapılardan. 1. Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla depo, hastane daha sonraları yine cami olarak kullanılan kilise, 1958-1962 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Edinburg Üniversitesinin iş birliği ile restore edilerek 1964 yılından sonra müze olarak ziyarete açılmış. Bahçesinde bir de çay bahçesi var.

16 3 www. A) Bu soru Görsel Okuma-Mantik Muhakeme konusay allandr Vincent Van Gogh, 1853-1890 yılları arasında yaşamış Hollandalı ressamdır. Art izlenimcidir. (Fransa'da, izlenimciliğin kurallarına tepki olarak 19. yüzyılın sonlarına doğru doğan akim.) Batı dünyası sanat tarihinin en tanınmış ve en etkili şahsiyetlerinden biridir. . 37 yıllık yaşamının sadece son 10 yılında 2000'e yakın resim yapmıştır. Yaşamının son yıllarında yaptığı resimler en ünlü resimleridir. Van Gogh, yaşadığı dönemde maddi manevi büyük sıkıntılar çekmiş olmasına karşın bugün dünyanın en çok tanınan ve yapıtları en pahalı olan ressamlarından biridir. Başlangıçta koyu ve kasvetli renklerle çalışan ressam, yaşamının son yıllarına doğru özellikle san olmak üzere canlı renkler kullanmaya başlamıştır. • Kimileri san renge olan düşkünlüğünü de ruhsal ve fiziksel rahatsızlıklarına bağlamıştır. 20. yüzyıl sanatını önemli ölçüde etkilemiştir. Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerin hangisi Vincent Van Gogh'un en ünlü resimlerinden biri olamaz PRUVA TEKE TEK TÜRKÇE D) PRUVAAKADEM Resim sar geçse de 1 Leonar Da Vin "Mona 1503-1 lan Ma mutlu sim, çözüle Monal mekte arasir layan miştia kullar Buna A) PRUV

Günümüz insanı garip bir kaderi yaşıyor, kaza- nirken kaybetmenin paradoksunda ölesiye buna- liyor. Bilim ve teknoloji, hayatını renklendirip akıl almaz derecede kolaylaştırırken kişiliğini eziyor, belirsizleştiriyor. Bir yanda eşya büyüyor, zen- ginleşiyor, öte yanda onu yapan insan küçülü- yor, yoksullaşıyor. Gerçek bir trajedi bu. Çün- kü dengeyi sağlayarak insanı mekanikleşmeden kurtaracak olan sanat boyutu sürekli ihmal edili- yor, körleştiriliyor. Dışarısı alabildiğine güçlendiri- Cirken içeride sağlam bir anlam cephesinin oluş- masina bilinçsizce engel olunuyor. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Bilim ile insan arasında her zaman büyük çe- tişkiler yaşanmıştır. B) Gelişen teknoloji karşında sanata önem veril- mediğinden insanın ruh dünyası köreliyor. C) Insanın maddi ve manevi yönleri birbiriyle bir bütün olduğunda başarı sağlanır. D) Toplumsal sorunlara, iç dünyasına önem ver- meyen insanlar sebep olmaktadır. 8. SINIF

9. Yay ayracın kullanıldığı yerlerden bazıları aşağıda verilmiştir: • Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak için kul- lanılır. Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır. Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını gösteren soru işaretini belirtmek kullanılır. Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisinde yay ayracın kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? ● ● ● A Sondaj makinesi iki gün içinde (?) yer altından su çıkarıyormuş. Postacı çarşamba günü (hastaneden çıktığım gün) bir tebligat getirdi. Uzun boylu balıkçı: -(Kollarını iki yana açarak) Denizde balık mı kaldı ki avlayalım? DEy, mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü, Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü! (Arif Nihat Asya) 224

6. Dış çevre betimlemesinin, realist romanda büyük önemi vardır. (II) Kahramanını görmediği bir yere götürdüğü zaman, kendisi o yeri betimlemez; o yer kahramanın bilgi düzeyine, duyuş derecesine göre yavaş yavaş okuyucuya gösterilir. (III) Ama çevreyi kahramanın gözüyle betimler realist romancı. (VI) Çünkü çevre, bir insanı, o insan tara- fından görüldüğü biçimiyle etkiler. (V) Realist romancı; bir salonu, bir manzarayı bir sokağı betimlerken bu çevreleri içinde yaşattığı kişilerin gözleriyle görmek zorundadır. Bu parçada anlam akışının sağlanması için numaralanmış cümlelerden hangilerinin gerekir? A) I ve III B) II ve III C) III ve V yer değişmesi D) IV ve V