Anlatım Biçimleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimlerilları
7. TDK'de eğitim: "Çocukların ve gençlerin toplum
yaşayışında yerlerini almaları için gerekli bilgi,
beceri ve anlayışları elde etmelerine; kişiliklerini
geliştirmelerine, onlara okul içinde veya dışında,
doğrudan veya dolaylı yardım etme; terbiye." ola-
rak yer alıyor. Anlaşıldığı üzere yaratıcılıkla ilgili
bir içerik yok maalesef. Tüm eğitim duayenlerinin
belirttiği gibi aslında küçük yaşta öğrencilerin en
güçlü yönleri yaratıcı olmaları. Okulların tanıtım-
larına ya da internet sayfalarına baktığınız zaman
yaratıcılık gelişimine değinmeden geçen yok. Var
olan müfredatla öğrencilerin yaratıcılıklarının ge-
lişmesi ise ne derece mümkün, tartışılır.
Bu metnin anlatımında aşağıda verilenlerden
hangisi yoktur?
A) Tanımlama
BÖznellik
Tartışma
Tanık gösterme
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleriek istenen veya
çıkarılamayan,
edilmeyen, bek
lim.)
olduğunu bul
ileni veya yakı-
TEST-1
liğini bulmamız 1. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
memiştir?
vurgulan-
armayalım.
1 ve 2. sorular, aşağıdaki metne göre cevapland
lacaktır.
k-aile, amir-
unvaya
Bütün insanların tekdüze bir yaşayış ve dugünceyi
paylaşması, insan yapısına ters düşer. Elbette, he
pimiz değişik konularda, değişik görüşleri taşıyabilir
ve o konularda farklı görüşler ileri sürebiliriz. Önemli
olan, bu görüşlerin saygı çerçevesi içerisinde ortaya
konulmasıdır. Öğretmen-öğrenci, çocuk-
memur vb. her kesimden, her kişinin birbirlerine sa-
birla hem de yan tutmadan bakmaları, birbirlerine
tahammül etmeyi öğrenmelerinin önemini kavradı-
ğımız an, toplumumuz beraberliğin huzur ve mutlu-
luğuna erecektir.
A) İnsanların farklı görüşlere sahip olmaları ola-
ğandır.
B) Insanlar, düşüncelerini, saygı sınırlarını göze-
terek dile getirmelilerdir.
C) Toplumsal birliğin sağlanması, farklı görüşlerin
dyr karşılanmasına bağlıdır.
D) Farklı kültürlerden gelen insanların beraber ya-
şamaları zordur.
x
2. Bu parçada aşağıdaki kavramların hangisinden
söz edilmemiştir?
A) Hoşgörü
B) Birlik ve beraberlik
C) ebrüş ayrılıkları
D Insan sevgisi
Ortaokul Türkçe
Anlatım BiçimleriParagraf Yorumu
5 ve 6. sorular, aşağıdaki metne göre cevaplandırı-
lacaktır.
Yeryüzündeki tüm insanları renk, din, dil, ırk ayrım-
larına tutmadan yalnızca "insan" olduğu için seve-
bilmek gerekir. Tüm çıkarlardan arınmış, beklentiler
olmadan, menfaat amacı gütmeyen bir sevgidir bu
ve tüm insanlık için olduğu zaman, gerçek anlamda
kıymetini bulmuş olur. Barış içinde ve kardeşçe ya-
şamanın temellerini ancak böyle atabiliriz. Düşman-
lıklar ve kıskançlıklar insanların birbirini sevdiği ve
karşısındakinin haklarına saygı gösterdiği zaman,
dünya üzerinden silinecektir. Sadece kendisini ve
kendi insanlarını severek ve gözeterek önüne geçi-
lemez düşmanlıkların.
Bu parçanın ana fikri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tüm insanlar, renk, din, dil ve ırk ayrımı gözet-
meksizin eşittir.
+
B) Gerçek sevgi. çıkar gözetmeksizin bir insanı
sevmektir.
C) insanı, insan olduğu için sevmek, dünyada ba-
Tışı sağlamanın yoludur.
D) Insanlar, hep kendi çıkarlarını gözettiği için sa-
vaşlar çıkmaktadır.
karekök
8.
7.
ra
Ö
ru
uz
fa
gc
ed
Bu
lan
A)
B)
C) C
D) C
m
Konu,
tişkinle
dirmek
zin değ
arkada:
da sini
etmenle
sevdiği
onun ge
Bu parç
Lalmo
Ortaokul Türkçe
Anlatım BiçimleriÜNİTE-3/PARCADA
ANLAM
5. Mesele uzunluk kısalık meselesi değil. En
kısa öykü en............. öykü olabilir. Hemingway'in
en kısa öyküsünü bilir misiniz? "Bütün bir
öyküyü hiçbir zaman altı sözcükle yazamaz-
sın." diyen arkadaşlarına ağızlarının payını
vermek için mi, yazar arkadaşlarının kışkırtma-
si ile mi-orası pek belli değil ama- Hemingway'in
en iyi eseri olduğunu söylediği öykü, İngilizce
altı, Türkçe topu topu beş sözcükten oluşur. Alın
size ..... ... olduğu tartışılmaz bir öykü:
"For sale: Baby shoes, never used."
"Satılık: Bebek ayakkabısı, hiç kullanılmamış."
Bu metinde anlam akışına göre boş bırakı-
lan yerlere aşağıdakilerden hangisinin geti-
rilmesi en uygundur?
A) Sürükleyici
C) Etkileyici
B) Özgün
D) Özlü
6. 1.Annem, bugün onu bir temiz dövdü Tahii
7.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri10.)
(1) Dünyanın pek çok yerinde katı atıklar toplan-
dıktan sonra katı atık sahalarına götürülür. (2) Ba-
zı katı atık sahalarında katı atıklar düzenli bir şekil-
web de depolanırken bazılarındaysa gelişigüzel yığılır.
(3) Katı atıkların gelişigüzel yığılması bazı çevre
sorunlarına neden olur. (4) Bunlar arasında bula-
şıcı hastalıkların artması, kötü koku yayılması, yer
altı sularının kirlenmesi gibi önemli sorunlar bulu-
nur.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaş-
tırma yapılmıştır?
A) 1.
B) 2. C) 3.
eliglia layac
2
D) 4.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimlerino-
kat
10. İnsan dışındaki bir varlığa insana ait özellik-
ler yüklenmiştir. Kişilestime
SINAV
mca
Ida-
●
Bir şeyin niteliği, o niteliği eksiksiz taşıyan bir
şeye benzetilerek anlatılmıştır.
Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bu özellikle-
rin tümünü içerir?
A) Yıllar bir gözyaşı olup da kaymış
Bu eski heykelin yanaklarında
Yapraktan saçını yerlere yaymış
Sonbahar ağlıyor ayaklarında
B) Kim bilir şimdi nerdesin
Senindir yine akşamlar
Merdivende ayak sesin
Rıhtım taşında gölgen var
C) Yağdı, bütün gece yağdı kar
Yıldızlarla aydınlanarak
Bir şehir, bir sokak, bir ev var
Ahşap bir ev, uzak mı uzak
D) Senelerce sana hasret taşıyan
Bir gönülle kollarına atılsam
Ben de bir gün kucağında yaşayan
Bahtiyarlar arasına katılsam
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri..
6
O kadar su içmiştim ki şişip davul gibi oldum ve sonunda kabuğum parçalandı. Sonra minicik beyaz
kökümü kabuğumdaki aralıktan dışarı gönderip toprağa sapladım. Böylece gelişip kök salacak ve dik
durup boy atabilecektim. Sonra minik gövdemi gönderdim dışarı. Başını eğip yukarıya doğru toprağı
delmesini, boy atmasını ve güneşi bulmasını öğrettim ona. Minik gövdemin ucunda küçücük bir filizim
vardı. Topraktan çıktığımda ondan yapraklı bir gövde oluşturacaktım. İyice kök salıp yiyecek toplayacak
duruma gelene kadar depoladığım besinleri yiyor, minik köklerimi ve küçücük gövdemi bunlarla bes-
liyordum. Toprakta boğulmayacağım kadar hava vardı. Dışarının sıcağı yine giriyordu toprağa. Bu si-
ralarda artık yorgun değildim. Önceleri kendi içimde gelişmiştim. Kendimi yok edip yeni bir şey olmuş-
tum. Tabii çekirdek olduğum zamanlar her şeyi tam olan bir çekirdektim, serpilip hareket edemiyordum.
Ama ağaç olmak istiyordum artık. Çok eksiği olan bir ağaçtım ve gelişip serpilecek çok yerim vardı.
Bu metnin anlatımıyla ilgili,
1. Benzetmeden yararlanılmıştır.
II. Gözleme dayalı bir anlatım yapılmıştır.
III. Öyküleyici anlatım tekniği kullanılmıştır.
IV. Okuyucuya bir konu hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır.
yargılarından hangisi yanlıştır?
A) I
www.mirayyayinlari.com.tr
B) II
133
C) III
D) IV
MIRAY YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleriİlk karşılaştığınız birini belli bir sürede değerlendirirsiniz. Bu yüzden ilk etkileşimden beden dilini
kullanmak, karşımızdaki insanda iyi bir izlenim bırakmamızı sağlar. Beden dilini kullanmak, insanlarla daha iyi
duygudaşlık kurmamıza olanak verir. Ayrıca beden dili sayesinde iletişim kurduğumuz insanı daha kolay etkileye-
bilirsiniz. Bu sayede çözüm üreten, yapıcı, sağlıklı ve nitelikli bir iletişim gerçekleştirmiş olacaksınız.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz?
Beden dili iletişim kurmada yetersiz kalabilir X
insanlar söylemek istediklerini farklı şekilde ifade ederler X
c) Davranışlarımız, düşüncelerimizin daha kolay anlaşılmasını sağlar
Jest ve mimikler karşınızdaki insana gösterdiğiniz saygının bir işaretidir
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri3.
yazılarıyla yazılan titizlik örneği mektuplan son günlerini yaşıyor. Fakslarla, internetle ve cep telefonlarıyla yo
köşede kalmasına neden olacak gibi görünüyor. Renkli ve kokulu kâğıtlara, pahalı dolma kalemlerle, şike
Mektup yazma alışkanlığının giderek azalması, mektup romanlarının da eskinin bir sanat formu olarak
lanan mesajlar; eskinin mektuplarının yerini çoktan aldı. Bunlarla birlikte yeni bir iletişim dili de gelişti. Mektup
roman türünde yeni eserler yazılmaya başlandı. Andrew Devies'in Dirty Faxes (Kirli Faksla romanı ve interne
diyaloglarının anlatıldığı romanlar belki de bu türe yeni soluklar getirecek
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Tanımlama
B) Açıklama
C) Örnekleme
D) Kişileştirme
GEDOEN DAC
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimlerietlerinin bir
i. New York
siz kılan şey,
ve karmaşık
ir mahallede-
ması.
aya
paragraf ON
Gde Ligonguç
10. (1) Bence bir insanın yaşamında en güzel yıllar gençlik değil, otuz beş ile kırk beş arasıdır. (II) Genç-
liğin sıkıntılarından kurtulmuş, yaşlılığın sorunlarıyla henüz karşılaşmamışsınızdır. (III) Ne çare ki o
güzel yıllar da geçer, her şeyin gelip geçtiği gibi. (IV) Altmışından sonra, çok güç bir dönem baş-
lar; artık genç olmadığınız, orta yaşlı da sayılamayacağınız, yaşlanmaya yüz tuttuğunuz gerçeğine
katlanmak zorunda kalırsınız. (V) Hiç de kolay değildir bu ama bu acı gerçeğe katlananlar, "Artik
ben yaşlıyım." diyenler, sonuç alamayacağı bir rahata kavuşurlar. (VI) Eğer sağlık durumları az çok
yerindeyse hiç kimseye muhtaç olmadan bir evde yalnız yaşayabiliyorlarsa yaşlılığın huzurlu hatta
mutlu bir dönemi olabileceğini anlarlar.
Bu metin ikiye bölünmek istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II.
B) III.
D) V.
tonguç yayınları
215
C) IV.
paragraf ON
Ortaokul Türkçe
Anlatım BiçimleriD) Duygu ve düşüncelerini okurlarına aktara-
bilmiştir.
12. Bilim insanlar olaylan bilimin şaşmaz ölçüleriy-
le aydınlatmaya çalışırlar. Bir olayın ne olduğu,
geçmişteki durumu, gelecekte alabileceği biçim
bilim insanlarıyla saptanabilir ancak. ***
Olaylan değerlendirmede esas alınan bu nes-
nel bakış açısı bilim insanlarının yanılmasının
önüne geçer.
Anlam bütünlüğünü sağlamak için bu par-
çada boş bırakı'an yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Çünkü bilim insanı, olayları yorumunu
katmadan ele alır ve kanıtlanabilir yargılar
ortaya koyar
B) Bu yüzden bilim insanı olmanın temel şart-
larından biri toplumsal sorumluluk sahibi
olmaktır
MONE
C) Ne var ki son yıllarda bilim insanlarının bir-
birleriyle çelişen açıklamalarda bulunması
bilime olan güveni sarsmıştır
D) Öte yandan bilim insanları, aynı olayla ilgili
farklı görüşler ortaya koyabilir
OLÇME
2 ve 3.
C) 3 ve 5.
14. Yaz ne zamar
gibi temmuzu
çekilmesini b
lonla kaplı m
çay lekeleri
ler olabilece
benim artık
dan girmiş
Bu metnir
Denem
C) Makale
15. Suskun
istemey
4
ve sesi
altında
sa avi
mi va
Bu m
hang
A) G
B) TE
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri19.
Bir şehrin kişiliğini belirleyen ögelerden biri
de o şehrin mimarisidir.
Ulaşım, damarlarımızdaki kan akışı gibidir.
Bir gezginin yapacağı ilk iş, o yerlerin
önünde anı fotoğrafı çektirmektir.
Öyle ki yalnızca bir köprüsüyle, bir saat
kulesiyle ün salmış şehirler vardır.
Söz konusu olan, büyük bir şehrin
ulaşımıysa bu akışı sağlamak güçleşir.
Şehirleri, onları simgeleyen yapılarla
anımsarız.
A)
Toplu taşıma araçlarını kullanmak bu
nedenle önemlidir.
Metrolar, tramvaylar, otobüsler büyük
damarların tıkanmasını önlemeye çalışır.
Ünsal, oluşturacağı iki ayrı paragraf için iki ayrı işaret
kullanıyor. Sonradan bu paragraflara eklemek üze-
re üç cümle daha kuruyor.
Ünsal'ın soru işareti koyduğu bu cümleler
sırasıyla nasıl simgelenmelidir?
B)
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri13. Bazı terim anlamlı sözcükler birden fazla bilim, spor
veya sanat dalına ait olabilmektedir. Örneğin "terim"
sözcüğü hem Türkçe hem matematik alanlarında
kullanılmaktadır.
Bu duruma örnek olabilecek bazı terim anlamlı söz-
cükler aşağıda listelenmiştir.
.
●
●
peyzaj
kök
doğru
perde
Bu sözcükler aşağıda bölgeleri belirtilmiş ortak böl-
gelere uygun biçimde yazılacaktır.
Türkçe
1 2
Botanik
3
4
Matematik
Müzik
5
Tiyatro
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A do
A)
"doğru" sözcüğü 3 numaralı bölüme yazılabilir.
B) "perde" sözcüğü 5 numaralı bölüme yazılabilir.
C) "kök" sözcüğü 2 numaralı bölüme yazılabilir.
D) "peyzaj" sözcüğü 1 numaralı bölüme yazılabilir.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri2.
Bir süredir ülkemizde yaşayan kişilerin sözleri şöyledir:
Adım Angela Istanbul'da Alman Konsolosluğu'nda
çalışıyorum. Buradaki işim, Türk vatandaşlarına Al-
manya vizesi vermekle ilgili. Türk insanını çok sevi-
yorum. Bir kere çok samimiler. İşim gereği de pek çok
Türk'le sohbet etme fırsatı buluyorum. Bu sebeple
buradaki günlerim çok güzel geçiyor. Umarım uzun
yıllar burada yaşarım.
Adım Sebastian. Izmir'de uluslararası ticaret yapan
bir şirkette yönetici pozisyonunda çalışıyorum. İşim
gereği o ülkeden bu ülkeye uçup duran bir kuşum
adeta. Onca ülke gezmeme rağmen Türk insanı ka-
dar sıcak bir ulus görmedim dünyada. Sokakta bir ta-
nıdık görmeyeyim, hemen birbirimize sarılıyor, ay-
dınlık gözlerimizi birleştiriyoruz.
Adım Alex. Ankara'daki yabancı bir okulun müdürlüğünü yapıyorum. Görevimle ilgili keskin kararlar almaktan
kaçınmıyor, gözümü budaktan sakınmıyorum. Okulumuzda uyguladığımız eğitim sistemimizi-koyu toplantılar
sonunda aldığımız kararlarla ete kemiğe büründürdük. İşim başımdan aşkın olduğu için henüz Ankara'yı tanı-
maya fırsat bulamadım.
Yukarıdaki kişilerin ülkemizde geçirdiği süreler ile Türkçe konuşma kabiliyetleri arasında yakın bir ilişki vardır.
Türkçeyi konuşmaya yeni başlayan kişiler kelimeleri gerçek anlamlarıyla kullanma eğilimindedirler. Türkçe ko-
nuşma becerisi zamana bağlı olarak gelişen kişiler ise kelimeleri gerçek anlamlarının dışında da kullanabilmek-
tedirler.
Buna göre Angela, Sebastian ve Alex'in Türkiye'de kalış süreleri çoktan aza doğru sıralandığında hangi
sıralama doğru olur?
A) Sebastian - Alex - Angela
C) Alex - Angela - Sebastian
B) Alex - Sebastian - Angela
D) Angela - Sebastian - Alex
Ortaokul Türkçe
Anlatım BiçimleriB DENEME-2
Ben de o muayene odasının ve nice muayene odalarının önünde senelerce bekledim. Benim yanımda büyüRKÇE
ne imrenerek yürürdüm. Camlı kapıların garip bir beyazlıkla gözlerime vuran ve içimde korku ile karışarak yur. Aşağıdaki cümlele
tu. Yalnız başıma demir parmaklıklı kapıdan içeriye girerdim, dokuzuncu hariciye koğuşuna doğru agaclann
rıltıları arasında o dehlize girerdim ve yalnız başıma bir köşeye ilişirdim. Kımıldamazdım, susardım, beklerdim
büzülürdüm, rengimin uçtuğunu hissederdim.
Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
8.
+
A) Konuşma havası içinde kaleme alınmıştır.
BY Farklı duygulara yer verilmiştir.
SÖZEL
BÖLÜM
Birinci kişi ağzıyla yazılmıştır.
D) Hatıra türünü örneklendirmektedir.
A Tecrübeli kam
8 Evin tüm c
Paltosur
Yaşlı am
yord
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri5.
6.
Gün içinde birçok defa bizden farklı olan, görünen, düşünen, yaşayan insanlarla karşılaşıyor veya aynı ortams
paylaşıyoruz. Karşılaştığımız bu durumlara ya da kişilere şaşırma, kızma, anlama, kabullenememe gibi çeşitli
tavırlarla cevap veriyoruz. Yetişkin olarak isimlendirilen bizlerin bile karşılaştığı durumlar karşısında izleyeceği
tutumla ilgili sabit bir tavri olamazken dünyadaki kısacık yaşamı içerisinde hemen her şeyi çevresinden görerek
öğrenen çocukların bu tarz bir davranışını vicdansızlık olarak isimlendirmek doğru değil.
Aşağıdaki metinlerden hangisinde yararlanılan anlatım biçimi verilen metnin anlatım biçimiyle özdeştir?
A) Beyaz bir koltuk, beyaz ve gri tonlarının hakim olduğu bir kilim, köşede lambader, örme sepetler, bir vazoda kıvrilmiş
hålde duran bambu, zarif sukulentler, yeşil yapraklı sade bitkiler, siyah çerçeveli sade duvar panoları, kapsül
gardıroplar, geniş ve ferah pencereler, bohem kıyafetler, spor ayakkabılar ve her daim düzenli duran ev ortamı
Böyle bir ortamda kim yaşamak istemez ki? Ama bunu yaparken kendi kültürümüzü yansıtan dekor ve motifler
kullanabiliriz.
B) Isırgan otunun gövdesinde ve yapraklarında, temas edildiğinde ciltte tahrişe neden olan formik asit -karıncalarda
da bulunur-histamin, asetilkolin, serotonin adly kimyasal maddeler içeren ince tüyler vardır. Camsı yapıdaki bu tüyler
hafifçe dokunulduğunda bile kirikrlar ve içlerindeki kimyasal maddeler deriye geçer. Bu maddeler deride bölgesel
olarak acıya, kızarıklığa, şişkinliğe, kaşıntı ve uyuşmaya neden olur.
C) Kapınızı kapattığınızda içinde huzur bulduğunuz, nefes aldığınız, kendinizi güvende hissettiğiniz evinizin, birileri
Xarafından, bunun sizi önce kirilgan kılacağı, sonra hasta edeceği ve hatta sonunda yok oluşa kadar götüreceğini
bile bile yaşanmaz kılınmasına izin verir misiniz? Yanıt net: Hayır. Bu tür bir dış müdahaleye var gücünüzle karşı
çıkarsınız. Peki kendi yaşam alanınızda bunu siz kendinize yapar mısınız? Bu kez yanıt daha da net: Kocaman bir
hayır.
X
D) Halil Hilmi Efendi kalabalığın ortasında idi. Dalgalı bir denizde çabalar gibi kol ve bacak hareketleriyle bir zaman
ileri geri bocaladı. Sonra ayağı bir şeye takıldı. Bu, büyük bir hamur tahtası üstüne kurulmuş bir yer sofrası idi.
Kaymakam yana dümen kırmaya savaştı; yapamayınca var kuvvetiyle arkaya kaykıldı. Fakat bir an arkasında
yığılıyor gibi olan kalabalığın korkunç bir tosla kendisini tekrar ileri attığını görünce sofrayı atlıyarak geçmekten
başka çare göremedi.
Anadolu coğrafyası dünden bu güne konumu itibariyla gözlerin üzerinde olduğu bir bölgeydi. Üstelik bu özelliği Osmanlı
Devri'nde daha geniş bir hâkimiyet alanında daha bariz bir şekilde ------- Balkanlar yoluyla Avrupa'da, Kafkaslar
yoluyla Avrasya'da ve güney vilayetlerinden dolayı Orta Doğu'da-------, 19. yüzyıl itibarıyla hızlanan çözülme rüzgârına
böyük güclerin aralarındaki rekabeti firsata çevirerek var olma kaygısı --