Cümlede Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamTÜRKÇE
B
Karşılaştırma cümleleri, en az iki farklı varligi, olayı durumu, kavramı birbiriyle origen, birbirine
benzeyen ya da karşıt yönleriyle zayiflik, Ostonok, opil denklik ve belirterek uyarlayan como
lerdir
Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde karşılaştırma comlesine yer verilmemiştir?
A) Gülümseyen insan, Çevresi için sonsuz bir mutluluk kaynagidir. Onların yüzüne baktikca Ici acilir sevdik
Jerinin. Onlan görmek, bizi çok mutlu eder, Sevilmek ve mutlulugu sonuna kadar yapamak, gülümseyen
yüzünü bizden esirgemeyenlerin hakkidir. Bize sunduklan gülücükleri onlarla paylaşırken çok mutlu olu-
ruz, içimizi sevinç kaplar.
B) Insanın canı belki boş oturmaktan sikilir fakat insan, tüm yaşamı boyunca çahipti halde tok bir faydali
eser yaratmamışsa yaşadığı sıkıntı herhalde boy oturmuy birisinin sikintisindan bin kere daha ağirdir.
Eger gündelik hayatımızda akşamüstü evimize yorgun argin döndümüz zaman biraz olsun gülebiliyor,
neşelenebiliyorsak bu nesenin tohumlarını o günkü çalmamızda fayda bir is gordogomüze inanmamız
da aramaliyiz
C) Yeryüzünde insanların meydana getirdikleri en muhtesom ve en uzun ömürlo eserler gohirlerdir ve bir
şehrin kim tarafından yapıldı belli degildir. Herkes onu kendi osari sayar ve böyle saydigi için de on
büyük sevgi ile şehrine, Kasabasına blünceye kadar bagli kalır. Eski bir filozof, 'Egor ohirler bir kisi tara-
finden vücuda getirilmiş olsaydı daha güzel olacakt domis. Bu söz belki dogru oma pohirlar bir kisinin
esen olsaydı insanlar şehirlerini bu kadar sevmez, onlara bu kadar bağlı olmazdi
D) Kişilik psikoloji davranış, düşünce ve duygu yani genel olarak bireyin kisili olarak adlandintan kalian
psikolojik kalıplar inceler. Gelişim psikolojisi ise agurkli olarak insanın ömrü boyunca aklinin nasil gello
tigine odaklanır ve insanların dünyadaki soyleri nasıl anladioni, algiladigini ve bu süreçlerin yalandika
nasıl değiştiğini anlamaya calisir.
Yalnız kendi başın mı dertli sanirsin
Gölgesi yeryüzünde avare insan?
Taş da istemezdi yosun tuttugunu
Solmakta her cicek kokusu ucunca
II
Tasadir agaca rüzgarda yaprada
Her kus yanar az çok ölen yavrusuna
IV
Bu şiirde numaralanmış sözcüklerden hangisi nilimal degildir?
D) IV
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam10 Gerçek anlam, bir sözcüğün akla gelen ilk anlamı ve bu anlama bağlı olarak kazandığı yeni anlamlardır.
Mecaz anlam ise sözcüğün ilgi ve benzetme sonucu gerçek anlamının dışında kullanılmasıdır.
Aşağıda bazı sözcüklerin gerçek anlamı verilmiş ve bu sözcükler numaralanmış cümlelerde mecaz
anlama gelecek şekilde kullanılmıştır:
1. Herkesin içinde beni azarlamadan, beni kes-
meden edemezdi.
11. Son zamanlarda o kadar doluyum ki kendime
zaman ayıramıyorum.
• Yatmak: Bir yere veya bir şeyin üzerine
boylu boyunca uzanmak
Dolu: Içi boş olmayan, dolmuş, boş karşıtı
Sert: Çizilmesi, kirilması, buruşması güç
olan, pek
• Kesmek: Bıçak, makas vb. bir araçla bir
şeyi ikiye ayırmak
II. Simf başkanı, sert bir yönetim anlayışına
sahipti.
IV.Bu hareketlerinin altında bir göstermecilik
duygusu yatıyor.
Buna göre numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?
B)
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamketi ya-
e alan
i "ey-
elma
tir ve
nden
10. Eylemin kim tarafından yapıldığı belli olmayan,
başkaları tarafından yapılma anlamı taşıyan fille-
rin öznelerine sözde özne denir. Örneğin “Balıklar
dün yakalandı." cümlesinin yüklemine “ne yaka-
landı" sorusunu sorduğumuzda “balıklar" cevabını
alıyoruz fakat “yakalama” işi başkaları tarafından
yapılmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sözde özne vardır?
1.
an-
si-
A) Öğrencilerden fotoğraf istendi.
B) Aynanın karşısından hiç ayrılmiyordu.
C) Yarışmaya gençler katılıyordu.
D) Askerler hızla ileri atıldı.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamD) W
9
12
(0) Canakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale (As.
sos), MO 6'nci yüzyılda volkanik bir tepenin üzerinde ku-
rulmuş. (l) kendine özgü dokusu ve mimarisiyle dikkat
çeken bu yerleşim, sert rüzgârlara direnen taş yapılarıyla
öne çıkıyor. (III) Evlerde kullanılan andezit, zor işlenen
ama zamana karşı direnebilen bir taş olduğundan yapıla-
rin ömrü uzun. (IV) Bu taşla inşa edilen yapılar, dün oldu-
ğu gibi bugün de Behramkale'nin dokusunu oluşturan en
önemli aktör.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede nesnel anlatım yapılmıştır.
B) II. cümlede abartma anlamı vardır.
C) III. cümlede neden-sonuç ilişkisi söz konusudur.
D) IV. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.
O
Cevap anahtarına ulaşmak için
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamTEST - 21
Cümleler Arasındaki Anlam ilişkileri
1. Bir yargının gerekçesiyle birlikte verildiği cümlelere "ne-
den-sonuç cümlesi" denir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi neden-sonuç
cümlesidir?
A) Anadolu'da küçük ve değerli şeyler için "fındık altını
gibi" derler.
B) Bazen sohbet öyle koyulaşır ki karşınızdakinin kim
olduğunu bile unutursunuz.
CjGerçek sanatçıların, şöhretleri azalmasın diye
kalitesiz işleri kabul ettiğini görüyoruz.
D) Şehirleşme oranının artması, mahallenin kültürel bir
simge olduğu gerçeğini değiştirmez.
4. Bir eylemin hangi amaçla
amaç-sonuç cümlesi deni
Buna göre,
(1) Evinizideki işe yarama
değerlendirilmesiyle de
(11) Depo alanı için önce
uygun çözümler üretilm
ni, çatı araları gibi kulla
için özel imalat gömm
imalat mobilyalarda be
olmadığı için en küçül
taya çıkıyor.
metnini oluşturan cü
nuç ilişkisi vardır?
A) I ve II
C) Yalnız III
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam1.
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun.
Memleket isterim
Ne başta dert, ne gönülde hasret olsun;
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun.
Memleket isterim
Ne zengin fakir ne sen ben farkı olsun;
Kış günü herkesin evi barkı olsun.
Memleket isterim
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun;
Olursa bir şikâyet ölümden olsun.
Cahit Sıtkı TARANCI
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde anlatılanlarla ilgili değildir?
A)
B)
D)
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamsimgeleriyle verilmiştir.
1. Aşağıda bir metin ve metinde geçen bazı kelimelerin anlamlar
METİN:
Yazın bu küçük mahalle kahvesinin bahçesine sık sık gittiğim için karayel, tipinin çılgınca sav-
rulduğu akşam, içeriye girdiğim zaman yadırganmadım. Kahve sapa bir yerdeydi. Yapraklan-
ni dökmüş iki söğüt ağacı ile üzerinde hâlâ üç dört kuru yaprak sallanan bir asmayı kar öyle
işlemişti ki bahar akşamları, yaz geceleri pek sevimli olan bahçenin mora kaçan beyaz bir işık-
la dibinden aydınlık hâldeki güzelliğine şöyle bir göz attığım hâlde, camin kenarına yerleşip
de buğuları silince uzun zaman daldım, hem sevdalandım. Bu mor işık o kadar çabuk koyu-
laştı ki kahve daha işıkları bile yakmamıştı.
Sözcük Anlamları:
: Kendine yabancı gelen bir kimseye, duruma veya şeye alışamamak, isinamamak
Merkezden uzak, kıyıda köşede kalmış
Bir şeyin, bir yerin bitiş kısmı veya yakını
: Belirli bir tür üzüm veren bitki
: Cisimleri görmeyi, renkleri ayırt etmeyi sağlayan fiziksel enerji
simgeleriyle temsil edilen kelimelerin ilk harflerinden "KIYAS" anahtar kelime-
si türetilmiştir. Bu anahtar kelimenin oluşturulması için simgelerin dizilişi aşağıdakilerden hangisi
gibi olmalıdır?
A
B
OLA
D
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam11...)
12. q. 13. 6.
13. 6. 14.d... 15. f. .
16. ...
ETKİNLİK 33
Aşağıdaki cümlelerin anlam özelliklerini uygun alana yazınız.
1. Olanlar beni şaşırtmıyor artık. (........
2. Verilen ödevleri ben mi yapmamışım? (......
3. Önemli yerlerin altını çizersen soruyu rahat çözersin. (.....
4. Sabahtan akşama kadar yaptığın çalışma bu kadarcık mı? (......
5. İki ödül aldın diye dünyanın en başarılı yazarı mı oldun?(
6. Siz de bizimle geleceksiniz zannetmiştim. (..
7. Her geçen gün seni daha iyi anlamaya başladım. (..
8. Bu saate kadar Ayhan çoktan işe gitmiştir.
9. Odasını toplamayı bir türlü öğretemedim ona. (..
10. Doğum gününe bir beni çağırmamışsın. (........
11. Yakup Kadri, bu romanında aydın-halk arasındaki uçurumu ele almış. (.....
12. Bu yıl da kış sert geçebilir. (.....
TÜRKÇE DEFTERİM 8. SINIF
-
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamÇOCUKLARI GÜLÜMSETEN SANATÇI: BEHİÇ AK
1956 yılında Samsun'da doğdu.
Egitimini İstanbul'da tamamladi.
"Bina" adlı tiyatro oyunuyla 1983 yılında
Kültür Bakanlığı Özel Ödülü'nü kazandı
Mimarlık fakültesini bitirir bitirmez
çocuk hikayeleri kaleme aldı.
Dünyanın en çok tanınan çocuk
edebiyatı yazarlarından biri oldu.
1982 yılında bir gazetede günlük
karikatürler çizmeye başladı.
Insanlar bilinçlendirmeye yönelik
tiyatro oyunları yazdı.
Kitapları: Postayla Gelen Deniz Kabuğu, Bulutlara Şiir Yazan Çocuk, Gülümseten Öyküler
Oyun: Fay Hattı, Bina, Tek Kişilik Şehir Karikatür Kim Kime Dum Duma, Zelzele
SINIF LİSELERE GEÇİŞ SINAVI DENEMESİ 1 - SÖZEL BÖLÜM - B KİTAPÇIĞI
Bu metinde Behiç Ak ile ilgili,
1. Hangi türde eserler verdiği
IL Niçin çocukları gülümseten sanatçı" olarak tanındığı
III. Tiyatro oyunlarını hangi amaçla yazdığı
bilgilerinden hangisi ya da hangilerine ulaşılabilir?
D) Il ve in
Cve III.
B) I ve II.
A) Yalnizi
bu anlama bağlı olarak cümle içinde kazandığı yeni anlamlara
asarak ilgi ve benzetme sonucu
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamTest - 40
Birgi
1. Insan bu dünyaya gelir. Göz açıpka- 1 3. Bizeb
payincaya kadar büyür. Kendini ara-
teme
maya başlar, istediği şeylere ulaşa-
bilmek için her şeyi yapar. Mutlu
di hir
olmaya çalışır. Büyüdüğü zaman dü-
şüncesi de artar. Ve bu kısa hayatta
ederd
her insan yanlış yapar, pişman olur. aliko
Başka bir insanın kalbini kirar, fakat
rokm
zamanında özür dilemeden uzun sü-
yard
re sıkıntı içinde yaşarlar. Ancak vak-
olun
tinde özür dilense, danlan insan da
o insanı affetse bu çok güzel bir şey
olur.
Bu
A)
B)
Aşağıdaki yargılardan hangisi bu
paragraftan çıkanlamaz? (17.3.19)
A) Hayatta her insan hatasını anla-
diğında gereğini yaprnalidir.
B) Insan birine karşıyanlış yaptiğin-
da özür dilemelidir.
C) Insanlar idealleri uğruna müca-
dele verit,
D) Insanlar, isteklerini yerine getir-
mek için başkalarnin kalbini -
rar.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam4.
Üslup bir duygunun, düşüncenin anlatım biçimidir. Sa-
natçının dili kullanma biçimi, anlatım şekli üslupla ilgilidir.
Cümlelerin uzunluğu, kısalığı, sözcük seçimi, sanatlı ya da
yalin oluşu, sanatçının üslubunu ortaya koyar.
Buna göre;
1. İsimsiz kahramanların öyküsü anlatılmış son yapıtında.
II. Moğolların son döneminin fotoğrafıdır bu son kitap.
III. Yazarın sıradan anlatımı eserin içeriğine gölge düşür-
müştür.
IV. Yazar, kahramanların öyküsünü sade, açık bir dille an-
latır.
numaralanmış cümlelerden hangileri üslup cümlesidir?
A) I ve II.
C) II ve III.
B) I ve IV.
D) III ve IV
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamKonu
Tarama 1
Testi
Am
10
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin anlam özelli
ģi yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) Planini uygulamak için bir arkadaşını çağırdı.
(Amaç-sonuç)
B) Misafirlerini karşılamaya otogara gitti.
(Neden-sonuç
C) On bire kadar gelmezsem beni beklemeyin
(Koşul-sonuç)
D) Gece uyuyamadığı için çok yorgundu.
(Neden-sonuç)
N
n
8.
kütüphaneye gideriz' cümlesinde
boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi geti-
rilirse amaç-sonuç cümlesi oluşur?
A) Odevlerini tamamlamak istersen
B) Araştırma yapmak için
c) Once okula sonra
D) Kitap okumayı sevdiğimiz için her gün
11
E
Dişini yaptırmak için dokto-
ra gidecekmiş
Çok çalışmaktan bir deri bir
kemik kalmistu
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamYazıda en önemli şey sözün alacağı yoldur. Sözün gideceği rotaya yön veremeyen bazı yazarlar; yazıla-
rinda tekrara düşer, kem kümler ve içi boş sözlerle hikâye yazmaya çalışır. Sözün başlayacağı yeri, bite-
ceği yeri ve neyi nasıl anlatacağını bilemezsen hikâyene adını yazamazsın. Daha da kötüsü yazdıkların
hikâye bile olamaz. Bir araya amaçsızca gelmiş kelimeler olur. Hér hikâye, yazarın imzasını taşımalıdır.
Bu metinde aşağıdaki kavramlardan hangisi vurgulanmaktadır?
Duruluk
B) Açıklık
py içtenlik
%) özgünlük
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam19. Tarihin kırılma noktasıdır. (Bir olay veya gelişmenin ulaştığı en duyarlı an, durum) 1941 yılında Japonya,
1
bir baskin (Kısa süreli, beklenmedik saldırı) ile Pearl Harbor limanını bombalar. Birleşik Devletleri savaşın
II
içine çeken bu saldınının sonuçlanndan biri de Amerikalı Japonlann bir gecede değişen kaderlerdir. 19. yüzyılın
sonlanndan itibaren yeni bir yaşam kurma (bir şeyi oluşturan parçaları birleştirerek bütün durumuna getirmek)
III
umuduyla Amerika'ya göç eden Japonlar, bundan böyle dönemin Amerika hükümeti için korku ve şüphe
kaynaği (bir durumun ortaya çıkmasının asıl nedeni) olur. Onlar artık 'içerdeki düşmanlar'dir.
IV
Bu metinde numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı yanındaki yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A)
B) II
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamETKİNLİK - 2
Aşağıdaki cümlelerin özelliklerini uygun yere işaretleyiniz.
Dolaylı
Anlatım
CÜMLELER
Doğrudan
Anlatım
Zafer iradededir, der Napolyon.
Tatlı dilin her kapıyı açan anahtar olduğu söylenir.
Bu çocuk nerede kaldı, diye söyleniyordu.
Öğretmenimiz, ödevlerimizi zamanında yapmamız gerektiğini söyledi.
Annem, televizyonu kapatıp odama geçmemi söyledi.
Çabuk yerinize geçin, diyerek bize bağırdı.
Çocuklar evin süsüdür, diye söyler babam.
ETKİNLİK - 3
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamCad tanlayıcı
Yukle
I Soru anlamı taşıyan sözcükler vurguyu kendi üzerine çeker.
(Yalnız soru edati "mi" ve "de" bağlacı vurguyu kendinden önceki ögeye çeker.):
Ali mi gelecek bugün? - Vurgulanan öge:Özne
vurgu (Orne)
Sen de bizimle gelmelisin. Vurgulanan öge: Özne
vurgu (Orne)
Isim cümlelerinde vurgu yüklemin kendisindedir.
Türkiye'nin başkenti Ankara'dır. - Vurgulanan öge: Yüklem
Vurgu (Yuklem)
Şart eki vurguyu eklendiği kelimeye çeker.
Toplantıya Emre geliyorsa ben de gelirim. -, Vurgulanan
Vurgu (Zarf Tamlayıcısı)
Zarf tamlayıcısı
Etkinuk
CÜMLENİN ÖGELERİ
Aşağıdaki cümlelerde vurgulayan ögeleri kutucukları işaretleyerek belirtiniz.
6
cümleler
yuklem Özne
Belin
Nese
Nesne
Tamlayicisivameya01
✓
Kitap okuyordu ses-
sizce öğrenciler.
Okulun ilk günü hepi-
miz heyecanlıydık.
Sonunda benim
dediğime geldiniz.
Bir gün ona mektu-
bu gizlice vermiş.
Yağmurdan kimse
dışarı çıkamıyordu.
Alışveriş poşetlerini
taşıdık.
Toplantı salonunda
karşılaştılar.
Üzerindeki ceket
ona çok yakışmıştı.
yukarıya,
ayon