Cümlede Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam12. Ayfer Tunç'un 2011 yılında yayımladığı “Suzan Defter" okuyucuyu şaşırtan bir roman. Sayfaların ara-
sinda biraz ilerledikten sonra anlıyorsunuz ki kitap, iki ayrı günlüğün aynı anda aktarılmasından oluşu-
yor. Kitabın sol tarafındaki sayfalarda erkek karakterin, sağ tarafındaki sayfalarda ise kadın karakterin
yazdıkları yer alıyor. Kitabı okumak için ister istemez bir teknik geliştirmelisiniz: iki günlüğü aynı anda
okumak ya da birini bitirip diğerine geçmek.
Bu paragrafta üzerinde durulan konu aşağıdakilerden hangisidir?
Romanın içeriği
B) Romanın üslubu Torz
D) Yazarın hayati
C) Okur kitlesi
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam11. Tam otuz sene evvel on iki yaşındaydım. Anadolu'nun bir şehrinde bulunuyorduk. Babam işlerini ağırdan alan,
Anadolu'nun sakinliğine yakışır bir memurdu. Şehre bir yaz sonunda gelmiştik. Sonra bir gün bahar geliverdi-
Karlar eridi. Karlar eridi ama kar ayazı yağmurlara rağmen kolay kolay geçmedi. Bu Anadolu şehrinin ilkbaharı
kırkikindi yağmurlarıyla başlardı. Sabahleyin parlak mavi bir gökyüzünde, isitmayan, kar gibi soğuk bir kış
güneşi görünürdü. Saat on biri buldu mu bir kara bulut ortaya çıkar, on dakika sonra bardaktan boşanırcasına
bir yağmur bütün gün tıkır tıkır, şakır sakır durmadan yağardı. Odamın penceresinden "Karaçayır" dedikleri
koyu yeşil ova görünürdü. Göğün her rengini deniz gibi emen bu çayırın bize çocuksu bir umutla sunduğu
renk oyunları da olmasa, evden bir deli çığlığı ile fırlamak işten bile değildi.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Soru eki pekiştirme amaçlı kullanılmıştır.
t
B) Düşüncenin yönünü değiştiren ifadeye yer verilmiştir
Sİkilemelerden faydalanılmıştır.
D) Deyim kullanılmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamun
az
lal
Isi
ZA
ak
Na
NITELIR
3. “Şiirin yükselmesi, geçmişten gelen birikimi değerlendir-
meye bağlıdır." cümlesiyle anlatılmak istenen aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Geçmişin izlerini taşımayan hiçbir şiir okunmaya değer
değildir.
B) En güzel şiirler, geçmişte yaşamış olan şairlerin şiirleri-
dir.
C) İyi bir şair, geçmişte yazılmış şiirleri kendisine tecrübe
edinerek kalıcı şiirler yazabilir.
D) Kendisini geçmişin izlerinden kurtaramayan şairler gü-
zel şiir yazamazlar.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamlanıl-
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zarf kulla-
nılmamıştır?
A) Hem yıllarca oyna gönül sahnemde
Hem perdeyi kapat en mutlu demde
B) Sen yollara düşüp deli divane aramıyorsan
O sana acıların en büyüğünü tattırır
>
Ankara Yayıncılık
C) Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar
Kapanırdı daha gün batmadan kapılar
gisi-
D) Yıldızlar çıldırmış, alev saçıyor
Çukurlarına düşüyor bulutlar ovaların
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamÖznel Cümleler
Nesnel Cümleler
Kişiden kişiye değişen, kanıtlanamayan
yargıları içeren cümleler özneldir.
Herkes için doğru kabul edilen, kanıtlanabilir
yargıları içeren cümleler nesneldir.
Buna göre,
Yağmurlu havalarda dışarı çıkmak akıllıca bir hareket değildir.
Bitkiler, dağların yüksek kesimleri ve kutuplar dışında her yerde yetişir.
Dinozorlar, çok eski dönemlerde nesli tükenmiş ama hâlâ hayranlık uyandıran hayvanlardır.
* COVİD-19 vakaları artış gösterince istanbul'da yeni bir hastane açıldı.
Güller, diğer çiçeklerden daha gösterişlidir.
e Yazarın son kitabında müthiş bir akıcılık var.
Ev tadilatına başlamak için yaz aylarını beklemek en iyisidir.
Hayvanları seven bir insan asla kürk giymez. 2
DE
Yukarıdaki cümlelerin nesnel - öznel cümle sütun grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
B) 71
5
4
3
2.
1
0
5
4
3
2
0
Nesnel
Öznel
Nesnel
Öznel
D)
C) 71
6
5
4
3
2.
6
5
4
3
2
1
0
0
Nesnel Öznel
Nesnel Öznel
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam17. Öznel anlatım, kişisel görüşler içerir. Nesnel anlatım ise kişisel görüşlerden uzak, kanıtlanabilir yargılarla oluşturur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki medya metinlerinin hangisinde öznel bir anlatıma başvurulmuştur?
A) Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde yoğun kar yağışı nedeniyle eğitime 1 gün ara verildi. Seyitgazi ilçe ve köylerinde yaşanan yoğun
kar yağışı hayatı olumsuz etkiliyor. Kar kalınlığının artması sonrasında ilçe merkezi ve köylerindeki okullarda 1 gün süreyle eği
tim-öğretime ara verildiği öğrenildi.
B) 6-7 Ocak 2020 tarihleri arasında Meteoroloji Genel Müdürlüğünce "kırmızı kod" uyarısının yapıldığı Tarsus ilçesinde, sağanak ve
firtina dolayısıyla zarar gören bazı kırsal mahallelerde hasar tespit çalışmaları başladı. 21 mahalle, 25 bin dekar ürününün zarar
gördüğü yağışlarda, 17 bin arı kovanı sular altında kaldı.
C) Erzurum'da aç kalan kurt sürüsü, yiyecek bulmak için yerleşim yerine indi. Dondurucu soğukların ve yoğun kar yağışının etkili
olduğu Doğu Anadolu'da, çetin kış şartları yaban hayatını olumsuz etkiliyor. Beyaz örtüyle kaplanan dağlarda yiyecek bulama-
yan 4 kurt, Karayazı ilçe merkezine indi.
D) Doğu Anadolu Bölgesi'ni etkisi altına alan kar yağışı ve soğuk hava Muş'ta hayatı olumsuz yönde etkiliyor. Sıcaklıkların düşme-
si ve karla kaplı alanların artması sebebiyle yiyecek bulmakta zorlanan yaban hayvanlarına destek olmak için Doğa Koruma ve
Milli Parklar Şube Müdürlüğü tarafından yemleme çalışmaları sürdürülüyor.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam8.
Aşağıda verilen atasözlerinde boş bırakılan yerleri doldurunuz ve atasözlerini anlamlarını altlarına yazı-
niz.
.
geçer.
Leyleğin ömrü
Anlamı:
lafı açar.
Anlamı:
Laf torbaya
Anlamı:
.
Lafla peynir
Anlamı:
.
Latife
gerek.
Anlamı:
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamWecha por dye sahiper non paougun hayan erken uyama
yapay olarak yondin en yaygnin waco Cocuk, sucuk yaşta gördlerine inane
Coucou mecane snoen radiaca pokluğunu yaşanan sagayamaye Televia
yon yonida ou more
cek yer verilmer, Yanşmalarda bile pocuktan yetişkin
becens, beşans ve bips bekan. Cocuklar alama ba yetişkinler aunyasna doğru
are certa quarter Cagu bunun böyle bir sonucu olduğunu bilmez çünko
on gocuk yetkin arasında yapmat Mentaliten turdes hale getir. Teleon
programon ki yaş mentalitesine göre tasarland sozunun anlamda bucur
Bu parçada
koşu sonuç is
Amaç sonuç işi
m Nadlen sonu aşkis
N. Karslaştırma
hangilerine yer verilmiştir?
ives
ve
OK, VON
pilen ve
SÖZEL-8
10
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamMUHAKEME VE AKIL YÜRÜTME
Uzaktan eğitim sürecinde derslerinden geri kalmak
istemeyen Akif, çevrim içi soru çözümü yapan bir siteye
üye olmak ister. Üyelik için bir kullanıcı adı ve şifre
belirlemek gerekmektedir. Şifrenin güvenli olmasLiçin
şu özelliklere göre belirlenmesi gerekmektedir:
CE
E TU
• Şifre en az 8 karakterden oluşmalıdır.
Şifre içinde en az bir büyük harf ve en az bir rakam
olmalıdır.
• Art arda gelen rakamlar ve harfler kullanılmamalıdır.
• Rakam ve harf haricinde bir sembol kullanılmalıdır
ve bu sembol başta ya da sonda olmamalıdır.
NLAT
Buna göre aşağıdaki şifrelerden hangisi Akif in
kullanabileceği bir şifredir?
A) 1A+bcd25
B) &fktr36H
C) 183Y%ahk
Di k*367A1
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamD) Mevsimlerin değişme süreleri X
14. Oil kullanımını, özellikle yazım konusunu tartışırken birçok kişi, "Türkçe, yazıldığı gibi okunan;
okunduğu gibi yazılan bir dildir." yanlışına sarılıyor. Dünyada böyle bir dil yok. Türkçe için "Büyük
ölçüde yazıldığı gibi okunan, okunduğu gibi yazılan bir dildir." diyebiliriz. Bütün dillerde, konuşma
ve yazı dili ayrımı vardır. Türkçe, bu ayrımın en az olduğu dildir.
Bu parça aşağıdakilerden hangisini kanıtlamaya yöneliktir?
Türkçenin, yazıldığı gibi okunan, okunduğu gibi yazılan bir dil olmadığın!
B) Türkçenin, dünyadaki dillerin hiçbirinde olmayan özelliklere sahip olduğunu X
C) Bütün dillerde olduğu gibi Türkçede de konuşma dili ve yazı dili ayrımı bulunduğunu
D) Yazı dili ve konuşma dili ayrimina en az Türkçede rastlandığını
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam5. Aşağıda bir dörtlüğün dizelerindeki her bir sözcük sembollerle gösterilmiştir.
2.
&
3. Il
4. a/b/c/d
Bu dörtlükte her dizenin eğik çizgiyle () gösterilen sözcükleri yukarıdan aşağıya okunduğunda birinci sözcükleri birinci
dizeyi, ikinci sözcükleri ikinci dizeyi, üçüncü sözcükleri üçüncü dizeyi, dördüncü sözcükleri ise dördüncü dizeyi oluş-
turmaktadır. Her dizenin eğik çizgiyle () ayrılan sözcükleri çeşitli sembollerle kodlanmıştır.
Buna göre dörtlüğün son dizesinin sembolleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru verilmiştir?
a
b
C
d
d
A)
B)
RE
C)
Pe
D)
ma
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam15.
Emel ve Eylül, Teoman'dan “nalan, neden, beden, yaban" sözcüklerinden birini seçmesini istermiştir. Teoman; sectiği sözcüğün ilk
harfini Emel'e, ortadaki harfini ise Eylül'e söylemiştir. Emel, Teoman'in seçtiği sözcüğü bulamadığını belirtince Eylü seçilen sözcü-
ğü bulduğunu söylemiştir.
Buna göre Teoman'ın seçtiği sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
A) nalan
B) neden
C) beden
DY yaban
n
2
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam13. Aşağıdaki cümlelerin hangisi kanıtlanabilirlik açı-
sindan diğerlerinden farklıdır?
A) Öykülerinde, kentte yaşayan insanların sorunlarını
aktarmıştır.
B) Mutluluk üzerine yazdığı beş denemesi vardır.
C) Kahramanlarını kırsal kesim insanlarından seçmiş-
tir.
D) Bazı öykülerinde toplumsal çarpıklıkları ustaca
sergilemiştir.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamOn
1
B
TÜRKÇE
Bu tapeta Turkce 20... Ini Tarihi ve Arstock 10. Det kuru ve Antaki 10
Yabancı Dil ingilla ei olmak zere toplam 50 soru w Sina suresi 75 danador
Bu holumde yanittayacagin soru sayıs 20 dir. Yanitarni yanada TURKCE Batmanes
OZNE NEL
Kedilerde cugilerin olusumu, bu hayvanlar hücrelerinde cesitli genlerin nasil
olustuğu ve bu genlerin has anionn getsimini nasaletkiledigi le baglantlidir
Okuma Ozerine odle deneme Kutat. Marcel Prous'un bireyle top orandako
sklyl ve psikolojik bir davranes olarak okumayendelediği bir eserdir
Sosyal medya, ano kisilerin yasonhlannun hayranlık ve gipta ile takip edildiği bir
mecra olmanin yanı sıra takipçileri de bilincsiz toketime yönlendirebilmektedir
IV
Kuyumculann folyelerinin yer aldiği Zincirli Han'da gozume carpan, tarih las
zemin üzerindeki güzelim cosmenin musluğuna oğzını uzatan kedi oldu
Tabloda yer alan cümlelerin "one" ya da "nesnel olma durumlan doğru bir sekilde isaretlendiğinde aso
gidakilerden hangisi ortaya çıkar?
AJ
NESNEL
BE
DI
OZNEL NESNEL
OZNE NESNEL OZNEL NESNELE
M
A OZNEL
CI
2.
.
• Sebep-sonuç cümleleri, meydana gelen bir olay veya duruma gerekçe olarak bir sebebin ileri sürüldugu
cümlelerdir
Amac-sonuc cümleleri, eglernin hangi amaç doğrultusunda gerçeklestirildiğini ortaya koyan cümlelerdir
• Kosul sonuç cümleler, bir olayın veya durumun gerçeklesmesinin, başka bir olaya veya duruma bağlı
olduğunu belirten cümlelerdir
Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu açıklamalardan herhangi birini örnekler nitelikte değildir?
Al Bahcelerindeki elma agacina konan bolbolün sesinin güzelliğindendi icindeki huzur
BI Ders calisayım diye sabahın köründe halk kütüphanesinin kapısına dayanmis
C) Mevsimlerin en güzell sende hayat buluyor, sende kainatın gizemli kapılarının anahtar
Di Veresiye borçlarını ödemen kaydıyla bu dükkandan dilediğince alisveris yapabilirsin
3
Yokusu kosarcasına cikklan için nefes nefese kalmışlardı. Havanın kararmakta olduğunu fark etmis olsa-
lardı çok daha önceden eve dönüs yoluna girerlerdi. Uzun zamandır görüsmediklerinden olsa gerek ikisi
de anlamamist vaktin bu kadar hızlı geçtiğini. Bir dakika kadar durup soluklandılar. Her yer sisle kaplıydı
simdi. Biraz daha bekleseler yollarını hepten kaybedeceklerini düşündüler. Endise dolu gözlerle birbirlerine
baktılar. Kendilerini toparlayınca yokusu inmeye basladilar. Ancak o zaman Mustafa gercekten endise-
lenmeye basladi Conkl eve oldukça yaklasmış olmalılardı ama cevresinde ne bir iz ne bir işaret vardı
tanıdık. Her yer birbirine benziyordu simdi. Siste, Suat'ın kızıla çalan saclan disinda her sey daha bir griles
misti. Mustafa birden annesini düşündo. Ne kadar da korkmustur simdi, diye minildandi. Kendi korkusunu
dahi unutmustu ki eline simsiki tutunan Suatin hickinkanni duydu.
Bu metnin fürü asağıdakilerden hangisidir?
Al Fikra
BiEfsane
Ani
D) Hikaye
2
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam5. ETKİNLİK
Derse hazırlık bölumunde araştırdığınız Atatürk'ün Türk
ilgili planlama tablosunu sunumunuzdan önce doldurup sunun
Sunumun konusu nedir?
Sunumun mesajı ne olacak?
Sunumu kimlere yapacaksınız?
Sunumu nerede yapacaksınız?
Sunum için hangi araçları (etkileşimli tahta, projeksi-
yon, ses kayıt cihazı, fotoğraflar vb.) kullanacaksınız?
Sunum için hangi bilgi kaynaklarından (kitap, internet
vb.) yararlanacaksınız?
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamORT
A
19. Elbeti
tim d
yi do
soru
sek
18. Asagidaki aligte Tenklerin tarih içinde kullandigi alfabeler hakkında bilgi verilmiştir.
TURKLERİN TARİH İÇİNDE KULLANDIĞI ALFABELER
Gork Alfabes!
Uygur Alfabes!
Arap Alfabesi
121131x634
diş
agi
ha
lar
yo
be
bi
set
3
KIRL Alfabeel
r
- B777
H92 23
Latin Alfabes!
A B a C De E. SY Gs GR -
Hh I II J K LI Mm Nn
Oo Oo e Rr Se $$ Tt
Uu De W Yy 2*
Go Arabes
kulanmıştır. Gokturk afabes, sa harften oluşur. Bunların dördü ünlü harf olup sekiz tane sesi karşı-
Totaperin yazil allde kullandığı ilk alfabedir. Hunlar, Göktürkler ve diğer Türk kavimleri tarafından
ar. Diger hatier sessiz harlerdir. Göktürk alfabesi, sağdan
sola doğru yazılır ve böyle okunur.
Uygur Alfabes
kaan hariier ise sessiz harttir. Sağdan sola ve hariler birbirine bitişik şekilde yazılır.
Uygurlar tarafından kullanılmıştır. 1a işaret ve sembolden oluşmuştur. Bunlardan 4'ü sesli harftir. Geri
Ara Aabes
Turkan Islamiyeti kabulünden sonraki dönemde yaygın şekilde kullanılmıştır. 28 harftir fakat Türkle-
in kulland kan 31 ila 36 harften oluşmaktadır. Bu alfabeyle birçok eser verilmiştir.
Rusya'daki Torker tarafından kullanılmıştır. Otuz sekiz harften oluşur. Bunlardan on biri sesli, geri
kalanlan ise sessizdir. Soldan sağa doğru yazılır.
Latin Arabes
1922 de yapılan Harf Devrimi'nden sonra kullanılmaya başlanmıştır. 29 harften oluşur. Bunlardan
81 onio. 211 ise ünsüzdür. Türkiye'de ve Avrupa'daki Türkler tarafından kullanılan bu alfabe, diğer
afabelere göre gerek kullanımı gerekse öğrenilmesi bakımından daha kolaydır.
Bu afişten hareketle,
LUygur alfabesi, Göktürk alfabesinden daha sonraki dönemlerde kullanılmıştır.
IL Gocürk ve Uygur alfabelerinin kullanımı Latin alfabesinden daha zordur.
IL Kiril alfabesi ile Göktürk alfabesinin hari sayısı birbirine eşittir.
IV. Arap alfabesinde "unlu" ve "ünsüz" diye harf ayrımı yoktur.
yargılanından hangilerine kesin olarak ulaşılabilir?
A) I ve il
B) I, II ve III
C) I, II ve IV
D) II, III ve IV
28 SOZ
10
Diğer sayfaya geçiniz.