Cümlede Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam10 "Bizim okul her yıl 'Bal Günü' düzenler."
Bu cümlede "bizim okul" sözü, "okul yönetimi"
anlamındadır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde benzer bir
kullanım vardır?
A) Amasya, elmasıyla ünlüdür.
B) Öğrenciler okulun bahçesinde toplandılar.
C Geç geleceğini eve bildir.
D) Yaşar Kemal'in "Teneke" romanını okudum.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam10.
T.B.M.M.
vb.leri
prof.
Ist.da
✓
Yukarıdaki tabloda kısaltmalar ve kısaltma-
lara gelen eklerin yazılışında hata yapılan-
lar kırmızıya boyanacaktır. Tablonun son
görünümü aşağıdakilerden hangisidir?
A.
C.
mye ✓
MEB'e
B.
X
✓ D.
X
2
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam3.
A) I - II
C) II-IV
Yağışlar trafiği daha
da çekilmez bir hale
getirdi.
0
istanbul'a aralıksız,
üç gündür yağmur
yağıyor.
ID
L
Bazı semtlerde bi-
naların alt katlarını
su basti.
Büyük şehirlerdeki
altyapı yetersizliği
insanları perişan
ediyor.
(IV)
Muhabirin kurduğu cümlelerin hangilerinde
değerlendirme yapılmıştır?
B) III-IV
D) I - III
aid
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamX
Yansımalar; tabiata, insana, insan dışındaki canlılara ve eşyaya ait anlamsız seslerden türetilen sözcük
veya sözcük gruplarıdır. Yansımalar bazen ikileme şeklinde kullanılır ve yansımalardan oluşan bazı ikile-
meler kalıplaşarak kalıcı ad oluşturabilir.
Aşağıdakilerin hangisinde yansımadan oluşmuş bir kalıcı ada yer verilmiştir?
A) Civil Civil ötüşen kuşlar içimizi rahatlattı.
C) Sinirle kişneyen atların sesleri eve kadar geliyordu.
B) Yolda karşılaştığı köylüler, hep aynı şeyi söylüyordu.
D) Gömleğimin çıtçıtları bozulunca düğmeyle değiştirdim.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamXs
Sinan Bey Türkçe dersinde öğrencilerinden "almak" sözcüğünün farklı anlamlarda kullanıldığı cümleler kurmalarını istemiş-
tir. Öğrencileri "almak" sözcüğünü dört farklı anlamda kullanmıştır. Öğrencilerin "almak" sözcüğünü hangi anlamda kullandı-
ğını gösteren grafik aşağıdadır.
içine sığmak
%40
Ele geçirmek
%25
A) Bu sene harmanın çoğunu yel aldı, gitti.
C) Mangal yanınca etrafi mis gibi kokular almıştı.
Sürükleyip götürmek
%15
Kendine ulaştırılmak, iletilmek
%25
Sinan Bey, sınıfa sonradan katılan bir öğrenciden de "almak" sözcüğünü cümle içinde kullanmasını istemiş ve yeni katılan
öğrencinin sözcüğü grafikteki anlamlardan farklı bir anlamda kullandığını belirlemiştir.
Buna göre sınıfa yeni katılan öğrenci aşağıdaki cümlelerden hangisini kurmuş olabilir?
B) Elindeki torba eriklerin hepsini almaz, dedi.
DYıllardır ondan hiçbir haber alamadım, diye üzülüyor.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam3. 1. Çocukluğumun ve gençliğimin İstanbullu zenginleri, yaratıcılıkları ya da ticari buluşları sayesinde para kazanmış,
aynı mantıkla da kazanmaya devam eden insanlardı.
II. Zenginliklerinin arkasında düşünsel bir etkinlik olmadığı için bu kişilerin kitaplarla, okumakla ya da ne bileyim sat-
ranç oynama gibi şeylerle de fazla ilgileri yoktu.
Bu iki cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Birinci cümlede beğeni ile söz edilen kişiler ikinci cümlede eleştirilmiştir.
B) Birinci cümlede övülen kişilerin neden övüldüğü ikinci cümlede açıklanmıştır.
C) Birinci cümlede zengin oldukları anlatılan kişilerin bunu neye borçlu oldukları ikinci cümlede açıklanmıştır.
D) Birinci cümlede istikrarlı oldukları belirtilen kişiler ikinci cümlede plansız davranmakla suçlanmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamsi, anlatım sırasında ses äk
metinde kullanılması akıcılığa engel olmaktadi
Bir öğrencinin bu başlıklarla ilgili verdiği örnekler şu şekildedir:
1. Atasesteri, sayfalarca anlatılacak hususlan tek
cümlede dile getirir.
2. Şemsi Paşa Pasajı'nda ses büzüşesiceler.
3. Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
Yukarıdaki öğrencinin verdiği örneklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
1 numaralı örnek özlülük ilkesine uygundur.
Açıklık ilkesine uygun olan örnek 2.sıradadır. akıcılığa uygun değil
3 numaralı örnekteki şiirde sembolik anlamda
uygun değildir.
Akıcılığa aykırı olan örnek 2.sırada verilmiştir.
kullanılan sözcükler olduğundan bu şiir açıkl
→yine de aynı anlon çıkıyor
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam3. Okunmamış her kitap, bir annenin karnında
taşıdığı bebek gibidir. Onu hissedemezsiniz.
O, henüz sizin dünyanızda yoktur. Sadece
annesini rahatsız ediyor, ondan şefkat bekli-
yordur. Ancak okunduktan sonra idrak edilen
bir canlıdır her yeni kitap. Yazarın canından
kopmuş bir can...
Bu paragrafta asıl anlatılmak istenen, aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Bir kitap okumak, çok emek ve süre ister.
BOkunmamış kitapların okuyucu için bir de-
ğeri yoktur.
e) Sadece kitabı okuma, onu anlamamız an-
lamına gelmez.
D) Okunan her kitap, yazarından okuyucusu-
na bir şeyler götürür.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam4.
A) II.
a. Odasını toplayıp
dışarı çıkmayı bir
türlü öğrenemedi.
c. Bulutlar, iyiden iyiye
belirmeye başladı.
Biraz sonra fırtına
kopabilir.
B) III.
B I-b
C) IV.
ll-d
III - c
IV-a
b. Mademki okula
gelmeyecektin ya bana
ya da öğretmenimize
haber verseydin.
d. Diyelim ki bu film,
beklediğimizin çok
üstünde bir izleyici
kitlesi yakaladı.
1-b
11-c
D) V.
III-d
IV-a
I.
II.
III.
IV.
Sitem
Aşağıdakilerden hangisinde numaralanmış anlam ilişkileriyle verilen cümleler doğru eşleştirilmiştir?
(D) I-a
A) 1-a
ll-d
11-c
III - c
III-d
IV-b
IV-b
İhtimal
Varsayım
Yakınma
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam15. Yolcuyum bir kuru yaprak misali
Rüzgârın önüne atılmışım ben
Bu dizelerde anlamı kuvvetlendirmek için baş-
vurulan mecaz anlam kazanma yolu aşağıdaki-
lerden hangisinde bulunmamaktar?
A) Onun yüreği bir genç kızın mendilidir, bir deli-
kanlının kravatıdır.
B) Dünyayı cins cins, işıl işil, boy boy atlarla do-
natmaktı işleri.
C) Bir yalnızlık büyütürdüms aksida hincimi anir-
sin, aşkımı pekiştirsin diye.
D) En sevdiğim kelimeler gibisin; ömeğin sevgi
gibi, dağda, sokakta açan çiçek gibi.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamarın-
inde
dibi-
erde
likti-
bul-
un-
ban
nir.
int-
en
ka-
a-
2
ğinde öne
Nisan sonuydu. Bir Boğaz vapurundaydık. Hava ılıktı
ve incecikten bir yağmur çiseliyordu. O yıl -o unutul-
maz 1971 yılı- erguvanlar erken açmıştı. İstinye bayır-
larından, Emirgân'dan Ortaköy'e; karşı kıyıda Anadolu
Hisarı sırtlarından Üsküdar'a kadar sular bile erguvan
rengine kesmişti. Bir öğle vaktiydi. Bakımsız, yaşlı
vapurun güvertesinde, ince ince yağan ılık yağmurun
altında sadece ikimiz vardık. Martılara simit vermek
I için yarışırdık seninle. Çevremizdekiler rahatsız olurdu
neşemizden, sevgimizin aleniliğinden ve daha bir sürü
şey. Ama biz o günü çok güzel yaşamıştık yaşadığımız
birçok günden. IV
Bu metinde,
X.Amaç-sonuç
Koşul-sonuç
7 I. Neden-sonuç IV. Karşılaştırma
cümlede anlam ilişkilerinin hangisine yer verilme-
miştir?
AT
9X/11
DYV
B) II
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamIII. Metin
10 Aşağıda bazı metinler ve bu metinlerde geçen ikilemelerin anlamları verilmiştir.
II. Metin
1. Metin
Turistlerin fotoğraf çekmek için arşın-
ladığı eciş bücüş sokaklardan geçer-
ken bu kasabanın kendisi için ne
kadar sıradan hâle geldiğini düşündü.
Gidecekti buradan.
Fabrikadaki bütün mühendisler
rini en iyi şekilde yapmaya çalış
birbirlerine her konuda yardin
oluyordu. İşler dirlik düzenlik iç
yürütülüyordu.
Gece çok geç uyumuştu. Sabah tele-
fonun sesiyle uyandı. Hastaneden
aradıkları için evden palas pandiras
çıktı. Taksiye binince cüzdanını alma-
dığını fark etti.
Gereği gibi derlenip toparlanmaya
veya hazırlanmaya vakit bulamadan
Herkesin dikkatini çekecek nitelikte
bir güzelliğe sahip
10
B) Yalnız II.
(32)
2 "Öğretim" v
aslında ço
okulda ya
ve alışkan
Buna gö
Buna göre, numaralanmış metinlerin hangisi ya da hangilerinde geçen ikilemenin anlamı ya
verilmiştir?
A) Yalnız I.
Bir arada çalışan kimseler arasın
iyi geçinme durumu
I ve II.
Dll ve
A Bir di
Bu b
prog
Yery
bire
lişm
C) Ulk
ne
siz
O
öc
ril
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam5. Seyhan Nehri kenarındaki Merkez Park'ta yapılan ve ana teması "Geçmişten Geleceğe Miras: Mutfak" konulu etkinlikte,
geçen yıl olduğu gibi bu yıl da geri dönüşüm ve plastik kullanımı bakımından sıfır atık, en basit deyimiyle çöp üretmeme
hedefiyle tasarlandı. Yöresel ürün kullanımına dikkat çekilen organizasyonda, mevsimlik ürün tüketmenin ve yerel üreti-
cilere destek olmanın önemine vurgu yapıldı. "Yerinde Üret, Yerinde Tüket" ilkesinin sıkça dillendirildiği etkinlikte kadın
kooperatiflerinden destek alınması da ayrı önem taşıdı. Gıda israfının günden güne artması ve dünya kaynaklarının
zamanla azalması da değinilen başlıca konular arasında yer buldu.
Bu metindeki cümlelerin anlam özelliğiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Benzetme yapılmıştır.
B) Koşul-sonuç cümlesi kullanılmıştır.
C) Bir eylemin yapılmasının amacı belirtilmiştir.
DY Aşamalı durum söz konusudur.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam13.1. Erdem, menfaatlerin çarpıştığı yerde, meydana
çıkar. (Marlo Morgan)
II. Erdemli insan, başkalarına saldırmak yerine, ken-
dini güçlendirir. (Lao Tzu)
III. Erdemin en yüksek ispatı; sınırsız kudrete sahip
olmak ve onu kötüye kullanmamaktır. (Lord
Mecualay)
IV. Gerçek erdem nedir bilir misiniz: kendini beğenme-
mek, yaptıklarını yeterli bulmamaktır. (T. Maccius
Plautus)
Numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca bir-
birine en yakındır?
A) I ve II
C) ve III
B) I ve IV
D) III ve IV
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamSOY 18
arim Ze
Salonu
natseve
Orke
rbayca
dan kal
dünyas
ere....
kadın ç
mesi an
sal Kal
amı'nda
din cif
Ciyeliği
YACIN
H
HAYRET
NEREN ANAC UE NOSUL-SOCCOLELERE
NEDEN SONU
ang min gen
bi sebebe baghor semak)
A)
B)
n. Conkli te diye
de
den olura, den delays diğindary
dignis
AMAÇ SONU
Eyleme bir arac (gaya)
yapılması anlable (Mons
Neslin Öğretmen derste "neden, amaç ve koşul-sonuç" cümleleriyle ilgili bir oyun oynatır. Her öğrenci 2 cümle kurmuştur.
Üç öğrencinin kurduğu cümleler şu şekildedir:
Oyunun Kuralları
hak için, mak üzere.
diye
Kan ekan disinek igy.ral ta
young yan
Ağaç dikmek üzere evden çıktı. (Amaç-Sonuç)
Yaşlı ağaçları, yenisini dikmek üzere kesebilirsiniz. (Koşul-Sonuç)
Buna göre hangi öğrenci kaç puan almıştır?
Masal
20
10
20
10
PROF
KOSUL-SONU
Tarkan'ın "Dilli Düdük" şarkısı, bol deyim, atasözü içerdiği için TDK tarafından ödül aldı. (Neden-Sonuç)
Sanatçılarımız, daha bilinçli bir toplum için de eserler vermelidir. (Amaç-Sonuç)
Doğru cümleler 10 puan getirecek
Yanlış cümleler 5 puan götürecek.
Doğa yürüyüşlerine bayılıyorum, şehrin stresini yürüyüşlerde atıyorum. (Amag-Sonuç)
Yağız
20
10
0
10
Son doğa yürüyüşümde yağmurdan dolayı ayağım kaydığı için sakatlandım. (Neden-Sonuç)
Hayrettin
5
10
10
5
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamŞ
ir
1-
e
n
n
-li
gi
Gr
3.
İlk romanların ayrı bir yeri vardır hem yazar hem de okur için.
Yazar ilk kez okurla paylaşmaktadır bir romanını. Okur, ilk kez
tanışmaktadır bir romancıyla. Genellikle otobiyografik olmak-
Xa eleştirilir ilk romanlar. Yazar, anlatacaklarını kendi yaşadık-
ları üzerinden kurgular. Belki de çevresinden, ailesinden ilham
alır fakat bambaşka bir hayatın da olduğunu gösterir bize böy-
lece. Romanın doğasında, tanımında mevcut bir özelliktir bu.
Roman, bireyi diğerlerinden ayıran öyküyü anlattığı gibi, ne
kadar çok ortaklığımızın olduğunun da altını çizer, yazarın böy-
le bir niyeti olmasa bile.
Bu metinde yazar aşağıdakilerden hangisine değinme-
miştir?
A ilk romanların sahip olduğu konuma
B) Romanın insanların benzer yanlarını vurguladığına
C Romanın yazarın yaşamından beslenebildiğine
D) Romanın toplumsal bilinç oluşturduğuna