Cümlenin Ögeleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleriunb/
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öznesi bir söz
grubu değildir?
A) Umursamaz tavırlı adam insanların dikkatini çeki-
yordu.
B) Pembe tişörtlü kız bu meşhur filmin ana kahrama-
niydı.
Anadolu türkülerini anlatmaya sözcükler yetmez.
Amcamların bahçesi, gelen misafirleri büyüledi.
TUNIOMFYE SINAV HIZMETLERI GENEL MÜDÜRLUGU
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriTÜRKÇE
6. Yüklem: Iş, kılışı oluş, hareket, durum bil-
diren, haber veren, cümleyi bir yargıya bağ-
layan çekimli ögedir.
Özne : Bir cümlede bildirilen eylemi yapan
ya da yüklemin bildirdiği durumu üzerine
alan ögedir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden han-
gisi sadece özne ve yüklemden oluş.
muştur?
A) Denizin sakin olduğu zamanlarda güver-
tede yürümenin kolay olduğunu söylerdi.
B) Seminin batmadan yüzebilmesini sağla-
yan en önemli şey, suyun kaldırma kuv-
vetidir.
C) Bir geminin yan tarafına baktığınız za-
man, gövdesi üzerine çizilmiş işaretler
görürsünüz.
D) En ağırkler, gentinin en alt kısmına
yerleştirilir.
x
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriD) Garip telaşını, b
Ocağında nezir
Ne güzel geçti bütün yaz
Geceler küçük bahçede
Sen zambaklar kadar beyaz
Ve ürkek bir düşüncede
Hülyam o kivilc
Çırpınır bu bey
16.
15. Cümle içerisinde yer alan ve farklı görevler üstlenen söz-
cük veya sözcük gruplarına öge denir.
Buna göre
1. Köksal, yaz aylarında Ege kıyılarında lüfer ve levrek
avlar.
2. Bağdaki üzümleri köylüler bir haftada topladılar.
3. Ünlü ressamın tablosu İngiltere'deki bir müzede ser-
gileniyor.
4. Seyirciler, sahnedeki pandomim sanatçısını alkışla-
di.
cümlelerinin hangisinde yüklem dışındaki bütün öge-
ler söz öbeğinden oluşmuştur?
B) 2
C) 3
D) 4
8. Sınıf Deneme Sınavı - 6
6
02
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri1.
Aşağıdaki tabloda cümlenin ögeleri tanıtılmış bazı sembollerle kodlanmışur.
Yüklem
Cümlenin asıl ögesidir ve cumlede yapılan işi, oluşu, hareketi bildirir
Yüklemde bildirilen yargıyı gerçekleştiren ya da oluşu ustunde bulun
Özne
duran ögedir
Nesne
Cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir.
Yer Tamlayıcısı Yer-yön bildirir ve -e, -de, den durum eklerinden birini alır.
Zarf Tümleci
Yüklemi durum, zaman, miktar, sebep gibi yönlerden belirten ögedir,
Bu kodlamaya göre aşağıdaki cümlelerin başındaki kutucuğa altı çizili ögeyi belirten sembol getiri-
lecektir.
Annemin taze ihlamur yapraklarıyla yaptigi zeytinyağlı yaprak sarmasını çocuk-
ken çok severdin.
Dar ve dik patikadan fenere doğru tırmanmaya başlayan genç adam, teknesini
koyun sığ sularına yaklaştırmıştı.
000
Ağustos sonu, Adana'ya gelen pamuk işçilerinin memleketlerine dönmeye baş-
ladığı dönemdir.
Ezan vakti camiye, yemek vakti eve, uyku vakti yatağa giren bir adamcağızdı o
vakitler.
Buna göre cümlelerin başındaki kutucuklara sırasıyla aşağıdaki sembollerden hangileri geti-
rilmelidir?
A) ....*
B) , *, 4,
D)
CS
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriCümle ögeleri
10. Pişirilmiş topraktan yapılmış rengarenk saksi-
si içinde, hâlinden memnun bir şekilde gülüm-
süyordu, bizi kokusu ve görüntüsüyle mest
eden manolya, baharın kapımızı çaldığı bu
günlerde.
Bu cümlenin öznesi aşağıdakilerin hangi-
sinde doğru verilmiştir?
A) Pişirilmiş topraktan yapılmış rengarenk
saksisi
B) mest eden manolya
C) bizi kokusu ve görüntüsüyle mest eden
manolya
D) manolya
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögelerincayi dan
19.
1
GELDİM
2
OZNE
YÜKLEM
3
ÖZNE
YÜKLEM
YER TAMLAYICISI
OZNE
4
NESNE
YER TAMLAYICISI
YÜKLEM
Yukarıdaki piramidin 1 numaralı kısmında sadece yüklemden oluşan bir cümle vardır. Belirtilen ögelerin si-
rasıyla getirilmesinden oluşan cümlelerin numaralanmış yerlere getirilmesi istenmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi numaralanmış yerlerden birisine getirilemez?
A) Kardeşim en küçük şeylere bile alınan bir kızdır.
B) Ahmet kullanmadığı eşyaları yukarı kaldırdı.
C) Evdeki bütün tabaklar düğün evine götürüldü.
D) Annesi oğlunun evde unuttuğu telefonu dükkana götürdü.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri16. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerine
yanlış ayrılmıştır?
A) Önümüzdeki günlerde / Şehir dışında yaşa-
yan arkadaşlarını ziyaret edecek.
B) Öğrenilenleri tekrar etmek / bilgilerin kalıcı
olmasını / sağlar.
C) Sevdiğim insanlarla / birlikte olmak / beni /
mutlu eder.
D) Elimizdeki kaynakları iyi kullanarak / önemli
atılımlar / gerçekleştirdik.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri20.
Virgül, yukarıda verilen metinde seçeneklerdeki gö-
revlerinden hangisine örnek olacak şekilde kullanıl-
Anamıştır?
Zeka Küpü Yayınla
Al Yuklemden uzak düşen özneden sonra kulla-
nılır.
B) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmada kullanılır.
Ara söz ya da cümlelerin başında ve sonunda
kullanılır.
D) Eş görevli sözcük ve kelime gruplarını ayırma-
da kullanılır.
room
those
18 Seçeneklerin hangisinde birinei dize özne görevin-
de kullanılmıştır
A) Ağlayın, aşinasız, sessizce can verenlere
Otel odalarında otel odalarında
B) Vücudumda üç yüz altmış damarım
Kötü söz elinden bozuldu gitti
Wel
litve
© Benim doğduğum köylerde
Ceviz ağaçları yoktu
D) Aykırı bir yolcuyum dünya geniş
Büyük bir kulak çınlıyor içimdeki
8. Sinif
6
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri6. Nasreddin Hoca'nın her gördüğünü isteyen bir komşusu yarmış. Bu komşu, Nasreddin Hoca'dan her şeyi ister-
miş istemeye ama geri getirmezmiş aldıklarını. Türlü bahanelerle oyalarmış onu. Aldıklarını vermeden de her
gün yeni şeyler istermiş. Nasreddin Hoca, münasebetsiz komşusunun hemen her gün, olur olmaz bir şeyler iste-
mesinden bıkmış. Komşusu bir gün çamaşır ipi isteyince Nasreddin Hoca cevabı yapıştırmış: İpe un serdiğimden
veremem
Bu metinde altı çizili bölümler sırasıyla, içinde bulunduğu cümlenin hangi ögesidir?
A) Nesne-Yer Tamlayıcısı - Nesne - Nesne
B) Nesne - Yer Tamlayıcısı - Özne - Yüklem
C) Özne - Zarf Tamlayıcısı - Nesne - Nesne
D) Özne - Zarf Tamlayıcısı - Nesne - Yüklem
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri17. 1. Hom kendinizi hem de hayatınızdaki insanları oldukları gibi sevmek için bir sürü nedeniniz var.
11. Biraz olgunluk, sabır ve güven duygusuyla birlikte çevrenize baktığınızda elinizdekilerin diğerlerin-
den daha iyi olduğunu fark edebilirsinizły
y.+
Bu iki cümlenin ögeleriyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
All cümle sadece yüklerden oluşmaktadır.
B) II. cümle özne, zarf tamlayıcısı, nesne ve yüklemden oluşmaktadır.
Ch. cümlede nesne vurgulu ögedir.
Di cümlede bütün ögeler söz grubundan oluşmaktadır.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri9.
yo
İkiden fazla eş değer öge arasında virgül, bu-
lunan cümlelerde ozneden sonra noktalı virgül
konabilir.
Ankara
M: B
ri
ya
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
noktali virgül (9) bu işlevde kullanılmıştır?
OU
A) Okulda, üzerinde pembe renkli kazakla
gördüm; uzun saçlarından, sarı saçlarından
hemen tanıdım.
Aş
leri
B) Bizim memlekette genelde erkek çocukları-
na Ali, Semih, Recep: kız çocuklarına Fatma,
Ayşe ve Neslişah isimleri verilir.
C) Aniden bastıran yağmur, insanları sırılsıklam
etmiş; sokakta top oynayan öğrencilerin key-
fini kaçırmıştı.
D) İsmail; Hande, Eray, Yağmur ve Selim'in
ödevlerine yardım edecekmiş.
şe
A)
C)
4. Deneme 1111111111111111111111
4 11
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögelerinu
ne
A
HIZ YAYINLARI
76. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ögelere
ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Affetmek ve unutmak/iyi insanların intikamıdır.
B) Başkalarının özgürlüklerini / tanımayanlar / öz-
gürlüge / layık değildir.
© Yarın uçakla Ankara'ya gidiyorum / dedi.
D) Ontarin yaşadıkları ev / büyük bir konakti.
K
79
77. Cümle vurgusu, cümle içerisinde anlamına veya
anlatımına önem verilen bir sözcüğün konuşma
veya okuma esnasında diğerlerinden daha baskılı
ve kuvvetli söylenmesidir. Fiil cümlelerinde vurgu,
yükleme en yakın olan sözcük ya da sözcük öbe-
ğinde bulunur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde farklı bir öge vurgulanmıştır?
A) Bulutların getirdiği şimşekler, çadırdaki herkesi
korkutuyordu.
B) Yarın büyük bir eğlence yapılacağını herkese
söyledim.
Q Bir sonraki derste sınav yapılacağını arkadaş-
Jata ilettim.
D) Okumak; haz duymaya, zihnimizi beslemeye,
yeteneklerimizi artırmaya yarar.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri12. Özne; yüklemin bildirdiği işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise cümlede öznenin yaptığı işten
etkilenen ögedir. "Annem çamaşırları asti." Cümlesinde asma işini yapan "anne"dir ve cümlenin öznesidir. Annenin asma
işinden etkilenen ise "çanta”dır ve cümlenin nesnesidir.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde altı çizili öge cümlenin öznesidir?
A) Ağırlaşmış adımların beni götürdüğü bu izbe ev bütün anılarımı taşıyordu.
B) Elindeki bütün imkanları çocukları için harcamak istiyordu.
C) Zavallı çocuk, anne ve babasına hayallerini anlatmayı bırakmıştı.
D) Kaç gündür kafasını kurcalayan bu sorunu sonunda arkadaşına anlattı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögelerii
12. Yüklemi fiil olan cümlelerde yüklem cümlenin
başında değilse vurgu yükleme en yakın olan
ögenin üzerindedir, yüklem başta ise vurgu
yüklemin üzerindedir. İsim cümlelerinde ise
vurgu yüklemin üzerindedir.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisinde
vurgu farklı bir ögenin üzerindedir?
A) Bildiklerini anlatman için hâlâ zamanın var.
B) Bugünlere gelmemi tarih öğretmenime
borçluyum.
C) Hatalar olgunlaştırır başarıya ulaşmak iste-
yen insanlari.
D) Motivasyondur sizi hedefinize ulaştıran.
7
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriTES
Toplumu aydınlatan ve toplumun önünden gidenler
kimlerdir?
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlenin öge dizili-
şiyle aynıdır?
A) Sabahleyin erken kalkmak bayramların en güzel
alışkanlıklarındandır.
B) Bahane üretmeyen öğrenciler sistemli çalıştıkları
zaman hedeflerine ulaşırlar.
C) Televizyonlardaki programlar eğitime dönük ol-
duklarında faydalı olabilirler.
D) Herkes bu olaydan gereken dersi çıkarmış olmalı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriCÜMLENİN ÖGELERİ
10. Aşağ
çizili
AC
C
Ellerimizi
sik sik sabunla
yıkayarak
gripten
korunabiliriz.
B)
C
Bu afişteki cümlenin ögeleri aşağıdaki-
lerin hangisinde sırasıyla doğru olarak
verilmiştir?
11.
A) Zarf tamlayıcısı - yer tamlayıcısı - yük-
lem
B) Nesne - zarf tamlayıcısı - nesne - zarf
tamlayıcısı - yüklem
C) Özne - zarf tamlayicisi - nesne - yüklem
Nesne - yer tamlayıcısı - Özne - yüklem
P
YAYINLARI