Cümlenin Ögeleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri10.
Ögeler bulunurken tamlamalar, deyimler,
söz grupları bölünemez.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangi-
si yalnızca yüklemden oluşmamıştır?
A) Küçük büyük, bizi bize anlatan herkesin severek
izlediği bir diziydi.
B) Kapağı oldukça renkli, içinde eğlenceli çizimler
olan hayal gücünüzü zenginleştirecek bir kitapti
C) Şehrin en yeşil, havası en güzel ve kuş seslerini
duyabileceğiniz tek köşesiydi.
D) Berrin'le aramızdaki oldukça saçma, gereksiz ve
kırıcı bir konuşmaydı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriBOLI ETKİNLİK
ETKİNLİK -4
Sadece temel ögelerin yer aldığı cümleleri işaretleyiniz.
2
3
9
10
11
13
12
Sinema, yüzyılın en büyük keşiflerinden biridir.
Hayallerinden ve umutlarından vazgeçmemelisin.
Herkes çocuğunun başarısı ile gurur duymuyor.
Elimdeki eşyaları nereye koyduğumu bilmiyorum.
Selimiye Camisi, Mimar Sinan'ın ustalık eseridir.
Evrenin en güçlü savaşçıları sabır ve zamandır.
Başvuru yapan herkesin talebini değerlendirdik.
Bu zor işten de alnının akıyla çıkmasını bildin.
Milli Takım her oyuncunun hayalini süsler.
İnsanları görünüşlerine göre yargılamak yanlış.
Yazı yazmanın asıl kuralı sevdiğini yazmaktır.
Türküler, kişinin teneffüs ettiği hava, konuştuğu dildir.
Öğrencilerin okuduğu kitapların öğretmen tarafından takip edilmesi gerekir.
254
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriSınava giren öğrencilere 50 soruyu
cevaplamaları için 75 dakika verilecek.
Sınıfa ilk kez girdiğimde hiç kimse benimle
ilgilenmemişti.
İçinde birçok vitamin bulunduran bir şifa
deposudur maydanoz.
Öğrencilerimin çoğu, LGS'yi kazanabilmek için
planlı bir şekilde çalışıyor.
Okula gitmek için evden çıktığımda hava
soğuk gibiydi.
Salih Emre
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, birden
çok sözcükten oluşmuştur?
A) Borçlarından kurtulmak için bir yıldır başka işlerde de
çalışıyormuş.
B) Yağmurlu havalar, insanı hüzünlendirir.
C) Öğrencilerin bir kısmını kendi özel arabasıyla getirdi.
D) Sözler kalbin aynasıdır, derdi annem hep.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi iki ögeden meyda-
na gelmiştir?
A) Gürültü ve patırtının ortasında sükûnetle dolaş.
B) Huzurun, sessizliğin içinde olduğunu unutma.
C) Sana bir kötülük yapıldığında o kötülüğü bir an ön-
ce unut.
Başka türlü davranmak gerekmedikçe herkesle
dost olmaya çalış.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri5. Aşağıdaki kelime/kelime gruplarını, yanlarında verilen görevle cümle içinde kullanınız.
KELİME
GÖREV
CÜMLE
Özne
Kitap, bize dünyanın kapılarını açar.
*
Kitap
Tahta kalemi
Yüklem
Okulun kapısı Özne
Çocuk parkı
Yüklem
Arkadaşlarım
Özne
Güzel bir gün Yüklem
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri3.
Yüklemin belirttiği işten etkilenen öge nesnedir. Örneğin "Mehmet bizi çok
iken mutlu etme işinden etkilenen, "biz" ögesidir ve “bizi" ifadesi cümlenin n
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne kullanılmamıştır?
A) Okula gideceği için alarmı erken saate kurmalıymış.
Çiçekleri gün aşırı sulamam gerektiğini ben de biliyordum.
C) Teyzem titizliğinden hiçbir şeyi başkasının elinden alamıyor.
D) Bilgisayarın ekran kartı yandığından tamir masrafı yüksek çıktı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğelerikişiler,
ak için
dedir.
ngile-
192
8. 1. Yıllarca oradan oraya savrulan genç adam, hayatı
boyunca bir işte tutunamamış olmanın verdiği
hüznü yaşıyordu.
(II. Yaz mevsiminde buralar cıvıl cıvılmış, bir de kış
mevsiminde görelim?
III. Sen de dünyayı daha temiz ve güzel bir yer haline
getirmek için çalışıp çabalayanlardan ol.
IV. Onun bize söylemediği fakat içinde fırtınalar kopma-
sına neden olan çok şey var.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
vurgulu öge yanlış gösterilmiştir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
10.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri3.
9833
*5
Cümle içinde bir sözcüğün ya da bölümün diğerlerine
göre daha baskılı okunmasına vurgu denir. Fiil cümle-
lerinde vurgu yükleme en yakın ögede bulunur.
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu
farklı bir ögenin üzerindedir?
A) Bembeyaz bir örtüye bürünen şehir duman püskürten büyük
bir bacaya benziyordu.
6.
B) Eve doğru yürürken ayakkabının topuğunun oynadığını fark
etti.
C) Derin derin iç çekerek uzaktaki başı dumanlı dağlara baktı.
D) Kurbanlık koyunları sıtmalı gibi titreyen bir kamyonun kasa-
sında taşıdılar.
27
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri3 "Yoksulların içinde bulunduğu sıkıntıları bir
nebze olsa azaltmak için elinden geldiğince
onlara yardım ederdi." cümlesinde altı çi-
zili söz grubu cümlenin hangi ögesidir?
A) Özne
C) Nesne
B) Zarf tamlayıcısı
D) Yer tamlayıcısı
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri4.
Numaralanmış cümlelerin hangileri ögelerinin sırala-
nışı yönüyle özdeştir?
A) I ve III.
C) ve V.
B) Il ve IV.
D) Ill vé V.
Güzelliğin on para etmez
Bu bendeki aşk olmasa.
Aşık Veysel
Âşık Veysel'in bu cümlesi ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
Mozaik Yayınları
A) Öznesi, açık öznedir.
B) Yüklemi söz öbeği şeklindedir.
C) iki zarf tümlecinin olduğu bir cümledir.
D) Cümlede yer tamlayıcısı yoktur.
199
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriSözcükte Anlam 2
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma
sözcük kullanılmamıştır?
A) Yaz sıcağında sivrisineklerin vızıltısı uyutma-
di.
B) Diğer köydeki horozların ötüşü bize kadar
geliyordu.
C) Üst katlardan şangır diye bir ses geldi.
D) Yan odadan gelen tıkırtı bizi korkuttu.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleriisi
il
da
J.
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde nicel
anlamlı sözcük kullanılmıştır?
A) Âşık öldü diye sala verirler.
Ölen bedendir, âşıklar ölmez.bu
B) Gönül tezgâhında şiir okudum.
İplik iplik nakışında sen varsın
C) Uzun ince bir yoldayım
Gidiyorum gündüz gece
D) Çiçek sular gibi saf sevgimizi
Döksek türkülerin hecelerine
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri15. Arabasını park ettiği yeri hatırlayamadığı için otopar-
kın her yerinde arabasını fellik fellik arıyordu.
Bu cümle için aşağıda verilen ifadelerden hangisi
yanlıstır?
A) Gizli özne vardır.
B) İki ayrı zarf tamlayıcısı vardır.
C) İki ayrı yer tamlayıcısı vardır,
D) Belirtili nesne vardır.
18
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri1. Mektupları getiren postaci / bu yıl / emekli olacakmış.
Ö.
Z.T.
Y.
2. Doktor aşı yapılacağını köylülere geçen gün söyledi.
3. Volkan'ın yediği ikinci golde defans oyuncularının hatası var.
4. Renkli bir insan olduğu odasını rengarenk boyamasından belliymiş.
5. Ramazan Çavuş atına atlayıp yola koyulunca biz hemen arkasından gittik.
6. Çalışmalara katılan bütün öğrencilere okul başarı belgesi verilecekmiş.
7. Zor soruları çözen öğrencilerin çoğu kolay soruları çözerken hata yapıyor.
8. Kimya öğretmenimiz gelecek hafta yapacağı sınavı iptal ettiğini bütün okula duyurdu.
9. Görüntülerde hırsızın gece yarısı dükkanın camlanını kırıp içeriye girdiğini görüyoruz.
10. Arkadaşlarımızın sorularına cevap vermek için bütün gece ders çalıştık.
11. Yayıncı kuruluşla yapılan anlaşmaya herkes itiraz edecekmiş.
12. Gazete sahipleri bu tür haberlere gazetelerde yer vermeyecekmiş.
13. Sözlük okumayı alışkanlık hâline getiren öğrencilerin kelime haznesi daha geniştir.
14. 2 milyon avro karşılığında satılan bu arsaya çok yüksek bir bina yapılacakmış.
15. Bugün burada dünya evine girecek bu iki gence mutluluklar diliyorum.
16. Dünyayı anlamak sandığımdan da zor bir mesele gibi görünüyor.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri12. Insan bedeni tıpkı bir saat gibidir. Ama bu
saatin çalışma şekli, bildiğimiz saatlerinkine
benzemez. Bu saate "biyolojik saat" denir.
Biyolojik saatimiz her gün tekrarlanan bir
döngü içinde gün ışığıyla eş zamanlı çalışır.
Bedenimizdeki birçok yaşamsal olay biyolojik
saatimizin döngüsüne uygun olarak gerçek-
leşir. Örneğin, insanın uyuma ve uyanma
zamanını biyolojik saat belirler.
Bu metin aşağıdaki soruların hangisine
cevap vermek amacıyla yazılmıştır?
A) Biyolojik saatimiz ne zaman değişir?
B) Biyolojik saate neden ihtiyaç duyarız?
C) Biyolojik saat herkeste aynı mıdır?
D) Biyolojik saat nedir?
MEB Ölçme, Değerlendir