Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları12. Bir nesnenin, bir yerin veya içinde bulunulan bir durumun kendine özgü niteliklerinin tam ve açık bir
biçimde söz veya yazı ile anlatılmasına "betimleme denir.
Aşağıdaki metinlerden hangisi betimleyici anlatım biçimiyle kaleme alınmıştır?
A) Hava öylesine sıcak ve durgundu ki! Yaprak kımıldamıyordu. Bozcaada'nın bu yakasından pek
bir gemi de geçmiyordu. Bu yüzden denizin üstü de çarşaf gibiydi. Çocukların kıyıya yakın yer-
de süslediği bir ağaç, bu ortam içinde, öylesine göz alıcı bir görünüme bürünmüştü ki! Koyun
öteki ucunda güneşlenen yerli yabancı tüm gezginler ağacı görmeye geldiler. Çok geçmeden ye-
ni gelenler de ağaca bir şeyler eklemeye giriştiler. Bu yolla dallar; kirazlar, elmalar, koca koca ay-
çiçekleriyle bezendi. O çıplak ağacın yerini şimdi eşsiz bir tablodan fırlamış, görkemli bir ağaç
almıştı.
B) Saklambaç, en az iki kişiyle oynanır. Öncelikle bir ebe belirlenir. Ebe, duvara yasladığı kolu üze-
rine yüzünü ve gözünü kapatarak önceden belirlenen bir sayıya kadar sayar. Saymaya başladı-
ginda da diğer oyuncular saklanır. Ebe saymayı bitirince "Önüm, arkam, sağım, solum sobe; sak-
lanmayan ebe!" diye bağırır ve diğer oyuncuları bulmaya çalışır. Diğer oyuncular ise ebenin ko-
runaksız bıraktığı ebe duvarına "Sobe!" diye bağırarak dokunmaya çalışır.
C) Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte yola koyulduk. Dedemi görmeyeli aşağı yukarı 5-6 ay kadar olmuş-
Hepimiz çok heyecanlıydık. Duygularını dışa vurmayı pek sevmese de babamın bile heyeca-
ni gozlerinden okunuyordu. Dedemlerin köyü, yaşadığımız yere ortalama 4 saatlik mesafedey-
di. Yol boyunca kardeşimle oradaki hayvanlarla geçireceğimiz zamandan, tadına bakacağımız
meyvelerden, dedemle edeceğimiz tatlı sohbetlerden konuşup durduk.
D) Bir deneyin dostlarım... Bir deneyin... Sabah sabah karşılaştıklarınızla merhabalaşmayı dene-
vin Günaydın!" deyin. Onlar da size desinler. Gülümseyin insanlara. Onlar da size gülümsesin-
Jer Gününüzün nasıl aydınlanmaya başladığını hissedeceksiniz. Hayatın size gülümsemeye baş-
ladığını göreceksiniz. Yalnızlığınız sizi terk edecek. O birkaç "Günaydın!", o birkaç gülümseme,
yepyeni ama bambaşka ama nasıl güzel bir hayatın ilk adımları olacak. Deneyin. Bir sabah de-
neyin, ne olur!

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTÜRKÇE
an verilmiştir.
TU U
00
isinin do-
si ile yazı-
Desi
3
besi
Pğum Yılı
ğum Yili
**
#
esi
Desi
gum Yılı
um Yılı
SÖZEL BÖLÜM
18. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması verilmiştir:
Mübalağa (abartma); bir niteliği, olduğundan çok
üstün veya aşağı gösterme sanatıdır.
Benzetme (teşbih), varlıkların birbirine benzetilme-
si ile oluşan sanattır..
090
Kişileştirme (teşhis), insan dışındaki varlıklara insa-
na özgü niteliklerin verilmesiyle oluşan sanattır.
Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde açık-
laması verilen bu üç söz sanatının tamamına yer
verilmiştir?
A)
bogel
kisiles,
B
D)
Masalsı görüntüsü ve mükemmel doğasıyla
Türkiye'nin en güzel kışı yaşanır Kapadok-
ya'da. İncecik beyaz bir örtüyle kaplanan pe-
ribacaları hiç vermediği kadar güzel pozlar ve-
rir. Buraya ayak bastığınızda kulaklarınıza es-
ki medeniyetlerin sesleri çalınır rüzgârla birlik-
te. Taştan şapkaları andıran peribacalanı, gün
içinde mağrur ve sıcak şekilde sizi karşılar.
Leset
İnsana en çok vefa gösteren, düşeceğini his-
settiği anda sahibinin canı yanmasın diye ya-
vaşlayıveren son derece asil bir canlıdır at. Yil-
kı atlarının ise dağlardaki yaşam içinde birbir-
lerine olan vefa duygusu hayranlık uyandıra-
cak derecededir. Hemcinslerinin aksine yılkı
atları yularsız, eyersiz alabildiğine 'özgür'.
Yüksek oksijen yoğunluğu bilimsel olarak ka-
nıtlanan Kazdağı, dere ve pınarlarla dolu. Ta-
rihteki ilk güzellik yarışmasına ev sahipliği ya-
pan doğal alan, 1993 yılında milli park ilan
edilmiş. Zengin florasıyla dikkat çeken böl-
gedeki sayısız yürüyüş parkurunun en göz-
deleri Sabahattin Ali ve Mustafa Seyit Sutü-
ven'e ilham veren Hasanboğuldu ve Sutüven
Şelalesi.
Dostluklanın pekiştiği, etrafa bir hoşgörü dal-
gasının yayıldığı Ramazan Bayramı'nın en gü-
zel kutlandığı yerlerden biriydi İstanbul. Bay-
ramın hazırlığı daha günler öncesinden baş-
lardı. Şehrin çarşıları o kadar kalabalık olurdu
ki iğne atsan yere düşmezdi. Elbiseler, bay-
ramda bir çocuğun sevincine ortak olmak için
can atardı. İstanbul'u avuçlarının içi gibi bilen
ramazan davulcuları mahalle mahalle dolaşıp
bayram harçlığı toplarlardı.
Chong
19. Öznes
diği c
lede
"Müg
leme
Müg
tir ve
Bu
gisi
A) F
7
B
DF
20. Bir
g
Bu
kal
rur
ilgi
de
Ar
Uz

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıelelalal
D
D
46
47
45
DWY
48
40.
41.
42.
43.
MİNİ
ALL STAR MINI
24.
TEST
4. Fransa'da yaşamış İspanyol ressam aynı zamanda heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarıdır.
20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Tam adı 23 kelimeden oluşan Picasso, ilk resmini 9 yaşın-
da, ilk büyük resmini ise 15 yaşında tamamlamıştır. İlk sergisini 13 yaşında bir şemsiye dükkânının arka-
sında sergileyen Picasso'nun tabloları diğer sanatçılardan daha fazla çalınmıştır. Bugüne kadar neredeyse
binden fazla eseri kaybolmuştur. En bilinen eserlerinden biri "Guernica"dır. 3,8 metre yüksekliğinde ve 7,8
metre genişliğindeki tablo, bugün Madrid'de sergilenmektedir.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Tanımlamaya
B) Sayısal veriye
Karşılaştırmaya
DY Orneklendirmeye L

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2. Cevaplannizi, cevap kâğıdına işaretleyiniz.
1. Karıncalar iki antene ve altı bacağa sahip canlılardır. Bu canlıların karınları en arkadaki ayaklarının gerisinde ka-
lan kısımda bulunur. Başları ile karınları arasındaki bel kısmı düğümsü bir yapı gösterir. Aşağıda bazı karınca tür-
leri hakkında bilgiler verilmiştir.
Marangoz Karınca: Bu karıncalar odun yemek için değil, kolonilerini oluşturmak veya genişletmek için ahşabı
kemirirler. Tüylü bir vücut yapısına sahiptirler. Sabit pozisyonda ön ve orta ayakları ileri bakacak şekilde durur.
Başlarının ve karınlarının büyüklüğü hemen hemen aynıdır ve kalın bir bel yapısına sahiptir.
Vahşi Karınca: Evlere girme nedenleri yiyecek bulmaktır. Bir karınca yiyecek veya su bulduğunda diğer işçi ka-
nincalanı kaynağa yönlendiren kimyasal bir iz bırakır. Evin hemen dışında ya da evdeki duvar boşluklarında yuva
yaparlar. Tüylü bir vücuda sahiptir ve kannlan başlanının yaklaşık iki katı büyüklüktedir. Sabit pozisyonda orta
ayakları iki yana açıktır. Belleri baş ve karınlanna göre incedir.
Mimar Karınca: Insanlara kolay kolay doğrudan zarar vermeyen bir türdür. Yuvalarını açık alanda yaparlar. Ya
bir tepecik oluştururlar ya da toprağın altına doğru tüneller açarlar. Tüysüz bir karınca cinsidir. Tüylerinin olma-
ması dışında vahşi karınca ile hemen hemen aynı vücut yapısına sahiptir.
Bu metinde aşağıda görsell verilen karınca türlerinden hangisi hakkında bilgi verilmemiştir?
A)

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları13. Düğün günü, köydeki tüm masaları birlikte taşıdık. Kardeşlerimiz otururken bizim bu kadar yoğun bir şekilde masa
taşımamız adaletli olmasa da bundan keyif almaya başlamıştık. Masa taşıma işi sona erince biraz dinlenme fırsatı
bulduk. Ne de olsa gece uzundu. Hepimiz bilirdik ki köyde düğünler, dillere destan uzunlukta ve coşkuda geçerdi.
Bu metnin yazıldığı türle ilgili,
I. Hayalî unsurlar içerir.
X
II. Öyküleyici bir anlatım kullanılmıştır.
III. Yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylarlánlatılır.
IV. Nesnel bir üslupla kaleme alınır.
lınır.X
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II
B) I ve IV
C) ve III
D) I, II ve III

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2.
1→>
3→
A) KELİME
7->
2-
5-
B) ARALIK
6
8
*
*
*
ANAHTAR SÖZCÜK
gelince, gelecek, kazanmak, sermek, sarma, ayıklamak, yazar, koşa koşa, başarmak
44
Bu bulmacayı yukarıdaki kutucukta verilen sözcüklerden hareketle doldurunuz.
1. Başarı elde etmek
2. Geleneksel bir Türk yemeği.
3. İkileme, hareket, zarf fiil
4. Seçmek
5. "İstikbal" eş anlamlısı
6. Eser veren kişi
7. İstenmeyen iş için bahaneler üretmek anlamına gelen "ipe un..." deyimindeki eksik sözcük
8. Katidan sivi duruma gelme eylemi
4
Bulmacada işaretiyle gösterilen yerlere gelen harfler anlamlı biçimde birleştirildiğinde oluşan anahtar sözcük
aşağıdakilerden hangisidir?
C) ETKİLİ
D) YANLIŞ

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTESTİ
NUMARASI:
***
BUGÜN
Bugün masal değil,
Masaldan daha güzel, gerçek;
Bugün yeryüzünde olduğum gün!
Ayaktayım işte,
insanlarla omuz omuza,
Kurtla kuşla aynı kaderde,
Gülden laleden farksız.
Aldığı Puan:
B. 3 ve 4. soruları yukarıdaki şiire göre yanıtlayınız.
3. Şiirin teması nedir?
A) Doğa sevgisi
B) Dostluk
C) Yaşama sevinci
D) Özgürlük

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4, "Gitsem gezinsem derim limanda
Rıhtım kahvelerinden birinde otursam
Tatlı bir şey içsem ve dönsem
Değiştirsem kötü kokan elbisemi
Yahut uzanıp saatlerce uyusam
Belki bu dertten kurtulurum
Derim ama akşam olur
Gene kapına düşer yolum."
Bu şiirde aşağıdaki duyulardan hangisine yer verilmemiştir?
A) Dokunma
C) Görme
B) Koklama
D) Tatma

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7.
6.
Söz Gruplarında Anlam
E
Disleksi; doğuştan gelen, beyindeki farklı bir yapılanmadan kaynaklanan, okuma ve yazma bece-
rilerini etkileyen, dil temelli bir öğrenme bozukluğu. Temel ve çok genel hatlarıyla, konuşma dilinin
sesleri ile yazı dilinin sembollerini ilişkilendirmede yaşanan güçlük olarak tanımlayabiliriz. Okuma
eylemi ve disleksi üzerine yapılan araştırmalar birtakım ayrıntılarda farklılık gösterse de okumanın
nasıl işlediği ve okuma başarısıyla başarısızlığının temel sebepleri üzerinde kayda değer bir uzlaşı
var artık.
Bu metinde altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerin hangisidir?
A) ilgi çeken, merak uyandıran
C) Önemli, dikkati çeken
I. Metin
Sinemanın herkese göre bir tarifi vardır. Bu
yüzden sinemayı tarif etmek, doğru değildir. Sin-
ema diğer sanatlardan pek çok açıdan yararla-
nan; ama yine de sonuçta kendi sözünü söyleyen
bir sanattır.
8. sınıf
I. Metin
A) Herkese göre farklı özellik göstermesi
B) Diğer türlerden ayırt edici olması
B) Üzerinde durulması gereken
DY Bir yönüyle farklı olan
II. Metin
Son günlerde müzikte yani bir anlayış oluştu.
Sanatçılar, yeni tarz beste yapıp seslendirmek
yerine eski sazlardan yeni sesler çıkarmayı
yeğliyorlar. Bu konuda başarısız oldukları da
söylenemez. Bu sayede unutulmaya yüz tutmuş
bu eserler onların sesinde tekrar vücut buluyor.
Bu metinlerde altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
II. Metin
Eski müzik aletlerinden yeni eserler oluşturmak
Eski müzik eserlerini farklı şekilde seslendirmek
ünlüğünü korumak

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıB
Ş
n
a
SÖZEL BÖLÜM
4. Adanın doğal peyzajı içinde kuzeybatısına doğru iki
saatlik yolculuktan sonra nehre yaklaşırken Sardin-
ya'nın batı kıyısının tartışmasız en fiyakalı kasaba-
sının bir yağlı boya tabloyu andıran manzarası gö-
rünüyor. Pastel renkli evler, Serravalle Tepesi'ndeki
Malaspina Kalesi'nin altına dizilmiş. Renkleriyle ev-
lerle yarışan balıkçı tekneleri, Savoyların kurduğu
eski tabakhanelerin gölgesinde işe koyulmak için
sıcaklığın düşmesini bekliyor. Palmiye ağaçları ve
evlerin nehirdeki nefis yansımalarını seyrederken ka-
sabanın magmatik trakit taşından yapılmış eski dar
köprüye, oradan da kısa bir yürüyüşle ana caddeye
ulaşıyoruz.
Bu metnin anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
A) Kişileştirme ?
C) Benzetme
B) Karşılaştırma
D) Örnekleme

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç iliş-
kisi vardır?
tod
A) Mutfaktan bütün eve mis gibi börek kokusu yayılı
yordu.
B) Karadenizlilerin en sevdiği balık türü hamsidir.
C) Kadıncağız yaşadığı olumsuzluklara rağmen şük-
retmekten vazgeçmedi.
D) Soruyu cevaplamak için Esra parmak kaldırdı.

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4. (1)Taş döşeli yoldan dura dinlene tarihi kalıntıların
olduğu tepeye çıktık. (II)Kenti kuşbakışı görmenin
mümkün olduğu tepede bir süre dinlendik. (III) Fo-
toğraf makinelerimizi çıkarıp farklı açılardan kentin
fotoğrafını çektik. (IV) Ancak kameralarımız yanı-
mızda olmadığı için o güzellikleri filme alamadık.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümle yapısına göre birleşik, yüklemin yerine
göre kurallıdır.
B) II. ve III. cümleler yüklemin türüne göre aynı, ya-
pısına göre farklıdır.
C) I. ve II. cümleler yüklemin anlamına göre olumlu
cümlelerdir.
D) IV. cümle yapısına göre birleşik, anlamına göre
olumsuz cümledir.

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTÜRKÇE
17.
175
170
165
160
155
150
Boy
ilı
B
A
D
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Yusuf'un hem boyu hem de kilosu Faruk'tan fazladır.
Selim'in boyu Mustafa'dan uzundur.
- Mustafa'nın kilosu Faruk'tan fazladır.
M Selim'in kilosu Yusuf'tan fazladır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
A) C öğrencisi Yusuf'tur.
A
B
Kilo
C
C
Aynı sınıfta okuyan Selim, Yusuf, Mustafa ve Faruk'un boy ve kiloları yukarıdaki tablolarda A, B, C, D harfleri ile ifade
edilmiştir. Bu kişilerin boy ve kiloları ile ilgili bilinenler şunlardır:
D
C) B öğrencisi Faruk'tur.
B) A öğrencisi Selim'dir.
D) D öğrencisi Mustafa'dır.
21.
du

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıHer sabah yeni bir gün doğarken
Bir gün de eksilir ömürden
Her şafak bir hırsız gibidir
Elinde bir fenerle gelen
Bu dörtlükte kullanılan söz sanatı ile
ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nebilir?
A) Bir şey olduğundan çok daha büyük
ya da daha küçük gösterilmiştir.
B) Bir özellik bakımından zayıf olan
varlık, daha güçlü olana yaklaştırıl-
mıştır.
C) İnsana ait herhangi bir özellik, insan
dışındaki bir varlığa verilmiştir.
D) Anlamca birbirinin tam tersi olan
kavramlar bir arada kullanılmıştır.
CARLISEM

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları10. Kapağı açılmayan bir reçel kavanozuyla karşıla-
şan bir yetişkin, reçel yerine bal yiyip hemen işe
gidebiliyor. Aynı sorunun çözümü çocuk için böyle
olmayabilir. Çocuk için açılmayan kapak büyülü bir
oyun gibidir. Çocuk oyunu kolay kolay bırakmak is-
temez. Yetişkinlerle çocuklar arasındaki en önemli
fark budur bence.
NEWTON
YAYINLARI
Bu metne göre çocukları yetişkinlerden ayıran
en önemli fark aşağıdakilerin hangisidir?
A) Birçok durumu bir oyun gibi görmeleri
B) Kararlı ve mücadeleci olmaları
C) Çözüm odaklı olmaları
D) Meraklı ve inatçı olmaları
TÜRKÇE KAZANIM SINAVI

Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları14. Saray mutfağına ilk kez 1489 yılında alınan güllaç, Kastamonulu bir ustanın elinde kalan yufkaları şekerli süt ile
islatip tatlı hâline getirmesiyle ortaya çıkmıştır. Kastamonu gezisindeki saray ustaları, kendilerine sunulan bu
tatlıyı beğenmiş ve Ali ustayı da saraya tatlıcıbaşı olarak götürmüşler. 13. yüzyıla ait en eski tarife göre buğday
nişastası, su ve çırpılmış yumurta akıyla hazırlanan güllaç yaprakları bugün mısır nişastası ve suyla hazırlanıyor.
Ramazan ayı ile özdeşleşen güllaç eski zamanlardan beri iftara konuk olunan evlere hediye olarak götürülürmüş.
Bu metinde "güllaç" ile ilgili,
1. Nasıl hazırlandığına
II. Ne zaman ortaya çıktığına
III. İçerisinde nelerin bulunduğuna
verilenlerin hangileriyle ilgili bilgiye ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) I ve III
8.SINIF
UY
5
C) II ve III
D) I, II ve III
TÜRKÇE KAZANIM SINAVI
NEWTON