Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları9. Asağıdaki cümlelerin hangisinde özelden-genele
doğru bir anlatım vardır? (5 puan)
A) İlkokul yıllarım öğrencilik hayatımın en güzel günleriydi.
B) Ağacın dalı kırılmıştı.
C) Okulumuzun en çalışkan sınıfındayım.
D) Türk tarihinde, Çanakkale Savaşı'nın yeri önemlidir.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7.
8.
ADüşüncenin gücü
B. Olumsuzlukların kaynağı
C. Yaşamın geçiciliği
D. İyi olmanın yolu
Dün yine dilimde şarkılarla çıktım evden.
Hava kapalıymış, soğukmuş ne gam
İçimde sanki bir lunapark. Karınca yuva-
sına basmamaya özen göstererek geçtim
toprak yoldan. Şarkının makamını değiş
tirdim, az daha göbek atacaktım. Derin
derin çektim içime kışın kokusunu, şöy
le bir gerindim. Bir parka girdim sonra
mutlu mutlu yürüdüm gülümseyerek.
Bu parçanın dil ve anlatımıyla ilgili aşağıc
kilerden hangisi söylenemez?
A. Kişileştirme yapılmıştır.
Bİkilemelere yer verilmiştir.
Anlatım birinci ağızdan yapılmıştır.
D. Deyim kullanılmıştır.
Hiç yağ tüketmeden beslenme anlayış
günümüzde çok yaygın durumda. Anca.
bu sağlık yönünden çok ciddi bir hata
Yağlar vücudumuz için çok önemlidir
Sağlık ve kilo kontrolü için önemli olar
yağsız beslenme değil, doymuş yağların
azaltılıp sağlıklı yağlara yer verilmesi ge
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıSOL AYAĞIM
7. Kliniğe gitmeye başlayalı bir yıl olmuştu. Güzel bir bahar akşamında, klinik başka bir günü kar-
şılamak için kapanmak üzereydi. Ambulansı kullanan adam bekleyen arabaya çocukları almıştı.
Tid Ben sona kalmıştım. Klinikte taşımak için kullandıkları eski, sallanan bir tekerlekli sandalyede
po oturuyordum. Kapının dışında bana gülümseyen nisan güneşinin tadını çıkarıyordum ve çimlerin
elid ne kadar yeşil ve berrak olduğunu görüyor, taze rüzgârda hareket eden ağaçların sesini duyu-
miyordum. Arkamdaki klinik odasının terk edilmiş görüntüsünden dolayı her şey hareketsizdi. Beni
ambulanstan dışarı çıkarmak için hâlâ gelmemişlerdi. Aniden taşlı yolun sonundan gelen bir ses
duydum. Uzaktan gelen ayak sesleriydi, ayağımla düşen yaprakları öylesine ittirdiğim yerden
kafamı kaldırdım. Yolun başındaki ağaçların arasında hareket eden kırmızı bir şey gördüm. Sonra
şekil biraz dönerek görüş alanıma girdi. Gelen bir kızdı. Kafamı tekrar hızla eğdim ve kuru yap-
raklarla oynamaya dalmış gibi görünmeye çalıştım.
Bu parçanın anlatımında
I. kişileştirme
benzetme
J
III. amaç cümlesi
V. abartma
ifadelerinden hangilerine yer verilmiştir?
A) Yalnız I
B) ve III
Il ve IV
I, II ve III
DENEME
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıA) Gelecek kaygısı
B) Umut
Ozlem
D) yaşama sevinci
11. Meral okuldan çıktı ve evlerinin yanındaki ağaçlık yere doğru yürüdü. Meral'in düşüncesi şuydu:
Bahçeden -varsa- çiçek toplayıp öğretmenine götürmek. Bahçeye geldi, baktı ki her taraf gelin-
cik doluydu. Hemen eğildi ve gelinciği avucuyla kavradı, koparacaktı. Birden gelincik konuşmaya
başladı: "Ne yapıyorsun sen? Beni niye koparacaksın?" dedi. Meral şaşırtmıştı, ne diyeceğini bilmi-
yordu.
Sord Hafall
Bu parçada yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Benzetme
B) Konuşturma
Abartma
D) Kişileştirme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıngicol inimsinre
11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı
çizili sözcüğün anlamı yay ayraç içinde
yanlış verilmiştir?
Com
A) Bardağın ağzında ufak bir leke vardı. (Kap-
ların veya içi boş şeylerin açık tarafı)
B) Tarlayı otlar bürümüştü, hepsini temizle-
mek zorunda kaldık. (Sarmak, kaplamak)
C) Ağır adımlarla bize doğru geliyordu. (Sıkıntı
veren, bunaltan)
D) Karanlıkta bizi göremeyince çok korkmuş.
(Işık olmama durumu)
12. Mimar Sinan, yaptığı eserlerle tarihe mührünü
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTÜRKÇE
Benzetme
Kişileştirme
Kırk soba yansa geçmez tenimin soğukluğu
Önce bir ince sızı kaplar içini, hislerini
Bir uyuşma belirir sonra, sarar kalbini
Yakamozları andıran gözlerinin o ışığı
Söner de bir daha asla gelmez geri
Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmamıştır?
B) Abartma
Tezat
TURKCE
5.1. Kuşlar gökyüzünde nede güzel og
Köylüler op
ko
III. Annem, akşam yemeği için noh
IV. Çocuklar yaş adamin komik y
2. Aşağıdaki cümlelerde geçen eylemlerden hangisi farklı bir kiple çekimlenmiştir?
Yukarıda numaralanmış cümlele
gerlerinden farklidir?
21.
Olay: Araba kullan
Yer: Ana cadde
Zaman Yazin,
Kişi: Emel ve an
Anlatici: 1.kis
Aşağıdaki metinlerd
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8.
AK maaş B
Yunus Emre der: "Gelin tanış olalım / İşi kolay kılalım"
Biz de bu sözleri hep bir öğüt alalım
Gençlik, güzellik, zenginlik güzel şeylerdendir ama
Güzel huydan başkası kalmaz yarına yanında
Yüce gönül kıymetlidir altından, sedeften
Tatlı dil yılanı çıkarır, derler deliğinden
Bu şiirde,
1. Tanık göstermel
II. Karşılaştırmal
III. Örnekleme
düşünceyi geliştirme yollarından hangileri kullanılmıştır?
Yalnız I
BY ve ll
II ve III
D) Il ve III
verilmişti
A) 1
11. Bir ye
Bu
A)
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "açmak" sözcüğü "engeli kaldırmak" anlamında kullanılmıştır?
A) Bence bu renk seni daha çok açtı.
B) Kadın çantasını açtı ve biraz para çıkardı.
C) Anitin çevresini açıp burayı genişlettik.
D) Dün akşam karla kaplanan yolu ekipler açtı.
M
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıB
19. Anadolu'da insanlar susar ya da susmak zorunda
kalırlarsa o zaman renkler dile gelir, konuşur. Buna
sessizlik içinde sesler denir. Sevdiğine sarı bir yağ-
lık gönderenin sevdası zordur, sararıp solmadadır.
Yeşil murattır, sevgiliye ulaşır; mavi umuttur, beyaz
mutluluğu, siyah üzüntüyü söyler. Al giyenin gönlü
dolu, mor giyenin çoktur malı.
Bu parçadaki altı çizili sözün cümleye kattığı
anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Yakup Kadri, "Yaban" adlı eserinde Kurtuluş
Savaşı'nı halk cephesinden anlatırken aydın-
köylü çatışmasını eserin merkezine oturtmuş-
tur.
B) Türk kültürünün önemli el yapımı ürünü olan
kilimler onu dokuyan kişinin duygularına ter-
cüman olurdu. Şair "Ayıptır, günahtır, diye kilit
vurdular dilime/ Aşkı dokudum kilime anlıyor
musun?" diyerek tam da bunu ifade etmiştir.
C) Anadolu'nun yetiştirdiği önemli bilge insanlar-
dan Nasreddin Hoca, zekâ kokan fıkralarıyla
güldürürken düşündürmeyi de başarmıştır.
D) Sözlü kültürlerin önemli eserleri arasında yer
alan Türk şiirleri aynı zamanda halk türküsü
özelliği de taşırdı.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları10. Bir belgesel yönetmeniyle yapılan görüşmeden alınan aşağıdaki konuşmaların hangisinde cevap, soruya uy-
gun değildir?
A) Soru: Yıllardır belgesel çekiyorsunuz. Dünyanın yirmi yıl önceki hâliyle bugününü kıyasladığınızda ne değişti?
Cevap: Okyanuslarda 1990'larda daldığımız ve görüntü aldığımız birçok yere gitmiyoruz. Artan su sıcaklığı nede-
niyle okyanusların dengesi bozulduğu için buralardaki pek çok doğal güzellik yok oldu.
B) Soru: Çektiğiniz belgesellerde, sizin için en unutulmaz ve en dramatik olan sahneyi anlatır mısınız?
Cevap: Aslında her tabiatın kendine özgü bir zorluğu var. Açıkçası Antarktika gibi soğuk yerlerde hava durumu
gerçekten zorlayıcı. Sıcaklık çok düşük ve hiç ışık yok.
C) Soru: Son belgeselinizde yeni bir şey görecek miyiz?
Cevap: Çok zorlu çevre koşullarında farklı hikâyelerimiz var. Bu belgeselimizde daha önce hiç görüntüleyemediği-
miz Sibirya kaplanı gibi onlarca eşsiz türü izleyenlere sunuyoruz.
D) Soru: Belgeselde ana mesajınız nedir?
Cevap: Dünyada yaşayan canlılara yardım etmemiz gerekiyor. Bu nedenle dünyanın biyolojik çeşitliliğini koruma
konusunda insanların duyarlı olmasını istiyoruz.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları9. Yönetmenin son filmi daha önceki izleyici
oranlarını geçebilir.
Bu cümledeki anlam özelliğinin aynısı aşa-
ğıdakilerin hangisinde vardır?
A) Koparmada 170 kiloyu kaldırırsa olimpi-
yat rekoru kıracak.
B) Onu ilk gördüğümde aklımdan şöyle ge-
çirdim: Bununla asla anlaşamayız.
C) Sanırım emeklilerin maaşları bayramdan
önce verilecek.
D) Duygularını aklın kontrolünden çıkarırsan
yanlış tercihler yaparsın.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8. "Ek fiilin soru biçimi de diğer fiillerde olduğu gibi
"mi" soru edatıyla yapılır. "mi" soru edati isimle
ek fiil arasına eklenir. Örnek: Bayramda yollar
kapalı mıymış?
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ek fiil so-
fu biçiminde verilmemiştir?
En sevdiğin mevsim yaz mıdır?
BYOcak ve şubat kış mevsimi midir?
Sen bu okulda öğrenci misin?
D) Annen de okula geliyor mu?
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4.
Oğreten Soru
Fiilin bir kipe göre çekimlenip anlam olarak baş-
ka bir kipi kastetmesine fiilde anlam kayması
denir. Örneğin "Yarın seni istediğin yere götürü-
rüm." cümlesinde fiil (götürürüm), geniş zaman-
la çekimlenmiştir. Ancak filin yarın yapılacağı
belirtilerek gelecek zaman kastedilmiştir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangi-
sinde anlam kayması vardır?
A) Size bu işin zamanında yetişmeyeceğini
anlatmaya çalışıyorum.
B) İskeleye zamanında yetişemeyince vapuru
Kaçırıyor.
CO kadar çok işim vardı ki çiçekleri sulaya-
cak vakit bulamadım.
D) Ağrıyan dizlerine deniz suyunun iyi geldi-
ğini söyledi.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zıt anlamlı
sözcükler bir arada kullanılmıştır?
A) Elim değse akan sular tutuşur,
İçim dışım yanar oldu gel gayrı.
B) İstanbul'un üstüne güneş doğdu,
Çıktı silkinerek gecenin içinden.
C) Ben de etten kemiktendim elbet,
Ben de bir gün göçecektim elbet.
D) Bu, ateşler içinden geçip gelmiş bir erdi,
Göğsünde toplanmıştı milyonla Türk'ün
derdi.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6. (1) Yıllardır yapmaya çalıştığım şey hayatta bir şeyleri fark edebilmek, sonra da bunları kelimelere dö-
küp okura göstermek. (II) Eğer bir-yazar, yazdıklarını görsetteştirebiliyorsa bir hayli yol almıştır bana
göre. (III) Okurken zihnimizde bir türlü görsellesmeyen, soyuta odaklanan öykülerin uzun soluklu bir
hayatlarının olmayacağını düşünüyorum. (IV) Öykünün şah damarı eylemdir, eylemden beslenip gelişir
öykü. (V) Çünkü söylenen hiçbir şeyi okur olarak gözümüzde canlandıramıyoruz.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II
B) III
C) IV
D) V
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4.
1. BARIS
2. YETENER
3.
1. "Savaş" kelimesinin zıt anlamlısı
2. "Kabiliyet" kelimesinin eş anlamlısı
3. "Enteresan" kelimesinin eş anlam-
(ISI
Yukarıda sembollerle gösterilen ku-
tulara hangi harfler gelmelidir?
(T.5.3.7-8)
A) Ş
B) Ş
C) t
D) e
t
e
(D
i
e
i
S
S
i