Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2.Teg 2. Test
inde nesnel bir
2. Ancak Dün
ölçeğinde de
ların nasıl ya
i popülasyon
yana devam
mızı ne kadar
alinan 7404
sek. Yine de
için kulla-
sey değil.
3.
Düşünceyi Geliştirme Yolları - II
Bu karikatürde geçen cümlelerde
1.
Benzetme ✓
I Karşılaştırma
H. Örneklendirme
IV. Tanımlama
İyi ki doğdun, oğlum...
Unutma ki her yeni gün
insana verilmiş bir
armağandır!
Çok teşekkürler...
Açıyorum hediyemi.
X
düşünceyi geliştirme yollarından hangileri kullanılmıştır?
A) Yalnız I
B) I ve IV
C), II ve III
gun -
1. Bölüm
• armağan
D) I, III ve IV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4. 1. Aralarında sıkı ilgi bulunan
II. Uzak olmayan yer
III. Benzeyen, yaklaşan
"Yakın" sözcüğü aşağıdakilerin hangi-
sinde numaralanmış anlamlardan her-
hangi biriyle kullanılmamıştır?
A) Beş dönüme yakın bahçesi ormanı an-
dırıyordu.
B) Eczane hastaneye yakın, ilaçları ora-
dan alın.
C) Kış yakın, birkaç gün sonra kar yağma-
ya başlar.
D) Her sınıfta mutlaka yakın arkadaşı var-
dır.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları45. İç Anadolu bozkırlarının Torosların sarp yamaçlarıyla buluştuğu noktada göz alıcı bir inci tanesi gibi pa-
rildar Karaman. Gelenleri "Türkçenin temiz iklimine hoş geldiniz." levhası karşılar. Bu levha, 13. yüzyıl-
da Anadolu'daki Türk birliğini sağlamak için mücadele veren Karamanoğlu Mehmet Bey'in sözlerini ak-
la getiriyor. 1277 yılında bir dil fermanı yayınlayan Mehmet Bey, "Bugünden sonra hiç kimse sarayda,
mecliste ve seyranda Türkçeden başka dil kullanmasın." diye buyurmuş. Fermanın yayınlandığı 13 Ma-
yıs tarihi, Karaman'da renkli etkinlikler eşliğinde bir dil bayramı olarak kutlanıyor. Geleneklerine ve kül-
türel değerlerine sıkı sıkıya bağlı olan Karaman'da geçmişin izlerini sürebileceğiniz çok yer var. Şehre
hâkim tepe üzerinde dev bir kütle gibi yükselen Karaman Kalesi bunlardan biri. Karamanoğulları Beyli-
ği Dönemi'nden kalma kalenin surlarına çıkarsanız şehrin panoramik manzarasını yakalarsınız. Buradan
Aktekke Meydanı'na uzanan güzergâh, âdeta bir açık hava müzesini andırıyor.
Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tanık göstermeye başvurulmuştu
B) Benzetmeden yararlanılmıştır.V
Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
D) Orneklemeye başvurulmuştur.
75
LGS
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıa-
(2.
İnsanların çocuklarına, eşlerine, dostlarına, ailelerine ve hayvanlarına seslenirken karşı tarafın
da hoşuna gidecek takma adlar kullanmasından daha sevimli bir şey olamaz. Öte yandan
ayakkabının altına yapışan eski bir sakız gibi ne kadar kurtulmaya çalışırsanız çalışın dilinize
dolanan nahoş bir takma addan daha kötü bir şey de yoktur. Tanıdığımız bir ailede aşırı kilolu
kız kardeş "Möö-Möö" diye çağrılıyor. Bu, kuşkusuz sevimlilik sınırlarını zorlayan bir örnektir.
İyi yandan baktığımızda, dostlarımızdan biri, kızını çok hoşuna giden bir biçimde "Altinim!"
diye çağırıyor. Bir başka anne ise bebeğini "Dahi Bebek!" diye seviyor. Çoğumuzun, beyin
potansiyelinin yüzde beşinden azını kullandığını göz önünde bulunduracak olursak, hepimiz
"Potansiyel Dahi!" takma adını hak ediyoruz. Öyleyse hiç durmayın, parlak potansiyelinizi ha-
rekete geçirin ve takma adlarda orijinal olun. Yerinde olsunlar ve taşıyıcısı tarafından da hoş
karşılasınlar yeter.
Ensleves
Bu metnin anlatım biçimi aşağıdakile
den hangisidir?
A) Oyküleyici anlatım
B) Betimleyici anlatım
e Açıklayıcı anlatım
D) Tartışmacı anlatım
betrist
les
3.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıINLARI
8.
Ek olan "-de" kendinden önceki sözcüğe bitişik,
bağlaç olan "de" kendinden önceki sözcükten ayrı
yazılır.
Bu açıklamaya göre,
1. Sınavda başarılı olmamda çözdüğüm sorula-
rinda katkısı oldu.
II Öğretmenlerimizin konu anlatım tarzının da
çokça faydasını gördüm.
III. Televizyonda izlediğim belgeseller de bu ko-
nuyla ilgili ayrıntılar vardı.
XX. Sözünü ettiğiniz kişi, sinema tarihi üzerine ma-
kaleler de yazdı.
cümlelerinin hangilerinde yazım yanlışı yok-
tur?
A) I ve II.
Il ve III.
B) I ve III.
D) II ve IV.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıAralarında ilgi bulunan iki şeyden zayıf olanın
güçlü olandan yola çıkılarak anlatılmasına
"benzetme", insana ait bir özelliğin insan dışı bir
varlığa verilmesine "kişileştirme", insan dışında bir
varlığın bir şeyler söylemesine "konuşturma", bir
varlık, durum ya da olayın olduğundan daha büyük
ya da küçük gösterilerek anlatmasına ise
"abartma" denir. Buna göre,
Ey ıhlamurların çınarlarla söyleştiği bahçe
Geç okudum yapraklarının açık defterini
Senin bağışınmış gövdemde çiçeklenen hayat
Senmişsin sonsuzluğu canımdan taşıran aşk
Dizelerinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine
başvurulmamıştır?
A) Benzetme
C) Konuşturma
B) Kişileştirme
D) Abartma
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1. Ümidini yitirirsen mutluluğun anahtarını da kay-
betmiş olursun.
II. İcatlar, umut etmeyi bırakmayan bilim insanlarının
eseridir.
III. Hayal kurmayı bilmeyenler, mutsuz olmaya mah-
kûmdur.
IV. Mutluluğu yakalayanlar, her doğan güne umutla
uyananlardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri
anlamca birbirine en yakındır?
A) I ve II.
C) II ve III.
B) I ve IV.
D) II ve IV.
#
#
B
43
BE
1990
S
+
B
B
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıD. Ahmet Kutsi Tecer'in "Orda bir köy var, uzakta / O köy
bizim köyümüzdür." dizelerini duyunca duygulandım
yine. Çünkü yıllar önce resmî bir görev için İç Anado-
lu'nun küçük bir köyüne gittiğim günler aklıma geldi.
Daha önce adını bile duymadığım bu yere giderken
muhtar ve ailesiyle yaptığım yolculuğu asla unuta-
mam. Bir tarafı uçurum, daracık yollardan geçerken
yüreğim ağzımdaydı. Saatlerce süren yolculuktan
sonra tepeleri aşıp tüm ovayı gören düzlüğün orta-
sındaki bir eve vardığımızda muhtarın eşi ilk defa gör-
düğüm muhteşem çiçeklerin adlarını sayıyordu bana.
Sonraki saatlerde öyle güzel bir sofra kurulmuş, öyle
neşeli sohbetler edilmişti ki sanki zorunluluktan de-
ğil de bir dostun davetiyle oradaymışım gibi kendimi
şanslı hissetmiştim.
Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden
alınmıştır?
A) Biyografi
C) Sohbet
B) Günlük
D) Ani
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıB
B
B
3.
NIF
18.
Bazı insanlar, kendileri için kullanım değeri
dışında anlam ifade eden nesneleri biriktir-
meyi severler. Belirli kategorilerdeki nesne-
lerin biriktirilmesine "koleksiyonculuk" denir...
Popüler koleksiyonlardan biri, pul koleksiyo-
nudur. İnsanlar, gerek ülkelerini gerekse çe-
şitli ülkelerin posta pullarını özel saklama
albümlerinde biriktirirler. Eski para, kalem
gibi koleksiyonların yanı sıra klasik araba
gibi lüks sayılabilecek koleksiyonlar da var-
dır. Koleksiyonculuğun temelinde kişiyi bir
noktada odaklaması ve onu rahatlatması
varken gelecek nesillere hediye bırakma
istediği de bulunabilir.
Bu metinde başvurulan anlatım teknikleriyle ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) One sürülen düşünce, alanında uzman bir kişi-
nin görüşüyle desteklenmiş ve birden fazla kav-
ram farklılıkları ortaya koyularak karşılaştırılmıştır.
B) Bir varlık nitelikçe ondan daha üstün olan başka
bir varlığa benzetilmiş ve bir kavram, nitelikleri ek-
siksiz olarak belirtilerek tanımlanmıştır.
C) Bir kavram, nitelikleri eksiksiz olarak belirtilerek
tanımlanmış ve konuyu daha ayrıntılı aktarabil-
mek için örneklendirmeye başvurulmuştur.
D) Birden fazla kavramın farklılıkları ortaya koyularak
karşılaştırılmış ve bir varlık nitelikçe ondan daha
üstün olan başka bir varlığa benzetilmiştir.
stortfen
Test Bitti. Cevapları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıD
3. Bu nared
EYLÜL AYI DENEME - 4
"Anlatım mı önemli, yazım mı?". Geçmişte, kimi yazarlarla ve yayınevlerinin sorumlularıyla tartıştığımız önemli konu-
lardan biriydi bu. Inanın, o günleri de tartışmaları da özlüyorum. Bir kitaptaki yazım yanlışları yerine, öncelikle o kitabın
türü ve konusu düşünülmeli, diyene sözümüz yok. Bir kitabın, bir ya da binlerce okuru olabilir. Anlatım ve yazım yan-
lışları, bir okuru da etkileyebilir; onlarcasını da. Her kitap; okurun eline değdiği anda türü, içeriği, adı gibi dil ve yazım
özellikleriyle de görücüye çıkmış olur. Kimi okur için sevdiği yazar nasıl yazarsa yazsın, öncelik yazardan yanadır.
3 ve 4. sorular yukarıdaki parçaya göre yanıtlanacaktır.
PORTICIICIIL
In. Daziari
Dasilip
LICH
(
umumis tir?
erlendirilir
neder tantası haline gelir.
TÜRKÇE
4. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Deyime yer verildiği
Kanı değiştirmenin amaçlandığı
C) Karşılaştırmadan yararlanıldığı
D) Dolaylı anlatıma başvurulduğu
Tamiz
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıihtiyatsizligi sebe
keşke şöyle yapsaydım demesi boşunadır. Atalarımız da bunun için
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki atasözlerinden hangisi getirilmelidir?
A) Her koyun kendi bacağından asılır.
B) Tatsız aşa su neylesin, akılsız başa söz neylesin?
C) Araba devrilince yol gösteren çok olur.
O
D Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir.
10. Edebiyat dünyası için Dostoyevski oldukça güçlü bir yazardır. Neden diye soracak olursanız şöyle anlatayım
size: O, romanlarını zaman zaman hezeyan nöbetlerine yaklaşan bir coşku içinde, çok kere günde kırk elli sayfa
yazmayı olanaklı kılacak nitelikte bir hayal gücü ile kaleme almıştır. Eserlerini okurken anlattığı sahneleri sanki
bütün o ürpertici acılığıyla hasta hayalinde yaşamış, olan biten her şeye onun gözlerinden bakarak tanık olmuş
gibi hissederseniz. İşte onu böylesine güçlü bir yazar yapan okuyucuda yarattığı bu gerçeklik hissidir. Bunu ise
o kuvvetli anlatımına borçludur.
Bu metinde,
1. Deyimden
2. Somutlamadan
3. Mecazlardan
4. İkilemeleden
x
numaralanmış ifadeler hangisinden ya da hangilerinden yararlanılmamıştır?
A) Yalnız 1.
B) Yalnız 2.
C) 1 ve 3.
D/2 ve 4.
imsızlık bir eve benzer, tek tek tuğlalardan inşa edersin. Koyduğun ilk tuğla irade gücündür. Bu özellik her-
yerir. Sürmekte olduğun yaşam biçimini kabul etmekten çok, hayal
vardır. İster inan ister inan-
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları15. Marmara benim gölümdür
Dalgalı deli gönlümdür
Büyülü, mavi gülümdür
Açmış vatanın dalında
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Benzetme vardır.
B) "Sevgi" teması ağır basmaktadır.
C) Konuşturma sanatına başvurulmuştur.
D) Ulama yoktur.
SORU BANKASI
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8. Bazı sanatçılar "Senden asla vazgeçemem." gibi bir cümleyi kullanmayı basitlik olarak görürler. Kalitelerine
yakışmadığını düşünürler. Aynı düşünceyi daha süslü anlatmayi tercih ederler. Örneğin aynı ifadeyi "Leyla
Mecnunsuz, Kerem Aslısız olur ama ben sensiz olamam." gibi söylemeyi tercih ederler.
Bu metinde sözü edilen sanatçıların anlatımında bulunmayan özellik aşağıdakilerden hangisidir?
8.3.21
A) Durpluk
D) Kalıcılık
B) Younlik
C) Tutarlılık
Yalinlik Gerel
43
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıdüşün
8 ve 9. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
İster basit ister karmaşık olsun, makinelerden yaşantı-
mızı kolaylaştırmak için yararlanırız. Bazı makineler, iş-
leri daha az kuvvet kullanarak yapmamızı sağlar. Bir el
arabası yardımıyla kaldırarak taşıyabileceğimizden çok
daha fazla yük taşıyabiliriz. Bazı makineler, kuvvetten
kazanç sağlamasa da işleri hızlandırır. Bir el matkabında
kolu bir kez çevirdiğimizde matkabın ucu onlarca defa
döner. Böylece duvarı daha çabuk delebiliriz.
katılma
örnek
8. Bu metindeki cümlelerle ilgili,
1. Amaç-sonuç cümlesi vardır.
II. Karşılaştırma cümlesine yer verilmiştir.
III. Abartma yapılmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
000 A) Yalnız I
C) I ve II
9. Bu metinde,
B) Yalnız III
D) II ve III
SISTOV
BY 10svitni sm
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıeninin
ağ ile
oldu-
adar
anir-
şlar.
mini
luk
en-
O-
an
bir
e
3. Aşağıda bir metindeki cümlelerin özellikleri ile ilgili işaretlemeler yapılmıştır.
Abartma
1. cümle
2. cümle
3. cümle
4. cümle
Benzetme
maya yer verilmiştir.
yargı vardır. D) IV. cümlede örneklendirmeden yararlanılmıştır.
+
Karşılaştırma
+
+
Örneklendirme
Buna göre aşağıdakilerin hangisi doğrudur?
A Yağmur gibi bir doğa olayının artık eskisi kadar gerçekleşmiyor olması sadece talihsiz bir durum
değil aynı zamanda sorumluluğunu insanın alması gereken bir hatadır." cümlesi 1. cümle olabilir.
B) "Hem ülkemizin farklı bölgelerinden hem de farklı ülkelerden getirilen binlerce ağaç türüne ev sa-
hipliği yapan bu parkın adı Barış Parkı'dır." cümlesi 2. cümle olabilir.
C) Seğmenlik geleneği köy, kasaba ve kentlerin saldırılardan korunmasına ve sosyal ilişkilerin düzen-
lenmesine katkıda bulunmuş bir gelenektir." cümlesi 3. cümle olabilir.
D) "Dünyanın en iyi arabalarını üretmek için toplanan koca koca insanlar, bu arabaların doğaya zarar
vermeden kullanılması gerektiğini bir türlü kabul etmiyor." cümlesi 4. cümle olabilir.
8. Sınıf Türkçe
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları3. Kavram, nesne ya da varlıkları topluca, kap-
samı en geniş şekilde karşılayan sözcüklere
genel anlamlı; sınırı ve kapsamı en dar şekilde
karşılayan sözcüklere özel anlamlı sözcükler
denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
"özelden genele" bir anlatım yoktur?
A) Çiçeklerden en çok laleleri seviyorum.
B) Kartal yırtıcı bir kuştur.
C) Günler, ayları; aylar da yılları kovalamış.
D) İnsan, sürekli arayış içinde olan varlıktır.