Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıS
15. Hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmedikçe her ilacın reçetesinde belirtilen kullanma talimatına uyulur. V
X, Y ve Z ilaçlarının kullanma talimatıyla ilgili bazı bilgiler aşağıda verilmiştir.
X ilacı: Günde 3 defa 1 tablet olarak alınmalıdır. Bu ilacın dozu, romatizmalı hastalıklarda sadece doktor
tavsiyesiyle günde 4 defa olmak üzere 2 tablete çıkarılabilir.
3dk
Y ilacı :
Z ilacı:
Vücut ağırlığı 43 kg ve üzerindeki veya 12 yaşından büyük çocuklar tarafından kullanılabilir.
Daha önce bağırsak iltihabı geçiren veya şu an herhangi bir sebeple ilaç kullanan hastalar tarafından
kullanılamaz.
Bu ilaçları kullanan veya kullanacak olan kişilerle ilgili bilinenler şunlardır:
Ceren 13 yaşında ve 40 kg ağırlığında olan bir çocuktur.
Mehmet iki yıl önce bağırsak iltihabı geçirmiştir ancak şu an gayet sağlıklı olduğundan herhangi bir ilaç
kullanmamaktadır.
VZ
Ayşe Hanım, mevcut rahatsızlığından dolayı X ilacını kullanmaktadır.
Serhan Bey, X ilacını kullanan romatizma hastası biridir.
Kullanma talimatı ve kişilerle ilgili verilen bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisi kesin olarak
söylenebilir?
Mehmet, Z ilacını kullanabilir.
Ayşe Hanım, Z ilacını kullanabilir. X
Serhan Bey, sadece kullanma talimatına bakarak X ilacının dozunu arttırabilir.
Dr Ceren, Y ilacını kullanabilir. X
X
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları28. Türk şiirinin evvelden beri anlamla başı derttedir. "Şiirin konusu ne?". "Ne anladın bu şiirden?" derler. Bütün bunlar çağ
daş şiiri bilmeyenlerin sorularıdır. Bana "Bu şiirde ne demek istediniz?" diye sorulduğunda tekrar okurum o şiiri ve işte.
bunu demek istedim." derim. Çağdaş şiirde her şeyden önemli olan duyumdur. Şiiri duymak, duyurmak, hissettirmak
Ben ilk okuduğumda anladığım şiire kolay kolay şiir diyemem.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?
A) Eleştiriye
B) Tespite
C) Tanımlamaya
D) Karşılaştırmaya
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2. Bilindiği gibi insan yemek yemekten tutun yürümeye
zorundadır. Mutluluk belki sanatların en zoru olduğu hâlde insanlar burada her şeyi şansa, rastlantıya biraking
her şeyi öğrenme
Mutlu olmaları için nasıl davranmaları gerekeceğini öğrenmeyi pek akıllarına getirmezler. "Armut piş, ağz
düş." misali hep dış şartlardan beklerler mutluluğu. Oysa insan kendi mutluluğunu kendi elleriyle yaratme
zorundadır. Ne var ki bunun için de mutlu olmanın yolunu yordamını bilmesi, mutlu olmayı istemesi ayrıca g
Aşağıdaki sözcükler arasından bu parçanın anahtar sözcüklerini bulup A sepetine, diğerlerini B sepe
reken çabayı göstermesi şart.
ne atınız.
mutluluk
A
öğrenmek
rastlantı
dış şartlar çaba göstermek yol yordam
B
isteme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıMETİNDE ANLAM
1. Aşağıdaki metinlerin hangisinde farklı bir dü-
şünceyi geliştirme yoluna yer verilmiştir?
A) İnsanlarda ve omurgalı tüm hayvanlarda
2 bulunan bağışıklık sistemi; virüs, bakteri,
parazit gibi mikroplar ile kir, pas gibi kim-
myasal maddelerden canlıyı korur.
B) Ekmekteki kepek oranı ekmeğin randımanı-
ni verir. Tahılın öğütüldükten sonra %2'si
kepeğe ayrılırsa bu ekmeğin randımanı
%78'dir.ig bra zilips
C) Birçok ülkede ekmek buğdaydan yapılır.
- Genellikle pirinçle beslenen Çin, Vietnam,
Endonezya gibi ülkelerde ekmek tüketimi
oldukça azdır.
Asma
D) Kimyasal yöntemlerle elde edilen temizle-
me maddesine deterjan denir. Çamaşırla-
rin, halı, cam ve bulaşıkların arındırılma-
sında kullanılırlar.
2.
Splnej haligned novelipildu
Beynimiz duyu organlarımız aracılığıyla çev-
ABC
3. Cam üre
le silisyu
yaygın k
yüksek =
doğruda
Camin
artırmal
için tüm
riştırılır
şekillen
Soğutm
Bu met
bütünl
tirilmel
A) Car
yur
sod
B) Car
am
kat
C) Yü
nik
mi
D) Cc
at
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4. Yaşlı bir hattatın yanında çıraklık yapıyorum. 11-12 yaşlarında bir çocuğum. Saçlarım kısacık, yüzümde çiller var; üstümde bir önlük,
tepeden tırnağa boya içinde. Masada bir lâmba yanıyor, pırıl pırıl. Ortam masal dünyasını andırıyor. Hattat sevecen bir adam, pek
de babacan. Sabırla anlatıyor: Git kendine pazardan billur bir havan al. Renkleri elde etmek için havana şunları eklemen lazım:
kırmızı mürekkep için gül kurusu, mavi mürekkep için çivit, yeşil mürekkep için Şam fıstığı, kahverengi mürekkep içinse kakule
katacaksın. Renkleri bu havanda oluşturacaksın.
Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlatım birinci kişi ağzından yapılmıştır.
C) Betimlemeden faydalanılmıştır.
B) Benzetmeye yer verilmiştir.
D) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları11. Edebiyatımızda kendine has üslubu ile öne çıkan, "Ağlasam sesimi duyar misiniz misralarımda?" di-
zesiyle bu orijinal üslubunu biz okurlarına yansıtan, bu söyleyiş biçimiyle hem içimizi sızlatan hem de
kendine hayran bıraktıran Orhan Veli; dize sonlarındaki ses benzerliklerine karşı çıkmış, halkın konuştu-
ğu kelimeleri şiirlerinde kullanmıştır. 1941 yılında basılan ve en çok bilinen eseri "Garip", yaşam tarzının
aynasıdır âdeta.
Bu metnin anlatımıyla ilgili,
1. Tanımlamadan yararlanılmıştır.
II. Örneklemeye başvurulmuştur. X
III. Karşılaştırma yapılmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız
B) Yalnız III
C) I yell
D) II ve II
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1. Aşağıdaki tabloda kurallı birleşik fiillerin oluşum
?biçimleri gösterilmiştir.
Tezlik
Yeterlilik
Fiili
Fiil
e-bilmek i-vermek
Sürerlik Yaklaşma
Fiili
Fiil
Fiil
e-kalmak e-yazmak
e-durmak
e-gelmek
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
kurallı birleşik fiil yoktur?
A) Çarşıdan aldıklarımızı kardeşimle taşıyabil-
dik.
B) Ağır hareket edince elimizdeki fırsatlar kaçı-
verdi.
C) Yerler buz olunca neredeyse düşeyazdım.
D) Kendini toplamak isterken yüzü daha da kır-
mızılaştı.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları=. Ülkemizde çocuk edebiyatı bilincine epey geç
varıldı. Ama bu edebiyat yıllar içinde hızla g
lişti. Hâlâ bu gelişme sürmekte. Ancak bu atılım
sürecinde nitelikli çocuk kitabı kavramı kaygısı
gölgede kaldı. Açıkçası hormonlu besinler gibi ça
lakalem yazılmış kitaplar raflarda ezici çoğunluğa
ulaştı. Bu nedenle gelişmelere sevinemiyorum.
Bu metin aşağıdaki sorulardan hangisine kar-
şılık söylenmiş olabilir?
A) Günümüz çocuk edebiyatının gelişimini nasıl
görüyorsunuz?
10.
B) Çocuk edebiyatının önemi hakkında ne düşü-
nüyorsunuz?
Yazarlarda nitelikli çocuk kitabı bilinci nasıl
oluşur?
D) Özensiz yazılan çocuk edebiyatı eserlerinin
ülkemize etkisi nedir?
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıYENİ NESİL PARAGRAF SORU BA
Bugün Braille için heyecanlı bir gündü. Duymak istediği bir ses vardı ve bunun için dışarıdaki sesleri dinlemeye be
ladı. Kuşlar civil civil ötüyordu. Tak tak tak tak diye bir ses duydu. Sesin geldiği yöne doğru başını çevirdi. Bu
ağaçkakan olmalı diye düşündü. Geçen gün annesi bir ağaçkakanın evlerinin önündeki çınar ağacına yuva y
maya çalıştığını söylemişti. Acaba ağaçkakan nasıl bir şeydi? Bu sesi duymak ve ağaçkakani hayal etmek qa
güzeldi. Ancak Braille'in beklediği ses bu değildi. Rüzgârda savrulan yaprakların hışırtısı, uzaktaki bir derenin suy
nun şırıltısı, bahçede koşuşturan çocukların şen kahkahaları... Doğayı dinlemek çok güzel bir duygu diye düşün
yordu içinden. Tam o sırada bir kişneme sesi duydu. Birden içini bir heyecan kapladı. Kentten evlerinin önüne uz
nan yoldan gelen at arabasının sesini duyabiliyordu. İşte bu onun sesi dedi içinden.
Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
3.
A) Yansıma sözcüklere yer verilmiştir.
B) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.
C) Gözlemci bakış açısıyla kaleme alınmıştır.
D) Düşüncenin yönünü değiştiren ifade kullanılmıştır.
YENİ NESİL PARAGRA
TEST-S
Klasik hâlin
miş ve o d
etkeni so
sıkıntıları
likle için
edebiln
Bu me
A) S
C) E
2.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıA
10. Hepimiz konuşmayı severiz de kaçımız dinlemeyi severiz? Sürekli birilerine bir şey anlatarak karşısındakiyle iyi
ilişkiler kurduğuna inanan o kadar çok insan var ki. Bir süre sonra karşımızdaki kişi dinlemekten bıkarak bizden
uzaklaştığında da ne olduğuna anlam veremeyiz, suçu onun garipliğine veririz. Hâlbuki her insan aslında "din-
lendiği kadar dinler", dinlenmediğini anladığı anda da bizden uzaklaşır.
Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bazıları dinlemeyi bazıları konuşmayı daha çok sever.
B) İyi bir dinleyici karşısındakinin ne konuşacağını tahmin eder.
C) Dinlermiş gibi yapmak bazı sorunların ertelenmesine neden olur.
ON
Ne kadar dinlersen o kadar dinlenirsin.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıD) Sizin kırmızı bir araba vardı, hâlâ duruyor mu?
3. Bardağımda sıcacık çay
İçtikçe üşüyorum.
Etrafımda bir sürü ses
Duydukça yalnızlaşıyorum.
İstediğim aslında sadece anılar
Onlar beni seviyor,
Ben onları seviyorum.
Bu dizelerdeki söz sanatları aşağıdakilerin
hangisinde verilmiştir?
A) Benzetme - Kişileştirme
B) Karşıtlık-Abartma
C) Benzetme - Abartma
D Karşıtlık - Kişileştirme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4. Neden-sonuç cümlelerinde eylemin yapılma
gerekçesi varken amaç-sonuç cümlelerinde hangi
amaçla yapıldığı belirtilir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
farklı bir anlam ilişkisi söz konusudur?
Gerçekten içinden geldiği gibi yaşadığını düşündü-
ğüm için onu örnek alıyorum. Neden S
BY Okuyucusu, şiirinin tadını alabilmek için her dizede,..
her kıtada durup düşünüp hayal kurmak ister. A.S
Son bir yıldır gazete okuyabilmek için gözlük takıyo-
A.S.
rum.
DY Tüm öykülerinin bir felsefeye dayanmasındaki amaç
çok yönlü olabilme isteği, AS.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıözneyi belirtmek için konur.
D) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve ke-
lime gruplarının arasına konur.
20. İki arkadaş arasında oynanan bir tahmin oyununda
arkadaşlardan biri 1'den 10'a kadar numaralanmış
kutuların içine bir top atacak diğeri de o topu birkaç
soruyla bulmaya çalışacak. Ahmet'in topu sakladığı.
Mehmet'in ise sorularla bulmaya çalıştığı bu oyunda
Mehmet'in sorduğu sorula: sırasıyla şöyledir:
Top, ilk üç kutuda mi yer alıyor?
II. Top, son üç kutuda mi yer alıyor?
III. Top, tek sayılı kutulardan birinde mi?
IV. Topun yer aldığı kutunun numarası 5'ten büyük
mü?
Ahmet, tüm sorulara "Hayır." cevabını verdiğine
göre Ahmet'in topu sakladığı kutunun numarası
aşağıdakilerden hangisidir?
A) 2
C) 4
B) 3
D) 6
GUNAY B
8
YAYINLARI
JINIS
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları11. The Journal of Physiology dergisinde yayımla-
dıkları çalışmaya göre, bu nöral iletişim, beyin
dokusunun bir bölümündeki nöronlardan baş-
ka bir bölümdeki nöronlara arada herhangi bir
bağlantı olmadan sağlanabiliyor.
II. Bilim insanları, beyin dokusunda daha önce
bilinmeyen bir nöral iletişim şekli buldular.
H. Keşif, nöronların birbiriyle sinaps ve aksonlar
ya da geçit bağlantıları gibi bilinen bilgi aktarımı
mekanizmalarından farklı bir şekilde iletişim
kurduklarını ortaya koyuyor.
IV. Amerika Birleşik Devletleri, Western Reserve
Üniversitesinden Biyomedikal Uzmanı Durand,
kendiliğinden yayılan bu dalgaların beyindeki
yeni bir iletişim şekli olduğunu düşündüklerini
ve çok heyecanlı olduklarını söylüyor.
Numaralanmış cümleler düşüncenin akışına
göre sıralandığında hangisi ilk olur?
AX
BII
|||
DHV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları10. Temmuz, öğle vakti. Komşuda bir kadın sesi... Neye
bağırdığı anlaşılmıyor. Belki çocuğuna haykırıyor. Bir
öğretmenin evinin çatısından yère bir kedi atladı.
Birkaç ev ötede, bir tavuk gıdaklıyor, bir horoz da ona
yardım ediyor, sanki dem tutuyor!
Bu parçada yazar, aşağıdakilerin hangisinden
özellikle yararlanmıştır? (5 puan)
a) Örnekleme b) Betimleme
d) Açıklama
c) Öyküleme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıtespitleri, cam
yor resmen.
olan bu kla-
ekli verilerek
şka bir kitap-
"oblamovluk"
eser olduğu
. Çok başka
ara yeniden
m, sorusuna
n anlatım
e sordu ev
heyeceğini
şına götü-
ulabilece-
mıştır?
A) Araba yavaş yavaş hızlandı.
B) Spor yapa yapa kol kasları gelişti.
Kan değerleri adım adım yükseliyor.
D) Çocuklar bahçede güzel güzel oynadılar.
• Ave Bolağil
2
İlber Ortaylı, "Okuma alışkanlığı için galiba iyi bir
eğitim ve insanların yalnız kalmayı sevmesi baş
şarttır." demektedir.
cümleye
Bu cümlede İlber Ortaylı'ya ait bir söz, bizlere oldu-
ğu gibi aktarılmıştır. Bu tür cümlelere "doğrudan
anlatım cümleleri" denir.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi doğrudan
anlatim cümlesidir?
A) Her sene aynı hastalıklarla uğraşmaktan bıktım, diye
etrafındakilere söylendi.
B) Dünya, kötülük yapanlar ve hiçbir şey yapmayıp kötülü-
ğe seyirci kalanlar yüzünden tehlikeli bir yerdir.
C) İçinde bulunduğu durumun farkına vardığında kendisiy
le ilgilenebilecek bir uzman aramaya başladı.
D) Okul müdürü, belirlenen eğitimlerin sistem üzerinden
izlenmesi gerektiğini resmî yazıyla paylaştı.
GUNAY
YAYINLARI
» ZGOM
2. Aşağı
A) Ya
koz
var
kişi
B) Bul
ÇOCU
rinda
istec
C) Muht
baze
önem
türler
D) Öykül
yor; a
lara a
güzel
ZOOM K
serisi