Fiilde Çatı Soruları

3. Daha önce bir film sahnesinde gördüğüm ve pek fazla kişinin bilmediği Marmaris Kalesi'ni gezme fırsatı buldum. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır? A) Kimsenin bilmediği ancak benim gezme fırsatı bulduğum Marmaris Kalesi, film sahnelerinde gösterilmektedir. B) Marmaris Kalesi, pek çok kişi tarafından gezilmiş ve film sahnelerine benim bildirmemle konu olmuştur. C) Pek çok kişi tarafından bilinmeyen Marmaris Kalesi'ni bir film sahnesinde gördükten sonra gezdim. D) Marmaris Kalesi'ni film sahnesinde gördükten sonra pek çok kişiyle gezme fırsatı buldum.

17. (1) Büyük mum güvesi, arı kovanındaki petek- lere zarar verebilen bir parazit olarak bilinir. (II) Arıcılıkla ilgilenen bir moleküler biyolog, güvenin larvalarını peteklerden toplayıp plas- tik bir poşete koydu. (III) Kısa süre sonra po- şetin delik deşik olduğunu gördü. (IV) Araştır- macılar buna büyük mum güvesi larvalarının tükürüğünde bulunan iki enzimin neden oldu- ğunu keşfetti. Numaralanmış cümlelerden hangisinin yük- lemi, öznesine göre diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV Kafa Dengi 2 10

3. Yüklemi isim veya isim soylu olan cümleler- de çatı aranmaz. Örnek: Vatanımın her yeri güzeldir. Bu cümlenin yüklemi olan "güzeldir" ifade- si isim soylu olduğundan bu cümle için ça-. tidan bahsedilemez. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı yoktur? A) Düşmanın karınca ise de hor bakma. B) Cahilin dostluğundan, âlimin düşmanlı- ğı yeğdir. C) Fare çıktığı deliği bilir. D) Fazla mal göz çıkarmaz. bá

SÖZEL BÖLÜM 1. Bu testte 10 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. 1. (1) Köye gittiğimde aklıma kazınan ilk şey; toprak, çimen ve duman kokusu olur. (II) Yaz aylarında köye gitmekle kış aylarında köye gitmek aynı hissi yaratmaz. (III) Yazın bahçe kenarlarındakı ağaçlardan görünmeyen evler, kışın tüm çıplaklığıyla yoldan geçenlere selam verir. (IV) Kimi evlerin sakinleri şehre göç ettiği için evler, yaz-kış virane görünür.ed¹ge Bu parçaya göre, * 1. cümle isim cümlesi olduğu için çatı aranmaz.X * II. cümlenin yüklemi etken ve geçişlidir.✓ * III. cümlenin yüklemi geçişsizdir. X * IV. cümlenin yüklemi etkendir. X yargılarından kaçı doğrudur? A) 1 BY 2 0) 4

insana olan saygımı korumak için insanlar- dan uzak duruyorum. (Dostoyevski) Aşağıdakilerden hangisi taşıdığı anlam özel- liği (amaç, neden, koşul) bakımından Dosto- yevski'nin bu sözüyle özdeştir? A) Bütün dünya sadece sen varsın diye anlam kazanıyordu. (Stefan Zweig) B) Bir bütün olarak bakıldığında bugün dün- ya elli yıl öncesinden daha ilkel. (George Orwell) Her insan, kendisini en iyi yansıtan görün- tüsüne benzemek için çabalar. (Albert Ca- mus) A Başın dertteyse, canın yanmışsa, bir şeye ihtiyacın varsa fakir insanlara git. (John Steinbeck) y k

min hangisi, "Çocu- afına baktı." cümle- em ilişkisi yönün- mektedir? Ed nda yakıldı. rılarından yakındı. okundu. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi edil- gen çatılı bir eylemdir? 196 A) Konuşulanlardan dolayı biraz alındı. B) Acı haberi dün bize duyurdu. C) Konuklarımızı bu akşam uğurladık. 5 Konuşmacının söyledikleri anlaşılmıyordu. Kimildall Sonra saygı Dayadım si 4 Bu dizeler çişsiz çatı A) 1 ve 3 C) 2 ve 3

z dinlendim isi, bu cümledeki filierin erinden biri değildir? B) Ek D) Failgen 10. İçindeki aşk ateşi yeniden alevlendi o gün. Bu cümledeki fiilin çatı özellikleri aşağıdakile rin hangisinde verilmiştir? Geçişsiz - Etken Bi Geçişsiz-Edilgen C) Geçişli-Edilgen D) Geçişli-Etken 1. Aşağıdaki çişsiz bir e A) Olayla ledi. B) Yapaca edecel C) Elinde D) Kadın.

5. Fiiller, nesne-yüklem ilişkisi yönüyle çatı özellikleri incelenirken varlığa etki edenler ve etkisi olmayanlar şeklinde temel olarak ikiye ayrılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde varlığa etkisi olmayan bir fiil kullanılmıştır? A) Elindeki kalemi hızlıca masaya bıraktı. B) Seni bir daha asla üzmeyeceğim. C) Bundan sonra daha fazla soru çözmelisin. D) Zorluklar karşısında pes etmeyenler başarılı olur.

4. Çatı özellikleri yalnızca yüklemi fiil olan cümlelerde aranır. Yüklemi isim veya isim soylu sözcük olan cümlelerde çatı özelliği aranmaz. Orneğin "Güzel bir oyun oldu." cümlesinde "ol-" sözcüğü fiil olduğun- dan cümlede çatı özelliği aranır. "Güzel oyundu." cümlesindeki "oyun" sözcüğü ise fiil olmadığından bu cümlede çatı özelliği aranmaz. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde çatı özelliği aranmaz? A) Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir. B) Dağ başından duman eksik olmaz. C) Davulun sesi uzaktan hoş gelir. D) Bugünkü işini yarına bırakma.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan fiilin çatı özelliği ayraç içinde yanlış verilmiştir? A) Dünyanın en ünlü balinası kara sularımızda gö- rüldü. (Edilgen) B) Uzun yıllar sonra memleketine dönmüştü. (Etken) C) Geçmişi, tatlı bir çocukluk masalı gibi anımsarız. (Edilgen) D) Bu şehirde gece gündüz düdük sesi duyuluyor. (Edilgen)

4. (1) Sevdiğim yazarların kaleminden anı kitapları okumayı severim. (II) Fakat bu kitapların yazarlarını tanımaya pek merakım yoktur. (III) İçindeki büyünün bozulacağından korkarım. (IV) Hele kitaplarını sev- diysem. Bu metindeki numaralanmış cümleler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümledeki fiil, özne-yüklem ilişkisine göre et- kendir. B) II. cümledeki fiil, özne-yüklem ilişkisine göre edil- gendir. C) III. cümledeki fiil, özne-yüklem ilişkisine göre et- kendir. D) IV. cümledeki fiil, etken ve geçişlidir. 6.

6 5. Edilgen çatılı cümlelerde, yapılan işten etkilenen varlık özne görevi üstlenebilir. Bu tür öznelere "söz- de özne" denir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde sözde özne kullanılmıştır? A) Bahçedeki çimler üç gün önce biçildi. B) Bu konuyu aydınlatmak için onunla saatlerce ko- nuştum. C) Komşular, gideceğimizi duyunca akşam olmadan ziyaretimize geldiler. D) Eskiden köy meydanında yediden yetmişe her- kesle bayramlaşırdık.

Yolumun karanlığa saplanan noktasında Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylene- bilir? 9. A) Nesne alamayan bir fiil kullanılmıştır. B) Geçişli bir fiil vardır. C) Çatı özelliği aranmaz. D) Nesne alabilmesine karşın nesne kullanılmamış- tır. ic C

Yukandaki tabloya göre aşağıdaki A) Kadınlar, eğitime erkeklere göre daha fazla zaman ayırmaktadırlar. B) Kadınlar ve erkekler en fazla zamanı uykuya ayırmaktadırlar. D) Erkekler kadınlara göre hobiler ve oyunlara daha az zaman ayırmaktadırlar. C) Kadınlar, en az vakti spor ve doğa sporlarına ayırmaktadırlar. 9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi nesnesine göre diğerlerinden farklıdır? A) Hamuru bir saat dinlendirdi. B) Yaz tatilinde Marmaris'e gittik. C) Annesi gelince sofrayı kurardı. Rüzgâr konulu bir şiir yazdım. 10. Ders programı hazırlandı. Seni gördüğüme sevindim. Giydiği ceketi çıkardı. Pasta güzelce süslendi. Yukarıdaki tabloda edilgen fiillerin bulunduğu kutuları çıkarırsak nasıl bir şekil oluşur?

16. I. Etraftan topladığı kıyafetleri ablasına yerleştirtti. II. Çocukların uyku saati gelince onları yataklarına yatırdı. III. Güneş, üzerimizden kendini çekince elleri üşüdü. A) IV. Ayşe abla, kızını görev yerine gönderirken duygulandı. Numaralanmış cümlelerle ilgili yapılan değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? numaralı cümlede "işi başkasına yaptırma" anlamı vardır. V II numaralı cümlede geçişsiz fiil geçişli hâle getirilmiştir. III numaralı cümlede nesne kullanıldığı için geçişlidir. DY IV numaralı cümlede özne, yapılan işten etkilenmiştir. B) Vacurand

11. "Yaptığı güzel esprilerle çocukları güldürdü.” cümlesi ile ilgili olarak; 1. Öznesine göre etken çatılı fiildir. II. İşi başkasına yaptırma anla- mi vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II O << Deneme C) I ve III III. Geçişsiz fiil, aldığı ekle geçişli hâle gelmiştir. 20 D) Il ve III