Fiilde Çatı Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı5.Hangisinde cümle içinde cümle vardır?
A) Adam, oğlunu berbere götüreceğini
söyledi.
B) Dedesinin yanına gidip bana masal anlatır
mısın, dedi.
C)Okulun kapısında bekleyen adam müdürü
soruyordu.
D) İnsanlar her zaman kendi akıllarını
kullanmalıdır.
6.Hangisi birden çok yüklemli cümledir?
A) Çocuk; annesini, babasını kaybetmiş
depremde.
B) El için ağlayan, gözden olur.
C) Tatlı yiyelim, tatlı konuşalım.
D) Vakit yaklaştıkça heyecanlanıyordum.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıMY
5. "Bir resim bin sözcükten değerlidir."
Aşağıdaki cümlelerden hangisi, bu cümleye an-
lamca en yakındır?
A) Gözümüzle gördüklerimiz bizi yanıltabilir.
B) Çok söylemektense yazmayı tercih ederim.
C) Görsel ürünler gerçeği tüm çıplaklığıyla yansıtır.
D) Yazılı ürünler gerçekleri çarpıtmadan anlatır.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıFulde Can
Bu metinde,
1. Geçişli
II. Geçişsiz
III. Edilgen
fiillerinden hangisinin örneği vardır?
A) Yalnız I
8) Yalnız II
A)
B)
C)
Uyku, insan hayde en az yemek ve su kadar önemlidir. Bir yetiskinin gnide
saat uyuması gerektigi doktorlar tarafından söyleniyor Uyku tansiyonunuzu ve hormon
larınızı dengeler, aynca kilo almin da azar Dozen uyuduğunuz zaman vücudun
kendisini yeniler ve daha sağlk olur.
a
11. Aynaya gülümsedi ama gülümsemesi aynadan donuk ve alaylı yansıdı, bedenine dokundu. Evet, ayna yalan söylemiyordu
Zayıflamış, çocuk gibi olmuştu. Parmaklarındaki yüzükler bollaşmıştı. Damarlarındaki kanın soğuduğunu hissetti, ürperd
Bu metinde simgelerle gösterilen fiillerin çatı özellikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
Geçişsiz
Geçişsiz
Etken
Geçişsiz
Etken
21763
C) I ve III
Geçişsiz
Geçişsiz
Geçişli
Geçişsiz
Edilgen
Geçişsiz
D) I, II ve III
Geçişsiz
Geçişli
Geçişli
Geçişli
Etken
İşteş
Etken
Etken
au açıklamaya göre,
Eski Türklerde büyücü şairlerce yapılan g
amek gibi işler için çeşitli törenier (F) yang r
na Kirgiztarda, Altaylarda, Kazaklarda yaşama
kendinden geçerek birtakım şiirler () okur ve oy
kabul edilen bu sözler, Türk şiirinin en eski sa
metninde altı çizili ve numaralanmış fiillerdem
B) Yalnız II
Geçişsiz
Geçişli
Geçişli
Geçişli
Su
Geçişsiz
Geçişli Fiil
Belirtili ya da belir
12. (1) Yılan, yeni derisinin sağlamlaşmasını bekliyordu sanki. (2) Eski ve saydam deriyi umursadığı yoktu. (3) Sinekler
üsüşmüşlerdi çoktan. (4) Adam, deriyi dikkatle yerden alıp gizledi. (5) Böyle bir derinin bazı
lense de ben çocuk yaşımla anlayamazdım bunu.
W
Bu fiillere "neyi,
İş (kılış) fiilleri
Bu açıklamaya
(1) Garip r
da yok s
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıÇATI: Yuklemin özne ve nesneyle olan ilişkisidir. Çati, yuklemi fil olan e
soylu cümlelerde çatı özelliği aranmaz. Yüklemde filimsi olursa da çata
Etkinlik 1: Aşağıdaki cümlelerin önündeki
bölüme çatı arananlara "V" işareti koyunuz.
Çok yorulduğundan yemekten sonra uyudu.
İşimiz erken biterse biz de sizinle geliriz.
Ankara'ya varmamıza daha üç saat var.
Yapacağımız en önemli şey başarıya inanmaktır.
Bilir bilmez konuşup kalbimi kırıyorsun.
Bu konuda sana güvenmek hataydı sanırım.
Yazar, son kitabında köy yaşamını işlemiş.
Çok güzeldi çocuklar için yaptıkların.
Arkama hiç bakmam bir işe başlarken.
Sen saatin kaç olduğunun farkında mısın?
Bana gösterdiğin ev ilkine göre çok eskiydi.
Bu saatte burada kimseyi göremezsin.
Etkinlik 2:
özne alama
yüklem "-1
edilir
Çocuklara karşı daha dikkatli olmalısın.
Cümleler
alamıyor
Dünkü c
Kitapt
Sence bu kadar saat dışarda kalman normal mi?
Amc
Bir
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı"Babam, tüm evlatlarını etrafında görmek istiyor." cümlesinin fiili etken-geçişlidir.
"Bütün gün temizlik yaptığından yemek yapmaya fırsatı kalmadı." cümlesinin fiili etken-geçişsizdir.
"Mahkeme salonunda gürültü yapanlar dışarı çıkarıldı." cümlesinin fiili edilgen-geçişlidir.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıD. Gökçe taşındığı yeni evinin yolunu kaybetmiştir.
Gökçe'nin evi anlamca kaynaşmış fillin bulunduğu
sokağın sonundadır.
Gökçe evine ulaşabilmesi için hangi sokağı
tercih etmelidir?
A)
B)
C)
D)
Arkadaşlarıyla dolaşırken zamanı fark
etmedi.
Annesi başarısıyla gurur duyuyordu.
Bu tartışmada onu desteklemeyi tercih
etti.
Ağır sözleri karşısında yıllardır sabredi-
yorum.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıAşağıdaki birleşik fiillerin hangisi türüne göre
diğerlerinden farklıdır?
1. Köşeyi dönünce aradığı ev karşısında beliri-
verdi.
II. Daha yağmur yağmazsa önümüzdeki günler-
de kuraklık yaşanabilir.
III.
Sözleşmede işlerin iki ayda bitirileceği öngö-
rülüyor.
IV. İnsan bazı şeylerin değerini kaybetmeden bi-
lemez.
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
9.
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatıwww gauge nagusia
Aşağıda verilen fiillere belirtilen zaman veya kip eklerine ek fiil getirerek fiilleri yeniden yazınız.
Örnek: dol- duyulan geçmiş zaman- görülen geçmiş zaman = Dolmuştu
Yaşa-
Yetiş-
Küs-
Kaz-
Sev-
Uyu-
Bul-
OF
Gör-
Kurtul-
Urk-
Yen-
Taşı-
Konuş
Dagit-
Fiil
Zaman veya Kip
Gereklilik
Duyulan Geçmiş Zaman Sart Kipi
Gelecek Zaman
Görülen Geçmiş Zaman
Duyulan Geçmiş Zaman
Şart Kipi
Duyulan Geçmiş Zaman
Görülen Geçmiş Zaman
Duyulan Geçmiş Zaman
Görülen Geçmiş Zaman
Şart Kipi
Gereklilik Kipi
Duyulan Geçmiş Zaman Duyulan Geçmiş Zaman
Şimdiki Zaman
Duyulan Geçmiş Zaman
Sart Kipi
Gelecek Zaman
Görülen Geçmiş Zaman
Duyulan Geçmiş Zaman
Geniş Zaman
Şimdiki Zaman
Sart Kipi
Gelecek Zaman
Ek Fiil
Duyulan Geçmiş Zaman
Sart Kipi
İstek Kipi
Duyulan Geçmiş Zaman
Geniş Zaman
Birleşik Fiil
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı3. Deneme
B
6. Fiiller anlamlarına göre iş (kılış), oluş ve durum
fiilleri olmak üzere üç gruba ayrılır. İş bildiren fiiller,
öznenin kendi isteği ile gerçekleşen ve bir nesneyi
etkilediği fiillerdir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden
hangisinde iş (kılış) bildiren bir fiil yoktur?
A Nöbetçi asker, dışarıdaki hareketliliği anında,
komutanına bildirdi.
BOğrenciler, öğretmenin sesini arka sıralardan
duyamadılar.
Evimizin bahçesinde otururken büyük bir gü-
Füntü duyuldu
Öğretmen, Cumhuriyet Bayramı töreninde şiir
okumam için beni seçti.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıA) 1.
B) II.
C) III.
VIO
D) IV.
5.
(1) Fotoğraf makineleri sayesinde unutmak istemediğimiz görüntüleri
kaydedebilir, onları yıllar boyunca saklayabiliriz. (II) Bir anlamda zamanı
dondurarak gördüklerimizi başkalarıyla da paylaşmamızı sağlayan bu
makinelerin icadı insanlık için oldukça önemli. (III) Eski zamanlarda birçok
kişi fotoğraf çekmenin yollarını aramış fakat hiçbiri Fransız buluşçu Niep-
ce gibi kalıcı bir fotoğraf çekmeyi başaramamış. (IV) Ne var ki Niepce,
Işığın uygun kimyasal maddelerle kaplı bir yüzeyde görüntü oluşturabi-
leceğini 1826 yılında kanıtlamış ve fotoğraf çekme yolundaki en önemli
adımı atmış. (V) Ancak Niepce ilk fotoğrafını sekiz saatte çekebilmiş.
Bu metin iki bölüme ayrılmak istenirse ikinci paragraf hangi cümle ile başlamalıdır?
B) III.
A) II.
D) V.
C) IV.
sme ve sonuç bölümleridir.
8.
C) N
D) L
C
a
t
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatıa
11. Açlıktan karnı zil çalan balıkçıl kuşu, ırmak
kenarında kendine yiyecek bir şeyler arıyor-
du. Baktı, kendi tarafına doğru yüzen bir lev-
rek gördü. Fakat balıkçıl, bu levreği çok küçük
diye beğenmedi. Onun kahvaltısı krallara layık
olmalıydı. Biraz sonra salına salına gelen bir
yayın balığı gördü. Balıkçıl ona da şöyle bir
baktı ve "lih!" dedi, "Bu da çok kılçıklı, uğraş-
maya değmez." Balıkçıl, gelen her balığa bir
shipp bahane buluyor ve yakalamaya tenezzül et-
miyordu. Balıkçıl, ---- diye mırın kırın edince
sonunda bırakın ufacık bir balığı, küçük bir
salyangozla yetinmek zorunda kaldı.
Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisinin getirilmesi en uygundur?
A) armudun sapı var, üzümün (kirazın) çöpü var
B) acele ile menzil alınmaz
Cacı patlıcanı kırağı çalmaz
D) aç tokun gözüne bakmakla doymaz
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçiş
siz bir fiildir?
A) Olayı gören gırak, olanları bir bir anlattı.
B) Isteklerimizi dilekçeyle okul idaresine bildirdik.
C) Film festivali, yarınki gösterimle başlıyor.
D) Eve gidip annemden çantamı isteyeceğim.
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı6. Aşağıdakilerin hangisi nesnesine göre diğerlerin-
den farklıdır?
A) Elindekileri masaya bırakıp odasına gitti.
B) Bir haftada İstanbul'u gezecekmiş.
C) Bu ayı atlatırsak biraz rahatlarız.
D) Kuzenim de gidince bu kentte yalnız kaldım.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıGeçişli ve geçişsiz fiiller, yüklemin nesneyle olan ilişkisine göre belirlenir. Nesnesi olan veya nesne alabilen fiiller ge-
çişlidir, nesnesi olmayan veya nesne alamayan filler geçişsizdir. Fille belirtili veya belirtisiz nesneyi buldurmaya yö-
nelik sorulan yani "ne, neyi, kimi" sorularını sorduğumuzda cevap alabiliyorsak o fiil geçişlidir, cevap alamıyorsak
geçişsizdir. Örneğin, "Deniz, misketlerini bana verdi." cümlesinde "deniz" öznesi "verme" eylemini yapmaktadır.
Deniz'in yaptığı bu eylemden "misketlerini" sözü etkilendiği için bu cümlede nesne vardır ve geçişli bir eylemdir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem geçişli bir fill değildir?
A) Sabahtan akşama kadar kim cep telefonundan müzik dinliyor.
B) Okul mezuniyet balosunda ben de dans edecektim.
C) Uygun malzemelerle mıknatısta oluşan manyetik alanı gözlemleyeceğiz.
D) Deneyler, protonun %5 daha küçük olduğunu gösteriyor.
Ortaokul Türkçe
Fiilde ÇatıTÜRKÇE
8.
A
8. Sınıf Deneme Sınavı - 4
Bu metin aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Sohbet
B) Makale
Beyinde 100 milyar nöron bulunmaktadır ve bunların en az 1 milyar civarının doğrudan hafıza ile ilişkili olduğu dü-
şünülmektedir. Ne var ki bu 1 milyar nöronun tamamı birbirine bağlı değildir. Çok az sayıda bağlantı anne karnında
oluşur; geri kalanı ise doğumdan sonra, bireyin deneyimlerine bağlı olarak oluşur. Beynimizin iş yapma kapasitesi
işte bu bağların sayısı ile orantılıdır. Bu bağları bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde oluştururuz. Bağların gelişmesinin
tek yolu bilgilerin birbiriyle ilişkilendirilmesidir. İki bilgiyi yan yana düşünmek bilgiyi kalıcı kılar. Bu sebeple benzet-
me yoluyla öğrenmek, hafızada kalıcı bilgiler oluşturur.
A
C) Eleştiri
D) Deneme
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı2.
Bir işe başlarken birtakım yöntemler, teknikler, araç gereçler kullanırız. Amacımız, yapacağımız işi her zaman en
iyi şekilde yapmaktır. Bir işi yaparken başarıyı daha da artırmak için kullandığımız yöntemlerde değişiklik yapa-
biliriz. Ancak zaten yürümeyen bir işi düzeltmek için değiştirilen yöntem, bizi daha da çıkmaza sokabilir. Önemli
olan, uygun zamanda müdahale edebilmek, uygun zaman yakalanınca değişiklik yapabilmektir
Bu metni en iyi özetleyen atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
Armaktan geçerken at değiştirilmez.
B) Ayağını yorganına göre uzat.
C) Acele ile menzil alınmaz.
D) Adamın iyisi iş başında belli olur..
NEON SERİSİ
2
C000-08.01CDS04