Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)SÖZEL BÖLÜM
TÜRKÇE
154
12. Bazı sözcükler, fiilimsi eki aldığı hâlde kalıplaşarak bir varlığın ya da kavramın adı olur. Bu sözcükler, fiilimsi
kabul edilmez ve bu sözcüklere "kalıcı isim" denir.
Buna göre,
(1) "Bu sabah uyandıktan sonra neler yaptınız?" şeklinde bir soru sorsaydık muhtemelen yataktan kalktığınızı, yü-
zünüzü yıkadığınızı, giyeceklerinizi değiştirdiğinizi ve kahvaltı yapıp evden çıktığınızı söylerdiniz. (II) Yani sabal
yaşadıklarınızı gerçekleşme sırasına göre hatırlardınız. (III) Çünkü beynimiz anılarımızı hafızaya kaydederke
meydana gelme zamanlarını da dikkate alıyor. (IV) Bu durum, beyinde zaman algısının oluşmasını sağlayan
iç mekanizmanın var olduğunu gösteriyor.
metnindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi ekleriyle yapılmış bir kalır isim vardır?
11.
(C) MI.
IV
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)6.
TÜRKÇE
8
Açıklama
Zarf
- fiiller içinde bulundukları cümle-
ye zaman veya durum anlamı katar.
Örnek:
Alican koşa koşa okula gidiyordu.
Durum anlamı
Top oynarken bir şeyi unutuyordu.
L
Zaman anlamı
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde zarf-fiil cümleye "zaman" anlamı kat-
mıştır?
A otob
A) Otobüs gelir gelmez otobüse bindik.
B) Hiç durmaksızın annesine doğru koşuyordu.
C) Bizleri bırakıp nerelere gidersin Osman Çavuş
D) Sakin sakin yürüyerek üniversite kapısında
içeri girdi.
7. Cümlede bir ögenin diğer ögelere göre daha
kın söylenmesine vurgu denir. Vurgulu öge, c
de özellikle belirtilmek istener codir
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)18. Sifat fiiller, isimleri niteleyen sözcüklerdir fakat bazen sifat fiillerin niteledikleri isimler düşebilir.
Böyle durumlarda isimde bulunan ek varsa bu ek, sifat fiile eklenir. Böyle sıfat fiillere adlaşmış
sifat fiil denir.
Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisinde adlaşmış sifat fiil kullanılmamıştır?
A) Cefayı çekmeyen sefanın kadrini bilmez.
B) Horozu çok olan köyde sabah geç olur.
C) Sürüden ayrılanı kurt kapar.
D) Eğreti ata binen tez iner.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)13.
^^
Türkçe dersinde Songül Öğretmen, sifat-fiillerle ilgili
tahtaya şu açıklamaları yazar:
-ası, -ar, -ecek, -miş, -dik, -an, -mez eklerini almış
sözcükler bir ismi nitelerse sifat-fiil olur.
Sifat-fiillerin niteledikleri isimler düşerse adlaşmış
sifat-fiil olur.
Sifat-fiil eklerini aldıkları hâlde bazı sözcükler fii-
limsi özelliklerini yitirerek kalıcı isim olur.
Aşağıdaki öğrenci cümlelerinden hangisi bu açık-
lamalardan herhangi birine örnek değildir?
A) Yalın: Sınıfta olanları hatırlamaya çalıştım.
B) Alp: Çağlayanların olduğu bir yer hayal ettim.
C) Nehir: O da gelecek sinemaya, diye düşündüm.
D) Firat: Sarsılmaz inancıyla hepimize güç verdi.
COUL
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)15. "Başına gelmeyince bilinmez." atasözünde fillimsinin cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisi ile
aynıdır?
A) Denize düşen yılana sarılır.
B) El, elin eşeğini türkü söyleyerek arar.
D) Kara gün, kararıp kalmaz.
C) Gün doğmadan neler doğar.
GERÇEK SINAV DENEYİMİYLE
ciye
not
erdi-
iciye
ke-
ver-
ştir.
tir.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)A
A
A
Türkçe
PLM 80921
10 Fiilimsi, fiil kök ve gövdelerine getirilen özel eklerle türetilen, fiil anlamı taşımalarına rağmen fiil kip ve şahıs eki
alamayan sözcüklerdir. Fiilimsiler cümlede sifat, isim ya da zarf olarak kullanılabilir. Fiilimsi ekini alan bazı fiilimsiler
cümlede zaman anlamı kazanabilir. “Şu koşan çocuk bizim okulda okuyor." cümlesinde “koşan” sıfat-fiili koşma
eyleminin devam ettiğini bildirdiği için cümlede şimdiki zaman anlamı kazanmıştır.
121
)
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sifat-fiil cümlede diğerlerinden farklı bir zaman anlamı taşı-
maktadır?
A) Ağaçtan dökülen yaprakları onlar toplasın. G
B) Onu tehdit eden çocuğu polis yakalamış. G.Z
C) Bize dil uzatanlar artık cezasız kalmayacak.G..
D) Yıpranan kış lastiklerinin yerine yenilerini alalım..
11.
şiirle ilgili şu notları almıştır:
E
nak isteme
edeceği
e öğrenim
O REDMI NOTE 8
COAI QUAD CAMERA
AH
mekte
dir.
saat s
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)arken" zart-
aşürme
(I. Adamın yere bakanından, suyun sessiz akanından kork.
cümlelerinin hangisinde sıfat-fil farklı görevde kullanılmıştır?
A) 1.
B) II.
C) III.
iv.
2. Bazı kullanımlarda "-ma/-me", olumsuzluk eki ya da kalıcı isim yapan bir ek olarak kullanılabilir. Bu durumda
isim-fil eki değildir. "Yaprakları bu kadar kalin sarma." cümlesinde-ma/-me" eki olumsuzluk eki, "Sarma diğer
yemeklere göre fazla hüner ister." cümlesinde kalıcı isim yapma, "Katil yosun, Akdeniz'i sarmaya başladı." cüm-
lesinde ise isim-fiil yapma görevi üstlenmiştir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-ma/-me" eki isim-fiil olarak kullanılmıştır?
geldim mi
e" zarf-fill
A) Asma bahçelerini ilk kez Nevşehir'de gördüm.
B) Görme beni mavi ışıkların süzgecinde.
Haksızlıklar karşısında susma ancak cesaretsiz insanların işidir.
D) Bir başkasına danışmadan hiçbir iş yapmaz.
3. Zarf-filler cümlede "nasil" ya da "ne zaman" sorusunun yanıtıdır.
Buna göre aşağıda verilen cümlelerin hangisinde zarf-fiil farklı bir sorunun yanıtıdır?
A Sen geldiğinde ben cikmişim.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)4. Aşağıdaki grafikte bir metinde bulunan isim-fill, sifat-fill ve zarf-fill sayıları verilmiştir.
2
3
N
Isim-Fil
Sifat-Fiil
Zarf-Fiil
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu grafiği temsil eden bir metin olabilir?
A) Her akşam olduğu gibi sahilde bir süre yürüyüp evinin yolunu tuttu. Evinde onu bekleyen kimsesi yoktu. Bahçe kapısının
gıcırtısı yan komşulardan duyulacak kadar artmıştı. Yine büyük bir gürültüyle bu kapıyı açarken komşulardan Ali ames
"Yine geç kaldın Ahmet Bey oğlum!" diye seslendi. Hafif bir tebessümle bu yaşlı adama el sallayarak evine girdi.
B) Fotoğrafların bir dili vardır. Her fotoğrafın kendine ait bir öyküsü, bize söyleyeceği sözler vardır. Yıllar önceki mutlu bir an.
mizin ölümsüzleştiği siyah beyaz bir fotoğraf bazen pek çok şeyden daha kıymetlidir. Teknolojinin gelişmediği, imkânların
kısıtlı olduğu zamanlarda fotoğraf çektirmek büyük bir olaydı. En güzel elbiseler giyinilir, hazırlıklar yapılırdı.
C) Bir arkadaşımıza değer vermek için onun dünyanın en iyi insanı olmasına gerek yoktur. Her insanın eksikleri, kendince
kusurları vardır. Bu kusur ve eksiklerin herkeste olabileceği gerçeğini unutmadan her insanın değerli olduğunun farkında
olmalıyız. Biz haddimiz olmadan başkasını beğenmemeye kalkarsak mutlaka bizi beğenmeyen birileri de çıkacaktır.
D) Yazın kardeşim Gökay'la inekleri otlatmaya çıkmıştık. Köyün bütün ineklerini önümüze katıp, tepeyi aşarak epeyce uzak-
laşmıştık ki bir kurt sürüsünün uzaktan bizi izlediğini fark ettik. Gökay ağlarken ben de korkudan konuşamaz hâle geldim.
Tam bu sırada köy tarafından büyük bir toz bulutu kalkmaya başladı. Bu toz bulutu köyün köpeklerine aitti.
148
48. SINIF TÜRKÇELGS SORU BANKASI
IR
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)B
TÜRKIYE GENELI
MERKEZI DENEME
SINAVI
azi
bütün özelliklerini göstermeyen, cümle içeri-
Fiilimsiler: fuillerden türemelerine karşın fiilin
sinde isim soylu sözcükler gibi kullanılan, fill
soylu kelimelerdir. Fiilimsi aldığı yapım ekine
göre cümlede isim, sifat ya da zarf olarak kul-
lanılabilir.
Nicedir paslanmış bir suskunluk gicirdamış aramızda
Yetersizliğin kemirdiği sokaklara
II.
Dağılan öteki yüzümüzle
TN.
Bazı acılar gibi sıradan
Gönderilmemiş pullar gibi kendi hâlinde
IV.
Katlanıp ve karışıp giden...
Murathan Mungan
Verilen bilgiye göre, bu şiirdeki numaralanmış
sözcüklerden hangisi fiilimsi değildir?
B) II.
DIV
A).
C) II.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Yarıyıl Tatil Deneme Sınavı
3.
Fiilimsiler; isim-fiiller, sıfat-fiiller ve zarf-filler olmak üzere üç gruba ayrılır. Aldıkları ek onların hangi tür filimsi olacağını
belirler. Örneğin -ma eki isim-fiil yapar. Bu eki alan bir fiil, isim-fiil görevine geçer. Fakat bu ek sadece isim-fil eki olarak
karşımıza çıkmaz, -me/-ma eki olumsuzluk eki olarak da kullanılır. Yine bazı fiiller -mel-ma fiilimsi ekini aldığı halde
zamanla bir nesnenin adı, bir varlığın adı haline gelebilir. Bunlar "kalıcı ad veya kalıplaşmış isim olarak adlandırılır.
Aşağıdaki defterlerin hangisinde bu kuralların tümünün örneği vardır?
A)
B)
.
.
Biberleri şu tarlaya ekmek istiyoruz.
• Elindeki annesinin annesinden kalma,
• Babası için de bir cüzdan almak istiyor.
.
Buradaki dolmuşların tümü dolu geçiyor.
Piyano çalmak istiyorum ama zamanım
yok.
• Konser bitmeden bir kişi bile salonu terk
etmedi.
D))
IIIIIIIII
Kimseye göstermeden almış kasadaki-
leri.
Kızartma en zararlı yiyeceklerden biridir.
• Gelenlere dolma ve yoğurt ikram ettiler.
• Tüm gün koşmamıza rağmen yorulmak
nedir bilmedi.
Çıkma dedim sana, hala çıkmaya çalışi-
yorsun.
Yaptığımız uçurtma benimkinden güzel
oldu.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)A
19
Fiilimsiler, fiil kök ya da gövdelerinden belirli
eklerle türetilen sözcüklerdir. Fiilimsiler, türce
fiil olmadıkları hâlde fiil anlamını korur. Ör-
neğin "Gezmeyi çok seviyorum." cümlesinde
"gezmeyi" sözcüğü türce fil değildir ama fil
anlamını korumaktadır.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangi-
sinde fiilimsi kullanılmamıştır?
A) Ülkemizin çalışkan ve üretken insanlara
çok ihtiyacı var.
B) Sanatçının unutulmaz şarkılarından biri
aklıma gelmişti.
C) Güneşin batışını seyrederken yine hayal-
lere dalıp gitmişim.
D Havalar biraz isininca piknik alanları yine
dolup taştı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Ne olmuş, çiçek mi açmış ağaçlar?
Nereye gitmiş bu kadar hayvan?
Bu ne göz alıp götüren beyazlık,
Basmaya kiyamıyor insan...
Bu şiirin kaçıncı dizesinde zarf-fiil kullanılmış-
tir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)13. Düşünmeden yapılan işlerin hiçbiri fayda sağlamadı.
1
2
İşleri planlayarak yapmanın birçok yararını gördük.
3
4
Bu cümledeki fiilimsilerden hangileri türce öz-
deştir?
A) 1-3
B) 2-4
C) 1-4
D) 3-4
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Isim Sifat zart
8.
Cümleler
x
x
1. Ateş olmayan yer
den duman çıkmaz
2. Heyecandan
bildiklerini unuttu,
3. Konuşmak bir
sanattır.
4. Hızla koşarak disan
çıkti.
X
x
Tabloda numaralanmış cümlelerden hangisin-
de fiilimsi türü yanlış işaretlenmiştir?
A) 1.
B) 2.
C) 3.
D) 4
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Heluen allgium uiuum
A) Hangi kumaşlardan üretildiğine
C) Minimum kullanım süresine
+ B) Tasarım özelliklerine
+ D) Satış standartina
13. Fil kök veya gövdelerinden belirli eklerle türetilen fakat fil özelliğini yitirerek cümle içerisinde
isim, sifat, zarf görevleriyle kullanılan kelimelere filimsi denir. Fiilimsiler, fil kök veya gövdelerin-
den türemelerine karşın fil özelliği taşımaz ve çekimli fiil olarak kabul edilemez.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır?
AAçılan bir gülsün sen yaprak yaprak
B) Bir kuş sesi gelir dudaklarından
Ben aşkımla bahar getirdim sana
Gözlerin, gönlümde açan nergisler
D) Işıkla dolacak kalbimin içi
Geçiyorum mevsim gibi kapından
Tozlu yollarından geçtiğim uzak
İklimden şarkılar getirdim sana
4
Diğer sayfaya geçiniz.
5
isemyayincilik. www.isemkitap.com
sayfaya geçiniz.
geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)9
Esztcaderin hangisinde zart fil, cum-
eje diterlerinden fardı bir anlam kat-
A Acem, kentin geniş kapısından girdiğin-
de siz sokakarla karşılaştı.
BO bog, sokaklarda yürürken insanların
toplandığı meydana yolu düştu Dure
insanlardan biri onu çağırınca korkuyla
Juretina bakindi. Ne zena
D) Adamın biri, toplanan halka, haykırarak
bir seyler anlatıyordu.Durm
SİNAN KUZUCU
R1