Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Olay Yazıları Soruları

5. Bir astronotun her gün yapması gereken görevler var-
dır. Bunların başında araştırma ve tamir yapmak için
çıkılan uzay yürüyüşleri gelir. Uzay kıyafetiyle uzay
boşluğunda yapılan gezintiler uzay yürüyüşü olarak
isimlendirilir. Bu yürüyüşler uzaktan bakıldığında her
ne kadar insana keyifli gelse de aslında çok zordur.
Bu metindeki altı çizili cümle aşağıdakilerden han-
gisine örnek gösterilebilir?
A) Amaç-sonuç ilişkisine
C) Neden-sonuç ilişkisine
6. Sınıf
B) Koşula (şart)
D) Öneriye (tavsiye)
VIP Yayınları
6. Mutluluk, elinin erişebileceği çiçeklerden bir demet
yapma sanatıdır.
Bu cümleden mutluluk ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz?
A) Mutluluk, imkânsız olanı istememektir.
B) Mutluluk, kişinin hedeflerini gerçekleştirmesidir.
C) Mutluluk, elimizin altında saklıdır.
D) Mutluluk uzaklarda aranmamalıdır.
Diğer Sayfaya Geçiniz
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
5. Bir astronotun her gün yapması gereken görevler var- dır. Bunların başında araştırma ve tamir yapmak için çıkılan uzay yürüyüşleri gelir. Uzay kıyafetiyle uzay boşluğunda yapılan gezintiler uzay yürüyüşü olarak isimlendirilir. Bu yürüyüşler uzaktan bakıldığında her ne kadar insana keyifli gelse de aslında çok zordur. Bu metindeki altı çizili cümle aşağıdakilerden han- gisine örnek gösterilebilir? A) Amaç-sonuç ilişkisine C) Neden-sonuç ilişkisine 6. Sınıf B) Koşula (şart) D) Öneriye (tavsiye) VIP Yayınları 6. Mutluluk, elinin erişebileceği çiçeklerden bir demet yapma sanatıdır. Bu cümleden mutluluk ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Mutluluk, imkânsız olanı istememektir. B) Mutluluk, kişinin hedeflerini gerçekleştirmesidir. C) Mutluluk, elimizin altında saklıdır. D) Mutluluk uzaklarda aranmamalıdır. Diğer Sayfaya Geçiniz
8.
4
C) "Küçük Ağa" adlı eser, Milli Mücadele Dönemi'nde
kaleme alınmıştır.
D) "Küçük Ağa" adlı eserdeki Salih, Arabistan çöllerin-
de yaralanmıştır.
Öznel anlatım, kişisel görüşler içerir. Nesnel an-
latim ise kişisel görüşlerden uzak, kanıtlanabilir
yargılarla oluşturulur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki medya metinlerinin
hangisinde öznel bir anlatıma başvurulmuştur?
A) Atların ve sığırların dünyanın farklı bölgelerinde
birbirlerinden bağımsız olarak birkaç kez evcilleşti-
rildikleri bilinir. Kediler üzerine yapılan son çalışma
ise bugünkü tüm evcil kedilerin soyunun günümüz-
den on bin yıl önce Fırat ve Dicle'de evcilleştirilen
kedilerden geldiğini gösteriyor.
B) Günümüzde alzaymır hastaları ancak belirtiler or-
taya çıktıktan sonra tedavi almaya başlıyor. Ancak
bilimsel çalışmalar, alzaymırın hafıza kaybı gibi bi-
lişsel sorunlar ortaya çıkmadan yıllar önce gelişme-
ye başladığını gösteriyor.
C) Geçmişte Mars'ta bugün gözlemlenen ufak tefek
depremlerin kökeninin ne olduğu bilinmiyordu. An-
cak Arizona Üniversitesinden bir grup araştırmacı-
nın yaptığı çalışmalar, Mars'ta aktif manto yüksel-
meşi olduğunu gösterdi.
D) Kablosuz güç iletimi çalışmasında enerji aktarımı
için kızılötesi lazer ışık kullanıldı. Lazer ışığın taşı-
diği enerji, bir vericiden 30 metre uzaklıktaki bir alı-
cıya aktarıldı. Sonra da alıcıda inanılmaz bir elektrik
enerjisine dönüştürüldü.
FEN
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
8. 4 C) "Küçük Ağa" adlı eser, Milli Mücadele Dönemi'nde kaleme alınmıştır. D) "Küçük Ağa" adlı eserdeki Salih, Arabistan çöllerin- de yaralanmıştır. Öznel anlatım, kişisel görüşler içerir. Nesnel an- latim ise kişisel görüşlerden uzak, kanıtlanabilir yargılarla oluşturulur. Bu açıklamaya göre aşağıdaki medya metinlerinin hangisinde öznel bir anlatıma başvurulmuştur? A) Atların ve sığırların dünyanın farklı bölgelerinde birbirlerinden bağımsız olarak birkaç kez evcilleşti- rildikleri bilinir. Kediler üzerine yapılan son çalışma ise bugünkü tüm evcil kedilerin soyunun günümüz- den on bin yıl önce Fırat ve Dicle'de evcilleştirilen kedilerden geldiğini gösteriyor. B) Günümüzde alzaymır hastaları ancak belirtiler or- taya çıktıktan sonra tedavi almaya başlıyor. Ancak bilimsel çalışmalar, alzaymırın hafıza kaybı gibi bi- lişsel sorunlar ortaya çıkmadan yıllar önce gelişme- ye başladığını gösteriyor. C) Geçmişte Mars'ta bugün gözlemlenen ufak tefek depremlerin kökeninin ne olduğu bilinmiyordu. An- cak Arizona Üniversitesinden bir grup araştırmacı- nın yaptığı çalışmalar, Mars'ta aktif manto yüksel- meşi olduğunu gösterdi. D) Kablosuz güç iletimi çalışmasında enerji aktarımı için kızılötesi lazer ışık kullanıldı. Lazer ışığın taşı- diği enerji, bir vericiden 30 metre uzaklıktaki bir alı- cıya aktarıldı. Sonra da alıcıda inanılmaz bir elektrik enerjisine dönüştürüldü. FEN
2. Aşağıdakilerin hangisinde "sızdırmak" sözcüğünün anlamı, karşısında verilen cümledeki anlamıyla uyuşma-
maktadır?
B)
e
Anlam
Baskı veya türlü bahanelerle birinden, bir yerden para
çekmek
Sızmasına yol açmak
Eritip süzerek temiz bir duruma getirmek
Haber, sır vb. ni duyurmak, yaymak
109
Kullanım
Bir süredir çalıştığı mağazadan para sızdırıyormuş.
Çatlayan bidon, biraz yağ sızdırmış.
Yeni aldığım saç kremini, saçımın diplerine doğru sızdır-
dım.
biri, okul idaresi-
Sınıf içinde yaşananları, öğrencilerden
ne sızdırıyor.
SINAN KUZUCU
YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
2. Aşağıdakilerin hangisinde "sızdırmak" sözcüğünün anlamı, karşısında verilen cümledeki anlamıyla uyuşma- maktadır? B) e Anlam Baskı veya türlü bahanelerle birinden, bir yerden para çekmek Sızmasına yol açmak Eritip süzerek temiz bir duruma getirmek Haber, sır vb. ni duyurmak, yaymak 109 Kullanım Bir süredir çalıştığı mağazadan para sızdırıyormuş. Çatlayan bidon, biraz yağ sızdırmış. Yeni aldığım saç kremini, saçımın diplerine doğru sızdır- dım. biri, okul idaresi- Sınıf içinde yaşananları, öğrencilerden ne sızdırıyor. SINAN KUZUCU YAYINLARI
Bulalım
Aşağıdaki metnin hangi kurallan örneklendirdiğini yanına () işareti koyarak belirtiniz.
Sakıp Sabancı, 7 Nisan 1933 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğdu. Bossa Un Fabrikasında veznedarlıkla iş
hayatına başladı. Babasının 1966 yılında vefatından sonra kurulan Sabancı Holdingin Yönetim Kurulu Başkanlığına ge-
tirildi. 1964 yılından itibaren, yirmi beş yıl müddetle Adana ve Kocaeli Sanayi Odalanı, Türkiye Sanayi ve Ticaret Odala-
n Birliği üyeliği ve başkanlığı yaptı. Değişik vakıflarda zaman zaman görevler üstlendi. 1986 yılında TÜSİAD'ın Yönetim
Kurulu Başkanı oldu. 1987-1990 yılları arasında Yüksek İstişare Konseyi Başkanlığını yaptı. Son dönemlerde sosyal ve
kültürel içerikli çalışmalara yoğun zaman ayırdı. Türkiye'nin 52 yerleşim merkezinde 111 kalıcı eğitim, sağlık, spor ve kül-
tür tesisi meydana getiren Hacı Ömer Sabancı Vakfının başkanlığını yaptı. Evli ve üç çocuk babasıydı. 10 Nisan 2004 ta-
rihinde İstanbul'da vefat etti.
1.
2.
3.
9.
4.
5.
6.
7.
8.
13.
KURALLAR
Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlan büyük harfle başlar.
Yer adları (kita, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.
Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tü-
zük, yönetmelik ve makam sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle başlar.
Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır.
Etmek, olmak, yardımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhan-
gi bir ses düşmesi veya türemesine uğramazsa ayrı yazılır.
Bazı kelimeler etmek, olmak, yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses
değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında bitişik yazılır.
İkilemeler aynı yazılır.
Ses düşmesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
10. Millet, boy, oymak adlan büyük harfle başlar.
11.
Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelime-
ler büyük harfle başlar.
12. Bağlaç olan da / de ayrı yazılır.
Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfi-
nin büyük olarak yazılmasıyla yapılır.
Şehir, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak, su, çay vb. kelimelerle kurul-
14. muş sifat tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adlan bitişik
yazılır.
Türkçe / 8.
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
Bulalım Aşağıdaki metnin hangi kurallan örneklendirdiğini yanına () işareti koyarak belirtiniz. Sakıp Sabancı, 7 Nisan 1933 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğdu. Bossa Un Fabrikasında veznedarlıkla iş hayatına başladı. Babasının 1966 yılında vefatından sonra kurulan Sabancı Holdingin Yönetim Kurulu Başkanlığına ge- tirildi. 1964 yılından itibaren, yirmi beş yıl müddetle Adana ve Kocaeli Sanayi Odalanı, Türkiye Sanayi ve Ticaret Odala- n Birliği üyeliği ve başkanlığı yaptı. Değişik vakıflarda zaman zaman görevler üstlendi. 1986 yılında TÜSİAD'ın Yönetim Kurulu Başkanı oldu. 1987-1990 yılları arasında Yüksek İstişare Konseyi Başkanlığını yaptı. Son dönemlerde sosyal ve kültürel içerikli çalışmalara yoğun zaman ayırdı. Türkiye'nin 52 yerleşim merkezinde 111 kalıcı eğitim, sağlık, spor ve kül- tür tesisi meydana getiren Hacı Ömer Sabancı Vakfının başkanlığını yaptı. Evli ve üç çocuk babasıydı. 10 Nisan 2004 ta- rihinde İstanbul'da vefat etti. 1. 2. 3. 9. 4. 5. 6. 7. 8. 13. KURALLAR Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlan büyük harfle başlar. Yer adları (kita, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar. Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tü- zük, yönetmelik ve makam sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle başlar. Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır. Etmek, olmak, yardımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhan- gi bir ses düşmesi veya türemesine uğramazsa ayrı yazılır. Bazı kelimeler etmek, olmak, yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında bitişik yazılır. İkilemeler aynı yazılır. Ses düşmesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır. 10. Millet, boy, oymak adlan büyük harfle başlar. 11. Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelime- ler büyük harfle başlar. 12. Bağlaç olan da / de ayrı yazılır. Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfi- nin büyük olarak yazılmasıyla yapılır. Şehir, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak, su, çay vb. kelimelerle kurul- 14. muş sifat tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adlan bitişik yazılır. Türkçe / 8.
GUNAY
76
101.Sosyal medya günümüzde gazetelerin yerini almış durumda âdeta. İnsanlar sadece yaşantılarını, beğendiklerini
paylaşmıyor bu ortamda. Hakkında en çok paylaşım yapılan konuları inceleyerek gündemi takip edebiliyor, son
dakika olaylarıyla ilgili bilgi ve görüntülere buradan anında ulaşabiliyor. Sosyal medyadaki bu paylaşımların toplum
üzerindeki etkisi arttıkça bazı kurumlar, sanatçılar, bakanlar vb. ünlü isimler de medya metinlerinin bilgilendirme,
ikna etme, olay yorumlama, kültür aktarma, eğlendirme gibi farklı amaçlarını kullanarak paylaşımlar yapmaya
başlamıştır. Bu paylaşımlardan bazıları aşağıda verilmiştir:
Sinan Tankut Gülhan @SinanTan... - 1 gün
Herkes bunu yapamazdı. Hatırlayın, Karagöz
gülmez, Hacivat güler, Karagöz komik düşer.
Kavuklu güldürür. Nejat Uygur asla gülmez
Bahri Beyat güler. Batıda buna deadpan
komedi deniyor. Charlie Chapiin ikilinin
gülünen yanındadır mesela. Chaplin gülmez.
13
1
14
%
Ahmet Şerif İzgören @a_serif.... 01 Ara 21
Kara Oklar'da Anadolu'daki kızlarımızı
cesaretlendirmek için bir kadın girişimciliği
müzesi kurma çalışmalarımız başladı. 72
cesur kadınımızı seçtik, açılırken haber
vereceğim. Sonra onların arasından dört tane
İstiklal Harbi kahramanını seçtik.
A) Sinan Tankut Gülhan - Olay yorumlama
C) Ahmet Şerif İzgören - Kültür aktarma
Zlya Selçuk @ziyaselcuk 24 Tem 21
Bugün ve yarın eve dönüş trafiği olacak.
Okulun ilk günü çocuğunuzun yanında
olabilmek, okul çıkışında bahçede
bekleyebilmek, mezuniyet törenine
katılabilmek ve hep birlikte olabilmek için
lütfen hız sınırına uyalım, emniyet kemeri
takalım, seyir halinde telefonla
konuşmayalım.
Üstün Dökmen @profustund.... 01 Ara 20
Çok can sıkıcı, yozlaşmış bir yüzyıl bu!
Stendhal
WW
Mtbt5INVI
BOKAK HAYVANLARI
BESLENME ALANI
PIXES
MAMA
SU
Bu paylaşımları yapan kişilerin medya metinlerini tercih etme amaçları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerin-
den hangisi doğrudur?
B) Ziya Selçuk - İkna etme
D) Üstün Dökmen - Bilgilendirme
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
GUNAY 76 101.Sosyal medya günümüzde gazetelerin yerini almış durumda âdeta. İnsanlar sadece yaşantılarını, beğendiklerini paylaşmıyor bu ortamda. Hakkında en çok paylaşım yapılan konuları inceleyerek gündemi takip edebiliyor, son dakika olaylarıyla ilgili bilgi ve görüntülere buradan anında ulaşabiliyor. Sosyal medyadaki bu paylaşımların toplum üzerindeki etkisi arttıkça bazı kurumlar, sanatçılar, bakanlar vb. ünlü isimler de medya metinlerinin bilgilendirme, ikna etme, olay yorumlama, kültür aktarma, eğlendirme gibi farklı amaçlarını kullanarak paylaşımlar yapmaya başlamıştır. Bu paylaşımlardan bazıları aşağıda verilmiştir: Sinan Tankut Gülhan @SinanTan... - 1 gün Herkes bunu yapamazdı. Hatırlayın, Karagöz gülmez, Hacivat güler, Karagöz komik düşer. Kavuklu güldürür. Nejat Uygur asla gülmez Bahri Beyat güler. Batıda buna deadpan komedi deniyor. Charlie Chapiin ikilinin gülünen yanındadır mesela. Chaplin gülmez. 13 1 14 % Ahmet Şerif İzgören @a_serif.... 01 Ara 21 Kara Oklar'da Anadolu'daki kızlarımızı cesaretlendirmek için bir kadın girişimciliği müzesi kurma çalışmalarımız başladı. 72 cesur kadınımızı seçtik, açılırken haber vereceğim. Sonra onların arasından dört tane İstiklal Harbi kahramanını seçtik. A) Sinan Tankut Gülhan - Olay yorumlama C) Ahmet Şerif İzgören - Kültür aktarma Zlya Selçuk @ziyaselcuk 24 Tem 21 Bugün ve yarın eve dönüş trafiği olacak. Okulun ilk günü çocuğunuzun yanında olabilmek, okul çıkışında bahçede bekleyebilmek, mezuniyet törenine katılabilmek ve hep birlikte olabilmek için lütfen hız sınırına uyalım, emniyet kemeri takalım, seyir halinde telefonla konuşmayalım. Üstün Dökmen @profustund.... 01 Ara 20 Çok can sıkıcı, yozlaşmış bir yüzyıl bu! Stendhal WW Mtbt5INVI BOKAK HAYVANLARI BESLENME ALANI PIXES MAMA SU Bu paylaşımları yapan kişilerin medya metinlerini tercih etme amaçları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerin- den hangisi doğrudur? B) Ziya Selçuk - İkna etme D) Üstün Dökmen - Bilgilendirme
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiili istek kipi ile
çekimlenmiştir?
Okulumu bitirince evime dönüp gönlümce bir tatil
yapabilsem.
B) Sürekli aynı konulara kafa yormayı bırakıp kendine
yeni uğraşlar bularak mutlu ol.
Sen de Arda gibi güzel bir programla sınava hazırla-
narak istediğin bölümü kazanasın.
D) Hep ben mi insanların peşinden koşup onların yarım
bıraktığı işleri tamamlamalıyım?
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiili istek kipi ile çekimlenmiştir? Okulumu bitirince evime dönüp gönlümce bir tatil yapabilsem. B) Sürekli aynı konulara kafa yormayı bırakıp kendine yeni uğraşlar bularak mutlu ol. Sen de Arda gibi güzel bir programla sınava hazırla- narak istediğin bölümü kazanasın. D) Hep ben mi insanların peşinden koşup onların yarım bıraktığı işleri tamamlamalıyım?
17. Kevser, ameliyat sonrası verilen K, L, M, N, O ilaçlarını pazartesi gününden başlayarak beş gün kul-
lanacaktır. Bu ilaçlarla ilgili bilinenler şunlardır:
• K ve O ilaçları haftada iki kez, diğerleri bir kez kullanılacaktır.
• N ilacı, O ilacından bir gün sonra, M ilacından bir gün önce kullanılacaktır. L
• L ve M ilaçları arasında iki gün vardır ve önce L ilacı kullanılacaktır.
• O ve M ilaçları aynı gün kullanılacaktır.
• Pazartesi kullanılan ilaç K değildir.
• Salı günü iki ayrı ilaç kullanılacaktır.
Buna göre Kevser'in çarşamba günü alacağı ilaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) M
B) K
8
C)N
COM
G NMK
D) L
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
17. Kevser, ameliyat sonrası verilen K, L, M, N, O ilaçlarını pazartesi gününden başlayarak beş gün kul- lanacaktır. Bu ilaçlarla ilgili bilinenler şunlardır: • K ve O ilaçları haftada iki kez, diğerleri bir kez kullanılacaktır. • N ilacı, O ilacından bir gün sonra, M ilacından bir gün önce kullanılacaktır. L • L ve M ilaçları arasında iki gün vardır ve önce L ilacı kullanılacaktır. • O ve M ilaçları aynı gün kullanılacaktır. • Pazartesi kullanılan ilaç K değildir. • Salı günü iki ayrı ilaç kullanılacaktır. Buna göre Kevser'in çarşamba günü alacağı ilaç aşağıdakilerden hangisidir? A) M B) K 8 C)N COM G NMK D) L
D) Yeni Bir Robot
16.
Nobel, alınabilecek en saygın ödüllerden biri. Her yıl fizik,
kimya, tip, edebiyat, barış ve ekonomi dallarında yapılan
çalışmaların sahiplerine veriliyor. Bu ödüle adını vermiş
olan Alfred Nobel, ana dili İsveççenin yanında Almanca,
Ingilizce, Fransızca ve Rusça gibi pek çok dil biliyordu. Fl-
zik ve kimyaya olan ilgisi nedeniyle kimya mühendisliğine
yöneldi. Çoğu bilim insanı gibi Nobel'in de çalıştığı bilim
dalları dışında ilgilendiği alanlar vardı: edebiyat ve şiir.
Vasiyetinde bazı dallarda ödüller verilmesini istedi ve adı-
na bir vakıf kuruldu. Nobel Vakfı, 1901 yılından beri Nobel
Ödülleri'nin verilmesinden sorumlu. Nobel ödülleri, her yıl
10 Aralık'ta düzenlenen bir törenle sahiplerini buluyor.
Bu parçada Alfred Nobel ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Birden çok dil bildiğine ✓
B) Bilimin yanında sanata da ilgi duyduğuna ✓✓
@) Her dalda ödüller verilmesini istediğine
D) Adına bir vakıf kurulduğuna ✓
8
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
D) Yeni Bir Robot 16. Nobel, alınabilecek en saygın ödüllerden biri. Her yıl fizik, kimya, tip, edebiyat, barış ve ekonomi dallarında yapılan çalışmaların sahiplerine veriliyor. Bu ödüle adını vermiş olan Alfred Nobel, ana dili İsveççenin yanında Almanca, Ingilizce, Fransızca ve Rusça gibi pek çok dil biliyordu. Fl- zik ve kimyaya olan ilgisi nedeniyle kimya mühendisliğine yöneldi. Çoğu bilim insanı gibi Nobel'in de çalıştığı bilim dalları dışında ilgilendiği alanlar vardı: edebiyat ve şiir. Vasiyetinde bazı dallarda ödüller verilmesini istedi ve adı- na bir vakıf kuruldu. Nobel Vakfı, 1901 yılından beri Nobel Ödülleri'nin verilmesinden sorumlu. Nobel ödülleri, her yıl 10 Aralık'ta düzenlenen bir törenle sahiplerini buluyor. Bu parçada Alfred Nobel ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Birden çok dil bildiğine ✓ B) Bilimin yanında sanata da ilgi duyduğuna ✓✓ @) Her dalda ödüller verilmesini istediğine D) Adına bir vakıf kurulduğuna ✓ 8
D) En önemli olan içinde bulunduğumuz andır.
5. Aşağıdaki yazı türleriyle ilgili verilen bilgileri uygun yazı türleriyle eşleştiriniz. (5p.)
Bir konunun fazla derinleştirilmeden, biriyle konuşuyormuş gibi anlatıldığı, senli benli cana yakın bir
dille yazılan okuyucuyu sıkmadan günlük konuşma havasında yazılan yazı türüne denir.
Milletlerin tarihinde derin izler bırakan olaylara,olağanüstü olay ve kahramanların da eklenmesiyle
oluşan ve kuşaktan kuşağa aktarılmasıyla günümüze kadar ulaşan anlatı türüdür.
Bir yazarın kendisinin yaşadığı ya da tanık olduğu olayları sanat değeri taşıyan bir üslupla anlattığı
yazılara denir.
Bir kişinin hayatının anlatıldığı, amacın o kişiyi tüm yönleriyle (hayatı, eseri, kişiliği, görüşleri vs.)
tanıtmak olduğu yazılara denir.
Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, belli kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak
kanıtlamaya çalıştığı ve böylece okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçladığı yazı türüdür.
A
Makale
B
Destan
C
Ani
D Biyografi
E Söyleşi
forklı bir amaçla kullanılmıştır? (5p)
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
D) En önemli olan içinde bulunduğumuz andır. 5. Aşağıdaki yazı türleriyle ilgili verilen bilgileri uygun yazı türleriyle eşleştiriniz. (5p.) Bir konunun fazla derinleştirilmeden, biriyle konuşuyormuş gibi anlatıldığı, senli benli cana yakın bir dille yazılan okuyucuyu sıkmadan günlük konuşma havasında yazılan yazı türüne denir. Milletlerin tarihinde derin izler bırakan olaylara,olağanüstü olay ve kahramanların da eklenmesiyle oluşan ve kuşaktan kuşağa aktarılmasıyla günümüze kadar ulaşan anlatı türüdür. Bir yazarın kendisinin yaşadığı ya da tanık olduğu olayları sanat değeri taşıyan bir üslupla anlattığı yazılara denir. Bir kişinin hayatının anlatıldığı, amacın o kişiyi tüm yönleriyle (hayatı, eseri, kişiliği, görüşleri vs.) tanıtmak olduğu yazılara denir. Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, belli kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak kanıtlamaya çalıştığı ve böylece okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçladığı yazı türüdür. A Makale B Destan C Ani D Biyografi E Söyleşi forklı bir amaçla kullanılmıştır? (5p)
1.
Öğrencilerine metin türleriyle ilgili çalışma yaptıran Türkçe öğretmeni öğrencilerinden, hafta içi her gün birbirinden
farklı edebi türler hazırlamalarını istemiştir.
Edebi türlerin hazırlanma sırasını öğretmen şu şekilde belirtmiştir.
Denemeden hemen önce makale türünde bir yazı getiriniz.
Hikâye türünden önce ani türünde bir yazı getiriniz.
.
.
.
.
Anı türünde hazırladığınız yazı deneme türünden hemen sonra gelsin.
Eleştin türündeki yazınız öykü türünden hemen sonra gelsin.
mako
Deren
Hik ge
Pers by w
Edebi türleri incelemeye pazartesiden başlayan öğrenciler cuma günü öğretmenlerine aşağıdaki yazı türüyle ilgi-
li bir örnek getirmişlerdir:
Cumétert
may bike an, el
Yazı yaşamının başlangıcında dönemin genel koşulları ve eğilimleri nedeniyle "Sanat şahsi ve muh-
teremdir." ilkesini benimsediyse de Balkan bozgununu, kan ve gözyaşı içindeki göçleri, Birinci Dün-
ya Savaşı'nın yenilgisini, 600 yıllık imparatorluğun çözülüşünü noktalayan mütârekeye, işgalin getir-
diği zulmü, yerel nitelikte başlayıp Mustafa Kemal'in önderliğinde ulusal mücadeleye dönüşen
direnişi gördükten sonra, sanatın kişisel değil toplumsal bir yaratım olduğunu kabul eder. Kuşkusuz
onun bu sanatsal dönüşümünde, sanatın toplumun dertlerini dile getirmesi gerektiğini söyleyen Mil-
li Edebiyatçıların da büyük etkisi vardır.
Onun romanındaki, dolaylı yoldan geçmişle hesaplaşma ve yaşadığı dönemi eleştirel gözle betimle-
me anlayışının, kendi vicdanındaki bu kişisel ve ruhsal hesaplaşmanın bir uzantısı olduğu söylene-
bilir. Kimi romanlarında dayanamayarak (çağdaş roman uygulamasına aykırı olsa bile) olayı anlat-
maya ara verip kendi düşüncelerini söylemesi buna bağlanabilir. Romanlarının genel çizgisi,
toplumsal çözülüşün ve yeniden kuruluşun çeşitli katmanlarındaki kişiliklere yansıması biçimindedir.
Pzt
Se
CU
Buna göre, öğrencilerin pazartesi günü okudukları edebi türün örneği hangi seçenekte verilmiştir?
A) Eğitim, insanı yeniden şekillendiren, geliştiren, donanımlı hale getiren bir sistemdir. Eğitim almamış bir insan, ço-
ğu defa çaresizlik içinde kıvranmaktadır. Kendisine nasıl bir yol çizeceğini, insanlarla nasıl bir iletişim kuracağı-
ni bilemez. Buradaki eğitim kavramından kastım, sadece okulda görülen eğitim değildir. Ailede başlayan eğitim,-
ömür boyu devam etmektedir. Insanın kendisini geliştirmek için kitap okuması bile bir eğitimdir aslında.
B) Çizgi filmlerin çocuklar üzerinde birçok olumlu etkisi olduğunu düşünüyorum. Özellikle konuşmayı öğrenme
evresindeki çocukların dil gelişimi üzerinde büyük katkıları vardır. Bir çocuğun konuşmayı hızlı öğrenmesi için
çocuğun sürekli duyması şarttır. Maalesef ki ebeveynlerin sürekli konuşması pek mümkün olmamaktadır. Bu
durumda, aşırıya kaçmamak ve uygun olanı seçmek şartı ile çocuklara çizgi film izletmek faydalı olacaktır. Çiz-
gi film yapımcıları, aynı zamanda çocuklara bir şeyler öğretme amacı taşıdıkları için, anne ve babaların çocuk-
larına öğretemediği birçok şeyi, çocuklar çizgi filmlerden öğrenmektedir.
C) Güneş, klorlu ve tuzlu su, saçın protein yapısında bozulmalara neden oluyor. Bozulan protein yapısıyla birlik-
te saçlarda incelme, kopma ve kırılmaların yanı sıra saç renginde solma izleniyor. Saçımızın yılda 10 santi-
metre uzadığı düşünülürse 30 santimetrelik bir saç teli 3 yıldır bizimle ve birçok dış etkene maruz kalıyor. Gü-
neş, deniz ve havuzun yanı sıra saç boyaları, sık fön çektirmek, çok gergin yapılan atkuyruğu ya da örgüler
ve saç şekillendiricilerinin kullanılması da saçın yapısını bozuyor.
D) Adam, bir haftalık çalışmadan sonra pazar sabahı kalktığında bütün haftanın yorgunluğunu çıkarmak için eli-
ne gazetesini aldı ve bütün gün miskinlik yapıp evde oturacağını düşündü. Tam bunları düşünürken oğlu ko-
şarak geldi ve sinemaya ne zaman gideceklerini sordu. Baba oğluna söz vermişti, onu bu hafta sonu sinema-
ya götürecekti ama dışarıya çıkmak istemediğinden bir bahane uydurması gerekiyordu. O sırada gazetenin
promosyon olarak dağıttığı dünya haritası gözüne ilişti. Önce dünya haritasını küçük parçalara ayırdı sonra
oğluna eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni sinemaya götüreceğim, dedi.
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
1. Öğrencilerine metin türleriyle ilgili çalışma yaptıran Türkçe öğretmeni öğrencilerinden, hafta içi her gün birbirinden farklı edebi türler hazırlamalarını istemiştir. Edebi türlerin hazırlanma sırasını öğretmen şu şekilde belirtmiştir. Denemeden hemen önce makale türünde bir yazı getiriniz. Hikâye türünden önce ani türünde bir yazı getiriniz. . . . . Anı türünde hazırladığınız yazı deneme türünden hemen sonra gelsin. Eleştin türündeki yazınız öykü türünden hemen sonra gelsin. mako Deren Hik ge Pers by w Edebi türleri incelemeye pazartesiden başlayan öğrenciler cuma günü öğretmenlerine aşağıdaki yazı türüyle ilgi- li bir örnek getirmişlerdir: Cumétert may bike an, el Yazı yaşamının başlangıcında dönemin genel koşulları ve eğilimleri nedeniyle "Sanat şahsi ve muh- teremdir." ilkesini benimsediyse de Balkan bozgununu, kan ve gözyaşı içindeki göçleri, Birinci Dün- ya Savaşı'nın yenilgisini, 600 yıllık imparatorluğun çözülüşünü noktalayan mütârekeye, işgalin getir- diği zulmü, yerel nitelikte başlayıp Mustafa Kemal'in önderliğinde ulusal mücadeleye dönüşen direnişi gördükten sonra, sanatın kişisel değil toplumsal bir yaratım olduğunu kabul eder. Kuşkusuz onun bu sanatsal dönüşümünde, sanatın toplumun dertlerini dile getirmesi gerektiğini söyleyen Mil- li Edebiyatçıların da büyük etkisi vardır. Onun romanındaki, dolaylı yoldan geçmişle hesaplaşma ve yaşadığı dönemi eleştirel gözle betimle- me anlayışının, kendi vicdanındaki bu kişisel ve ruhsal hesaplaşmanın bir uzantısı olduğu söylene- bilir. Kimi romanlarında dayanamayarak (çağdaş roman uygulamasına aykırı olsa bile) olayı anlat- maya ara verip kendi düşüncelerini söylemesi buna bağlanabilir. Romanlarının genel çizgisi, toplumsal çözülüşün ve yeniden kuruluşun çeşitli katmanlarındaki kişiliklere yansıması biçimindedir. Pzt Se CU Buna göre, öğrencilerin pazartesi günü okudukları edebi türün örneği hangi seçenekte verilmiştir? A) Eğitim, insanı yeniden şekillendiren, geliştiren, donanımlı hale getiren bir sistemdir. Eğitim almamış bir insan, ço- ğu defa çaresizlik içinde kıvranmaktadır. Kendisine nasıl bir yol çizeceğini, insanlarla nasıl bir iletişim kuracağı- ni bilemez. Buradaki eğitim kavramından kastım, sadece okulda görülen eğitim değildir. Ailede başlayan eğitim,- ömür boyu devam etmektedir. Insanın kendisini geliştirmek için kitap okuması bile bir eğitimdir aslında. B) Çizgi filmlerin çocuklar üzerinde birçok olumlu etkisi olduğunu düşünüyorum. Özellikle konuşmayı öğrenme evresindeki çocukların dil gelişimi üzerinde büyük katkıları vardır. Bir çocuğun konuşmayı hızlı öğrenmesi için çocuğun sürekli duyması şarttır. Maalesef ki ebeveynlerin sürekli konuşması pek mümkün olmamaktadır. Bu durumda, aşırıya kaçmamak ve uygun olanı seçmek şartı ile çocuklara çizgi film izletmek faydalı olacaktır. Çiz- gi film yapımcıları, aynı zamanda çocuklara bir şeyler öğretme amacı taşıdıkları için, anne ve babaların çocuk- larına öğretemediği birçok şeyi, çocuklar çizgi filmlerden öğrenmektedir. C) Güneş, klorlu ve tuzlu su, saçın protein yapısında bozulmalara neden oluyor. Bozulan protein yapısıyla birlik- te saçlarda incelme, kopma ve kırılmaların yanı sıra saç renginde solma izleniyor. Saçımızın yılda 10 santi- metre uzadığı düşünülürse 30 santimetrelik bir saç teli 3 yıldır bizimle ve birçok dış etkene maruz kalıyor. Gü- neş, deniz ve havuzun yanı sıra saç boyaları, sık fön çektirmek, çok gergin yapılan atkuyruğu ya da örgüler ve saç şekillendiricilerinin kullanılması da saçın yapısını bozuyor. D) Adam, bir haftalık çalışmadan sonra pazar sabahı kalktığında bütün haftanın yorgunluğunu çıkarmak için eli- ne gazetesini aldı ve bütün gün miskinlik yapıp evde oturacağını düşündü. Tam bunları düşünürken oğlu ko- şarak geldi ve sinemaya ne zaman gideceklerini sordu. Baba oğluna söz vermişti, onu bu hafta sonu sinema- ya götürecekti ama dışarıya çıkmak istemediğinden bir bahane uydurması gerekiyordu. O sırada gazetenin promosyon olarak dağıttığı dünya haritası gözüne ilişti. Önce dünya haritasını küçük parçalara ayırdı sonra oğluna eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni sinemaya götüreceğim, dedi.
17. Kosovalı çocuklarla buluştuk Prizren'de. Haziran 1999'da İstanbul'dan ayrıldıkları gün sözcükler boğazımda nasıl
düğümlendiyse bu akşam da benzer bir sıkıntıyı yaşadım. Kadim dostum ressam, şair ve yazar Ethem Baymak'ın
daveti üzerine 4. Uluslararası Sanatla Uyanmak Şöleni için geldiğim Prizren'de selamlama konuşması yapmamı
istediler. Gazi Mehmet Paşa Hamamı'nda tanıdık yüzleri görünce sustum, yutkundum, duygularıma hâkim olama-
yınca dakikalarca alkışladı Prizrenliler.
Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine örnektir?
A) Günlük
B) Gezi yazısı
C) Sohbet
D) Biyografi
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
17. Kosovalı çocuklarla buluştuk Prizren'de. Haziran 1999'da İstanbul'dan ayrıldıkları gün sözcükler boğazımda nasıl düğümlendiyse bu akşam da benzer bir sıkıntıyı yaşadım. Kadim dostum ressam, şair ve yazar Ethem Baymak'ın daveti üzerine 4. Uluslararası Sanatla Uyanmak Şöleni için geldiğim Prizren'de selamlama konuşması yapmamı istediler. Gazi Mehmet Paşa Hamamı'nda tanıdık yüzleri görünce sustum, yutkundum, duygularıma hâkim olama- yınca dakikalarca alkışladı Prizrenliler. Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine örnektir? A) Günlük B) Gezi yazısı C) Sohbet D) Biyografi
.
Yetmiş yere koydukları yetmiş körükle
hep birden körüklediler. Demir eridi,
yüklü bir deve geçecek kadar yer açıl-
dı. İl Han'ın soyundan gelen Türkler ye-
niden güçlenmiş olarak eski yurtlarına
döndüler, atalarının intikamını aldılar.
Ergenekon'dan çıktıkları gün olan 21
Mart'ta her yıl bayram yaptılar.
Bu parçanın türü aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Fıkra
C) Destan
B) Hikâye
D) Ani
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
. Yetmiş yere koydukları yetmiş körükle hep birden körüklediler. Demir eridi, yüklü bir deve geçecek kadar yer açıl- dı. İl Han'ın soyundan gelen Türkler ye- niden güçlenmiş olarak eski yurtlarına döndüler, atalarının intikamını aldılar. Ergenekon'dan çıktıkları gün olan 21 Mart'ta her yıl bayram yaptılar. Bu parçanın türü aşağıdakilerden han- gisidir? A) Fıkra C) Destan B) Hikâye D) Ani
Denizli'nin alternatif güzelliklerinden
biri de Kaklık Mağarası. Denizli'den
Ankara'ya doğru giderken otuzuncu
kilometrede. Yol tabelalarını takip eder-
seniz kolaylıkla bulabilirsiniz. Burada
kükürtlü su kaynaklarının ortaya çıkar-
dığı doğal oluşumlar, küçük çağlayan-
lar ve travertenler var. Beni en çok et-
kileyen ise girişteki pırıl pırıl, masma-
vi su dolu küçük gölet oldu. Neredey-
se içine atlayacaktım ama sadece fo-
toğrafını çekmekle yetindim.
Bu metin aşağıdaki türlerden hangi-
sinin alanına girmektedir?
A) Hikâye
C) Gezi YazısI
ni ayırt eder.
B) Deneme
D) Fıkra
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
Denizli'nin alternatif güzelliklerinden biri de Kaklık Mağarası. Denizli'den Ankara'ya doğru giderken otuzuncu kilometrede. Yol tabelalarını takip eder- seniz kolaylıkla bulabilirsiniz. Burada kükürtlü su kaynaklarının ortaya çıkar- dığı doğal oluşumlar, küçük çağlayan- lar ve travertenler var. Beni en çok et- kileyen ise girişteki pırıl pırıl, masma- vi su dolu küçük gölet oldu. Neredey- se içine atlayacaktım ama sadece fo- toğrafını çekmekle yetindim. Bu metin aşağıdaki türlerden hangi- sinin alanına girmektedir? A) Hikâye C) Gezi YazısI ni ayırt eder. B) Deneme D) Fıkra
Ne zaman yolu o tarafa düşse yaşlı
kadını aynı merdivenlerde otururken
görürdü. Kadının kimi kimsesi yoktu.
Ne yer ne içerdi, sağlığı sıhhati na-
sıldı? Bütün bunlar her seferinde zih-
nini çokça meşgul eder, kadının o ha-
line acımaktan kendini alamazdı.
Bu metin aşağıdaki türlerden hangi-
sine ait olabilir?
A) Söyleşi (Sohbet) B) Biyografi
C) Deneme
D) Öykü
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
Ne zaman yolu o tarafa düşse yaşlı kadını aynı merdivenlerde otururken görürdü. Kadının kimi kimsesi yoktu. Ne yer ne içerdi, sağlığı sıhhati na- sıldı? Bütün bunlar her seferinde zih- nini çokça meşgul eder, kadının o ha- line acımaktan kendini alamazdı. Bu metin aşağıdaki türlerden hangi- sine ait olabilir? A) Söyleşi (Sohbet) B) Biyografi C) Deneme D) Öykü
10. Yazarın ilk romanı sıradan gibi görünse de aslında
çok ciddi bir konuyu ele alıyor. XX. yüzyılın hastalığı
olarak nitelendirebileceğimiz hüznü ele alan yazar,
toplumun farklı kesimlerinden seçtiği karakterlerin
iç dünyasındaki hüzünlerle boğuşmasını yansıtıyor.
Romanın başından sonuna kadar bir fon müziği gibi
devam eden hüzün, yer yer okuyucunun içini karar-
tiyor. Ne var ki yazarın renkli anlatımı okuyucuyu
kuşatıp kitabın zevkle okunmasını sağlıyor.
Bu metin, aşağıdaki türlerin hangisinden alın-
mıştır?
A) Deneme
C) Köşe yazısI
B) Eleştiri
D) Günlük
4
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
10. Yazarın ilk romanı sıradan gibi görünse de aslında çok ciddi bir konuyu ele alıyor. XX. yüzyılın hastalığı olarak nitelendirebileceğimiz hüznü ele alan yazar, toplumun farklı kesimlerinden seçtiği karakterlerin iç dünyasındaki hüzünlerle boğuşmasını yansıtıyor. Romanın başından sonuna kadar bir fon müziği gibi devam eden hüzün, yer yer okuyucunun içini karar- tiyor. Ne var ki yazarın renkli anlatımı okuyucuyu kuşatıp kitabın zevkle okunmasını sağlıyor. Bu metin, aşağıdaki türlerin hangisinden alın- mıştır? A) Deneme C) Köşe yazısI B) Eleştiri D) Günlük 4
1.
16
Deneme, herhangi bir konuda kişisel görüş ve dü-
şüncelerin kesin bir hükme varılmadan içten bir
hava içinde aktarıldığı yazılardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklendi-
ren bir metinden alınmıştır?
8.Sınıf
3.
A) Sınıfta ön sıralarda otururdu fakat öyle iddia-
Sız, öyle içine gömülü bir hâli vardı ki ilk bakışta,
dersleriyle pek dost olmadığını ve derse kaldırıl-
maktan hiç de hoşlanmayacağını sanabilirdiniz.
B) Yapılan deneyler ve araştırmalar, insanlar arası
iletişimin büyük ölçüde sözsüz olarak gerçekleş-
tiğini göstermektedir. Alınan veriler sonucunda
insanların konuşma öncesinde jest ve mimikleri
tercih ettiği saptanmıştır.
C) Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyo-
rum; o da daha başıboş, daha rahat yaşamak.
Fakat her zaman, buna hangi yoldan varacağı-
mızı pek bilmiyoruz. Çok kez insan dünya işlerini
bıraktığını sanır oysaki bu işlerin yolunu değiştir-
mekten başka bir şey yapmamıştır.
D) Sınav sonuçları açıklanmıştı. Heyecanla sonuç-
ların asıldığı panonun yanına gittim. Uzunca bir
liste vardı. Sınava yüze yakın öğrenci girmişti,
isimler aldığı puana göre sıralanmıştı.
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
1. 16 Deneme, herhangi bir konuda kişisel görüş ve dü- şüncelerin kesin bir hükme varılmadan içten bir hava içinde aktarıldığı yazılardır. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklendi- ren bir metinden alınmıştır? 8.Sınıf 3. A) Sınıfta ön sıralarda otururdu fakat öyle iddia- Sız, öyle içine gömülü bir hâli vardı ki ilk bakışta, dersleriyle pek dost olmadığını ve derse kaldırıl- maktan hiç de hoşlanmayacağını sanabilirdiniz. B) Yapılan deneyler ve araştırmalar, insanlar arası iletişimin büyük ölçüde sözsüz olarak gerçekleş- tiğini göstermektedir. Alınan veriler sonucunda insanların konuşma öncesinde jest ve mimikleri tercih ettiği saptanmıştır. C) Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyo- rum; o da daha başıboş, daha rahat yaşamak. Fakat her zaman, buna hangi yoldan varacağı- mızı pek bilmiyoruz. Çok kez insan dünya işlerini bıraktığını sanır oysaki bu işlerin yolunu değiştir- mekten başka bir şey yapmamıştır. D) Sınav sonuçları açıklanmıştı. Heyecanla sonuç- ların asıldığı panonun yanına gittim. Uzunca bir liste vardı. Sınava yüze yakın öğrenci girmişti, isimler aldığı puana göre sıralanmıştı.