Paragraf Soruları

5, 6, 7 ve 8. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Jules Verne'in 1870 yılında Denizler Altında 20.000 Fersah adlı romanını kaleme almasının üzerin- den neredeyse bir buçuk asır geçti. Yazdığı diğer romanların yanı sıra özellikle bu romanin Jules Verne'in bilim kurgu dalının kurucularından biri olarak kabul edilmesine katkısı olduğu aşikar. Peki, bir gün tüm bunların gerçekleşeceğini hayal etmenin bile maceraperestlik olarak kabul edildiği öyle bir dönemde, birisi çıkıp da bırakın karayı havada, denizde ve hatta uzayda giden insansız araçlardan bahsetseydi acaba o kişi için ne düşünülürdü? İşte Jules Verne insanlara inanmakta zorlanacakları bir gelecek hayalini sunduğu (1) için sadece romanda bu türün kurucusu sayılmakla kalmaz, geleceğin mühendis ve mucitlerine yeni ufuklar açan (II) bir hayalperest olarak da kabul edilir. Günümüzde insansız araçlar dendiğinde (III) çoğu insanın aklına belki de ilk önce IHA'lar yani insansız hava araçlanı gelir. Fakat artık bilimsel gelişmeler o kadar hız kazandı ki yapay zekanın gerçek birer temsilcisi olan insansiz araçlara Mars yüzeyinden okyanuslanın dibine kadar insan- lanın çalışması için tehlikeli sayılabilecek hemen hemen her alanda rastlamak (IV) mümkün hále gelmeye başladı. Özellikle şu anda bilimsel çalışmalarda kullanılan ve yıldan yıla gelişen yeni nesil insansız deniz araçları, ömeğin su alti planörleri ve dalga planōrleri, sayesinde insansız de- niz araçlarının kullanımı çok ayrı bir yön kazanmaya başladı. Insansız deniz araçlan artık sadece deniz bilimlerinde kullanılmıyor. Son yıllarda bu araçlar dünya ordulan tarafından da kullanılmaya başlandı. Uzmanlann görüşlerine göre, birçok ülkenin deniz kuvvetleri arasında bu alanda da daha şimdiden büyük bir rekabet var. 5. Bu parçada insansız araçlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Yalnızca bilimsel amaçlarla kullanılan cihazlar olduğuna B) Dünya dışındaki araştırmalarda da kullanılabildiğine C) Bilim adamlarının çalışma imkânı bulunmayan alanlarda kullanıldığına D) Akla gelen ilk örneklerinin hava araçlan olduğuna 6. Jules Verne'in bilim kurgu dalinin kurucularından sayılmasının nedeni aşağıdakilerden han- gisidir? A Karada ve havada kullanılabilecek insansız hava araçlanını icat etmesi B Insansız hava araçlan tasarlayarak mühendislere yol göstermesi Inanil Thanılması zor gelecek hayalleri kurarak insanlara ufuklar açması D) Askeri alanda yapılan pek çok yeniliğin öncüsü olması

ren ek almamış) değişti- Aşağıdaki tabloya verilen özelliklere uygun sözcükler Yalnızca isim kökü olan ve hiçbir ek almamış beş sözcük yazınız. Yazacağınız üç sözcük anlamı değiştiren ek ala- rak yine isim olsun. Birleşik yapılı sözcüklere beş örnek veriniz. Anlamı değiştiren ek almamış beş adet fiil yazınız. Anlamı değiştiren ek almış sözcüklere altı tane örnek yazınız. T 33

A. ▼ TÜRKÇE 19. Aşağıdaki metinlerden hangisi "Dişlerin İşlevi" başlığıyla ilişkilendirilebilir? A) Ağız ve diş sağlığında en önemli iki hastalık, diş çürükleri ve diş eti iltihaplanmalarıdır. Diş eti ve hastalıkları, kimi zaman diş yuvasının bulunduğu çene kemiğinin erimesine kadar ilerleyen bir etki yapabilir. Diş sağlığının bozulması, vücuttaki diğer organları da etkileyebilir. Dişler neredeyse bütün yapılarda önemli sağlık sorunlarına yol açabilen enfeksiyonlara kaynaklık edebilir. Tüm bu nedenler- den dolayı diş sağlığımıza özen göstermeliyiz. B) İnsanlarda iki set diş büyür. İlki süt dişleri veya geçici dişlerdir. Doğumdan yaklaşık 6 ay sonra çık- maya başlar ve hemen hemen üç yaşına kadar tamamlanır. Bu dişler 20 tanedir. Yaklaşık 7 yaşında, çocuğun süt dişleri zayıflar ve düşerek yerine 32 kalıcı diş gelir. Akıl dişleri genellikle en son büyüyen dişlerdir. Bu dişler 18-20 yaş civarında çıkar. Bazı insanlarda da hiç çıkmaz, çene kemiğinde gizli kalır. Dişin çıkma zamanları kişinin kemik yaşıyla ilgili genetik bir olaydır. C) Hafif bir gülücükle bile ortaya çıkan, ağzımızın içinde inci taneleri gibi dizilmiş olan dişlerimiz, bizim için çok önemlidir. Diş, ağız boşluğu içinde bir uçları alt ve üst çene kemiklerinin içine gömülü, diğer uçları serbest olan küçük kemik görünüm ve sertliğindeki oluşumdur. Dişler sindirim sisteminin başın- da besinlerin ufalanıp parçalanmasına, koparılmasına yardım eder. Konuşmayı ve seslerin doğru bir şekilde çıkmasını sağlar. Ayrıca dişler, estetik olarak yüzle bir bütünlük içindedir. D) Bir dişte taç kısım, ağızda görünen ve mineyle kaplı bölümdür. Mine, dişin en dış tabakasıdır ve dişe şeffaflık verir. Mine, doğada elmastan sonra gelen en sert yapıdır. Dişi en dışından koruyucu bir katman olarak sarar. Büyük bölümü kalsiyum ve tuzlardan oluşur. Duyarlı değildir çünkü içinde sinir hücreleri yoktur. Dentin, diş minesinin altındaki tabakaya denir. Dişin asıl kitlesini oluşturan tabakadır. Sıcağa, soğuğa duyarlıdır. Dentin canlı bir yapıya sahiptir. Gerektiğinde içerdiği tamir hücreleri ile kendini yenileyebilir. Işleyen Zeka Yayınları

5. Uçan sürüngenler ve timsah benzeri avcılar da dahil olmak üzere vahşi yırtıcılar, milyonlarca yıl önce dünyanın en tehlikeli yeri olan Sahra Çölü'nde yaşamıştır. Bu cümledeki çekimli fiille ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Durum fiilidir. B) Geçmiş zamanla çekimlenmiştir. C) Haber kipiyle çekimlenmiştir. D) 3. çoğul kişiyle çekimlenmiştir.

A DENEME-1 SÖZ BÖL 16. Yumurta kabuğu büyük oranda kalsiyum karbonattan olu- şur. Bu cümleden aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çı- karılır? AY Yumurta kabuğunu sağlam yapan, kalsiyum karbonat- tır. B) Yumurta kabuğu, farklı yapılardan oluşur. Yumurta kabuğuna renk veren, kalsiyum karbonattır. D) Kalsiyum karbonat sadece yumurta kabuğunda bulu- nur. 1043'te

D) Sayıların yazımıyla 18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama yanlışlığı yapılmıştır? A) Televizyon sözcüğü, "uzak" anlamına gelen Eski Yu- nanca "telos" ve görmek anlamındaki Latince "visio" sözcüklerinin birleşimiyle oluşturulmuştur. B) Çok sayıda çark ve hareketli parçadan oluşan ilk me- kanik televizyon, yalnızca 1.000 adet satılabilmiştir. C) ilk televizyon kumandası 1950'li yılların başında üretil- di, bu kumanda televizyona bir kabloyla bağlıydı. Ülkemizde ilk televizyon yayını, 1952 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi -İTÜ- tarafından gerçekleştirildi. Diğer sayfaya geçiniz.

11. TORKÇE Avustralya'nın başkenti Canberra, altmış yıl önce kurulmuş yepyeni bir kent. Kent plani varisma sonucunda saptanmis. Kent planı yapılırken bitki örtüsü de hesaba katılmış. Hatta binalar, yollar yapılmadan aŭaclar dikil meye başlanmış. Rehberin dediğine göre buraya 1912 ile 1930 yıllarında altı bin ağaç dikilmiş. Bu yüzden Can- berra, büyük bir park içine kurulmuş örnek bir kent görünümünde. Canberra'nın yolları, binaları öylesine düzeni ve uyumlu ki! Trafik burada da sağdan işliyor. Rehberimiz, Canberra'da hava kirliliği bulunmadığını övünerek söylüyor. Bu güzel kentte, trafik kazası da çok seyrek görülüyor. Bu kazaları da kente gelen yabancılar yapıyor. Bu parçada "Canberra" ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Planlamasının yarışmayla belirlendiğine C) Havasının kirli olmadığına B) Kuruluşuna ağaçların dikilmesiyle başlandığına Trafik kazalarına rastlanmadığına

Her Bu d hang A) Çai C) Um a'nın gili yu ayal i rim is rtlüğ idir? 7 uzlu 15. Yöre, ulaşılmaz kayaların üzerindeki kale ve kilise kalıntıları, asma köprüleri, dik yamaçlarındaki ahşap evleri, nadide orkideleri ve rengârenk kelebeklerin eksik olmadığı çiçekleriyle görülmeye değer bir yerdir. Yakınlardaki Barhal ise Altıparmak Dağları'nın ilerisin- de, en yüksek nokta olan Marsis Tepe'nin karşısında kendinden emin bekler durur. Naznara ve Amanezget mahalleleriyle bozulmamış mimari dokusunu sergile- yen Barhal, başta Karagöl olmak üzere buzul gölleriyle de göz alıcıdır. Öküz, Davar, Deniz gölleri yörenin diğer süsleridir. Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Açıklama B) Tartışma C) Betimleme D) Öyküleme azallikta 19 hayalimde ol dünyamda ya rahatlatıyord 2. Metin Yazmak, ben yazar oldum. okuyucuyla p Çünkü okuyu yaşıyor zaten asla yaşayam karşılaşabilec Bu metinlerde aşağıdakilerde A) Çocukluktan B) Okuyucuyla C) Eserlerinde D) Yazar olma

Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir? A) insanlar neden yağmur ormanlarını yok ediyor? B) Yağmur ormanlarını kimler yok etmektedir? C) Insanlar yağmur ormanlarından nasıl yararlanmak- tadır? D) Yağmur ormanlarının yok edilmesi iklimi etkiler mi? 21. Yazmaya başlamadan önce yazacaklarınızı zihninizde tasarlar mısınız yoksa masa başına oturduktan sonra kendinizi akışa mı bırakırsınız? Aşağıdakilerden hangisi bu soruya verilmiş bir ce- vap olabilir? A) Yarım kalan yazının başına tekrar oturduğumda önceki yazdıklarımı okur, üzerinde bazı düzeltmeler yaparım. Böylece yazının ve hikâyenin ha yeniden girmiş olurum. asına B) Yazdığım kitapların içeriğiyle ya da ne durumda olduğuyla ilgili paylaşımlar bana pek yaramıyor ne- dense. Hakkında bilgi verdiğim kitapları bitiremiyo- rum. Bir ara Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine bir kitap hazırladığımı, bunun da üçte ikisini tamamladığımı söylemiştim. Aradan yıllar geçti hâlâ bitmedi o kitap. C) Hangi tür yazı olursa olsun onun kafamda dolaştığı bir süre mutlaka olur. Konuyu ana hatlarıyla tasarla- dıktan sonra yavaş yavaş yazmaya başlarım. Gerisi zaten çorap söküğü gibi gelir. D) Yazı dolu günüm pek olmaz. Belli bir süre yazdıktan sonra mutlaka ara vermek isterim. Her şeyin akışın- da gittiği, kendimden çok memnun olduğum durum- larda bile kafamı toplamak için yazmaya ara veririm.

CE A 9. Mabon Kitapçığı » Zamanınızın çoğunu birlikte geçirdiğiniz insanlara dikkat edin. Jim Rohn "İnsan, en çok vakit geçirdiği beş kişinin ortalamasıdır." der. Kişiliğimizin gelişmesinde yakın arkadaşlarımızın etkisini inkâr edebilir miyiz? Her dost benliğimizin inşasına ayrı bir tuğla, dostluğun gücü de o tuğlaların arasına doldurulan harçtır. B TÜRKÇE Bu metinde geçen altı çizili ifadenin "dostlarla" ilgili olarak anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanlarla olan ilişkilerimizi belirlemeleri Hayattaki zorluklara karşı bizi korumaları Şahsiyetimizi şekillendirmede etkilerinin olduğu Bizi hemen hemen her konuda doğruya yönlendirmeleri

7. 8. TÜRKÇE 1. Hangimiz çocukken anne ve babamızın anlattığı masallarla uykuya dalmadık ki? 2. Peki bir masalı bu kadar çok sevdiren şey nedir? 3. Ama bence bu sevgi, masallarda iyilerin kazanması ve bunun sonunda hissedilen mutluluk ile ilgili. 4. Sanırım bu sorunun cevabı, anlatılan masallar ka- dar çeşitli. 5. Hatta bazen gözümüze uyku girmedi ve "Bir daha anlat!" diye başlarının etini yedik. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir metin oluştu- rulduğunda doğru sıralama aşağıdakilerden hangi- si olur? A) 1-2-4-5-3 C) 2-3-5-4-1 B) 1-5-2-4-3 D) 2-5-1-4-3 1. Efendim, "Nedir bu lodosçuluk?" derseniz hemen anlatayım: 2. Eski bir İstanbullu olan babama sordum o bile bilmi- yor. O kadar eski yani. 3. Ben de bundan yıllar önce, çocukken ve şimdiki hâlime göre çok daha meraklıyken bir dergide duy- muştum bu mesleğin adını. 4. Eskiden "lodosçuluk" diye bir meslek varmış. 5. Ilık ilik esen güzelim lodos rüzgârının havayı ya- ladığı günlerde, kıyıyı döven dalgaların denizden Ellerini teplomoun lodorculuk doni

15. II. III. Ne zaman bir kitap alsam, okusam içinde bulunduğum sıkıntılı durumları, hüzünleri, kederleri unu- tur giderim. Bir kitap beni olduğum yerden, durumdan alıp kendi ferah, rahat dünyasına alır. Orada acı duymak, sıkıntı çekmek, mutsuz olmak gibi bir şey yok. Kimisi vardır ki her şeyi romana borçludur. Ondan öğrenir yaşama tutunmayı, yaşama dair bir bakış açısı edinmeyi, gördüklerinin de bir ardı olduğunu. Yaşama üslubunu belirleyen bu kitaplar, bir çeşit bilgelik barındırmaktadır. Kimisi yoğun bir özgürlüğü yalnızca kitaplarla yaşamaktadır. Kitaplar herkesi kucaklayan, herkese dikkatle yaklaşan, kapısını herkese gönül rahatlığı ile açan ve hiç kimseden korkmayan yegâne şeydir. Bu yüzden ben de kitapları çok sevdim. Onlar gibi yaklaş- tim insanlara. ✓ Numaralanmış metinlerden hangileri "Kitap, okulların en verimlisidir." sözü ile aynı iletiye sahiptir? Yalnız I B) Yalnız II SI ve III D) II ve IIII

11. Türkiye'de şiir, hemen herkesin yolunu düşürdüğü bir ev gibi. Ama Türk şiiri genelde, geleneği olan dergilerde ürünleri görülen şairlerin kanalıyla akıyor. Bizden şair adı istediklerinde ise ya edebiyat tarihine geçmiş, klasik değeri kazanmış ustaları yahut çağdaşımız, okuyup sevdiğimiz şairleri söylüyoruz. Bunda şaşılacak bir durum yok elbette. Çünkü dola- şımda olan ve genel kabul görmüş şiir budur. Peki, gerçekten de Türkiye'de şiir dendiğinde herkes aynı şeyi mi düşün- mektedir ve şiir sadece bir kanaldan mı akıp gitmektedir? Aşağıdaki yargılardan hangisi bu metindeki altı çizili cümle ile anlatılmak isteneni destekler? AXŞiir, duygusal bir sığınak niteliği taşır. B) Türkiye'de insanlar şiirle çok ilgilidir. C) Dergiler şairlerin gelişmesi için önemlidir. Türk insanı şiir konusunda çok yeteneklidir.

İstanbul'un fethinden sonra Galata Kulesi, farklı amaçlarla kullanıldı. 1509 yılında meydana gelen depremde ciddi zararlar gördü. O devrin önemli mimarlanndan Hayrettin tarafından onarıldı. Ka- nuni Sultan Süleyman döneminde hapishaneye çevrildi. 1500'lerin sonlanna doğru ise Takyüddin Efendi tarafından buraya bir rasathane kuruldu. 18. yy'in ilk çeyreğinde Galata Kulesi, bitmek tű- kenmek bilmeyen İstanbul yangınlarına karşı gö- zetleme kulesi olarak kullanılmaya başlandı. Ka- derin bir cilesi olarak aynı yüzyılın sonlarında ku- lenin kendisi de yandi maalesef. Aradanyanmasır geçmeden tekrar yanan Galata Kulesi'ne III. Se- limve II. Mahmut dönem lerinde cumbalar eklen- di. Cumhuriyet dönemin de bir restorasyon daha geçiren Galata Kulesi, bugün restoran ve seyir te- rası olarak hizmet vermektedir. Bestemate A Bu parçada Galata Kulesi ile ilgili aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? A) Kim tarafından yapıldığına B) Başından geçen felaketlere C) Hangi amaçlarla kullanıldığına D) Günümüzdeki kullanım amacına

Görsel ve Grafik Okuma-Yorumlama 2. İklim Değişikliğiyle Mücadeledeki "İsteksizlik" Canlı Türlerini Tehdit Ediyor Bilim insanlarına göre, insanlığın neden olduğu küresel iklim değişikliği, gezegendeki en önemli yaşamsal tehditlerden birini oluşturuyor. Gerekli adımlar atılmazsa biyoçeşitlilik açısından dünyanın en zengin bölgelerindeki canlı türlerinin yarısı bu yüzyıl sonunda yok olabilir. İklim değişikliğiyle mücadelede ABD gibi özellikle gelişmiş ülkeler "isteksiz" CO, Son 650 bin yılın hiçbir döneminde karbondioksit oranı bugünkü kadar yükselmedi. Son 30 yılda küresel hava sıcaklığında sürekli artış görüldü. Son 1400 yılın en sıcak 30 yılı 1983 - 2012 arasında yaşandı. CO² KARBONDİOKSİT SALINIMI EN YÜKSEK ÜLKELER ÇİN %29 ABD %19 CO²) M BM İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ 4 1992'de imzalandı, 21 Mart 1994 tarihinde yürülüğü girdi. Uluslararası alanda iklim değişikliğiyle mücüdelenin hukuki temellerini oluşturuyor. ULUSLARARASI ALANDA ATILAN ADIMLAR AVRUPA BİRLİĞİ %9,6 CO² Atmosferde biriken karbondioksit ve metan gazı saviyesi sanayileşme öncesine kıyasya %40 arttı. CO² HİNDİSTAN %6,8 karbondioksit emisyonu en yüksek seviyelerde bulunuyor. KYOTO PROTOKOLÜ 2005'te yürürlüğe girdi. Protokol ile yüksek sera gazı emisyonuna sahip ülkeler farklı oranlarda sera gazı emisyon azaltımı ve sınırlandırması gibi yükümlülükler üstlendi. Ancak ABD ve Avustralya gibi ülkeler bu protokolü imzalamadı. 12 Çin, ABD, Hindistan, Rusya ve AB ülkelerinde RUSYA %5 1 CO² CO2 JAPONYA %4 1 CO2 PARIS ANLAŞMASI 2015'te kabul edildi. 2020 sonrası iklim değişikliği rejiminin çerçevesini oluşturan Paris Anlaşması'nda ise iklim değişikliğiyle mücadelede farklı bir yöntem hedefleniyor. İklim değişikliği ile ilgili bilgilerin yer aldığı bu görselden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylene mez? A) Küresel iklim değişikliğini önlemek adına uluslararası birkaç çalışma olmasına rağmen ABD gibi gelişmiş ülkelerin bu konuda isteksiz davrandıkları görülmektedir. B) Sanayileşmenin artması, atmosferde biriken karbondioksit ve metan gazı seviyesinin yükselmesinde rol oynayan etkenlerden biridir. C) Küresel iklim değişikliğinin yol açacağı sonuçlardan biri de bugün var olan canlı türlerinin bir bölümün 2150 yılında artık görülmeyecek olmasıdır, D) Küresel hava sıcaklığında geride bıraktığımız 30 yılda şürekli yükselme görüldüğü için karbondioksit sev yesi tüm zamanların en yüksek düzeyine ulaşmıştır. 1.

Sürücülerin özellikle gün doğumunda ve gün batımında güneş ışığından etkilenmemek için kullan- dıkları güneşlikler faydalı olsa da bu güneşliklerin görüş alanını kısıtladığı da bir gerçek. Bir fir- manın geliştirdiği sanal güneşlik bu sorunu hayli teknolojik bir yöntemle çözüyor. LCD ekran ile kamera ve görüntü işleme tekniklerinin birlikte kullanılmasıyla geliştirilen sanal güneşlik sade- ce güneş ışığının sürücünün gözüne gelen kısmını kapatıyor ve geriye kalan kısmı saydam ka- lıyor. Böylece sürücünün gözlerinin kamaşması engellenerek yolu rahatlıkla görmesi sağlanıyor. Bu metnin konusu aşağıdakilerden hangisidir? A) Sürücülerin araç sürerken konforunun artması B) Araçlardaki sanal güneşliğin faydası TÜRKÇE O Teknolojinin insan hayatına etkisi DY Sıradan aletlerin yeni teknolojilerle iyileştirilmesi