Paragraf Soruları

yal- bir cak ça ar- Sor 126 I. Son sınıftaki öğrencilerin hataları idare tarafından affedilmedi. II. Bu sorunlar yüzünden seni kaybetmek is- temezdim. III. Giden değerlerimizin arkasından toplum- ca bakakaldık. IV. Kitabın son kontrollerini yaparken büyük bir hatayı farkettim. A) I Numaralanmış cümlelerin hangisinde birle- şik sözcüklerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? B) II C) III D) IV 8. SINIF TÜRKÇE

ğerlendirme Sınavı 4 12. Örneklendirme: Cümlede ya da paragrafta verilen dü- şünceyi daha anlaşılır hâle getirmek, somutlaştırmak, açıklamak için konuyla ilgili örnekler verilmesidir. Tanık Gösterme: Kişinin ortaya attığı duygu veya dü- şüncelerini daha somut ve inandırıcı hâle getirmek ama- cıyla yazar, şair, bilim insanı vs. gibi tanınmış kişilerin sözlerinden alıntı yapılmasıdır. Sayısal Verilerden Yararlanma: Düşüncenin kanıtla- nabilmesi için istatistiksel bilgilerden, anketlerden ya da grafiklerden yararlanılmasıdır. nelo mo 2 mon Aşağıdaki metinlerin hangisinde tanımları verilen düşünceyi geliştirme yollarından herhangi biri kulla- nılmamıştır? ma A) Deneme, büyük savlar içermez. Daha çok duyguya, sezgiye, birikime ve akla dayanır. Denemede yazar kendi birikimini, içinden geçenleri özgürce aktarır. Bu nedenle Nurullah Ataç deneme için "Deneme ben nebed ülkesidir." der. Bu görüşe katılmamak elde değildir. B) Konusu savaş, yiğitlik, kahramanlık ve vatan sevgi- si olan; bir olayı veya tarihî bir hadiseyi coşkulu bir şekilde anlatan şiirlere 'epik şiir" denir. "Epik", efsa- nelerle değişikliğe uğramış tarihî bir olayın izlerini ta- şıyan, bir milletin hayal gücünü en çok doyurabilecek posueren eski edebiyat biçiminin adıdır. C) Türk insanı kendi sesi olmuş, sorunlarını dillendire- rek bir bakıma kendisiyle dert ortağı olmuş şairlerini hep sevdi; onlara sahip çıktı ve onların şiirlerini bir astfel töre gibi kuşaktan kuşağa aktardı. Böyle olmasaydı, okur-yazarın yok denecek kadar az olduğu bir top- Blumda Yunus hâlâ ilahilerini söyler miydi? Karacaoğ- lan sazıyla köy köy dolaşmaya devam eder miydi? D) Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü (OECD) ve- rilerine göre kentsel nüfus yoğunluğu en üst sıralar- da yer almaktadır. Yıllık motorizasyon oranı, Türkiye ekonomisinin büyümesine bağlı olarak %4,5 oranın- pedda artmaktadır. 2000 yılından bu yana İstanbul'un nüfusu iki katına çıkmış ve hâlen yıllık %2'lik bir hızla artmaya devam etmektedir. olliebr

VITAMIN 3 6 5. Mars'ta insan kolonilerinin kurulması isteniyorsa insan- ların hayatlarını devam ettirmesini sağlayacak temel ihtiyaçların yerel kaynaklardan elde edilmesi çok önem- lidir. İnsanlı Mars yolculuklarının önündeki en büyük en- gellerden biri, bu görevler için ihtiyaç duyulan yüksek miktardaki oksijenin nasıl elde edileceğidir. Astronotları Mars'a taşıyan bir uzay aracının geri dönmesi için 25 ton oksijene ihtiyaç vardır. Bu miktarda oksijeni Dünya'dan Mars'a taşımak ise hayli zordur. Bu nedenle Mars'ta bol miktarda bulunan karbondioksiti oksijene çevirebilen sis- temlerin geliştirilmesi bu soruna çözüm olabilir ki Mars'ın atmosferi büyük oranda (yaklaşık %96) karbondioksitten oluşuyor. Fotosentez yapabilen canlılar karbondioksiti ve suyu, güneş enerjisi ile oksijene ve besin maddeleri- ne dönüştürebildiğinden bitkilerin bu yapısı teknolojiyle geliştirildi ve aynı işi yapabilecek cihaza MOXIE ismi verildi. Bu amaçla MOXIE, 30 Temmuz'da Mars yolculuğuna başlayan ve 18 Şubat'ta Mars'a ulaşması planlanan NA- ebs SA'nın Perseverance keşif aracına koyularak Mars'ın atmosferindeki karbondioksiti oksijene dönüştürmek için yola çıktı. star nebnitsM enlaipnisd bisillebröses ollexeiad ne Verilen metnin konusu aşağıdakilerden hangisidir? 18lika A) Mars yolculuklarının güvenli şekilde gerçekleşmesini sağlayan aygıt B) NASA'nin Perseverance isimli keşif aracının Mars'a gitme amacı ebr C) Fotosentez yapabilen canlıların Mars yüzeyinde ko- lonileştirilmesi 51 Mars'ta insanların ihtiyaç duyacakları oksijeni sağla- mak için yapılan atılım Diğer sayfaya geçiniz.

6. Türk tarihinden ve kültüründen söz edilirken Türklerin kullandığı alfabelerden de bahsedilir Bu alfabelerin kö- keninin ne olduğu, hangi yazı türünden geldiği hakkında bilgiç edalarla değerlendirmeler yapılır Sonra bu alfa- belerin çoğunun Türkçemizin ses yapısına uymadığı açıklanırke bundan duyulan üzüntü dile getirilir. Bütün bunlar için bir sürü zaman ve emek harcanır.- Bu metin aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülürse yapılan çalışmalarda farkına varılmayan bir durum- dan söz edilmiş olunur? 108 A Fakat bu alfabelerin, hangi coğrafyalarda, hangi za- manlarda, hangi şartlarda alınıp kullanıldığı soruları kimsenin aklına gelmemiştir. B) Fakat bütün bu emekler ve yazılan onca yazı konuyu aydınlatmaya yetmemiştir. C) Bundan dolayı tüm araştırmacıları hem devletçe hem de vatandaşlarca tebrik edip desteklemeliyiz. D) Hâlbuki gerçek bir Türk alfabesinden söz etmek mümkün değildir. KE iç et S Ö h UJ S B

A) I-11-IV-1 C) 1-11-1-W 102 DHV 1. Bir soruya karşılık bulmą, bir konuda bilgi edinme, gibi hoşça vakit geçirme gibi II Omegin bir köşe yazısını ya da bir düşünce yazısını okurken takınacağımız tutumia, bir romanı ya da öy- küyü okurken takınacağımız tutum birbirinden farklı olur Il Amacımız bizi belirli bir etişim konumuna sokar IV. Metinle iletişime girebilmek için izleyeceğimiz yolu, takınacağımız tutumu belirleriz Adini koyalım ya da koymayalım bizi okumaya yön- lendiren bir amacimi yandig Yukarıda karışık olarak verilen cümlelerden kuralli ve anlamlı bir metin oluşturulmak istenirse doğru siralama nasıl olmalıdır? AN-1-V-- C) V-1 --- BV-1-1-1-N D-N-1-V-I

Bizde de gerçekten bir uçurum vardi bu iki dil arasın- da II. O kadar ki hala çabalayanlanı ayıplayan, kötüleyen, lekeleyen kollorto kişiler var. Halk diliyle kitapignin dili arasındaki ayrılığın göze battığı yerde mil kültür gelişemiyor demekt IV. Bunca gayretlerimize rağmen bu uçurumu kaldırma işinin başında sayılınz 11-1V Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- turmak istenirse sıralama nasıl olmalıdır? Al-IV-1-11 B-1-1-NV 1-1-IV-1 Ⓒ) |--|-| 98

day etr Daştır ilerder 8. Divan şiiri geleneğindeki şairlerin hemen hepsi, Türkçe- nin yanı sıra Arapça ve Farsçayı da bu dillerde güzel şiir- ler yazacak kadar iyi bilen, eğitimli kişilerdir. Divan şiirleri; soyut, yüce ve ideal olana yönelik sanat kaygısı güdüle- rek yazılan şiirlerdir. Dolayısıyla bu şiirleri tüm toplumun anlaması beklenemez. Bu şiirlerde somut ögelerden çok, soyut ögeler; gerçek güzellerden çok, hayalî güzeller; günlük hayatın gerçeklerinden çok, efsanelerin, tarihin ve dinî ögelerin kendine özgü gerçeklikleri ağır basmıştır. Divan şiirlerinde belirli kalıplar kullanılmıştır. Şiirler sade- ce bu kalıplara göre aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Bu metinden "divan şiiri" ile ilgili aşağıdakilerden han- gisi çıkarılamaz? A) Herkesin anlayabileceği şiirler değildir. B) Şiirler, gerçeküstü ögeleri barındırabilmektedir. C) Belirli kalıpların dışına çıkılmamıştır. D) Şiirlerde toplumsal sorunlar ele alınmıştır.

A LGS HAFTA SONU BİREYSEL PERFORMANS A) B) C) 2 ve 3. soruyu aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. 2. Bu metinde aşağıdaki sorulardan hangisinin ce- vabı yoktur? D) Insanlar dişlerini temizlemek için tarih boyunca pek çok yönteme başvurmuş. Bu amaçla kuş tüyleri, hayvan kemikleri hatta kirpi dikenleri bi- le kullanmışlar. Lifli yapıdaki bazı ağaçların dal- larından yaptıkları fırçalarla dişlerini temizleyen- ler de olmuş. Bu şekilde dişlerini temizleyenler günümüzde hâlâ var. Günümüzde kullandıkla- rımıza benzeyen diş fırçaları yapmayı ilk kez Çin- liler düşünmüş. Bu ilk diş fırçalarını yaparken hayvan kılları ve bambu kamışları kullanmışlar. Daha sonra gezginler diş fırçalarının Avrupa'da yaygınlaşmasını sağlamış. Zaman içinde farklı malzemelerden de diş fırçası yapılmaya başlan- mış. Kılları naylon olan fırçalarsa ilk olarak 1938 yılında üretilmiş. A) Diş fırçası kullanmak, ilk olarak hangi uygarlıkla başlamıştır? B) insanların diş temizlemede kullandıkları madde- ler nelerdir? C) Diş fırçalarının Avrupa'da yaygınlaşmasını kim sağlamıştır? 17 MART 2023 D) Naylon kıllara sahip diş fırçaları ilk kez kaç yılın- da üretilmiştir? İsim-fiil (Ad eylem) 3 3 4 4 3. Öğretmeni tarafından, bu metinde geçen isim-fiil (ad eylem), sifat-fiil (ortaç), adlaşmış sifat-fiil ve zarf-fiil (ulaç/bağ-fiil) sayısını bulması istenen bir öğrenci aşağıdakilerden hangisini işaretlerse doğ- ru cevabı vermiş olur? Not: Aynı kelime tekrarlanmışsa o da sayılacaktır. Sifat-fill Adlaşmış Zarf-fill (Ortaç) sifat fill 3 4 5 3 TÜRKÇE-8 223 3 4 ve 5. soru DOĞA KOLEJİ 3 (Bağ-fill/Ulaç) 2 3 2 17-27 bat se ülkede cunur gorisi Kazal tır. Ka . Ya . Ya re Y a 4. BL CU 5. A B UL C C

Biz sıradan insanlar sadece beş duyu organi- mizla çevremizdeki gerçeklikleri algılamaya ça- lışırız. Sonra da zihin gücümüzü kullanarak tes- pit ettiklerimizi yerli yerine koymaya çalışırız. Her şeyi anlamak çok da kolay değildir. Söz ge- limi, şimşeği önce görür sonra sesini işitiriz. Bi- lim olmasaydı iki farklı olay zagledersk ışık hızı ses hızından çok daha fazladı Duye organlarımız kolaylıkla bizi aldatabilir. Sanatçı- lar bizlerden farklıdır. Onların sanki beş yerine on beş duyu organı vardır. Bizler bakarken onlar görürler. Sezgileri son derece güçlüdür. Gözleri ile göremediklerini kalpleri ile görürler. Gerçek- ler ayrıntılarda gizlidir. Ayrıntıları ikinci gözler ile yakalarlar. Bizler "bardak" der geçeriz. Onlar aynı bardakla yaşam felsefesini anlatırlar. Fırça darbeleri ile tek bir resimde beş yüz kitap ile açıklanamayacak sırları açığa çıkarırlar. Paragrafa göre bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Örnekleme c) Onaylama B) Karşılaştırma D) Alay etme

Canım insanoğlu! Büyüktedir gözü hep, elindekiyle yetinmez, çevresini boyuna genişletmek ister. Gözünün gördüğü, kulağının işittiği bir şey olsun da ne olduğunu anlamasın, bir türlü katlanamaz. Uğraşır, didinir, öğrenmek için gücünü esirgemez, pek yorulup bitkin düşünce de gene "Yenildim." demez, bir yalan uydurup ona inanır. Insanoğlunun mutluluk arkasından koştuğunu sanırlar oysaki asıl ereği sevinç, şu filozofların söylediği "bilme" den doğan sevinçtir. Pascal Evren kişiyi ezse de kişi evrenden uludur; ezildiğini, evrenin üstünlüğünü bilir; evren ise bilmez. lyor. Kişilerin en ürkeğine, canını en sevenine bakın; en müthiş doğruları bilmek dileğini onda bile bulursunuz. RIYE Bu parçada, öne sürülen düşünceyi geliştirmek için 1. Tanık gösterme II. Benzetme III. Karşılaştırma yollarından hangilerine başvurulmamıştır? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) ve III.

4. Canım insanoğlu! Büyüktedir gözü hep, elindekiyle yetinmez, çevresini boyuna genişletmek ister. Gözünün gördüğü, kulağının işittiği bir şey olsun da ne olduğunu anlamasın, bir türlü katlanamaz. Uğraşır, didinir, öğrenmek için gücünü esirgemez, pek yorulup bitkin düşünce de gene "Yenildim." demez, bir yalan uydurup ona inanır. İnsanoğlunun mutluluk arkasından koştuğunu sanırlar oysaki asıl ereği sevinç, şu filozofların söylediği "bilme" den doğan sevinçtir. Pascal Evren kişiyi ezse de kişi evrenden uludur; ezildiğini, evrenin üstünlüğünü bilir; evren ise bilmez." diyor. Kişilerin en ürkeğine, canını en sevenine bakın; en müthiş doğruları bilmek dileğini onda bile bulursunuz. med Bu parçada, öne sürülen düşünceyi geliştirmek için 1. Tanık gösterme II. Benzetme III. Karşılaştırma RIYE yollarından hangilerine başvurulmamıştır? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) I ve III. 151

IV Bütün kitaplarımda yaşad "Fesleğen" kitapları da yaşadığım bir hik eder. Kitapta Seyyah ile Fesleğen'in tanışması gerçekl Numaralanmış metinlerden hangisi "Kendini nasıl keşfettin ve lenmiştir? A) I. B) II. A) I. C) III. C) III. 5. (1) Yeterli ve dengeli beslenmek beden ve ruh sağlığımız için büyük öneme sahiptir. (II) Beslenmek, sadece açlık duygusunu bastırmak anlamını taşımamaktadır. (III) Bes- lenmek; yaşam kalitesini yükseltmek, sağlığı korumak ve geliştirmek anlamlarını da taşır. (IV) Bu yüzden insan canı her istediği ölçüde beslenmemeli, bazen hoşuna giden ve tüketmekten büyük keyif aldığı besinleri (ham- burger, cips, pizza...) dilediği her zaman tüketmemelidir. Mozaik Bu metnin ana düşüncesi numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir? B) II. DV.

6. ABD'nin Las Vegas kentinde düzenlenen dünyanın en büyük tüketici elektroniği fuarında yapay zekâli otomobil prototipi "Concept-i" tanıtıldı. Concept-i gelecekte otomobillerde kullanılabilecek teknolojileri tanıtmak amacıyla tasarlanmış Concept-i insanların gereksinimlerini anlayıp yaşamlarını kolaylaştıran bir yapay zekâ sisteminden yararlanıyor. Bu sistem sayesinde otomobil, sürücünün sorularına cevap verebiliyor, duygularını algılayabiliyor ve sürücüyle iletişim kurabiliyor. Ayrıca otomatikleşmiş araç teknolojilerini kullanarak sürüş güvenliğini artırmaya yardımcı oluyor. Örneğin Concept-i sürücünün üzgün olduğunu algılarsa kontrolü ele almak için sürücüye teklifte bulunuyor. Sürücü teklifi kabul ederse onu istediği yere güvenli bir şekilde ulaştırıyor. Yolu, hava şartlarını, trafiği kontrol ederek otomobili otomatik olarak kullanıyor. Consept-i âdeta geleceğin biçimlenmiş hâli. Bu metne getirilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Yapay Zekâ Uygulamaları Gel Geleceğin Arabası OTELIK TAFIRLARY BOtomobil Teknolojisindeki Gelişmeler D) Otomobil Fuarı

a $ DOĞA KOLEJİ 4. 0 17-27 Eylül tarihlerinde Türkmenistan'ın Aşka- bat şehrinde yapılan 5. Asya Olimpiyatları, 64 ülkeden 21 spor branşında yaklaşık 5 bin spor- cunun katılmasıyla gerçekleşti. Yüzme kate- gorisine; Türkiye, Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan ve Çin'den dokuz sporcu katılmış tır. Katılımcılarla ilgili bilinenler şunlardır: . . ● Yarışa en çok sporcuyla katılan ülke Çin'dir. Yalnızca Özbekistan ve Kazakistan'dan bi- rer sporcu katılmıştır. Yarışı art arda bitiren sporculardan hiçbiri aynı ülkeden değildir. Yarışın sonunda; birinci, beşinci ve sekizin- ci sırayı aynı ülkenin sporcuları almıştır. • Her Türk sporcunun ardından bir Çin spor- cu yarışı bitirmiştir. Buna göre yarış sonunda hangi iki ülkenin spor- cularının sıralamadaki yeri kesinlikle bilinebilir? A) Çin ve Türkiye B) Türkiye ve Özbekistan C) Çin ve Türkmenistan D) Özbekistan ve Çin 5. Verilen bilgilere göre Kazak sporcunun, yarışı ka- çıncı sırada bitirmiş olması mümkün değildir? A) İkinci B) Üçüncü C) Dördüncü D) Dokuzuncu

(B) C) D) Test - 2 9014 Ek doğru davranışlarda bulunmak, doğru bir insan olmak ve değerler hakkında düşünme pratigidir. Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisinin konusu etikle ilgili değidir? A) 1896 yılında başlayan olimpiyat sporları dostluğun, dürüstlüğün ve centilmenliğin simgesi. Buna "olimpi yat ruhu" deniyor. Bu sporlar vücudun yanı sıra zihni, iradeyi ve ruhu da güçlendiriyor ancak işin ucunda her sporcunun rüyası olan olimpiyat madalyası, dünya çapında üne kavuşmak ve milyon dolarlık reklam anlaşmaları olunca, bazen olimpiyat ruhu unutulup yanlış yollara sapılabiliyor. Hayal kırıklığı oluştursa da hemen hemen her spor organizasyonunda bir doping skandalıyla karşılaşmak artık sıradan hale geldi. Dopingi engellemek pek de mümkün görünmüyor. En ünlü doping skandalini hatırlayalım: Naim Süley- manoğlu'nun altın madalya aldığı 1988 Seul Olimpiyatları'nda Ben Johnson, 100 metrede dünya rekoru kırmasına rağmen doping yaptığı için diskalifiye edildi. Rekoru kayıtlardan çıkarılan Jonhson'un altın ma- dalyası Amerikalı Carl Lewis'e verildi. Bilim, insanoğlunun yöntemli bir şekilde evreni anlama çabasıdır. Mutlak bir gerçekten daha çok yanlışlığı kanıtlanabilir, sınanabilir bilginin peşindedir. Bu bilginin üretilmesinde bilim insanlarının kişisel duygu ve zaaflarının etkisi en aza indirilmeye çalışılır fakat önceki sayılarımızdaki "Belirsiz Bilim" ve "Ay Işığında Füzyon" yazılarından da hatırlayacağınız gibi bilim dünyasında yanlılık, sahtecilik gibi davranışlar olagel- mekte. Bu saygın ve eğitimli insanların dünyasında nasıl oluyor da kural dışına çıkılıyor, bilim insanları neden hem bizi hem de meslektaşlarını kandırmaya çalışıyor? Bilim insanının dışa yani topluma karşı da sorumluluğu vardır. Örneğin, deney adı altında bilimsel da- yanağı olmayan vahşi uygulamalar yapmaz. Projelerinin var olan risklerini açıklar, insanları kötü niyetli kullanımlara karşı uyarır; zararlı olabileceğini bildiği hâlde araştırmalarını sürdürmekte direnmez ya da beklediği getiri, götüreceklerinden azsa o araştırmasına devam etmekten vazgeçer. Bilim insanlarının doğa ve yaşam birlikteliği konusunda kamuoyunu bilgilendirme, aydınlatma ve uyarma yükümlüğü vardır ama bu yükümlülük de ulaşılan bilimsel veriler, sonuçlar ve bilim ahlakı ilkeleriyle belirlenmiştir. Kosta Rika'da yaşayan bir su kertenkelesi türü suyun altında 16 dakika boyunca kalabiliyor. ABD'deki Binghamton Üniversitesinden bilim insanları bu kertenkelenin su altında uzun süre kalabildiğini belge- leyen bir araştırma yaptı. Araştırmayı yürüten bilim insanlarına göre kertenkele avlanmak ve diğer av- cılardan korunmak için suyun altına saklanıyor. Su altındayken de başının üzerinde bir hava baloncuğu oluşuyor ve hayvan bu baloncuk sayesinde nefes alıp veriyor. Bilim insanları ayrıca kertenkelenin boğa- zında ve başında yedek hava ceplerinin bulunduğunu, bu sayede hayvanın suyun altında daha uzun süre kalabildiğini düşünüyor.

9. Ave • · ● Avrupa Ülkeleri Bilgilendirici ve tanıtıcı reklam Tarafsız sunum Reklamcılığın düzenlenmesi Sağlık sektörüne reklam kısıtlaması D 0 ● O Afrika Ülkeleri Yönlendirici ve koşullandırıcı reklam Taraflı sunum Düzenleme daha az veya hiç yok Az kısıtlama ve reklam özgürlüğü Bu tabloda verilen sağlık sektöründeki doktor ve hastane reklamlarıyla ilgili karşılaştırmadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Sağlık sektörüne yönelik reklam kısıtlaması yapılmamalıdır. B) Sağlıktaki taraflı reklamlar gelişmiş ülkelerde görülmemektedir. C) Gelişmemiş ülkelerde bazı sektörlerin çıkarı kamusal çıkar- dan öndedir. D) Yeterli ve tarafsız düzeydeki reklam sağlık sektörü açısından olumlu sonuçlar vermektedir. 11.