Paragrafta Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamTÜRKÇE
6.
Empresyonizm (izlenimcilik). 19.
yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın
ilk çeyreğinde Fransa'da başlayan
ve daha sonra diğer ülkelere yayı-
lan resim sanatı akımına verilen
addır. Bu akım, resim sanatında
gerçek bir devrim olarak nitelendi-
rilmiştir
Empresyonistler bir anlık işik titre-
şimleri içinde dünyayı görüp gös-
terme çabalarıyla sanata o güne
kadar olmayan bir dünya görüşü
getirirler, hafif ve hızlı fırça vuruşla-
ni kullanırlar Empresyonizmde çiz-
gisel perspektif anlayışı yerini ha
va perspektifine bırakır.
Empresyonizm kelimesi, Claude
Monet'in Izlenim: Gündoğumu adlı
resminden kaynaklanır. Resim, fo-
toğrafçı Nadar'ın Daunou sokağın-
daki eski stüdyosunda. 15 Nisan
1874'te açılan sergide sergilenir ilk
olarak
Empresyonistler açık havada bulunan eşyaların renk go-
rünümlerinin günün her saatinde değişik olduğu anlayışı-
ni getirirler. O güne kadar resmin vazgeçilmez gerçeldiği
olarak kabul edilen biçim, önemini yitirir. Sanatçının do-
ğayı yansıtma çabaları, ışık, renk, hava ve an kavramla-
rinin ön plana çıkmasıyla birlikte, gözün duyarlılığına da-
yanan, izlenimlerle oluşan anlatımcı bir ifade kazanır.
Bu metinden hareketle empresyonizmle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
maz?
A) Monet'in Gündoğumu adlı eseri ilk kez bir fotoğraf sanatçısının eski stüdyosunda sergilenmiş-
tir
B) Fransa'da başlayan empresyonizm büyük bir etki alanı oluşturarak farklı ülkelere yayılmıştır.
D) Akıma göre önceleri ön planda olan biçim; yerini ışık renk ve izlenimlerle ifade edilen anlatı-
ma bırakmıştır.
tlari asağıdaki metne göre cevaplaviniz.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam7. ETKINLIK Metni okurken aldığınız notlardan yararlanarak metni
iniz.
8. ETKINLIK "6 Mart 1915 Gecesi" adlı metinle aşağıdaki Çanakkale
önünden karşılaştırınız.
şiirin
dev
ÇANAKKALE
Övün ey Çanakkale, cihan durdukça övün!
Ömründe göstermedin bin düşmana bir gün.
Sen bir büyük milletin savaşa girdiği gün,
Başına yüz milletin birden üşüştüğü yersin!
Sen savaşa girince mızrakla, okla, yayla.
Karşına çıktı düşman çelikten bir alayla.
Sen topun donanmayla, tüfeğin bataryayla,
Neferin ordularla boy ölçtüğü yersin!
Nice tüysüz yiğitler yılmadı cenk devinden,
Koştu senin koynundan çıkar çıkmaz evinden.
Sen onların açtığı bayrağın alevinden,
Kaç bayrağın tutuşup yere düştüğü yersin!
Faruk Nafiz ÇAMLIBEL
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamAşağıda verilen Nasrettin Hoca fikrasını okuyunuz. Ardından fikrada yer alan alimlerin,
Borular hangi amaçla sorduklarını belirleyiniz.
Nasrettin Hoca, alimlerin sorduğu sorulara neden ölçülemeyecek birimleri kullanarak
cevap vermiş olabilir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşırız.
ok
egina
Hoca ve Üç Alim
Hoca'nın yaşadığı devirde üç dlim, memleket memleket dolaşıp gezdikleri yerlerdeki
alimlerle her türlü konuda tartışırlar. Bir gün yollan Hoca'nın oturduğu şehre düşer. Onlar
"Bu şehirde oturup tartışılacak şöhretli birisi var mı acaba?" diye araştırmaya başlarlar.
Onlara mizah dünyasının ve nüktedanlığın sultan Hoca'yı tavsiye ederler.
Günlerden bir gün padişahin sarayının önündeki meydanda büyük tören düzenlenir.
Oraya üç âlimin yanı sıra Hoca da davet edilir. Haber iletildikten sonra, asasını alarak
eşeğine binip gelir. O, geleneğe uyarak tüm âdetleri yerine getirdikten sonra selam verir.
Daha sonra padişaha dua edilir. Sohbetin başında Hoca'ya üç alimin amacını söylerler.
Hoca, "Çok güzell Sorunuz varsa sorabilirsiniz. Cevaplamaya hazırım." der.
Alimlerden birisi sözü açarak "Hoca, dünyanın merkezi neresidir?" diye sorar.
Hoca, asasıyla eşeğini göstererek "İşte benim eşeğimin sol ön ayağının bastığı yerdir."
der.
O, alim, "Bunu nereden biliyorsun?" diye sorar.
Hoca ise "Inanmiyorsanız oradan dört tarafa doğru ölçmeye başlayın. Eksik veya fazla
olursa bana gelebilirsiniz." der. Alim şaşırarak geri çekilir.
Daha sonra ikinci alim, "Hoca, gökteki yıldızların sayısı kaçtır?" diye sorar.
Hoca ise "Benim eşeğimin derisindeki kil ne kadar ise gökte de o kadar yıldız vardır."
der. Alim, konuşmaya devam eder, "Bunu nasıl ispat edebilirsin?" diye sorar.
Hoca ise "Inanmiyorsanız sayabilirsiniz, az veya çok olursa ancak o zaman haklı ola-
bilirsiniz." der. Alim konuşmasına devam eder: "Yahu Hoca, eşeğin derisindeki kil sayılır
mi?" diye sorar.
Hoca ise "Sanki gökteki yıldızları saymak kolay mı?" diye cevap verir. Alim utanarak bir
daha soru sormaktan vazgeçer. Sıra üçüncü alime gelir. O, "Hoca benim sakalimin kaç kili
vardır?" şeklinde soru yöneltir
Hoca, "Benim eşeğimin kuyruğunda ne kadar kıl varsa o kadardır." der.
Alim tekrar sorar, "Bunu nasıl ispat edebilirsin? der.
Hoca ise "Bunu ispat etmek çok kolay. Sizin sakalınız ve eşeğin kuyruğundaki killan
teker teker kopanınca ikisinin sayısı eşit olmazsa siz haklısınız!"
Alimler bundan sonra Hoca'nın keskin zekasına ve nüktedanlığına şaşınırlar. Kendileri-
ni, büyük bir ustadın huzurundaki öğrenci gibi kabul ederek ona dua ederler.
Isa ÖZKAN, Nasreddin Hoca Fikraları
örne
109
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamGENEL TARAMA TESTİ-1
TEST
22
KAYBOLAN ŞEHRİN SAIRI
Yahya Kemal BEYATLI
"Artik demir almak günü gelmişse zamandan,
Mechule giden bir gemi kalbon hu limandan."
1884 Gercek adi Ahmed Agah olan Yahya Kemal, 2 Aralık'ta
Uskup'te dünyaya geldi.
1902 Istanbul'a gelerek Veta Idadisinde eğitim hayatına
devam etti.
1903 Paris'te çeşitli eğitimler alarak Fransızca bilgisini
geliştirdi.
1913 Istanbul'a dönen Beyatlı, Darüşşafaka'da edebiyat ve
tarih ogretmenliği yaptı.
Arkadaşlarıyla "Dergah" adlı bir dergi kurdu, yazılarıyla
Milli Mücadele'yi destekledi.
1918 Yeni Mecmua'da yayımlanan çalışmalarıyla ilgi odağı oldu.
1922 Bans anlaşması için Lozan'a giden kurulda danışman
olarak yer aldı.
1923 Urfa milletvekili oldu. Cumhuriyetin kurulmasından sonra
Varsova ve Madrid'de ortaelci olarak görevlendirildi.
* 1949 Pakistan Büyükelçisi iken emekli oldu.
1957 Rahatsızlanan Yahya Kemal, tedavisi için Paris'e gitti.
1958 1 Kasım'da Cerrahpaşa Hastanesinde hayatını kaybetti.
Vefatı sonrasında
Çikarilan eserleri
"Kendi Gokkubbemiz" (1961). "Eski Surin
Rüzgarıyla" (1962), "Rubailer ve Hayyam
Rubailerini Türkçe Soyleyis" (1963). "Aziz
Istanbul" (1964), "Eğil Daglar. İstiklal
Harbi" (1966). "Siyasi Hikayeler (1968).
Edebiyata Dair" (1971). "Cocukluğum
Gencligim, Siyasi ve Edebl
Hatiralarım" (1973), "Tarih Musahabelen"
(1975). "Bitmemis Şiirler" (1976),
"Mektuplar ve Makaleler (1977)
TRT HABER
wwwtrhaber.com DO Y TRTHABER
Bu görsellerden Yahya Kemal Beyath ile ilgili,
SOR
- Yazarlığı yanında değişik görevlerde de bulunmuştur.
II. Bazı eserleri vefatından sonra yayımlanmıştır.
III. ilk yazıları bir dergide yayımlanmıştır.
IV. Yurt dışında yazarlık eğitimi almıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) I ve IL
B) Le IV.
C) Il ve III
D) III ve IV.
51
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamAşağıda Van ilinin haritası verilmiştir:
7111 Bina
ADRI
TRAN
See
QARETLER
Milyen
Tube
SA
DIT
WAN LIMARIA
GAN
M
Bu haritadan hareketle aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) ilin dört ilçesi İran'la sinir komşusudur.
B) Birden fazla ilçe merkezi Van Gölü'nün kıyısındadır
Tuşba, Ipekyolu ve Edremit ilçelerinin hiçbir ille sının
yoktur.
D) Gürpinar, Çatak, Bahçesaray, Başkale ilçelerinin birden fazla ille sının vardır.
I STORE
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamAna Düşünce-8
15 MODEL
63
EGITIM YAYINLARI
He-
onu
mu-
de-
iyor
ar-
erin
ere
lan
üş-
şey
aş-
Model Eğitim Yayınları
3. Bizim çocukluk dönemimize şöyle bir bakıyorum da ne ka-
dar değersizmişiz diyorum. Peki, asıl durum bu mu, bizler
şimdiki neslin çocuklarından daha mı değersizdik? Şimdi-
nin çocukları bizlerden daha mı değerli? Değil tabii ki! Şim-
diki çocuklar olması gerekenden daha değerli maalesef.
Söylediklerim kesinlikle yanlış anlaşılmasın. Şimdiki ço-
cuklar değersiz demiyorum. Sadece olması gerekenden
daha değerli olduklarını söylüyorum. Şimdiki ailelerin ço-
cuklarına yaklaşımı maalesef çok yanlış. İyi ya da kötü
olup olmadığına bakmadan çocukların her dediğini yap-
maya çalışıyor aileler. Bunu özellikle çocuklarının maddi
isteklerinde yapıyorlar. Hayat şartlarının zorluğu gereği ço-
cuğuyla gerekli vakti geçiremeyen aileler bu eksikliği ço-
cuklarının her dediğini yaparak kapatmaya çalışıyor.
Aşağıdakilerden hangisi yazarın bu parçada yakındığı
duruma ters bir ebeveyn davranışı olur?
A) Şehir dışında çalışan Ahmet Bey'in eve geldiğinde ço-
cuklarının yaramazlıklarına göz yumması
B) Mesai saatleri uzun olan Ayşe Hanım'ın kızı Arya'nın
zararlı yiyecekler yemesine izin vermesi
C) Mehmet Bey'in oğlu Arda'nın tatilde uzun süre bilgisa-
yar oyunu oynama isteğini reddetmesi
D) Çocuklarıyla haftada birkaç saat vakit geçiren Ali'nin
onların her istediğini yapmaya gayret etmesi
rden
nede-
amaç
için
erek-
rek-
nlığı
ir.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam11. Somut bir kavramın soyut anlamlı bir sözcük yerine
kullanılmasına soyutlama denir.
Aşağıdakilerden hangisinde soyutlamaya örnek
vardır?
A) Bulutlar sevinç gözyaşları döküyor.
B) Rüzgâr, yeni öğrendiği şarkıyı söyler.
C) Bu işler yürek ister, demedim mi?
D) Kalk, komşuya gidelim.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamParagraf Yorumu
Paragraf Anlamı ve
TEST - 47
1.
Gazeteci:
(1) ----
2.
Şair:
- Şair; herkesin gördüğünü farklı görebilen, herkesin duy-
duğunu farklı duyabilen, herkesin birşekilde hissettigini
farklı hissedebilen insandır. Yani şair her şeye farklı pen-
cereden bakar. Özün özü olan şiiri ortaya çıkaran kahra-
mandır şair. Toplumun gören gözü, tutan eli, söyleyen di-
pilmadim
yaratan
dat u
lidir.
Gazeteci:
(11)
Şair:
Yazar
One
su
se
o
- Her insanın bir hedefi vardır, olmalıdır da. Hedefsiz yu-
rüyen erken yorulur. Benim hedefim de öncelikle ve özel
likle geride güzel bir şiir, hoş bir ses birakmaktır. Yoksa
meşhur olmak gibi bir düşüncem yoktur. Geniş kitlelerce
okunmak her şairin hedefi olduğu gibi benim de hedefim-
dir. Fakat bu hedefe varmak için duyguların en seçkinini,
özünü ve en güzelini vermelisiniz okuyucuya. Bunu vere-
bilirseniz okuyucu sizi baş tacı eder.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han-
gisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (1) Sizce şair kimdir?
(II) Edebiyat dünyasında ulaşmak istediğiniz bir hedef
var mı?
B) (1) Şiirin özünü oluşturan şeyler nelerdir?
(11) Niçin şiir yazıyorsunuz?
C) (1) Şiir, topluma neler verebilir?
(11) Okuyucunun gönlünde yer etmenin yolları neler-
dir?
D) (1) Şairleri diğer sanatçılardan ayıran yönler nedir?
(11) Şiire yeni başlayanlara neler önerirsiniz?
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam49. Görsel yarılsama diğer adıyla optik illüzyon adı verilen olay, işık, objenin rengi ve deseni gibi faktörlerin etkisiyle or-
taya çıkar. Bazen algılanan görüntü ile gerçekte var olan görüntü birbirinden farklı olabilir. Örneğin büyük bir karenin
içinde farklı renkteki şeritlerle birbirinden ayrılan siyah küçük karelerin, birleşim noktaları aynı renkte olmasına rağmen
baktıkça farklılaştığı düşünülür.
Bu metinde örneği verilen görsel yanılsama aşağıdaki şekillerin hangisinde oluşur?
A)
B)
AL
c)
D)
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam8. (1) Seralarda yetiştirilen sebze ve meyveler lezzetlerinin bir
kısmını kaybeder ayrıca nakledilirlerken bozulmamalar
için erken hasat edilir ve soğutulurlar. (II) Soğutma işlemi
lezzeti büyük ölçüde azaltır, dokularını ve tatlarını değişti-
rir. (III) Meyve ve sebzelerdeki gevşeme ya da dokularının
un gibi dağılmasının nedeni budur. (IV) Dolayısıyla doğal
yaşam döngülerine uygun zamanda olgunlaşan meyve ve
sebzeler hem daha taze hem de daha lezzetlidir.
Numaralanmış cümlelerden hangisi bu metnin ana fik-
ri olmaya en uygunudur?
A)
B) II
C) III
D) IV
in Surlari"
yor!
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam9.
tongue
6. (1
) Bilgisayarların sayılarla arası iyi olsa da duygulardan pek anlamadıklarını söyleyip dururuz. (I) Ye.
ni çıkan bir yazılım bu durumun yakında değişeceğine işaret. (III) Omron tarafından üretilen "Okao
Vision" adlı yazılım, yalnızca fotoğraftaki yüzlere bakarak fotoğraftaki kişilerin güldüğünü anlamak.
la kalmıyor, ne kadar çok güldüklerini de anlayabiliyor. (IV) Yazılım bunun için üç boyutlu karmasik
yüz tanıma tekniklerini kullanıyor. (V) Bu yazılım fotoğraf makinelerine eklenirse çektiğiniz fotoğ-
raflarda gülen yüzleri kolayca yakalayabilirsiniz. (VI) Daha sonra yüzde beliren gülüşe 0-100 ara-
sında bir puan veriyor, puan 100'e ne kadar yakınsa bu, fotoğraftaki kişinin o kadar çok güldüğü
anlamına geliyor.
10
Bu metindeki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
D).
B) III.
C) IV.
A) II.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamTÜRKÇE
ARALIK AYI DENEME-1
A
Gerol eleştiri yoklugundan yakianlar, genellikle beklediği övgüyü alamadığı için yakwan
"Birde eleştiri de yok eleştirmen de." "Eleştiri kültürümüz gelişmemiş." gibi sozlerine
örneklerinden pek çoğunu okumuş olacaksınız: geçmişi ve bugünü ile ilgili bilginiz, gelec
bir iştir. Eleştireceğiniz tür, her ne ise o konuda donanımlı olmanız gerekir. O turun, yerli
dir ama "Bizde eleştiri pek yoktur." saptaması da dogrudur. Çünkü eleştirmek yoruc
de önemli. Yaklaşımınız hangi kuramdan yana olursa olsun, söz konusu eseri daryd
nelimleriyle ilgili sezginiz olacak. Ele alacağiniz yapiti hangi eleştiri kuramına göre
notlar almanız gerekecek. Yazdiğiniz, gönül almak için yazılmış övgü yazısı, kitap and
eksileri ortaya koymak zorundasınız. Artılar tamam ama eksiler, eleştirdiğiniz kişinin
ya da ısmarlama bir yazı değilse "ele-s-tir-mek" sözcuğunun köküne uygun olarak elemek
meyeceği gibi onun yakın dostlarından yeni düşmanlar edinmenize yol açabilecek
th
14 ve 15. soruları yukarıdaki parçaya göre yanıtlayınız.
14. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
Ay Eleştirilecek türle ilgili yeterli bilgiye sahip olunması gerektiği
or kimi yazarların, blumsuz eleştirilerden hoşlanmayıp tepki gösterdiği
Eleştirisi yapılacak eserin, olumlu veya olumsuz her yönden değerlendirilmesi gerektigi
0) Batı'da eleştiri türünün, bize göre daha düzgün yapıldığı ve eleştiriye önem verwag
15. Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Olay içinde yaşatmak
B) Bilgi vermek, öğretmek
C) Kanı ve inanışları değiştirmek
D) Izlenim kazandırmak
16. Bakacaksın, benzemiyor
Gelen günler geçenlere
Dalacaksın
Bir seviyi anlamak
Bir yaşam harcamaktır
Harcayacaksın
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisſyoktur?
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam6. Ayşe Elif ve Emine; pazar hariç bir hafta boyunca haftanın üç gününü seçerek pilates, yüzme ve koşudan oluşan bir
etkinliğe katılacaklardır. Yapılacak etkinlikle ilgili olarak şu bilgiler verilmiştir:
Her gün en az bir, en fazla iki etkinlik yapılacaktır.
Aynı kişi peş peşe günlerde etkinliğe katılamayacaktır.
Elif cuma günü yüzmeye katılmıştır.
Ayşe ve Elif aynı günlerde etkinliğe katılmamıştır.
Emine; pazartesi günü koşuya, çarşamba günü pilatese katılmıştır.
Hiçbiri aynı gün aynı etkinliğe katılmamıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
A) Ayşe, cumartesi günü pilatese katılmıştır.
B) Ayşe, pazartesi günü koşuya katılmıştır.
C) Ayşe, perşembe günü yüzmeye katılmıştır.
D) Emine, cumartesi günü yüzmeye katılmıştır.
.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam8.
Masai Mera Büyük Antilop Göçü
Masai Mera; antilop, zebra,
zürafa, fil, manda, aslan, leopar,
çita, gergedan, sırtlan, timsah
ve su aygırlarının bir arada
yaşadığı nadir yerlerden biri.
Kenya'daki Masai Mera bölgesi
her yıl bir buçuk milyon
antilobun göçüne sahne
oluyor. Antiloplar yiyecek için
bu yolculuğu yapmak zorunda.
OECD
1
ZANIA
Antiloplar saat yönünde dönerek bir sene sonunda göçe başladıkları
yere geri dönüyorlar.
Antiloplara, zebra ve ceylan-
ların eklenmesiyle iki buçuk
milyona çıkan göç kafilesi,
nehirleri, yırtıcıları ve diğer
engelleri aşmak zorunda. Kafile
bir sene sonunda yaklaşık 300
bin eksikle başladığı yere geri
dönüyor.
Bölgeye bu göçü izlemek
amacıyla her yıl dünyanın
çeşitli ülkelerinden binlerce
turist geliyor ama turistlerin
bölgedeki doğal hayata zarar
vermemesi için attıkları her
adım önceden planlanmış bir
şekilde gerçekleşiyor.
Bu bilgi metninden aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A) İnsanlar antilop göçüne yardım etmektedir.
B) Antilopların bir kısmı timsahlara yem olmaktadır.
C) Antilop göçü insanların ilgisini çekmektedir.
D) Antiloplar gibi başka hayvanlar da bu göçte yer almaktadır.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlambo-
eği
de,
le-
er,
k
1
i
1
18. (I) Düşyeri Çizgi Film Stüdyosu yapimi olan Pepee adlı
çizgi film, 6 Haziran 2008 tarihinde yayın hayatına baş-
müzikleri Ali Tufan Kıraç'a aittir. (III) Pepee çizgi filmi
lamıştır. (II) Çizgi filmin senaryosu Ayşe Şule Bilgiç'e,
adını çizgi filminin başkarakteri Pepee'den almaktır.
zorluğu çeken, sevimli, arkadaş canlısı, öğrenmeye
(IV) Bu karakter, başlangıç bölümlerinde konuşma
açık, mutlu, hayat dolu, ailesi ile kuwetli bir bağa sahip
olan dört yaşında bir erkek çocuktur.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
Al l. cümle tanım cümlesidir.
B) II. cümle nesneldir.
G) III. cümlede çizgi filmin ismini nereden aldığı söy-
lenmiştir
.
D) IV. cümlede nitel sözcüklere yer verilmiştir.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam15.) Osman, Nesrin, Nazlı, Yusuf, Musa, Hasan ve Mehmet ismindeki yedi kardeşin ne zaman dünyaya gel-
dikleri ile ilgili bilinenler şunlardır:
• Kızlardan biri, kardeşlerin en büyüğüdür.
• Mehmet son sırada doğmamıştır.
• Beşinci sırada doğan Yusuf'tur..
• Osman, kızların birinden hemen sonra dünyaya gelmiştir.
Musa, Nesrin'den önce doğmuştur.
Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesin doğru değildir?
A) Kardeşlerin en büyüğü Nazlı'dır.
B) İkinci sırada doğan Osman'dır.
D) Üçüncü sırada doğan erkektir.
C) Nesrin, en son dünyaya gelmiştir.
74