Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

4. Aşağıdakilerin hangisinde deyim kullanılmamıştır? anlamına uygun A) İşleri çok birikmiş, başını kaşıya- cak vakti yok. B) Saksıdaki bin derde deva bitki hiçbir işe yaramıyor. C) Onun hayatına karışarak çizmeyi aştın. D) Onunla arama mesafe koydukça kıymete bindim.

4. Aşağıdaki atasözlerinden gerçek anlamlı olanların yanına (G), mecaz anlamlı olanların yanına (M), kina- yeli olanların yanına da (K) yazınız. m Bir ağacın gölgesinde bir sürü yatar. m Arpa eken buğday biçmez. m Horozu çok olan köyün sabahı geç olur. m Boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer. m Kavun karpuz kökeninde büyür. G Çok gezen çok bilir. m Rüzgârın önüne düşmeyen yorulur. m Irmaktan geçerken at değiştirilmez. m Her kapının bir anahtarı vardır. Deveden büyük fil var. m m Kuşkulu uyku evin bekçisidir. G Hastaya döşek sorulmaz. m Herkes ne ederse kendine eder. G Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur. m Yenenle yanana ne dayanır. Dilencinin torbası dolmaz.

E TEST 2 Sözcükte Anlam Deyimler sözlerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran, anlatımı renklendiren ve dakikalarca konuşarak ifade edemeyeceğimiz fikirleri bir çırpıda dile ge- tiren kalıplardır. Bu kalıplar dilimize yerleşmiştir ve anlamları hemen herkes tarafından bilinir. Ör- neğin kötü görünüşü kapatmak için bir şeyi süs- lemek, donatmak durumunda - - - -, gittiği yere uğursuzluk götürmek, çok şanssız olmak duru- munda ----, tutum ve davranışları sürekli değiş- mek, tutarsız olmak, saati saatine uymamak du- rumunu anlatmak için ---- deyimini kullanırız. Bu açıklamaya göre aşağıdaki deyimlerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) bir saati bir saatine uymamak B) bastığı yerde ot bitmemek C) bir şeye benzememek D) allayıp pullamak

5. Düşünen kişi etki altında kalmaz; doğruyu gerçeği arar, bulur, bunu söylemekten, bunu yapmaktan asla geri kalamaz; bu yüzden etkileyen kişidir. Kopya etmez; kendi akıl süzgecinden geçirmeden, çeşitli bilgilerle karşı- laştırmadan inceleme araştırma yapmadan, doğrusunu öğrenmeden bir şeyi benimsemez. Bu metinde geçen “akıl süzgecinden geçirmek" deyiminin metne kattığı anlamı yazınız.

4. Aşağıdaki atasözlerinden gerçek anlamlı olanların yanına (G), mecaz anlamlı olanların yanına (M), kina- yeli olanların yanına da (K) yazınız. Bir ağacın gölgesinde bir sürü yatar. Arpa eken buğday biçmez. Horozu çok olan köyün sabahı geç olur. Boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer. Kavun karpuz kökeninde büyür. Çok gezen çok bilir. Rüzgârın önüne düşmeyen yorulur. Irmaktan geçerken at değiştirilmez. Her kapının bir anahtarı vardır. Deveden büyük fil var. Kuşkulu uyku evin bekçisidir. Hastaya döşek sorulmaz. Herkes ne ederse kendine eder. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur. Yenenle yanana ne dayanır. Dilencinin torbası dolmaz.

1. Bu testte 20 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz. 1. • Küçük şeyleri hor görenler, büyük şey edinme fırsatını sürekli olarak ellerinden kaçırır. TÜRK • Kolay kolay gizlenemeyecek denli büyük bir suç işle- yen kişi, bunun ortaya çıkmaması için gereken önlemi önceden alır. 7 Küçük çabalarla büyük işler başarılamaz. Bazı kişilerin bizi hırpalaması, gücümüze gitmez. Çün- kü bunun iyi niyetle ve iyiliğimiz için yapıldığını biliriz. A) Taşıma su ile değirmen dönmez. B) Minareyi çalan kılıfını hazırlar C) Dostun attığı taş baş yarmaz. D Damlaya damlaya göl olur. Aşağıdaki atasözlerini verilen anlamlar ile eşleştirdi- ğimizde hangisi dışarıda kalır? Dondurmacıya giden Sude, Alperen, Ravza, Hiranur üç top

DEVIMLER, ATASÖZLERİ VE ÖZDEVİŞLER KONU DEĞERLENDİRME TESTİ - 1 Deyimler, bir durumu etkili bir biçimde aktarmak için kullanılan sözlerdir. Örneğin "Arkadaşının iş teklifini kabul etmediği için başını taştan taşa vuruyordu." cümlesinde "çaresiz kalarak çok pişman olmak anlamı "başını taştan taşa vurmak" deyimiyle aktanimıştır. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde "telaş ve heyecana düşürmek anlamında bir deyim kullanılmıştır? A) Yaşadığımız son olay kardeşimin de kulağına küpe olmuştu. B) Kaymakam gelecek diye bütün köyü ayağa kaldırmışlardı. C) Yaşlı adam, bu tutumuyla yangına körükle gidiyordu. D) Insanoğlu doğaya zarar vererek bindiği dalı kesiyor.

Bo CÜMLENİN ÖGELERİ Fiil cümlelerinde vurgu, yüklemden hemen önceki ögenin üzerindedir. Buna göre, I Tüm hazırlıklar saat 05.00 olduğunda tamamlanacak. Ik Köy yolunun asfalti, yoldan ağır araç geçtiğinde bozuluyor. y III. Çocuklar kendilerini baskının olmadığı ortamlarda geliştirebilir. IV. Evin küçük beyi, canı şıkıldı mı dışarı kaçıyor cümlelerinin hangisinde vurgu farklı bir ögenin üzerindedir? B) II. A) 1. C) III.

10. Fiilimsiler ek - fiil alarak cümlede yüklem görevinde kulla- nılabilirler. Örneğin "Başarmak inanmak demektir." cümle- sinde "demektir" isim -fiili ek-fiil alarak cümlenin yüklemi olmuştur. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi fiilimsidir? A) Benim ve arkadaşlarımın en çok sevdiği renktir mavi. B) Bana gerçek huzur ve güven vatanımın bayrağının altında nefes aldığım gündür. C) Alışmak ve bir şeyler üretmek başarılı insanların en önemli özelliğidir. D) Gerçek olan hikayelerden biri de bu topraklarda yüzler- ce yıldan beri bir kahve kültürünün var olduğu. ALL STAR NEWTON YAYINLARI

arlıyordu Kiralıktır 7. SXCO A) B "Çarkıfelek" adlı yarışmanın kategorilerinden biri "Atasözü-Deyim" bulmaya dönük olarak hazırlanmıştır. Yarışma- cılar, çarkı her çevirdiklerinde bir harf söylemekte ve bu harf sözde geçiyorsa ekranda belirgin hâle getirilmektedir. Buldukları her harf sayısı ile çarkta denk gelen sayı çarpılmakta ve elde edilen sayı, yarışmacının puan hanesine eklenmektedir. Yarışmacılara yöneltilen ve bulunması istenen sözlerden biri ile ilgili bilgiler aşağıda verilmiştir: O E K A Bölüm Değerlendirme - III E C) S E O E "Güzel şeylerin çevresinde ondan yararlanmak isteyen asalaklar dolaşır." anlamına gelen bu atasözü nedir? Buna göre görselde yer alan atasözünü doğru tahmin eden bir yarışmacının söyleyeceği harfler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) R Test 13 D) V

TÜRKÇE 17. Daha etkili ve zengin bir anlatıma ulaşmak amacıyla sözcüklerin gerçek anlamlarından sıyrılarak kendilerine özgü bir anlam kazandığı kalıplaşmış söz gruplarına "deyim" denir. Deyimler, üze- rinde konuştuğumuz konuların anlaşılmasını kolaylaştırır, anlatımı renklendirir ve çoğu zaman uzun süre konuşularak anlatılamayan fikirleri bir çırpıda dile getirmeye yarar. Deyim kartları da dilimizde kullanılan deyimleri eğlenceli bir şekilde tanıtmak ve öğretmek amacıyla hazırlanmıştır. Öğrenciler bu kartlarla deyimleri kalıcı bir şekilde öğrenir. Bu bilgiler doğrultusunda Türkçe dersinde, haksız olduğu anlaşıldığında verilecek her türlü cezaya razı olmak" anlamında kullanılan deyimi anlatmak isteyen bir öğrencinin hangi de- yim kartını kullanması gerekir? A) C) Boynu kıldan ince olmak Bindiği dalı kesmek B) D) Co Baltayı taşa vurmak Tabanları yağlamak

2. Deyimler, kalıp olarak anlam taşıyan söz gruplarıdır. Kelimelerin sözcük anlamlarından yola çıkarak deyimlerin anlamlarına ulaşmamız neredeyse mümkün değildir. Çünkü çoğu, mecaz anlamda kullanı- lan söz gruplarıdır. Bu nedenle ilgili sözleri kalıp anlamlarıyla birlikte öğrenmek zorundayız. Buna göre, Günlük hayatta sıkça kullandığımız "göz" kelimesiyle kurulmuş çok sayıda deyim vardır. Örneğin; bir şeyin değerini bilmeye göz dikmek, bir şeye kısaca ve üstün körü bakmayı göz atmak, gözle 1 || işaret etmeyi göz etmek, birini görmezlikten gelmeyi göz yummak deyimleriyle anlatırız. ||| IV Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? A) I. CVIII. B) I XXIV.

13 Nisan 1914'te İstanbul'da doğdu. İlk hikâyesi 1921'de "Çocuk Dünyası" isimli dergide basıldı. 1932'de İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümüne girdi. Aynı yıl ilk şiirleri "Varlık" dergisinde yayımlandı. 1936'da PTT memuru olarak göreve başladı. 1941'de Oktay Rifat Horozcu ve Melih Cevdet Anday ile "Garip" akımını başlattı. 1944'te Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosuna girdi. 1947 de memurluktan istifa etti. ŞİİRİ SOKAĞA TAŞIYAN ŞAİR 14 Kasım 1950'de 36 yaşında hayatını kaybetti. ORHAN VELİ KANIK Bu görsel aşağıdaki metin türlerinden hangisine ait özellikler içermektedir? B) Biyografi C) Ani A) Otobiyografi D) Haber yazısı

Çok şaşırmak C) Bir meseleyi belirtmek, açıklamak DSöylenmesi kolay ancak yapılması güç iş 11. Baba, oğluna onu sinemaya götüreceğine dair daha önce söz vermişti ama bu sözünü tamamen unutmuş- tu. Dışarıya çıkmak istemediğinden nasıl bir bahane uydursam diye düşündü. Sonra gazetedeki dünya ha- ritası gözüne ilişti. Dünya haritasını küçük parçalara ayırıp yapboz haline getirdi. Oğluna dedi ki: - Bu haritayı eski haline getir, ondan sonra seni si- nemaya götüreceğim. Nasılsa, en iyi coğrafya öğretmeni bile bu haritayı ak- şama kadar düzeltemez. Akşama kadar keyfim yerin- de diye düşündü. Seçeneklerden hangisi verilen metinde bulunan de- yimlerden herhangi birinin anlamını karşılamaz? A) kesin olarak yapacağını söylemek B) hoş ve eğlenceli zaman geçirmek C) birdenbire istemeden görmek D) çok yorulmak, zorluk çekmek Türkçe

3 ve 4. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. (1) 1960 yılında yayımlandığından bu yana bütün edebiyatseverlerin gönlünde özel bir yer edinen, Pulitzer Ödüllü "Bülbülü (1) Harper Lee, kullandığı yalın ama çarpıcı dil aracılığıyla adalet, özgürlük, eşitlik ve ayrımcılık gibi hâlâ güncel temalan Oldürmek Amerika'nın güneyinde yaşanan ırkçılığı ve eşitsizliği bir çocuk kahramanın, Scout Finch'in gözünden anlatıyor Scout'un büyüyüş öyküsüyle birlikte dokuyarak iyilik ve kötülüğü hem bireysel hem de toplumsal düzeyde mercek alting alıyor. (1) Bir "zenci'nin haksız yere suçlanması üzerinden gelişen olaylar, ön yargılar, riyakarlık, sınıf ve ırk çatışmala riyla beslenen küçük Amerikan kasabasının sınırlarını aşıp insanlar arası ilişkide adaletin ve dürüstlüğün önemini anlatan evrensel bir hikâyeye dönüşüyor. (IV) Etkileyici gerçekliğiyle ürperten, "insani" vurgusuyla sarıp sarmalayan, çağdaş dün ya edebiyatının en önemli örneklerinden biri Bülbülü Öldürmek. 3. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde sözü edilen eserin hem içerik hem üslup özellikleri bir arada verilmiştir? A) J CAIL. D) V -ANLADIA B Metinde geçen altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerden hangisidir? Bilimsel verilerle değerlendirmek * BCok titizlikle ve etraflica incelemek Nesnel bir yaklaşımla ele almak x Temel noktalar üzerinde durmak

8. Gece yarısı otoyola çıktığında bunun iyi bir fikir olmadığını düşünüyordu kadın. Her za- man olduğu gibi yine kendini engellemedi. Aklına düşeni yapar, laf anlamaz, kalbinin sesini dinlerdi. Kapkaranlık yolda ilerler- ken gözlüğünü evde unuttuğunu anımsadı. Geceleri bütün uzağı göremeyenler gibi yarı kör oluyordu. Karşıdan gelen araçların parlak mor ışığı gözlerini kamaştırıyordu. Direksiyonda kendini nerdeyse ön cama yapıştırmış şekilde otururken dikkatinin tü- münü yola vermişti. Bu metinde geçen "laf anlamaz" deyimi- nin anlamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kendi bildiğinde inat eden B) Anlatmakta güçlük çeken C) Sonucu olmayan işe kalkışan D) Kalbinden geçeni yapan