Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

13. Yazdığı eserlerle kendi kuşağı içinde, toplu- mun geçirdiği süreçleri en iyi anlatan, bu konu- da kimsenin eline su dökemeyeceği oldukça usta bir sanatçıdır o. Onu anlamak ve hayatını öğrenmek için eserlerini okuyabiliriz çünkü o, kendi hayatını etkileyen tüm olayları eserleri- ne mutlaka yansıtmıştır. Kendisini toplumun bir parçası olarak gördüğü için de kendiyle bir- likte içinde yaşadığı toplumu da yansıtmıştır eserlerinde. Hangi olayı. hangi etki altında, ne zaman ve nasıl yazdığını hemen anlayıveririz. Yani onun eserlerini okumak, hayatını ve top- lum olarak hayatımızı okumak gibidir. Bu metinde altı çizili deyimin metne kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? AÇok akıllı bir adam olmasına rağmen bu aklı yalnızca kötülük için kullanıyor. çevresine zarar vermekten de hiç çekinmiyor. BHiçbir yabancı unsurun etkisinde kalmamış bir alanda doğayı kirletmemek koşuluyla her meyveyi toplayabiliyorsunuz. CHenüz dört yaşında olmasına rağmen bu çocuk, verdiğimiz her metni hiç hatasız ve eksiksiz okuyabiliyordu. Bu çocuk, nedendir bilmem ama değerce ondan çok geride olan bu insanlara hayran- lık duyuyor ve onlar gibi davranmaya çalışı- yor. 16

Cümled 3, 4, 5 ve 6. soruyu aşağıdaki metne göre cevaplayınız. iki arkadaş ormanda ağaç kesme işi almışlardı. Birinci adam işe oldukça hızlı başlamıştı. Sabah erkenden kalkıyor, hiç durup dinlenmeden, hatta öğle yemeği bile yemeden çalışıyor, akşam da evine diğer arkadaşından geç gidiyordu. (1) İkinci adam, arkadaşı kadar çalışmıyordu. Yorulduğunda mola veriyor ve akşam hava kararmaya başlayınca da evinin yolunu tutuyordu. Bir hafta geçmişti çalışmaya başlayalı. (II) Birinci adam ne kadar çalıştığını göstermek için, “Kestiğimiz ağaçları sayalım." teklifinde bulundu. Saydilar. Sonuç şaşırtıcıydı. ikinci adam arkadaşından daha fazla ağaç kesmişti. Birinci adam öfkelendi: “Bu nasıl olabilir? Bir hafta boyunca durup dinlenmeden çalıştım. Ama sen işe benden geç gelip erken gittin, gün boyunca verdiğin molalarla dinlendin. Bu nasıl adalet ve nasıl iştir ki senin kestiğin ağaç- lar benimkinden fazla?" (III) İkinci adam sakin ve kendinden emin bir tavırla arkadaşını yanıtladı: "Bunda anlaşılmayacak bir şey yok, sen durmadan çalışırken ben arada bir dinleniyor, bir yandan da baltamı bileyliyordum. (IV) İnsanın baltası keskin olunca ağaçları daha az çabayla kesebiliyor.” 3. lik Altı çizili cümlenin anlamını karşılayan de- yim aşağıdakilerden hangisidir? AYEkmeğinden etmek V BY Leke sürmek Canını dişine takmak D) Sabri taşmak

1. Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur. A) 1 Tembele iş buyur, sana akıl öğretsin. B) 2 155 Akşamları televizyon izlemekten gözleri kızaran anne ve babaların çocuklarının, internet başında göz- leri sulanıncaya kadar oyun oyna- masına şaşırıyor musunuz? C) 3 Damdan düşenin hâlini, damdan düşen bilir. Yukarıdaki cümleyle anlamca özdeş olan atasözü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? ubnul Yazın gölge hoş, kışın çuval boş. D) 4 (1) C

2. 1. Fazla mal göz çıkarmaz. II. Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır. III. Eğilen baş kesilmez. IV. Çabalama ile çarık yırtılır. Aşağıdakilerden hangisinde numaralanmış atasözlerin- den herhangi birinin anlamı verilmemiştir? A) Ele geçirilen imkân veya durumdan yararlanmak gerekli- dir. B) Olmayacak işi zorla yapmaya çalışan zarara uğrar. C) Çıkarcı kimsenin arkadaşlığı işi bitinceye kadardır. D) Bize teslim olan, hatasını anlayıp af dileyen, bize sığınan kişi bağışlanmalıdır.

z hatırlatıcı nite- ak olan öğrenci, evini oluşturur. 8. İnsanlar hep mücadele peşinde koşarlar ve bir gün başarıya ulaşırlar. İşte tam o zamanlarda başlarlar kendilerini bilinçsizce övmeye. Hâlbuki bıraksalar da başkaları övse onları. Maupassant "Başarıyı en kötü biçimde kullanmak onunla övünmektir." diyerek aslında övünmenin ne kadar yanlış olduğunu anlatmaya çalışmıştır. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır? A) Abartmadan C) Tanık göstermeden B) Kişileştirmeden D) Benzetmeden

2. Atalarımızın uzun süren gözlem ve deneyimleri sonunda ortaya koyduğu öğüt verici yargılara ata- sözü denmektedir. Atasözü kavramı tarihimiz bo- yunca "sav" ve "darbimesel" gibi isimlerle de anıl- mıştır. Atasözleri, farklı konu ve alanlara temas ederek genel yargılar ortaya koyar. Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi di- ğerlerinden farklı bir konuyla ilgilidir? A) Evvela can sonra canan. B) Altın anahtar her kapıyı açar. C) Her koyun kendi bacağından asılır. D) El elin eşeğini türkü çağırarak arar. DISH

2. Yolculuk etmeyi niye bu kadar seviyorum bilm- iyorum. Tek bildiğim yollarda özgürleştiğim, ro- manianmi hep oradan oraya giderken tesadüfen bulduğum ve ilk satrianni yolculuklarda yazdığım. illaki çıkmalıyım yolculuklara. Uzun süre yolcu- luk etmez, edemez isem bir eksiklik hissetmeye başlıyorum. Havanda su dövüyorum. Akmıyor sanki hayat, illaki gitmem gerek .99 Bu metindeki altı çizili deyimin anlamı aşağıdakile- rden hangisidir? A) Hiç rahat etmemek B) Boşuna uğraşmak C) Amaçsız, beklentisiz gün geçirmek D) Şevk knimak, isteği kalmamak 4. Aşag may A) B B) C) H D) H

6.) 1. Akşama dek çalışmış, ekmeğini kazan- mıştı. II. Dedesinin adını gururla taşıyordu. III. Ben kefilim, bunu o yapmadı. IV. Onun canı yok mu, sabahtan beri çalışı- yor. V. Yolu çoktan yarılamışlardır bile. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde deyim kullanılmamıştır? B) II-IV C) I-V A) I-III D) III-V

6. L. Hamalın biri, sırtına koca bir ayna vurmuş götürü- yordu. II. Yıkık damından içeri parça parça güneş vurur. III. Dolu, bu yıl ekinlerin çoğunu vurmuş. Aşağıdakilerden hangisi "vurmak" sözcüğünün nu- maralanmış cümlelerde kazandığı anlamlardan biri değildir? A) Zarar vermek B) Omzuna yerleştirmek C) Yanşımak üzerine düşmek DY Yük taşımak

10. Anadolu'nun sirke gibi keskin sözleri vardır. Bu sözleri ilk kimin söylediği bilinmez. Atalarımız söylemiştir, denip geçilir. Dillerden düşmeyen, bazıları tüm dünyada bilinen bu özlü sözlere atasözü denir. Bu parçada "atasözü" aşağıdakilerden hangisine benzetilmiştir? A) Anadolu'ya B) Sirkeye C) Dile D) Dünyaya

10. Atasözlerindeki kimi sözcükler bilinen anlamlarının dışında başka anlamları karşılayacak şekilde kullanılır. Örneğin "Ateş düştüğü yeri yakar." atasözünde "ateş" gerçek anlamının dışında yani "dert" sözcüğünü karşılaya- cak şekilde kullanılmıştır. . . . Bir koltuğa iki karpuz sığmaz. Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama. El için kuyu kazan, evvela kendisi düşer. Ağaç yaşken eğilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi verilen atasözlerinde yer alan altı çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri değildir? A) Davranış B) ş 200 C) Eğitim D) Tuzak AYU OF 14. (E

8. Dünyaya geldiği andan ölünceye kadar her insan mutlaka bir başkasının yardımına ihtiyaç duyar. Tek başımıza her işin üstesinden gelmek mümkün değildir. İnsanlar bu yüzden birlikte yaşamaktadırlar. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılanları destekleyen atasözlerinden biridir? A) Yalnız taş, duvar olmaz. B) Üzüm üzüme baka baka kararır. C) Adamın iyisi işbaşında belli olur. D) Az ateş çok odunu yakar. amanla onlara benzer. Bu yüzden

9. Arkadaşların senin aynandır. Davranışların, huyların zamanla onlara benzer. Bu yüzden ya ufkunu genişleten insanları arkadaş edinip mutlu olursun ya da yanlış insanlarla birlikte hareket edip üzülürsün. Bu parçadaki altı çizili deyimle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Aynı duyguları paylaşmak B) Dünyaya tarafsız bakmak C) Doğru bildiklerini sonuna kadar savunmak D) Daha fazla bilgi ve görüş edinmek

D) Dikkate 7. (1) Atasözlerinin bazıları mecaz anlamlıdır. (II) Ancak yalnızca gerçek anlama sahip atasözleri de vardır. (III) Kimi atasözleri ise hem gerçek hem mecaz anlamlıdır. (IV) Atasözlerinin bazılarında ise yargı tamamlanmamıştır. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşağıdaki atasözlerinden hangisi örnek olarak gösterilemez? A) I. cümle: Minareyi çalan, kılıfını hazırlar. B) II. cümle: Akacak kan damarda durmaz. C) III. cümle: Mum, dibine ışık vermez. D) IV. cümle: Kir atın yanında duran ya huyundan ya suyundan... 8. Dünyaya geldiği andan ölünceye kadar her insan mutlaka bir başkasının yardımına ihtiyaç duyar.

5. "Başladığın bir işte her zaman güçlüklerle karşılaşacağını varsay ki sonunda hayal kırıklığına uğramayasın, iyi sonuçlar aldığında sevinesin." anlamına gelen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A) İşini kış tut da yaz çıkarsa bahtina. B) Ata mali mal olmaz, kendin kazanmak gerek. C) Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama. D) İşleyen demir pas tutmaz.

7. Dostoyevski'nin ilk romanı "Insancıklar" edebiyat tarihinin tuhaf vakalarından biridir. Bu romana gösterilen ilk tepkiler, edebiyat camiasında uyandırdığı igi; bu basit ve insanın yüreğine dokunan kitaptan çok daha ünlü ve önemlidir. Dostoyevski; bu romanı kaleme aldığında yazar olma maksadıyla mesleğini terk etmiş, yirmi dört yaşında bir delikanlıydı. Bu parçada aşağıdaki açıklamalardan hangisini karşılayacak bir deyim kullanılmamıştır? Bir şeyin belirli niteliklerinden dolayı çok beğenilmesi BXBir konuyu yazı durumuna getirmek Bir olay veya durum karşısındaki düşüncesini söz veya davranışla belirtmek zülmek